عبدالباری عطوان بررسی کرد
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری دانشجو، «خالد بن احمد آل خلیفة» وزیر خارجه بحرین شنبه (۲۹ سپتامبر) در یکی از سالن‌های مجمع عمومی سازمان ملل متحد، «ولید المعلم» همتای سوری خود را در آغوش گرفت و به گرمی با او احوال پرسی کرد.
چنین احوالپرسی، عملا (از شروع بحران سوریه) نادر و کم سابقه بود؛ اما عجیب بودن آن، به خاطر گرم بودنش نبود، بلکه بدین سبب است که شبکه‌های عربستانی «العربیه» و «الحدث» این صحنه را چندین بار پخش و اعلام کردند که این مسئله «گامی در راستای تلاش برای بازگشت نقش [کشورهای]عربی به پرونده سوریه است»، ولی توضیحات بیشتری درباره این جمله ارائه نکردند.
«عبدالباری عطوان» تحلیلگر برجسته مسائل خاورمیانه با انتشار یادداشتی در پایگاه خبری «رأی الیوم»، با بیان مطلب فوق نوشت، این اقدام وزیر خارجه بحرین پس از گذشت هفت سال از تعلیق عضویت سوریه در اتحادیه عرب و اعمال فشار کشورهای عضو این اتحادیه به سایر کشورهای عربی برای حرکت در همین مسیر، طرح بحرین به صورت انفرادی نبوده، بلکه به منزله «بالن آزمایشی» از سمت عربستان بود؛ زیرا تصادفی نیست که شبکه العربیه که در تحریک علیه مقامات سوری و تلاش برای سرنگونی دولت سوریه سرنیزه بود از این مسئله استقبال کند.
عطوان با تأکید بر اینکه دولت عربستان فایل احوالپرسی وزرای خارجه بحرین و سوریه را منتشر کرده و دستور داده که توضیح مذکور را در ذیل آن ذکر کنند، تصریح کرد که برای تفسیر این اقدام وزیر خارجه بحرین باید نکات زیر را مد نظر داشت.
نخست؛ بحرین بدون چراغ سبز عربستان و امارات نمی‌تواند دست به چنین اقدامی بزند و بعید نیست که به این دلیل وزیر خارجه بحرین مأمور این کار شده است که تقریبا در بحران سوریه از نظر سیاسی، نظامی و مالی نقش کمتری داشته و هدف از این کار نیز ایجاد کانال گفتگو و تماس با دمشق است.
دوم؛ این رفتار وزیر خارجه بحرین پس از نشست محرمانه وزرای خارجه کشورهای شورای همکاری و مصر و اردن با «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا صورت گرفت که هدف از این نشست فراهم‌سازی مقدمات برگزاری نشست سران کشورهای مذکور در ژانویه آتی است که با هدف تشکیل «ناتوی عربی» برگزار خواهد شد.
سوم؛ کشورهای عربی حاشیه خلیج (فارس) به این نتیجه رسیده‌اند که بحران سوریه در ایستگاه پایانی خویش است، ائتلاف آمریکا شکست سنگینی خورده، حضور بشار اسد و بقای نظامش حتمی است و مسئله باز پسگیری ادلب توسط ارتش سوریه چند روز یا نهایتا چند هفته بیشتر به طول نخواهد انجامید.
عطوان در ادامه با اشاره به اینکه اقدام وزیر خارجه بحرین شاید تلاشی برای جذب نظام سوریه و دور کردن این کشور از محور مقاومت به رهبری ایران باشد، اعلام کرد که عربستان سعودی بیش از ده میلیارد دلار به اسد پیشنهاد کرد که در مقابل آن از ایران دور شود.
در همین راستا، المعلم روز گذشته در خصوص رابطه با ایران تأکید کرد: «حضور ایران در مقام مستشاران، به درخواست دولت بوده و حضورشان قانونی است. اما حضور آمریکا غیرقانونی است. حضور آمریکا، حضور خصمانه و اشغالگرانه است و (نهایتا) خارج خواهد شد؛ بنابراین هیچ ارتباطی میان حضور آمریکا و ایران در سوریه نیست. روابط سوریه با ایران قابل چانه‌زنی (سیاسی) نیست».
عطوان در ادامه با تأکید بر اینکه عربستان رهبری نیمی از شورای همکاری را بر عهده دارد، تصریح کرد که ریاض به همراه امارات در حال ادامه جنگ شکست خورده‌ای در یمن است که مشکلات مالی و اخلاقی برایش به بار آورده؛ مشکلاتی که با ابزار‌های نظامی نمی‌تواند از آن جدا شود و وضعیت سوریه نیز رو به بهبود است و از این جنگ با حمایت ایران و روسیه نیز خارج می‌شود؛ لذا ریاض در تلاش است که بتواند کانال گفتگو ایجاد کند تا در زمینه میانجی‌گری با تهران در آینده مفید باشد؛ چه برای کاهش تنش با ایران یا دستیابی به راه حلی برای برون رفت از بحران یمن.
عطوان با اشاره به اینکه ریاض در حال حاضر دست از حمایت معارضان سوری برداشته یا حداقل حمایت از آنان را کاهش داده، در عین حال اعلام کرد که نمی‌توان انتظار یک مصالحه فوری بین اعراب و سوریه را داشت؛ زیرا آمریکا در بیشتر کشورهای حوزه خلیج (فارس)، تصمیم گیرنده نهایی است.
وی در پایان گزارش خود تأکید کرد که سران سوریه در بهترین روز‌های خود به سر می‌برند و توانسته‌اند بر ۸۰ درصد از خاک خود مسلط شده، بمب انفجاری ادلب را در دامن ترکیه انداخته‌اند و کشورهای عربی که از سرکرده‌های مسلح برای سرنگونی دمشق حمایت می‌کردند، امروز در تلاشند که دل سوریه را به دست آورند.
چنین احوالپرسی، عملا (از شروع بحران سوریه) نادر و کم سابقه بود؛ اما عجیب بودن آن، به خاطر گرم بودنش نبود، بلکه بدین سبب است که شبکه‌های عربستانی «العربیه» و «الحدث» این صحنه را چندین بار پخش و اعلام کردند که این مسئله «گامی در راستای تلاش برای بازگشت نقش [کشورهای]عربی به پرونده سوریه است»، ولی توضیحات بیشتری درباره این جمله ارائه نکردند.
«عبدالباری عطوان» تحلیلگر برجسته مسائل خاورمیانه با انتشار یادداشتی در پایگاه خبری «رأی الیوم»، با بیان مطلب فوق نوشت، این اقدام وزیر خارجه بحرین پس از گذشت هفت سال از تعلیق عضویت سوریه در اتحادیه عرب و اعمال فشار کشورهای عضو این اتحادیه به سایر کشورهای عربی برای حرکت در همین مسیر، طرح بحرین به صورت انفرادی نبوده، بلکه به منزله «بالن آزمایشی» از سمت عربستان بود؛ زیرا تصادفی نیست که شبکه العربیه که در تحریک علیه مقامات سوری و تلاش برای سرنگونی دولت سوریه سرنیزه بود از این مسئله استقبال کند.
عطوان با تأکید بر اینکه دولت عربستان فایل احوالپرسی وزرای خارجه بحرین و سوریه را منتشر کرده و دستور داده که توضیح مذکور را در ذیل آن ذکر کنند، تصریح کرد که برای تفسیر این اقدام وزیر خارجه بحرین باید نکات زیر را مد نظر داشت.
نخست؛ بحرین بدون چراغ سبز عربستان و امارات نمی‌تواند دست به چنین اقدامی بزند و بعید نیست که به این دلیل وزیر خارجه بحرین مأمور این کار شده است که تقریبا در بحران سوریه از نظر سیاسی، نظامی و مالی نقش کمتری داشته و هدف از این کار نیز ایجاد کانال گفتگو و تماس با دمشق است.
دوم؛ این رفتار وزیر خارجه بحرین پس از نشست محرمانه وزرای خارجه کشورهای شورای همکاری و مصر و اردن با «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا صورت گرفت که هدف از این نشست فراهم‌سازی مقدمات برگزاری نشست سران کشورهای مذکور در ژانویه آتی است که با هدف تشکیل «ناتوی عربی» برگزار خواهد شد.
سوم؛ کشورهای عربی حاشیه خلیج (فارس) به این نتیجه رسیده‌اند که بحران سوریه در ایستگاه پایانی خویش است، ائتلاف آمریکا شکست سنگینی خورده، حضور بشار اسد و بقای نظامش حتمی است و مسئله باز پسگیری ادلب توسط ارتش سوریه چند روز یا نهایتا چند هفته بیشتر به طول نخواهد انجامید.
عطوان در ادامه با اشاره به اینکه اقدام وزیر خارجه بحرین شاید تلاشی برای جذب نظام سوریه و دور کردن این کشور از محور مقاومت به رهبری ایران باشد، اعلام کرد که عربستان سعودی بیش از ده میلیارد دلار به اسد پیشنهاد کرد که در مقابل آن از ایران دور شود.
در همین راستا، المعلم روز گذشته در خصوص رابطه با ایران تأکید کرد: «حضور ایران در مقام مستشاران، به درخواست دولت بوده و حضورشان قانونی است. اما حضور آمریکا غیرقانونی است. حضور آمریکا، حضور خصمانه و اشغالگرانه است و (نهایتا) خارج خواهد شد؛ بنابراین هیچ ارتباطی میان حضور آمریکا و ایران در سوریه نیست. روابط سوریه با ایران قابل چانه‌زنی (سیاسی) نیست».
عطوان در ادامه با تأکید بر اینکه عربستان رهبری نیمی از شورای همکاری را بر عهده دارد، تصریح کرد که ریاض به همراه امارات در حال ادامه جنگ شکست خورده‌ای در یمن است که مشکلات مالی و اخلاقی برایش به بار آورده؛ مشکلاتی که با ابزار‌های نظامی نمی‌تواند از آن جدا شود و وضعیت سوریه نیز رو به بهبود است و از این جنگ با حمایت ایران و روسیه نیز خارج می‌شود؛ لذا ریاض در تلاش است که بتواند کانال گفتگو ایجاد کند تا در زمینه میانجی‌گری با تهران در آینده مفید باشد؛ چه برای کاهش تنش با ایران یا دستیابی به راه حلی برای برون رفت از بحران یمن.
عطوان با اشاره به اینکه ریاض در حال حاضر دست از حمایت معارضان سوری برداشته یا حداقل حمایت از آنان را کاهش داده، در عین حال اعلام کرد که نمی‌توان انتظار یک مصالحه فوری بین اعراب و سوریه را داشت؛ زیرا آمریکا در بیشتر کشورهای حوزه خلیج (فارس)، تصمیم گیرنده نهایی است.
وی در پایان گزارش خود تأکید کرد که سران سوریه در بهترین روز‌های خود به سر می‌برند و توانسته‌اند بر ۸۰ درصد از خاک خود مسلط شده، بمب انفجاری ادلب را در دامن ترکیه انداخته‌اند و کشورهای عربی که از سرکرده‌های مسلح برای سرنگونی دمشق حمایت می‌کردند، امروز در تلاشند که دل سوریه را به دست آورند.
ارسال نظرات