چرا ماه رجب را «رجب» نامیده‌اند؟

به گزارش گروه فرهنگی «دانشجو»، ماه رجب از ارزش و شرافت بسيار بالایي برخوردار است و اين شرافت و ارزش بدان دليل است كه اين ماه يكي از ماههاي حرام و يكي از زمانهاي ويژه دعا است. بر پايه برخي از روايات اين ماه، ماه حضرت اميرالمؤمنين (عليه السلام) است. همانگونه كه ماه شعبان ماه حضرت رسول و ماه رمضان ماه خداست در اين ماه پر فضيلت روزه و شب زنده داري بسيار مورد تأكيد و سفارش قرار گرفته است به خصوص در نخستين شب آن كه يكي از شبهاي چهارگانهاي است كه درباره احيا وشب زنده داري آن سفارشات فراواني بيان شده است.

امام موسی کاظم(ع) می‌فرمایند: رجب نام نهری است در بهشت که از شیر، سفیدتر و از عسل، شیرین تر است; هر کس یک روز از آن را روزه بدارد خداوند از آن نهر به او بیاشامد .

اعراب وقتی که دریاها مواج می شد، رودها جاری می گردید و درختان رشد و نمو می کرد می گفتند موسم رجب است و آن را تعظیم می نمودند و طی آن از جنگ و خونریزی اجتناب می نمودند و «رجبته ترجیبا» به معنای بزرگداشت می باشد و این ماه را به «مضر» اضافه می کردند و می گفتند: «رجب مضر» زیرا قبیله «مضر» بیش از سایر قبایل به این ماه حرمت می نهادند .

از امام صادق(ع) نقل شده كه حضرت محمد(ص) فرمود: ماه رجب ، ماه خداست در غايت حرمت و فضيلت . اگر کسي روزی از اين ماه را روزه بگيرد خدای را خشنود و شعله غضب الهي را خاموش نموده است و دري از درهاي جهنم به روي او بسته مي شود. رجب ماه استغفار امت من است, پس در اين ماه طلب آمرزش كنيد كه خداوند آمرزنده و مهربان است و رجب را "اصب" می گويند زيرا كه رحمت خداوند در اين ماه بر امت من بسيار ريخته می شود پس بسيار بگوئيد استغفر الله و اسئله التوبه.

این ماه برای ما شیعیان بیش از پیش مورد احترام است زیرا این ماه با مناسبت‌های مهمی از جمله مبعث رسول اکرم(ص)، ولادت اولین امام شیعیان امام علی(ع)، ولادت امام باقر(ع) و ولادت امام جواد(ع) همزمان است. پس بی شک زمان بسیار مناسبی برای عرض اردات به پیشگاه پیامبر(ص) و خاندان مطهر ایشان خواهد بود.

روز اول ماه رجب، روز ولادت امام محمد باقر(ع) است. برای شب اول این ماه عزیز و روز اول آن اعمالی ذکر شده که در ذیل به آن اشاره میکنیم:

 این شب، شب شریفى است و در آن چند عمل وارد شده است:

1) وقتی هلال ماه دیده شد فرد بگوید:

اللَّهُمَّ أَهِلَّهُ عَلَیْنَا بِالْأَمْنِ وَ الْإِیمَانِ وَ السَّلامَةِ وَ الْإِسْلامِ رَبِّى وَ رَبُّکَ اللهُ عَزَّ وَ جَلَّ.

و از حضرت رسول صلى الله علیه و آله منقول است که چون هلال رجب را مى‏دید مى‏گفت: اللَّهُمَّ بَارِکْ لَنَا فِى رَجَبٍ وَ شَعْبَانَ وَ بَلِّغْنَا شَهْرَ رَمَضَانَ وَ أَعِنَّا عَلَى الصِّیَامِ وَ الْقِیَامِ وَ حِفْظِ اللِّسَانِ وَ غَضِّ الْبَصَرِ وَلا تَجْعَلْ حَظَّنَا مِنْهُ الْجُوعَ وَ الْعَطَشَ

2) غسل.

حضرت رسول اکرم صلى الله علیه و آله فرموده‌اند: هر کس ماه رجب را درک کند و اول و وسط و آخر آن ماه را غسل نماید، از گناهان خود پاک می‌شود مانند روزى که از مادر متولد شده است.

3) زیارت امام حسین علیه السلام .

4) بعد از نماز مغرب بیست رکعت، یعنی 10 نماز دو رکعتی نماز گزارده شود. تا خود، اهل، مال واولادش محفوظ بماند و از عذاب قبر در پناه باشد.

5) بعد از نماز عشاء دو رکعت نماز گزارده شود بدین نحو:

در رکعت اول حمد و ألم نشرح یک مرتبه و توحید سه مرتبه و در رکعت دوم حمد و ألم نشرح و توحید و معوذتین خوانده شود و پس از سلام، سى مرتبه لا إِلَهَ إِلا اللهُ بگوید و سى مرتبه صلوات بفرستد تا حق تعالى گناهان او را بیامرزد مانند روزى که از مادر متولد شده است.

برای اولین روز این ماه نیز آمده است:

روز شريفى است و در آن چند عمل است.

اوّل : روزه گرفتن روايت شده كه حضرت نوح عليه السلام در اين روز بكشتى سوار شد و امر فرمود كسانى را كه با او بودند روزه بدارند و هر كه اين رُوز را روزه بدارد آتش جهنّم يكسال راه از او دور شود.

دوّم : غسل كند .

سوم : زيارت امام حسين عليه السلام كند شيخ روايت كرده از بشير دَهّان از امام جعفر صادق عليه السلام كه فرمود هر كه زيارت كند حسين بن علىّعَليهِماالسَّلام را در روز اوّل رجب بيامرزد خداوند عالَم او را البته .

چهارم : بخواند دعاى طويلى كه سيّد در اقبال نقل فرموده .

پنجم : شروع كند به نماز سلمان

کیفیت نماز حضرت سلمان كه رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ به او فرمود این نماز را بخوان به این ترتیب است:

این نماز ده ركعت است كه به صورت پنج نماز دو ركعتی به شرح زیر خوانده می شود:

الف. در هر ركعت بعد از حمد، سه بار سوره اخلاص و سه بار سوره كافرون.

ب. بعد از هر دو ركعت دستها را بلند كند و این دعا را بخواند:

«لا اله الّا الله وحده لا شریك له، له الملك و له الحمد یحیی و یمیت و هو حیّ لا یموت بیده الخیر و هو علی كلّ شیء قدیر».

ج. سپس بگوید:

"اللهمّ لا مانع لما اعطیت و لا معطی لما منعت و لا ینفع ذا الجدّ منك الجد". پس دستها را به روی خود بكشد. و حاجت خود را بطلبد و از فوائد اين نماز نبايد غفلت نمود كه آن بسيار است .