نقد
به گزارش گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو» «سی و سه سال سکوت» به کارگردانی حسین شمقدری روایتگر وضعیت جانبازی است که به دلیل عدم حمایت نهادها و ارگان های داخلی برای مداوا مجبور به ترک کشور و درخواست پناهندگی از یک کشور غربی شده است. این جانباز که بیش از ۳۳ سال لب به سخن نگشوده در این فیلم فریاد دردناکش را در برابر بی عدالتی های حاکم بر بروکراسی های اداری در کشور بیان می دارد.
شاید بارزترین نکته مثبت این فیلم جنبه افشاگری آن است که بدون هیچ گونه مصلحت اندیشی روایت مد نظر فیلمساز را عنوان می کند؛ هر چند که پیشروی فیلمساز در مساله مطروحه گاه کند و گاه بی حرکت می شود و به راحتی میتوان جای خالی انتقادهای ابوالفضل دوزنده (شخصیت اصلی مستند) از کم کاری مسئولان سه دهه پیش در رفع انتظارات درمانی وی را در فیلم کاملأ حس نمود.
«سی و سه سال سکوت» از پتانسیل بالایی برای جذب مخاطب برخوردار است و قدرت درگیر کردن مخاطب با مساله مطرح شده را داراست؛ به نحوی که تماشاگر هنگام تماشای این فیلم با سوالات بسیار زیادی روبرو می شود از جمله اینکه این جانباز جنگ تحمیلی به چه عارضه لاعلاجی دچار شده که علیرغم میل باطنی اش برای ماندن در کشور مجبور به پناهنده شدن در کشور آلمان شده است و یا سوالاتی از این دست، که تا پایان فیلم همچنان بی پاسخ می مانند؛ اگرچه بی پاسخ ماندن این پرسش ها نمی تواند به فیلم لطمه وارد کند و بی شک شکل گیری این پرسش ها از اهداف فیلمساز بوده است.
اگر ایده خام فیلم را در نظر بگیریم «سی و سه سال سکوت» می توانست به مستندی مملو از سیاه نمایی بدل شود؛ این فیلم هرچند که با نگاهی نقادانه ساخته شده است اما از آن رو که دیدگاه فیلمساز عناد و دشمنی با میهن اسلامی نبوده تبدیل به نقدی سالم شده که می تواند برای سایر فیلمسازان جوان ایران یک الگو و نمونه محسوب شود. مسایلی از قبیل بی مهری به جانبازان به گونه ای در فیلم مطرح می شود که مخاطب را در مسند قضاوت قرار می دهد و این سوال را در ذهن وی ایجاد می کند که جانبازی با حال وخیم و وضعیت بغرنج چگونه باه رغم کم توجهی برخی مسولان وقت جمهوری اسلامی ایران و در فضای اقامت در کشوری بیگانه، همچنان به نظام، انقلاب و ارزش های آن پایبند است و دوری از میهن باعث نشده تا مانند برخی از ایرانیان مقیم خارج از کشور که در دام استکبار جهانی، منافقین و معاندین نظام گرفتار شده اند همراه شود.
جالب ترین نکته این است که جانباز مزبور در این فیلم همچنان پیگیر وضعیت کشور است و با احترام به نخبگان و دانشمندان و صاحب نظران کشور به دیدار آن ها می رود و گنجاندن چنین تصاویری توسط شمقدری نشان از تیزهوشی و زیرکی وی دارد.
فیلمسار با پرداخت دقیق ایده و دوری از خودسانسوری، موضوع فیلم را آنچنان بسط و گسترش می دهد که مخاطب ایرانی که پیش از این با چنین دیدگاهی روبرو نبوده به شدت با آن ارتباط برقرار کرده و با فیلم همراه و همدل می شود. از سوی دیگر «سی و سه سال سکوت» می تواند برای برخی افراد که توجه به جانبازان و خانواده معزز شهدا در جامعه را مورد نقد قرار می دهند تلنگری باشد؛ چرا که در آن به توجه ویژه مردم و مسولان کشورهای غربی به ویژه فرانسه که هر شب در اصلی ترین میدان پایتخت خود یاد و خاطره کشته شدگان و معلولین باقیمانده از زمان جنگ کشورشان را گرامی می دارند اشاره ای مستقیم شده است.
هرچند که ایده اولیه این فیلم عالی به نظر می رسد اما جای خالی نشان دادن زندگی جانبازان در کشور و وضعیت نه چندان مطلوب آن ها به دلیل نوع برخورد مسوولان فعلی نیز به شدت احساس می شود؛ شاید بهتر بود فیلمساز با روایتی موازی از زندگی و وضعیت جانباز «ابوالفضل دوزنده»، روایتی دیگر از جانبازی که وضعیتی مشابه با وی در کشور دارد را در مستند خود می گنجاند و در نهایت به یک نتیجه گیری مشخص دست می یافت.
فضاسازی این فیلم مستند بسیار صمیمانه است و دوری فیلمساز از تکرار کلیشه های رایچ سینمای مستند که اشکال گزارشی و... دارند باعث می شود تا هیچ گونه خستگی و دل آزاردگی هنگام تماشای آن احساس نشود.
«سی و سه سال سکوت» با تمامی جنبه های انتقادی خود برای جامعه ما یک سازندگی دارد. فیلمساز با تمهیدی خارق العاده نه تنها تصویری منفی از یک جانباز پناهنده به کشوری غربی را نشان نمی دهد بلکه در عین حال او را مورد ستایش قرار داده و از سوی دیگر نیز سعی نمی کند تا جمهوری اسلامی و مسوولان آن را زیر سوال ببرد. این نگاه معتدل شمقدری باعث آن شده تا مخاطبان از هر طیف، دسته و طبقه ای با این اثر ارتباطی تنگاتنگ برقرار کرده و تماشای آن را به یکدیگر توصیه کنند.
تعداد نظرات: ۱
ارسال نظرات
کارهای آقای شمقدری همیشه عالی بودن.
حیف که از نوع مستندسازها درایران کم داریم.
یاعلی...