فاجعه زیست‌محیطی در یک قدمی ایران

هرکجا هستم باشم.آسمان مال منست.

پنجره فکر هوا عشق زمین مال من است...

به گزارش گروه اجتماعی «خبرگزاری دانشجو»؛ گاهی برای یادآوری موضوعات مهم نیاز به دلیل داریم، دلایلی برای بیان اهمیت موضوع.شاید برای تلنگر زدن به خود، که ببینیم چه شده که فراموش کرده ایم چیزی را که نباید فراموش می شده.

فراموش کاری و سهل انگاری‌ای  که وقتی با گذشت زمان به آن در فاصله ای دور تر نگاه میکنیم متوجه عمق خسارت‌های آن میشویم. شاید یک مثال خوب برای موضوعات مهم مورد غفلت واقع شده، محیط زیست باشد.

محیط زیست به عنوان یک ابر سیستم قدرتمند قابلیت خودکنترلی و خودتنطیمی دارد و شاید بتوان گفت این سیستم علاوه بر کنترل خود تا حدی قابلیت اصلاح اشتباهات انسان به عنوان عضو اغلب غیر سازنده ی سیستم را  داراست. ولی متاسفانه در چند دهه ی اخیر آسیب های وارده به آن به نحوی از حد تحملش گذشته اند که عملا به سمت از بین رفتن عناصر مختلف این ابر سیستم پیشرفته است. بشکلی که هم اکنون هم بخش عمده ای از جانوران و هم گیاهان آن مورد تهدید جدی انسان قرار گرفته اند.

آمار های تکان دهنده از تخریب جنگل ها و مراتع و اراضی

• متاسفانه هرساله 1.5 درصد جنکل های کشور یا هر 5 سال یک میلیون هکتار از جنکل های کشور نابود میشود.
• بنا به برخی گزارش ها ایران بالاترین نرخ فرسایش خاک را در جهان داراست.
• سرانه جنگل در ایران کمتر از یک چهارم متوسط جهانیست.
• روزانه 500 تن زباله از مناطق شهری و روستایی استان گیلان جمع آوری و در دل جنگل‌های سراوان رشت تخلیه می شود. دفن میلیون‌ها تن زباله که شامل زباله ‌های بیمارستانی و عفونی نیز هست، علاوه بر بروز فاجعه زیست محیطی‌، سلامت مردم این منطقه را نیز به شدت تهدید می‌‌کند اما با این وجود همچنان جنگل سراوان محل دفن زباله‌های استان گیلان است.
• مدیرکل حفاظت محیط زیست کرمانشاه می گوید: 30 هکتار از مراتع منطقه حفاظت شده بیستون در پی بی‌احتیاطی گردشگران در آتش سوخته است.
• معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهوری در امور محیط زیست، اوضاع محیط زیست ایران را نگران‌کننده می خواند و در مورد ادانه روند فعلی هشدار می دهد.

آمار های دلخراش درباره ی کشتار حیوانات حفاظت شده

صبح روز شنبه 9/3/94 عده‌ای از اهالی روستایی از توابع شهر ماهی‌دشت طی تماس با اداره محیط زیست کرمانشاه اعلام می‌کنند یک خرس زخمی به اطراف روستا نزدیک شده است. پس از این تماس اکیپی از نیروهای یگان و کارشناسان محیط زیست کرمانشاه به همراه تجهیزات و اسلحه بیهوشی راهی روستای مذکور می‌شوند و متاسفانه قبل از رسیدن اکیپ نجات، خرس به دلیل خونریزی شدید جان خود را از دست می دهد.

پلنگ‌های کمیاب ایرانی و نابودی فاجعه وار سال 94

اولین پلنگ اوایل سال ۹۴، هفتم فروردین ماه در بردسیر با ماشین زیر گرفته و بر اثر ضربه های چوب چوپانی از بین رفت.

دومین پلنگ با فاصله ۳روز بعد از کشتار پلنگ اول در محور شیراز به کازرون بر اثر تصادف کشته شد. ۲روز بعد ازکشته شدن پلنگ دوم، در کوهستان های مابین فارس و کهگیلویه و بویراحمد، پلنگی بر اثر خوردن طعمه آغشته به سم از بین می رود.

فرزند یکی از دامداران شهرستان ایوان عامل کشته شدن چهارمین پلنگ بود. مرگ و میر پلنگ ها در فروردین ماه به همین صورت ادامه داشت تا اینکه پنجمین پلنگ روز اول اردیبهشت بر اثر خوردن طعمه آغشته به سم در خراسان رضوی یکی از استان هایی که بیش از بقیه استان ها دارای پلنگ می باشد از بین رفت.

ششمین پلنگ که در تاریخ ۱۳فروردین کشته شده بود اما پنجم اردیبهشت رسانه ای شد.

سایر جانوران هم در لیست بی مهری ایرانیان

در انتهای سال 93 بود که کارشناس اداره محیط زیست کوهدشت با توجه به وضع شکار حیوانات حفاظت شده در کشورگفت: با توجه به شکار غیر مجاز، گونه‌های جانوری کل و بز در لرستان و کوهدشت در حال انقراض هستند.

اگر کمی بیشتر در مورد موارد مشابه جستجو کنیم خواهیم دید وضع دیگر گونه ها نیز بهتر از این نیست و شاید با ادامه این روند باید منتظر خبر های ناگوارتر نیز باشیم. این آمار ها که قطعا بخشی از تلفات و آسیب های زیست محیطی اطراف ماست آن قدر هشداردهنده هست که انسان هوشمند و دغدغه مند را به فکر وارداد.

نسبت فرهنگ ملی دینی ما و محیط زیست

ما در کشوری زندگی میکنیم که فرهنگ ملی کهن عمیق و غنی آن با معارف بلند اسلامی گره خورده است. معارفی که در ان لزوم اهتمام به حفظ محیط زیست بارها و بارها به شکل ها و روش های گوناگون گوشزد شده است. در فرهنگ اسلامی موارد زیادی از تذکر چه در باب حفظ و حراست از درختان و چه حفظ حقوق حیوانات مطرح شده است.

امام صادق‏ (علیه السلام) فرمودند: زندگی جز با سه چیز خوش نمی‏شود: هوای پاک، آب فراوان گوارا و زمین نرم و سست (آماده زراعت).

داستان امام حسن(ع) و سگی که در موقع غذا خوردن حضرت، وارد میشود و همراهان امام قصد دور کردن سگ  را دارند ولی ایشان نه تنها مانع میشوند بلکه از غذای خود به سگ میدهند هم برای ما آشناست و هم بسیار آموزنده و البته باعث فرو رفتن به فکر و مقایسه ناخود آگاه بین رفتار الگوهای دینی ما و رفتاری که انجام می دهیم.

در فرهنگ ما به صورت سنتی استفاده از طبیعت به بهانه های مختلف در زمان های مختلف دیده می شود. ما در طول سال روز هایی را برای رفتن به طبیعت انتخاب می کنیم. ولی متاسفانه در همان شرایط هم از آسیب زدن به طبیعت خودداری نمی کنیم.

متاسفانه امروزه مواردی از قبیل زمین خواری و جنگل خواری, کشتار و شکار حیوانات, از بین بردن گونه های ارزشمند گیاهی و جانوری, آتش سوزی های گاه بیگاه جنگل ها و مراتع با دلایل انسانی و عدم رسیدگی بموقع و مدیریت بحران آن، استفاده ی بیش از حد از مراتع و چرای بی رویه دام ها, آلوده کردن و برداشت بی رویه از سفره های آب زیر زمینی, مشکلات ناشی از زباله های خانگی و بیمارستانی و ... بخشی از آسیب هایی است که از طرف ما به محیط زیست وارد می شود. نیازی به گفتن نیست که این شیوه ی برخورد چقدر با آموزه های دینی و فرهنگی ما ناسازگار است.

این در حالی است که خود ما بیشترین خسارت را از این رویه ی ناصحیح متحمل میشویم. آسیب هایی که متقابلا از ضربه زدن به طبیعت به شکل گرد و غبار, آلودگی هوا, کم آبی و بی آبی, تبدیل جنگل ها و مزارع به زمین های بایر و شوره زار, انقراض گونه های کمیاب جانوری، گریبان گیرمان می شود؛ کاملا نتیجه عمل خود ماست. باید برای این شرایط چاره اندیشی کرد تا اجازه وخامت بیشتر اوضاع داده نشود.

توجه ویژه ی مقام معظم رهبری، مایه ی دلگرمی دوست داران طبیعت

اسفند ماه سال گذشته، مقام معظم رهبری با در جمع مسئولان و فعالان محیط زیست، به شکل جدی مطالبات زیست محیطی خود را مطرح کردند و از مسئولین و دست اندرکاران خواستند که مقولات زیست محیطی با نگاه ویژه پیگیری شود و به فرصت طلبان و سودجویان اجازه ی دست اندازی به این سرمایه های ملی را داده نشود. توجه ویژه ی ایشان به مسئله ی مهم محیط زیست، آن هم از جایگاه یک رهبر دینی، سبب می شود تا باردیگر ارتباط عمیق حفاظت از محیط زیست با احکام مترقی اسلام مورد تاکید قرار گرفته و این امیدواری را ایجاد کند که نگاه به این مسئله در جامعه ی مومن و مسلمان ایران قدری مناسب تر شده و با اهمیت آن متناسب گردد.