آمارهایی جالب از مصرف اینترنت در ایران و جهان
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، بنا به اعلام مراجع معتبر جهانی بیش از نیمی از جمعیت دنیا تا مرداد ماه سال ۱۳۹۵ به اینترنت دسترسی داشته‌اند، یعنی حدود ۳. ۴ میلیارد نفر از مردم جهان با روش‌ها و وسایل مختلف از انواع خدمات و محتواهای اینترنتی استفاده کرده‌اند. این کاربران در هر ثانیه ۳۷۴۴۱ گیگابایت ترافیک اینترنتی مصرف می‌کنند که با یک محاسبه ساده می‌توان فهمید که در طول یک سال حدود ۱۳۶۶۵ میلیارد گیگابایت اینترنت در دنیا به مصرف می‌رسد.
در ایران نیز این آمار تا مرداد ماه ۱۳۹۵ حدود ۳۹ میلیون کاربر بوده است، یعنی ۴۹ درصد ایرانی‌ها به اینترنت دسترسی دارند و از حدود ۴۰۰۰ گیگابایت پهنای باند اینترنت استفاده می‌کنند که البته این آمار طی سال‌های اخیر چند برابر شده است.
۱۵ تا ۲۰ درصد کاربران اینترنت را کودکان و نوجوانان تشکیل می‌دهند، به‌طوری‌که ۵۷ درصد از کودکان و نوجوانان ۳ تا ۱۷ سال به اینترنت دسترسی دارند. این اعداد نشان می‌دهد که حدود ۷۰۰ میلیون کودک و نوجوان در جهان و بیش از ۷ میلیون کودک و نوجوان ایرانی به اینترنت دسترسی دارند.
متاسفانه جذابیت بیش از حد فضای مجازی به قدری است که نمی‌توان کودکان را ایزوله کرده و جلوی ورود آن‌ها به این فضا را گرفت. کودکان ما در دنیایی زندگی می‌کنند که به عصر ارتباطات معروف است و حتی در چهار دیواری اتاق خود به تنهایی می‌تواند به راحتی با دنیای خارج ارتباط برقرار کند و به هر جایی که دوست دارد بدون کمترین کنترلی با کمی تلاش راه یابد و این موضوع مشکل بسیاری از والیدن است چرا که نمی‌توان هر لحظه و هرجا کودکان را کنترل کرد.
دکتر پرویز احدزاده روان شناس و استاد دانشگاه؛ سوء استفاده جنسی، دیدن تصاویر خشن و مستهجن، تهدید شدن توسط مسیج‌ها یا ایمیل، فریب و گول خوردن، معتاد شدن به اینترنت، شست و شوی مغزی توسط وب سایت‌های تبلیغاتی و نفرت انگیز و شکستن قوانین بدون این که کودکان متوجه این موضوع باشند را از آسیب‌های حضور کودکان در فضای مجازی می‌داند و تاکید می‌کند که کودکان نباید بدون کنترل دراین فضا ر‌ها شوند چرا که تاثیرات آن تا بزرگ سالی در ذهن پاک آن‌ها ماندگار است.
مریم حقی مادر کودکی ۶ ساله است که برای مشاوره به یکی از مراکز وابسته به شهرداری آمده است، وی می‌گوید: فرزندم بسیار گستاخ و کنجکاو است، هیچ طوری نمی‌توان کنترلش کرد، اخیرا می‌دیدم گوشه اتاق می‌نشیند و ساعت‌ها با تبلتش ور می‌رود، من هم خیالم راحت بود که بازی می‌کند تا اینکه دیروز اتفاقی تبلت را کنترل کردم، از چیزهایی که دانلود کرده بود وحشت کردم، بچه ۶ ساله که نباید وارد این فضا‌ها شود. برای آینده اش نگرانم، تحت هیچ عنوانی هم نمی‌توان تبلت را از او دور کرد، آمده ام ببینم با این بچه چه باید بکنم.
دکتر ریحانه علی اکبرزاده متخصص یکی از کلینیک‌های منطقه ۵ تهران تاکید می‌کند که مادران نگران از حضور فرزندان در فضای اینترنت بسیار به مراکز مشاوره می‌آیند و ما هم جز کنترل دقیق و صحیح چیز دیگری نمی‌توانیم به آن‌ها بگوییم. کودکان تحت هیچ عنوانی نباید در فضای مجازی تن‌ها ر‌ها شوند، به نطر من ر‌ها کردن آن‌ها در فضای مجازی به تنهایی درست مثل گم کردن آن‌ها در شهری غریب است، هر اتفاقی ممکن است برای آن‌ها در این فضا بیفتد. والدین گاهی حتی نگران رفتن کودکشان به خانه بستگان یا همسایه خود هستند، اما تعدادی از آن‌ها بی هیچ حد و مرزی آن‌ها را در فضای مجازی ر‌ها می‌کنند در حالی که خطرات این فضا به مراتب بیشتر است.
به عقیده وی کنترل و نظارت بر دسترسی کودکان و نوجوانان به محتوا در فضای مجازی مهمترین راهکار فنی در جهت کاهش احتمال بروز خطرات برای آنهاست.
دکتر علی اکبرزاده تاکید می‌کند که در حال حاضر در بسیاری از کشورهای دنیا محدودیت هایی را برای استفاده کودکان و نوجوانان از فضای مجازی ایجاد می‌کنند و با استفاده از نرمافزارهای نظارتی، محدودیت دسترسی و پایش محتوا همراه کودکان در فضای مجازی هستند.
ارائه اینترنت قابل نظارت و کنترل توسط والدین و پایش محتوای اینترنت در کشورهای پیشرفته دنیا به عنوان یکی از راهکارهای کاهش خطرات اینترنت و فضای مجازی در دستور کار شرکتهای ارائه دهنده خدمات اینترنت قرار گرفته است. این روش به والدین اطمینان می‌دهد که کودک و نوجوان آن‌ها می‌تواند بدون همراهی و نظارت دائمی از محتوای پایش شده و مناسب استفاده کند و به طور ناخواسته با محتوای نامناسب برخورد نمیکند و مجرمین سایبری نمی‌توانند از آن‌ها سوء استفاده نمایند.
اهمیت ارائه اینترنت قابل نظارت و کنترل از سوی والدین برای سلامت جامعه و جذابیت مالی آن برای شرکتهای ارائهدهنده خدمات دسترسی به اینترنت موجب شده شرکتهای بزرگ این عرصه در دنیا این خدمت را به عنوان بخشی از خدمات جانبی به مشتریان خود ارائهدهند، به طور مثال از بین ۱۰ شرکت برتر ارائهدهنده خدمات دسترسی به اینترنت در آمریکا ۸ شرکت خدمات اختصاصی کنترل والدین را به مشتریان خود ارائه می‌دهند.
همچنین تمامی ده نام تجاری برتر دنیا در تولید ضد بدافزار قابلیتهای کنترلی متعددی از جمله کنترل والدین (Parental Control) و جستجوی امن (Safe Browsing) را به مشتریان ارائه می‌دهند.
متاسفانه در سال‌های اخیر به رغم رشد چشمگیر دسترسی کاربران کودک و نوجوان ایرانی به اینترنت پرسرعت ارائهدهندگان خدمات دسترسی به اینترنت کشور درباره مسئله امنیت کودکان در فضای مجازی اقدام اجرایی جدی نداشتهاند.
موارد خارجی برای کنترل بیشتر والدین بر کودکان در فضای مجازی ارایه شده است، اما این موارد نه تن‌ها به تنهایی نمی‌تواند پاسخگو باشد که چه بسا با توجه به فرهنگ غربی که دارند نمی‌توانند درخواست‌های جامعه ایرانی را برآورده کنند.
چند سالی است که زیست‌بوم مجازی درسا با هدف ترویج «دانایی، رشد، سرگرمی و اینترنت پاک» در بین کودکان و نوجوانان با سرویس‌هایی همچون درسا بازار (بازار اندرویدی کودک و نوجوان) دنیای درسا (برنامک نظارت والدین) اینترنت درسا (اینترنت پاک برای کودک و نوجوان) فعالیتش را آغاز کرده است.
یکی از برنامک هایی که می‌تواند دغدغه خانواده‌ها را در حوزه نظارت در استفاده از موبایل و اینترنت برطرف کند و علاوه بر آن می‌تواند نظارت والدین بر عملکرد کودکان و نوجوانان را افزایش دهد و به نوعی کنترل نامحسوس آن‌ها در دنیای مجازی است، همین برنامک دنیای درسا است.
دنیای درسا که تولید داخلی است و با فرهنگ ایرانی اسلامی کشور هماهنگی دارد، تمامی برنامک‌های نصب شده به روی دستگاه را شناسایی می‌کند. این برنامه به خانواده‌ها این امکان را می‌دهد تا برنامه‌های نصب شده بر روی دستگاه را مدیریت کنند و والدین برای هر برنامه‌ای که صلاح می‌دانند مجوز استفاده به فرزندانشان را دهند.
یکی دیگر از ویژگی‌های مهم این برنامک امکان مدیریت تماس و ارسال پیامک فرزندان است. به این معنی که والدین با استفاده از برنامک دنیای درسا می‌توانند تعیین کنند که فرزندانشان با چه کسانی ارتباط داشته باشند تا خطر‌های احتمالی آنان را تهدید نکند.
دکتر علیرضا احمدی روانشناس کودک می‌گوید: امروزه تعداد زیادی از کودکان را می‌بینیم که گوشی‌های هوشمند در دست دارند و می‌توانند با قیمت پایین سیم کارت‌های مختلف تهیه کنند که این موضوع ممکن است کودک را به یک قربانی فضای مجازی توسط تلفن همراه تبدیل کند؛ بنابراین نخستین و مهمترین راهکار برای مصون ماندن کودکان و نوجوانان از آسیب‌های تلفن همراه این است که والدین از ابتدا زیربار خرید این وسیله نروند و وعده خرید را به پایان دوره نوجوانی موکول کنند و وسایل دیگری جایگزین آن کنند. البته بعضی از کودکان ممکن است اصرار زیادی برای تهیه این لوازم داشته باشند بنابراین به شرط محدود بودن زمان در استفاده از این لوازم و البته استفاده از آن در حضور والدین می‌توان آن را تهیه کرد.
وی تاکید می‌کند که والدین باید از فرزند خود بخواهند تا به هیچ عنوان تلفن را به مدرسه نبرد و در زمان انجام تکالیف نیز آن را خاموش کند. به فرزند خود بیاموزند که هر پیامک یا موضوعی که در تلفن دارد لزوما درست و واقعی نیست، دورماندن والدین از پیشرفت‌های جدید باعث ایجاد شکاف نسلی بین آن‌ها با فرزندانشان می‌شود. والدین باید به کودک بقبولانند که هیچ‌گاه نباید اطلاعات شخصی و خانوادگی را از طریق پیامک به دیگران انتقال دهد و هرگز بدون اطلاع آن‌ها با کسی که از طریق پیامک آشنا شده ملاقات نکند.
در ایران نیز این آمار تا مرداد ماه ۱۳۹۵ حدود ۳۹ میلیون کاربر بوده است، یعنی ۴۹ درصد ایرانی‌ها به اینترنت دسترسی دارند و از حدود ۴۰۰۰ گیگابایت پهنای باند اینترنت استفاده می‌کنند که البته این آمار طی سال‌های اخیر چند برابر شده است.
۱۵ تا ۲۰ درصد کاربران اینترنت را کودکان و نوجوانان تشکیل می‌دهند، به‌طوری‌که ۵۷ درصد از کودکان و نوجوانان ۳ تا ۱۷ سال به اینترنت دسترسی دارند. این اعداد نشان می‌دهد که حدود ۷۰۰ میلیون کودک و نوجوان در جهان و بیش از ۷ میلیون کودک و نوجوان ایرانی به اینترنت دسترسی دارند.
متاسفانه جذابیت بیش از حد فضای مجازی به قدری است که نمی‌توان کودکان را ایزوله کرده و جلوی ورود آن‌ها به این فضا را گرفت. کودکان ما در دنیایی زندگی می‌کنند که به عصر ارتباطات معروف است و حتی در چهار دیواری اتاق خود به تنهایی می‌تواند به راحتی با دنیای خارج ارتباط برقرار کند و به هر جایی که دوست دارد بدون کمترین کنترلی با کمی تلاش راه یابد و این موضوع مشکل بسیاری از والیدن است چرا که نمی‌توان هر لحظه و هرجا کودکان را کنترل کرد.
دکتر پرویز احدزاده روان شناس و استاد دانشگاه؛ سوء استفاده جنسی، دیدن تصاویر خشن و مستهجن، تهدید شدن توسط مسیج‌ها یا ایمیل، فریب و گول خوردن، معتاد شدن به اینترنت، شست و شوی مغزی توسط وب سایت‌های تبلیغاتی و نفرت انگیز و شکستن قوانین بدون این که کودکان متوجه این موضوع باشند را از آسیب‌های حضور کودکان در فضای مجازی می‌داند و تاکید می‌کند که کودکان نباید بدون کنترل دراین فضا ر‌ها شوند چرا که تاثیرات آن تا بزرگ سالی در ذهن پاک آن‌ها ماندگار است.
مریم حقی مادر کودکی ۶ ساله است که برای مشاوره به یکی از مراکز وابسته به شهرداری آمده است، وی می‌گوید: فرزندم بسیار گستاخ و کنجکاو است، هیچ طوری نمی‌توان کنترلش کرد، اخیرا می‌دیدم گوشه اتاق می‌نشیند و ساعت‌ها با تبلتش ور می‌رود، من هم خیالم راحت بود که بازی می‌کند تا اینکه دیروز اتفاقی تبلت را کنترل کردم، از چیزهایی که دانلود کرده بود وحشت کردم، بچه ۶ ساله که نباید وارد این فضا‌ها شود. برای آینده اش نگرانم، تحت هیچ عنوانی هم نمی‌توان تبلت را از او دور کرد، آمده ام ببینم با این بچه چه باید بکنم.
دکتر ریحانه علی اکبرزاده متخصص یکی از کلینیک‌های منطقه ۵ تهران تاکید می‌کند که مادران نگران از حضور فرزندان در فضای اینترنت بسیار به مراکز مشاوره می‌آیند و ما هم جز کنترل دقیق و صحیح چیز دیگری نمی‌توانیم به آن‌ها بگوییم. کودکان تحت هیچ عنوانی نباید در فضای مجازی تن‌ها ر‌ها شوند، به نطر من ر‌ها کردن آن‌ها در فضای مجازی به تنهایی درست مثل گم کردن آن‌ها در شهری غریب است، هر اتفاقی ممکن است برای آن‌ها در این فضا بیفتد. والدین گاهی حتی نگران رفتن کودکشان به خانه بستگان یا همسایه خود هستند، اما تعدادی از آن‌ها بی هیچ حد و مرزی آن‌ها را در فضای مجازی ر‌ها می‌کنند در حالی که خطرات این فضا به مراتب بیشتر است.
به عقیده وی کنترل و نظارت بر دسترسی کودکان و نوجوانان به محتوا در فضای مجازی مهمترین راهکار فنی در جهت کاهش احتمال بروز خطرات برای آنهاست.
دکتر علی اکبرزاده تاکید می‌کند که در حال حاضر در بسیاری از کشورهای دنیا محدودیت هایی را برای استفاده کودکان و نوجوانان از فضای مجازی ایجاد می‌کنند و با استفاده از نرمافزارهای نظارتی، محدودیت دسترسی و پایش محتوا همراه کودکان در فضای مجازی هستند.
ارائه اینترنت قابل نظارت و کنترل توسط والدین و پایش محتوای اینترنت در کشورهای پیشرفته دنیا به عنوان یکی از راهکارهای کاهش خطرات اینترنت و فضای مجازی در دستور کار شرکتهای ارائه دهنده خدمات اینترنت قرار گرفته است. این روش به والدین اطمینان می‌دهد که کودک و نوجوان آن‌ها می‌تواند بدون همراهی و نظارت دائمی از محتوای پایش شده و مناسب استفاده کند و به طور ناخواسته با محتوای نامناسب برخورد نمیکند و مجرمین سایبری نمی‌توانند از آن‌ها سوء استفاده نمایند.
اهمیت ارائه اینترنت قابل نظارت و کنترل از سوی والدین برای سلامت جامعه و جذابیت مالی آن برای شرکتهای ارائهدهنده خدمات دسترسی به اینترنت موجب شده شرکتهای بزرگ این عرصه در دنیا این خدمت را به عنوان بخشی از خدمات جانبی به مشتریان خود ارائهدهند، به طور مثال از بین ۱۰ شرکت برتر ارائهدهنده خدمات دسترسی به اینترنت در آمریکا ۸ شرکت خدمات اختصاصی کنترل والدین را به مشتریان خود ارائه می‌دهند.
همچنین تمامی ده نام تجاری برتر دنیا در تولید ضد بدافزار قابلیتهای کنترلی متعددی از جمله کنترل والدین (Parental Control) و جستجوی امن (Safe Browsing) را به مشتریان ارائه می‌دهند.
متاسفانه در سال‌های اخیر به رغم رشد چشمگیر دسترسی کاربران کودک و نوجوان ایرانی به اینترنت پرسرعت ارائهدهندگان خدمات دسترسی به اینترنت کشور درباره مسئله امنیت کودکان در فضای مجازی اقدام اجرایی جدی نداشتهاند.
موارد خارجی برای کنترل بیشتر والدین بر کودکان در فضای مجازی ارایه شده است، اما این موارد نه تن‌ها به تنهایی نمی‌تواند پاسخگو باشد که چه بسا با توجه به فرهنگ غربی که دارند نمی‌توانند درخواست‌های جامعه ایرانی را برآورده کنند.
چند سالی است که زیست‌بوم مجازی درسا با هدف ترویج «دانایی، رشد، سرگرمی و اینترنت پاک» در بین کودکان و نوجوانان با سرویس‌هایی همچون درسا بازار (بازار اندرویدی کودک و نوجوان) دنیای درسا (برنامک نظارت والدین) اینترنت درسا (اینترنت پاک برای کودک و نوجوان) فعالیتش را آغاز کرده است.
یکی از برنامک هایی که می‌تواند دغدغه خانواده‌ها را در حوزه نظارت در استفاده از موبایل و اینترنت برطرف کند و علاوه بر آن می‌تواند نظارت والدین بر عملکرد کودکان و نوجوانان را افزایش دهد و به نوعی کنترل نامحسوس آن‌ها در دنیای مجازی است، همین برنامک دنیای درسا است.
دنیای درسا که تولید داخلی است و با فرهنگ ایرانی اسلامی کشور هماهنگی دارد، تمامی برنامک‌های نصب شده به روی دستگاه را شناسایی می‌کند. این برنامه به خانواده‌ها این امکان را می‌دهد تا برنامه‌های نصب شده بر روی دستگاه را مدیریت کنند و والدین برای هر برنامه‌ای که صلاح می‌دانند مجوز استفاده به فرزندانشان را دهند.
یکی دیگر از ویژگی‌های مهم این برنامک امکان مدیریت تماس و ارسال پیامک فرزندان است. به این معنی که والدین با استفاده از برنامک دنیای درسا می‌توانند تعیین کنند که فرزندانشان با چه کسانی ارتباط داشته باشند تا خطر‌های احتمالی آنان را تهدید نکند.
دکتر علیرضا احمدی روانشناس کودک می‌گوید: امروزه تعداد زیادی از کودکان را می‌بینیم که گوشی‌های هوشمند در دست دارند و می‌توانند با قیمت پایین سیم کارت‌های مختلف تهیه کنند که این موضوع ممکن است کودک را به یک قربانی فضای مجازی توسط تلفن همراه تبدیل کند؛ بنابراین نخستین و مهمترین راهکار برای مصون ماندن کودکان و نوجوانان از آسیب‌های تلفن همراه این است که والدین از ابتدا زیربار خرید این وسیله نروند و وعده خرید را به پایان دوره نوجوانی موکول کنند و وسایل دیگری جایگزین آن کنند. البته بعضی از کودکان ممکن است اصرار زیادی برای تهیه این لوازم داشته باشند بنابراین به شرط محدود بودن زمان در استفاده از این لوازم و البته استفاده از آن در حضور والدین می‌توان آن را تهیه کرد.
وی تاکید می‌کند که والدین باید از فرزند خود بخواهند تا به هیچ عنوان تلفن را به مدرسه نبرد و در زمان انجام تکالیف نیز آن را خاموش کند. به فرزند خود بیاموزند که هر پیامک یا موضوعی که در تلفن دارد لزوما درست و واقعی نیست، دورماندن والدین از پیشرفت‌های جدید باعث ایجاد شکاف نسلی بین آن‌ها با فرزندانشان می‌شود. والدین باید به کودک بقبولانند که هیچ‌گاه نباید اطلاعات شخصی و خانوادگی را از طریق پیامک به دیگران انتقال دهد و هرگز بدون اطلاع آن‌ها با کسی که از طریق پیامک آشنا شده ملاقات نکند.
ارسال نظرات