سال ۹۶ سال گذار از نظام آمار سنتی به مدرن «ثبت مبنا» خواهد بود/ یک ساعت فعالیت فرد در هفته تعریف شاغل است

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو، روز سه شنبه برنامه جلسه کمیته آماربخشی وزارت راه و شهرسازی در حالی برگزار شد که امید علی پارسا رئیس مرکز آمار ایران و دبیر شورای عالی آمار در این نشست حضور داشت.
در این نشست که به مدیریت مهندس امینی معاون برنامه ریزی و مدیریت منابع و رئیس کمیته آماربخشی وزارت راه و شهرسازی برگزار شد به ارائه سامانه BI پرداخته شد.
از سویی دیگر از این سامانه و کتاب شناسه اقلام رونمایی شد.
بر همین اساس، امیدعلی پارسا در نشست کمیته آمار بخشی وزارت راه و شهرسازی با بیان اینکه هر برنامه ۵ ساله توسعه که نوشته می‌شود یک برنامه پیوست آمار نیز دارد، گفت: ما تجربه تنظیم دو برنامه ملی آمار را داریم و در حال تدوین برنامه سوم ملی آمار به عنوان پیوست برنامه ششم توسعه هستیم. این برنامه شبیه برنامه‌های آماری قبل نخواهد بود و میتوان سال ۹۶ را نقطه عطف نظام آماری کشور و سال گذار از نظام آمار سنتی به نظام مدرن «ثبت مبنا» است.
وی ادامه داد: سال گذشته در سرشماری نفوذ و مسکن ۴۸ درصد مردم به صورت اینترنتی شرکت کردند که با فاصله قابل توجهی رتبه نخست مشارکت مردم در سرشماری اینترنتی را نسبت به سایر کشورهای جهان بدست آوردیم. پیش از آن ژاپن در سال ۲۰۱۵ توانسته بود ۳۷ درصد مردم را از طریق اینترنت سرشماری کنند. آلمان و کانادا نیز در مرتبه‌های اول تن‌ها توانستند ۱۷ تا ۱۸ درصد شهروندان را از طریق اینترنت سرشماری کنند و الان در بار سوم توانستند به مشارکت ۵۴ درصدی دست یابند.
رئیس مرکز آمار ایران در ادامه تاکید کرد: با این وجود که دیگر کشور‌ها از این میزان مشارکت متعجب هستند، از نظر من همین سرشماری سال گذشته نیز آمارگیری سنتی محسوب می‌شود. این در صورتی است که در هیچ کجای دنیا آمارگیری به صورت حضوری و خوداظهاری از طرف مردم اتفاق نمی‌افتد.

وی خاطرنشان کرد: در دنیا تجربه این است که سه کد یونیک در کشور‌ها به صورت جاری و ساری مستقر می‌شوند تا اساس و مبنای سرشماری قرار گیرند. این ۳ کد شامل کد یونیک فرد است که در ایران به کد ملی معروف است. کد یونیک دوم کد مکان است که ما در حال حاضر کدپستی را در ایران داریم، اما بسیاری از افراد در محل کدپستی پشت کارت ملی خود مستقر نیستند و جابجایی‌ها را اطلاع نمی‌دهند، البته مصوبه‌ای در هیئت وزیران مبنی بر اینکه هر فردی که جابجا می‌شود باید اعلام کند داریم، اما اجرا نمی‌شود. در سرشماری سال ۹۵ هم وقتی مراجعه کردیم بسیاری از منازل کد پستی اختصاصی نداشتند.
از سویی دیگر، پارسا کد یونیک سوم را کد اختصاصی هر کسب و کار برای هر فرد عنوان و تصریح کرد: اگر این اتفاق افتاد و ما توانستیم بفهمیم هر فرد در کجا قرار دارد و به چه کسب و کاری مشغول است از نظام آمارگیری سنتی به نظام سرشماری مدرن منتقل شده ایم.
رئیس مرکز آمار ایران اظهار داشت:، اما در حال حاضر با سرشماری هایی که انجام می‌دهیم نهایتا به سواد، مسکن و جمعیت می‌رسیم و بسیاری از سئوالات دستگاههای اجرایی باقی می‌ماند.
پارسا افزود: مشکل دیگر که باعث منفعل بودن دستگاه‌های آماری کشور شده است، محرمانه بودن آمارهای اخذ شده یا MICRO DATA در سرشماری‌ها است. به عنوان مثال اگر بهزیستی بخواهد خانوارهای دارای عضو معلول را آمارگیری کند یا نهضت سواد آموزی، بخواهد آمار بیسواد‌ها را از مرکز آمار بگیرد قانونا این مرکز نمی‌تواند این آمار را به آن‌ها بدهد.
وی خاطرنشان کرد: برای حل این مشکل توافق شده تا از هر دستگاه آمار و بانک اطلاعاتی به مرکز آمار منتقل شود و برای اولین بار در کشور کل آمارهای مورد نیاز دستگاههای اجرایی احصا شود.
رئیس مرکز آمار ایران در بخش دیگری از اظهارات خود درباره تعریف شاغل و انتقادی که به آن است، گفت: بر اساس تعریف مرکز آمار که در دولت نهم تغییر کرد، شاغل کسی است که در یک هفته مرجع، یک ساعت کار کرده باشد. اما عده‌ای می‌گویند این تعریف را دولت نهم عوض کرد تا آمار بیکاران را کم کند و آمار شاغلان را بیشتر نشان دهد. مگر می‌توان با یک ساعت کار در هفته معیشت را تامین کرد.
اما از سوی دیگر این تعریف در همه دنیا پذیرفته شده است. یک بار در مجلس در کارگروه تخصصی اشتغال جلسه‌ای با دستور تغییر این تعریف تشکیل دادند، ولی من در کمتر از دو ساعت آن‌ها را مجاب کردم که این تعریف در خصوص اشتغال درست و کاربردی است. این نشان می‌دهد که ما در حوزه تحلیل‌های آماری کم کار کرده ایم.
پارسا در انتها گفت: امیدواریم تا کمتر از ۱۰ سال دیگر به راهی که دنیا رفته است برسیم و از سرشماری سنتی به صورت کامل گذر کنیم.