«رکس تیلرسون» وزیر امور خارجه آمریکا در مصاحبه با شبکه «سی ان ان»
گفت: ما حقیقتا به توافقی نیاز داریم که گستره بیشتری از تهدیدات از جانب
ایران را شامل شود.
تیلرسون تأکید کرد: اصلاح ایرادات برجام ممکن است از طریق یک توافق ثانویه صورت گیرد، نه با تغییر در مفاد برجام.
وی در ادامه ضمن اعلام موافقت خود با اظهارات اخیر «جیمز متیس» وزیر دفاع
این کشور تأکید کرد که باقی ماندن در برجام در جهت تأمین منافع امنیت ملی
آمریکا است و رئیس‌جمهوری آمریکا نیز همین عقیده را دارد.
وزیر خارجه آمریکا تصریح کرد: رئیس‌جمهور آمریکا نمی‌خواهد کنگره تحریم‌هایی را علیه ایران وضع کند که باعث لغو برجام شود.
تیلرسون افزود: آنچه رئیس‌جمهور آمریکا به دنبال آن است، یک راهبرد جامع‌تر
در قبال ایران است... توافق هسته‌ای فعلی نقاط ضعفی دارد... بنابراین ما
معتقدیم که یا باید این نقاط ضعف برطرف شود و یا یک توافق جدید برقرار
گردد... سیاست دولت آمریکا نیز کاملا هماهنگ با این مسئله است.
وی ادامه داد که آمریکا به دنبال آن است که ببیند آیا می‌تواند نقاط ضعفی
که در توافق هسته‌ای ایران وجود دارد را برطرف کند و همچنان به این توافق
پایبند بماند و با دوستان و متحدان خود و با دیگر امضا کنندگان این توافق
همکاری داشته باشد.
وزیر خارجه آمریکا در ادامه گفت: آمریکا خواستار اجرای کامل توافق به همین
صورتی است که در حال حاضر وجود دارد. ما خواستار پایبندی کامل ایران به
توافق هستیم و بعدا فرآیند رسیدگی به نقاط ضعف آن را آغاز خواهیم کرد.
به گزارش فارس، «نیکی هیلی» سفیر آمریکا در سازمان ملل در مصاحبه با برنامه
«Meet the Press» شبکه «ان بی‌سی» گفت: در حال حاضر شما شاهد ماندن ما در
این توافق هستید.ما در این توافق هستیم تا ببینیم که چطور می‌توانیم آن را
بهتر کنیم.
کیهان با استناد به متن برجام بارها تأکید کرده بود که این سند به همان
اندازه که برای کشورمان خسارت‌آفرین است، در برگیرنده منافع آمریکاست و
آمریکا هرگز از آن دست نمی‌کشد.
برد-برد با کدخدا!
«اروپایی‌ها روبه روی آمریکا قرار گرفته‌اند»،«در صورت خروج آمریکا از
برجام؛ اروپا در کنار ایران خواهد ماند»، «اروپا علیه تکروی
ترامپ»،«اتحادیه اروپا اجرای برجام را تضمین می‌کند»، «اروپا اعلام کرده که
بدون آمریکا هم برجام را ادامه می‌دهد»،«اروپا برای حمایت از برجام جبهه
واحد تشکیل می‌دهد»و... اینها تنها بخشی از مواضع مقامات ارشد دولت دوازدهم
و تیترهای روزنامه‌های زنجیره‌ای در ماه‌های اخیر است.آقای روحانی-
اردیبهشت 92- در جمع دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف گفت: «اروپایی‌ها آقا
اجازه هستند و آمریکا کدخداست؛ بستن با کدخدا راحت‌تر است».
بر همین اساس از ابتدای مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+5، گزاره«با کدخدا
می‌شود بست و بازی برد- برد انجام داد» به نخ تسبیح راهبرد دولت یازدهم
تبدیل شد. به این ترتیب در مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+5 دیدارهای دوجانبه
وزرای خارجه ایران و آمریکا (ظریف-کری) رکورد زد. پیاده‌روی 15 دقیقه‌ای
ظریف و جان کری در ژنو، تماس تلفنی روحانی و اوباما و دست دادن ظریف و
اوباما در سازمان ملل را نیز باید به فهرست اقدامات دولت در مذاکرات اضافه
کرد. در مجموع تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای از تمام امکانات و توانایی‌های
موجود در پیشبرد مذاکرات آن هم به روش خود بهره برد.
مذاکرات پایان یافت. منتقدان دلسوز تاکید کردند که آمریکا کارنامه سیاهی در
اجرای توافقات بین‌المللی دارد و بر همین اساس با توجه به عهدشکنی طرف
مقابل و به جهت حفظ منافع ملی و عزت مردم کشورمان باید «توازن تعهدات»،
«همزمانی اجرای تعهدات»، «اخذ تضمین از طرف مقابل» و «پیش‌بینی برگشت‌پذیری
امتیازات واگذار شده در صورت نقض عهد» در برجام رعایت شود.
برخی از مقامات ارشد دولت و روزنامه‌های زنجیره‌ای مدعی اصلاحات، منتقدان
را به سخره گرفته و تاکید کردند که «آمریکا هیچگاه پرستیژ و اعتبار
بین‌المللی خود را به واسطه یک توافق خدشه‌دار نمی‌کند» و «ما به مذاکره با
آمریکا خوش‌بین هستیم»!
برجام امضا شد. در فاصله امضا تا اجرای برجام، دولت ایران تعهدات را به
صورت یکطرفه و شتابزده و برگشت‌ناپذیر اجرا کرد. نوبت به اجرای تعهدات طرف
مقابل رسید. دولت اوباما که هیچ گرویی و سپرده‌ای در دست دولت روحانی
نمی‌دید، بدعهدی و تحریم‌ها را تشدید کرد. در اوج عهدشکنی‌های آمریکا،
روزنامه‌های زنجیره‌ای تاکید کردند که «امضای وزیر خارجه آمریکا تضمین
است». حال همان جماعت تاکید دارند که آمریکا تنها یکی از طرفین توافق است و
اتحادیه اروپا و اعضای اروپایی 1+5 اجرای برجام را تضمین کرده‌اند و در
صورت خروج آمریکا از برجام؛ اروپا در کنار ایران
خواهد ماند!
شرط و شروط گستاخانه!
به نظر شما این رویکرد تا چه اندازه به واقعیت نزدیک است؟! به اظهارات زیر توجه کنید:
- «زیگمار گابریل» وزیر خارجه آلمان (مهر 96): برلین آمادگی دارد فشار دیپلماتیک بر ایران را افزایش دهد اما برجام نباید آسیب ببیند.
- «بوریس جانسون» وزیر خارجه انگلیس (مهر 96): انگلیس تلاش می‌کند تا توافق
هسته‌ای را حفظ کند اما ایران هم باید به سهم خود عمل کرده و نقش منطقه‌ای
اخلالگرانه خود را کاهش دهد.
- «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه(شهریور 96): با توجه به تحولات وضعیت
منطقه و فشار فزاینده‌ای که ایران به منطقه وارد می‌کند و با توجه به
فعالیت رو به گسترش ایران در زمینه موشک‌های بالستیک، باید برای محدود کردن
فعالیت موشکی ایران و تمدید محدودیت‌های برجام بر غنی‌سازی ایران برای
دوران پس از سال 2025، با این کشور گفت‌وگو کرد.
- «آنگلا مرکل»، صدراعظم آلمان و «ترزا می»، نخست‌وزیر انگلیس در گفت‌وگوی
تلفنی(مهر 96): لازم است جامعه جهانی برای مقابله با فعالیت‌های منطقه‌ای
بی‌ثبات‌کننده ایران و بررسی روش‌های رفع نگرانی‌ها درباره برنامه موشکی
ایران همراه شود.
- «ژان ایو لودریان» وزیر خارجه فرانسه (مهر 96): ما سؤالاتی جدی در مورد رفتارهای ایران از جمله برنامه موشکی داریم.
آیا این موضع‌گیری‌ها و اظهارات مشابه به معنی آن است که اروپایی‌ها روبه
روی آمریکا قرار گرفته‌اند؟! آیا از این اظهارات اینگونه برداشت می‌شود که
اروپا علیه تکروی ترامپ ایستاده است؟!
مقامات آمریکایی-کاخ سفید و کنگره- در هفته‌های اخیر به صراحت اعلام
کرده‌اند که باید برجام از یک توافق مدت دار به توافقی دائمی تبدیل شده و
مسائلی از جمله توان موشکی ایران و قدرت منطقه‌ای کشورمان نیز به آن اضافه
شود.
این اظهارنظر مختص دولت ترامپ نیست. باراک اوبامای مودب! و باهوش! (تعبیری
که مقامات ارشد دولت یازدهم به کار بردند) هم در این مسئله دقیقا با دولت
ترامپ هم عقیده بود. اوباما در کنفرانس خبری نشست امنیت هسته‌ای در واشنگتن
-فروردین 95- گفت:«روح توافق هسته‌ای و شرط برخورداری ایران از امتیازات
اقتصادی، کنار گذاشتن توانایی موشکی و متوقف کردن اقدامات منطقه‌ای از سوی
ایران است».
«جان کری» وزیر خارجه سابق آمریکا نیز- دی ماه 95- در یادداشتی که به
مناسبت نزدیک شدن به روزهای پایانی حضور در کابینه آمریکا نوشته بود، تاکید
کرد: «مذاکرات با تهران برای عقب نشاندن ایران از برنامه هسته‌ای به نتیجه
رسید و حالا دولت بعدی آمریکا باید ضمن ادامه اعمال فشار بر ایرانی‌ها،
برای عقب نشاندن برنامه موشکی ایران تلاش کند».
حتی مقامات رژیم صهیونیستی نیز همین دیدگاه را دارند. برای نمونه «الداد
پاردو» کارشناس مسائل ایران در دانشگاه عبری اورشلیم در سرزمین های‌اشغالی
در مصاحبه با لس‌آنجلس تایمز-مهر 96- گفت: «بهترین گزینه برای آمریکا این
خواهد بود که با شامل کردن موضوع موشکی، برجام را بهبود بخشد».
باجگیرها!
به لحاظ راهبردی، منافع بلندمدت کشورهای اروپایی طرف برجام بیش از ایران به
آمریکا گره خورده است و لفاظی‌های آنها در دفاع از برجام، خیلی زود رنگ
می‌بازد.
«حسین راغفر» کارشناس اقتصادی حامی دولت- 23 مهر 96- در یادداشتی در
روزنامه اعتماد نوشت:«اروپایی‌ها نشان دادند با یک تهدید آمریکا به سهولت
راضی می‌شوند تمام شرکت‌های خود را از ایران جمع کنند و بروند. این امر
طبیعی نیز هست، آمریکا همواره همه شرکت‌ها را در مقابل دوراهی انتخاب میان
همکاری با خود یا ایران می‌گذارد. هر چند اقتصاد آمریکا آینده روشنی ندارد،
اما حداقل تا چند دهه آینده یکی از بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان خواهد بود و
بازار مصرف سودآور و باثبات‌تر این کشور، می‌تواند برای هر فعال اقتصادی
جذاب باشد. اروپایی‌ها نیز با آگاهی از این ماجرا به شکل باج‌گیرانه‌ای با
ایران برخورد می‌کنند. مثلاً انتظار فرانسه این است که بازسازی اقتصاد خود
را با انرژی ارزان ایران و امتیازهای مالی سنگین پیش ببرد».
کارشناسان معتقدند که سفر «امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه در روزهای آینده به ایران با همین هدف صورت می‌گیرد.
در روزهای گذشته، روزنامه دیلی‌میل به نقل از رئیس‌جمهور آمریکا نوشت:
«رئیس‌جمهور فرانسه زنگ زد و با من صحبت کرد. من به او گفتم: «ببین
امانوئل! آنها همین حالا پول زیادی به رنو داده‌اند. پولشان را بگیر و لذت
ببر!».
همچنین سایت ضد انقلاب زیتون-مرداد 96- در مطلبی نوشت: «باز کردن حساب ویژه
روی اتحادیه اروپا می‌تواند خطای فاحش ایران باشد. اروپا از خلال رابطه با
ایران، یک سری منافع کوتاه و میان مدت از جمله همین قراردادهای تجاری را
دارد. برای محفوظ ماندن این منافع هم، اروپا تا حدی به آمریکا دست کم برای
امنیت برجام، فشار خواهد آورد اما ایران نباید فکر کند که می‌تواند از
اتحادیه اروپا به عنوان کارت سبز دائمی در برابر ترامپ استفاده کند».
روزنامه زنجیره‌ای آفتاب یزد نیز-شهریور 96- در مطلبی نوشت:«باید پذیرفت در
مجموع آنچه در آمریکا دنبال می‌شود در اروپا با ادبیاتی دیگر بدان توجه
می‌شود و آنچه آشکارا آمریکا از آن می‌گوید، اروپا در نهان و با هزینه‌های
بیشتری از ایران می‌خواهد. در نهایت اگر اروپا قرار بر انتخاب بین ایران و
آمریکا داشته باشد حتی در عصر ترامپ نیز اروپا و آمریکا چسبندگی بیشتری با
یکدیگر دارند... از لحاظ عملی مؤسسات و بانک‌های اروپایی قطعاً آمریکا را
به ایران ترجیح می‌دهند، دیدیم چندروز پیش مجلس جمهوری چک قانون منع فروش
مواد برای نیروگاه هسته‌ای به ایران را تمدید کرد این نشان از نفوذ
آمریکایی‌ها در غرب حتی در زمان ترامپ دارد».
همچنین روزنامه شرق-شهریور 96- در مصاحبه با «داوود هرمیداس‌باوند»
نوشت:«این نکته را باید در نظر داشت که همراهی نسبی اتحادیه اروپا با ما در
هر وضعیتی ادامه پیدا نمی‌کند. بنابراین اگر آمریکا بخواهد تحریم‌های
یک‌جانبه مضاعف خود را علیه ما فعال کند، بسیاری از شرکت‌های اروپایی ترجیح
می‌دهند که خودشان را به دردسر نیندازند. آنها می‌آیند، مذاکره و تفاهم
می‌کنند اما در مرحله اجرا متوقف می‌شوند».
اختلال محاسباتی
با کنار هم قراردادن اظهارات مقامات اروپایی و آمریکایی به این نتیجه
می‌رسیم که آمریکا با همراهی کشورهای اروپایی با ژست دروغین مخالفت با
برجام و نمایش مضحک «پلیس خوب-پلیس بد» به دنبال ایجاد اختلال محاسباتی در
افکار عمومی و مجموعه تصمیم‌گیر در دستگاه دیپلماسی است.
همان‌طور که مشخص بود و منتقدان بارها به آن‌اشاره کردند-علیرغم تبلیغات
گسترده و وعده و وعیدهای فراوان مقامات دولتی- برجام نه تنها به لغو
تحریم‌ها منجر نشد، بلکه به عاملی جهت فشار بر ایران تبدیل شد. هدف اصلی
طرف غربی در پروژه برجام، درگیرکردن دیگر مولفه‌های قدرت جمهوری اسلامی
ایران و تعمیم خسارت محض برجام به این مولفه هاست.
نقطه‌های خیالی!
متاسفانه اظهارات مقامات ارشد دولت در روزهای اخیر نشان دهنده این است که دولت همچنان در پی «حفظ برجام به هر قیمت» است.
در حال حاضر اجرای اقتصاد مقاومتی و بهره‌مندی از ظرفیت‌های عظیم ملی و
توان داخلی کشور هیچ جایگاهی در برنامه‌های دولت ندارد. موکول شدن تحقق
سیاست‌های اقتصادی و معیشتی به نتیجه مسائلی نظیر برجام، ثمره‌ای جز به
تعویق افتادن رسیدگی به اقتصاد کشور و کاهش کارآمدی نخواهد داشت.
تجربه نشان داده که اگر ضعف‌های اقتصادی را برطرف نکنیم، دشمنان ملت ایران
باز هم در را بر این پاشنه خواهند چرخاند. بنابراین چشم دوختن به نقطه‌های
خیالی و غافل شدن از نقطه‌های امیدبخش حقیقی، هیچ دستاوردی در پی نخواهد
داشت.
اصلاح برجام!
روزنامه «تایمز» رژیم صهیونیستی در گزارشی نوشت: بنیامین نتانیاهو
نخست‌وزیر اسرائیل، تصمیم ترامپ برای عدم تأیید پایبندی ایران به برجام را
تحسین کرد و گفت که این امر فرصتی را برای اصلاح این توافق و خنثی‌کردن
فعالیت‌های منطقه‌ای ایران به وجود آورد.
همچنین «هربرت مک‌مستر» مشاور امنیت ملی کاخ سفید با بیان اینکه اروپا از
نظارت سختگیرانه بر برنامه هسته‌ای ایران حمایت می‌کند، مدعی شد که
نمی‌توان با یقین گفت که ایران به برجام پایبند بوده است.
نشریه«نیویورکر» در یادداشتی مدعی شد: «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه ایران
حدود یک ماه قبل به رابین رایت (نویسنده یادداشت) گفته بود ایران شاید
بتواند تصمیم آمریکا برای تایید نکردن پایبندی به برجام را تحمل کند در
صورتی که تحریم‌های جدید اعمال نشود و دیگر کشورها نیز در تعامل با ایران –
مخصوصا از لحاظ اقتصادی – باقی بمانند.