در حالی که میلیاردها دلار قراردادهای هواپیمایی، نفتی و خودرویی شرکتهای اروپایی با ایران با تهدیدهای آمریکا در خطر است، ۳ کشور انگلیس، آلمان و فرانسه تلاش میکنند که درصورت برگشت تحریمها برای شرکتهایشان معافیت تحریمی بگیرند.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، به نقل از واشنگتن پست، در حالی که دونالد ترامپ در حال بررسی عقبنشینی از توافق برجام است، ایران قراردادهای میلیاردی نقت و هواپیما با شرکتهای بینالمللی دارد. صرفنظر از اینکه دفتر مرکزی این شرکتها کجا است، این شرکتهای چند ملیتی معمولا در آمریکا تجارت یا بانکداری دارند مفهوم آن این است هرگونه بازگشت به تحریمها میتواند توافقاتی را که پس از توافق هستهای ۲۰۱۵ منعقد شده را به هم بریزد.
این تهدید ترامپ به تنهایی کافی است تا شرکتهایی مانند بوئینگ را بترساند و حتی بعد از طرح همین تهدیدها آهنگ اجرای قرارداد در ماههای اخیر کندتر شده است. عقبنشینی کامل آمریکا میتواند بسیاری از شرکتها را مجبور به عقبنشینی کند.
ریچارد نویو کارشناس سابق تحریمها در وزارت خارجه آمریکا که روی توافق هستهای ایران هم کار کرده و در حال حاضر در دانشگاه کلمبیا است، میگوید من کاملا معتقدم نمیتوان از بین این حصارها کامل عبور کرد. تنها کسانی وارد ایران خواهند شد که سود اقتصادی بالایی داشته باشند و اموالشان در آمریکا تحت تاثیر مستقیم تحریمها قرار نگیرد.
در سال ۲۰۱۵ توافق هستهای بین ایران و ۶ کشور جهانی منعقد شد که مفهوم این توافق برای غربیها دسترسی به بازار ۸۰ میلیون ایرانی بود به طوری که سازندههای تولید هواپیما پس از این قرارداد برای عقد قرارداد با ایران هجوم آوردند.
در دسامبر ۲۰۱۶ ایرباس قراردادی را با ایران ایر امضا کرد تا ۱۰۰ هواپیما به ارزش ۱۹ میلیارد دلار به ایران بفروشد. پیش از این بوئینگ توافقی با ایران ایر برای فروش ۸۰ هواپیما به ارزش ۱۷ میلیارد دلار منعقد کرد و قول دادکه تحویل این هواپیماها از سال ۲۰۱۷ شروع شود و تا سال ۲۰۲۵ پایان یابد.
بوئینگ قرارداد جداگانهای را برای فروش ۳۰ فروند هواپیما به شرکت هواپیمایی آسمان به ارزش ۳ میلیارد دلار منعقد کرده بود.
دنیس مولینبرگ رئیس شرکت هواپیمایی بوئینگ در کنفرانس ۲۵ آوریل اعلام کرد که ما همچنان به مقررات و قوانینی که آمریکا تعیین میکند پایبند هستیم و ما هیچ تحویلی در سال ۲۰۱۷ برای ایران نخواهیم داشت.
همچنین شرکت ایرباس فرانسه که ۱۰ درصد قطعات هواپیمای ایرباس را از آمریکا تامین میکند. مجوز فروش هواپیما به ایران را از وزارت خزانهداری آمریکا دریافت میکند و ایرباس تاکنون ۲ فروند هواپیمای A۳۳۰ و یک فروند A۳۲۱ به ایران تحویل داده است.
وقتی که از ایرباس درباره اینکه موضع ایشان درباره تصمیمات ترامپ برای توافق هستهای ایران چه خواهد بود توضیحی ارائه نمیکند.
شرکت هواپیمایی ATR قراداد ۵۳۶ میلیون دلاری با ایران ایر برای تحویل ۲۰ فروند هواپیما منعقد کرده است. این شرکت تاکنون ۸ هواپیمای دو موتوره به ایران تحویل داده است.
سخنگوی شرکت هواپیمایی ATR گفته است ما میتوانیم طبق قرارداد هواپیماهای ایران را تحویل دهیم.
این گزارش مینویسد: سرعت برنامههای تحویل هواپیما از سوی شرکتهای اروپایی و آمریکا به ایران آهنگ کندتری پیدا کرده است.
قرارداد شرکت پژو سیتروئن با ا. یران برای تولید ۲۰۰ هزار خودرو در سال بود. پژو یکی از بازیگران اصلی در بازار خودروی ایران قبل از تحریمها بود. همچنین ایران قراردادهایی را با شرکت سازنده رنو و قرارداد با ارزشی را با شرکت توتال دارد.
شرکت فولکس واگن آلمان هم گفته است ما تحولات سیاسی و اقتصادی درمنطقه را به شدت پیگیری میکنیم، اما در نهایت به قوانین و بینالمللی و مقررات صادراتی پایبند خواهیم بود.
الی گرانمایه یک مقام ارشد در شورای روابط خارجی اروپا گفت: در حال حاضر کشورهایی مانند انگلیس، فرانسه و آلمان تلاش دارند تا توافق برجام را حفظ کنند و به دنبال قانع کردن ترامپ هستند. آنها تلاش میکنند تا در صورتی که ترامپ بخواهد از برجام عقب بکشد و تحریمها برگردند شرکتهایشان از قواعد تحریم مستثنی باشد.
وی همچنین گفت: این میتواند شامل یکسری معافیتها برای شرکتهای اروپایی باشد که در حال حاضر درگیر تجارت و سرمایهگذاری در ایران هستند.