به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، جایگاه ایران در انقلاب صنعتی چهارم موضوع گفت‌وگوی ویژه خبری شب گذشته بود که با حضور احمدرضا متین‌فر و محمدرضا عرب اعضای هیئت علمی دانشگاه و کارشناسان فضای مجازی برگزار شد.
محمدرضا عرب در ابتدای برنامه اظهار کرد: هر فردی برداشتی از فضای مجازی دارد و شاید بزرگترین مشکل ما نیز در فهم فضای مجازی و آینده پیش روی آن باشد.
وی با بیان اینکه بازی ها، اینترنت، پیام رسان‌ها و... لایه‌ها و مصادیقی از فضای مجازی هستند، گفت: در دو برهه جهش یا انفجار در این فضا را پیش رو داریم؛ انفجار اول در ۵ تا ۱۰ سال آینده و انفجار دوم در ۲۰ تا ۲۵ سال آینده اتفاق خواهد افتاد.
نفوذ فضای مجازی در تمام ساعات بشریت است
عرب ادامه داد: همه چیز در شبکه فضای مجازی گردهم می‌آیند و در این شبکه در دسترس هستند در نتیجه جهش در این فضا، اکوسیستمی جدید پدید می‌آورد، یعنی افراد در این فضا دارای یک هوش مصنوعی یا منشی هوشمند خواهند شد که بخش‌های مختلفی از سبک زندگی و ابزار‌ها را مدیریت می‌کند.
این کارشناس فضای مجازی در این زمینه مثالی زد و بیان کرد: مثلا فرد قصد سفری دارد و به هوش مصنوعی اعلام می‌کند که می‌خواهم به سفر بروم. هوش مصنوعی با توجه به یادگیری که از زندگی فرد دارد، متناسب با سلیقه او تمامی برنامه ریزی‌های از جمله سفر رزرو هتل، خرید بلیط و... را انجام می‌دهد.
وی درباره انفجار دوم در فضای مجازی، اضافه کرد: اکنون راه ارتباطی انسان‌ها با جهان مادی حواس پنج گانه او هستند؛ تصور کنید که بشود هر پنج حس را شبیه سازی کرد.
عرب بیان کرد: اگر این اتفاق بیفتد مشابه خوابی است که محیط آن شبیه سازی شده است و خود فرد هم هوشیار است و در این محیط مراودات اجتماعی دارد؛ بشر به سمتی می‌رود که در آینده ۲۵ ساله پنج حس را شبیه سازی کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه افزود: اگر بشر بتواند همه حواس را شبیه سازی کند در واقع توانسته با قوانین فیزیکی موجود جهانی را کشف یا خلق کند که در آن قوانین جهان مادی به این معنا وجود ندارد و از محدودیت‌ها خلاص می‌شویم و بشر هر فرمی را به اطلاعات تبدیل می‌کند.
وی اظهار کرد: جهان مجازی جدید دیگر جنبه سرگرمی ندارد و حسی است و بشر می‌تواند وارد آن شود و روزی چند ساعت به آنجا برود و بخش زیادی از زندگی ما را می‌بلعد و منجر به تغییرات پارادایمی در حوزه‌های مختلف خواهد شد.
عرب درباره تاثیر این فضا در ابعاد فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی زندگی انسان، ادامه داد: بنده اکنون درباره زمان ۱۵ سال آینده صحبت می‌کنم، بدون شک پدیده‌های زیادی در این زمان کمرنگ، رقیق، حذف و یا باز تعریف می‌شوند.
فضای مجازی یک فرصت برای انقلاب است
این کارشناس فضای مجازی ادامه داد: مثلا مفهوم جغرافیا بازتعریف، مرز، حکومت و هویت ملی و قومی کم رنگ می‌شوند و زبان تحت تاثیر جدی قرار می‌گیرند و نظام‌های اقتصادی پول پایه تهدید خواهند شد و باید بتوانند خود را متناسب با وضعیت جدید بازتعریف کنند.
عرب با اشاره به اینکه بازیگران غیردولتی این فضا یعنی کسب و کار‌ها و NGOها نقش پررنگی پیدا می‌کنند، تصریح کرد: یعنی جهان، جهان بازیگر‌ها می‌شود نه دولت ها؛ همچنین بیش از ۵۰ درصد مشاغل در ۱۵ سال آینده حذف می‌شوند و مشاغل جدیدی هم ایجاد خواهند شد.
وی تصریح کرد: باید آماده باشیم تا نظام‌های مختلف مان از جمله سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، تربیتی و آموزشی و... دست خوش تغییرات شوند و از امروز باید به آن فکر کنیم و این فرصت را دست ندهیم.
در ادامه احمدرضا متین فر کارشناس فضای مجازی درباره تاثیر اتفاقات فضای مجازی بر زندگی شخصی افراد، اظهار کرد: در عصر گوتنبرگ تمدنی بصری در دنیا اتفاق افتاد و انسان مخاطب، محتوا شد.
وی با اشاره به ایجاد اینترنت، گفت: با شکل گیری اینترنت عصر گوتنبرگ به عصر فضای مجازی تبدیل و انسان تبدیل به کاربری شد که می‌تواند در برابر هر پیامی کنش و واکنش انجام دهد.
متین فر با تاکید بر اینکه فضای مجازی توانایی تحلیل رفتار‌ها را دارد، افزود: مثلا خانواده‌ها همه از شوینده‌ای خاص در منزلشان استفاده می‌کنند، اگر آنان درباره دلیل این موضوع فکر کنند، می‌بینند که این شوینده سال‌ها از رسانه‌های مختلف تبلیغ شده است.
نقشه راه برای قرارگاه‌های مدیریتی فضای مجازی کشور وجود ندارد
این کارشناس فضای مجازی تصریح کرد: فضای مجازی امکان تخلیه روحی برای آزاد شدن انباشت انرژی درون انسان‌ها ایجاد می‌کند. این فضا فاقد کد‌های بین المللی، جهانی و محلی است که باید کاربر در آن دست به گزینش بزند تا بتواند اثرات مثبت را بگیرد و با جنبه‌های منفی مقابله کند.
وی با اشاره به چاپ مقاله‌ای در سال ۲۰۱۱ در یکی از نشریات معتبر دنیا با این سوال که آیا نرم افزار‌ها جهان را می‌بلعند، گفت:در این مقاله از ۱۱ کسب و کار نام می‌برد که از بین می‌روند و شغل‌هایی جدید ایجاد می‌شوند.
احمدرضا متین فر کارشناس فضای مجازی در ادامه برنامه با اشاره به اینکه نفوذ فضای مجازی در تمام ساعات بشریت است، گفت: سبک زندگی متأثر از فضای مجازی تغییر یافته است و کسی باید‌ها و نباید‌ها را تبیین نکرده است.
وی با بیان اینکه در لایه فرهنگ فضای مجازی، مدگرایی افزایش پیدا کرده و لذا به اقتصاد خانواده لطمه وارد شده، ادامه داد: در حوزه اجتماعی و فردی تغییرات شگرفی در حال اتفاق افتادن است و از سوی دیگر در فضای مجازی با خلأ قانونی روبرو هستیم.
فضای مجازی در حوزه اجتماع نافرمانی مدنی را ایجاد کرده است
متین فر با اشاره به اینکه نهاد‌های نظارتی و ریگلاتوری باید در این حوزه برنامه ریزی کنند خاطرنشان کرد: فضای مجازی در حوزه اجتماع نافرمانی مدنی را ایجاد کرده است، اقوام را در شبکه‌های پیام‌رسان غیربومی به جان هم انداخته اند که فاقد پذیرش قانون مملکت است، ما مخالف استفاده از فرصت در خارج از ایران نیستیم و دیوار کشیدن به دور خود نیستیم.
وی با اشاره تاثیر فضای مجازی در ارتباطات نامتعارف بین اقشار گفت: این فضا سبب گسست بین نسلی شده است، از سوی دیگر شکاف دیجیتال اتفاق افتاده، لذا متأثر از این فناوری بنیان خانواده با تهدید روبرو شده است.
این کارشناس فضای مجازی با اشاره به بستر سازی‌هایی که برای تهاجم فرهنگی صورت گرفته است عنوان کرد: تهاجم فرهنگی بر روی مغز و قلب تاثیر می‌گذارد و یقین را به شک تبدیل می‌کند و در نهایت سبب ایجاد طلاق در خانواده می‌شود.
محمدرضا عرب عضو هیئت علمی دانشگاه در بخش دیگری از این برنامه با اشاره به اینکه فهم درستی از این فضا و جهانی که در حال شکل گرفتن است از سوی مسئولان وجود ندارد عنوان کرد: تا وقتی که این فهم نباشد هر کسی از ظن خود کار انجام می‌دهد، ما یک نقشه راهی روی میز قرارگاه‌های مدیریتی فضای مجازی کشور نداریم.
وی با تاکید بر اینکه شورای عالی فضای مجازی متناسب با تحولات این حوزه اگر هر ساعت هم جلسه داشته باشد کم است چه برسد به جلسات نامنظم افزود: فضای مجازی یک فرصت برای انقلاب است، اگر به این فضا در افق ده ساله نپردازیم نه تنها امنیت ملی و حاکمیت ملی بلکه هویت ملی هم تهدید خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه وزارتخانه‌های دیگر هم باید به پای کار فضای مجازی بیایند گفت:: مجلس و قوای سه گانه هم باید در این موضوع ورود پیدا کنند.
این عضو هیات علمی دانشگاه با اشاره به اینکه یک عده فضای مجازی را فرصت و عده دیگری این فضا را تهدید قلمداد می‌کنند افزود: همه کشور‌ها تهدید‌هایی را که ما در شبکه‌های اجتماعی می‌بینیم با غلظت کمتر و بیشتر حس می‌کنند، نظامات اجتماعی در فضای مجازی باید مورد توجه قرار بگیرد، لذا کسب و کار که در تلگرام شکل گرفته مدل خاصی دارد.
وی اظهار کرد: وزارت فرهنگ و ارشاد باید در این حوزه نهاد طراح داشته باشد، آیا دانشگاه‌های اقتصاد ما فکر می‌کردند که فضای مجازی چه تأثیری در اقتصاد دارد، در کشور ما مردم جلوتر از مسئولین هستند.