به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، به نقل از جام جم، مردم دوست دارند همه چیز شفاف باشد ، آنقدر که بشود توی هر چیز را مثل یک جام شیشه ای از بیرونش تماشا کرد. مردم مخصوصا دوست دارند جاهای بزرگ و با نفوذی که اتفاقا پول های خودشان هم به آنجا رفته بیشتر شفاف باشد، جاهایی مثل آستان قدس رضوی که تلقی همه مردم از آن تشکیلاتی پولدار و قدرتمند است . با این که مدیرعامل سازمان اقتصادی آستان قدس به ما گفت تصور پولداری آستان از اصل ثروتش بزرگتر است اما حقیقت این است که مردم دوست دارند آستان هرگونه که هست شفاف باشد . مهندس سید رضا فاطمی امین مطمئنمان كرد كه پول‌ها حالا دارد خرج كارهای بهتری از جمله صندوق سرمایه‌گذاری دانش‌بنیان رضوی و كارهای عام‌المنفعه می‌شود كه تهش می‌رسد به حل شدن مشكلی از مشكلات كشور.
خروج آستان قدس از پروژه مشهدمال دارد یكساله می‌شود. آستان توانسته سرمایه‌اش را از این پروژه بیرون بكشد؟
بحث مشهدمال و مبالغش به بخش پشتیبانی آستان قدس مرتبط است و به حوزه كاری من مربوط نمی‌شود، اما فقط این را می‌گویم كه مبالغ حاصل از خروج از مشهدمال دارد صرف امور دیگر می‌شود. مشهدمال بازاری است كه برندهای خارجی در آن مستقر می‌شود و به یك نگاه دروازه ورود كالاهای خارجی به كشور است. اما ما داریم با مبالغ حاصل از این خروج در بخش‌های مختلف از جمله صندوق سرمایه‌گذاری دانش‌بنیان سرمایه‌گذاری می‌كنیم. این كار درست نقطه مقابل پروژه‌هایی است كه مسیر خارجی‌ها را هموار می‌كند.
زمانی كه آستان قدس داشت سرمایه‌گذاری می‌كرد مگر نمی‌دانست قرار است برندهای خارجی به مشهدمال بیایند؟
مسلما در پروژه‌هایی با این ابعاد فقط برندهای خارجی می‌توانند در آن فعالیت كنند. به نظرم پرداختن به این موضوع ما را از متن به حاشیه می‌برد.
آخر حرف ما این است كه آستان قدس می‌توانست در مشهدمال بماند و از سود حاصل از این سرمایه‌گذاری در پروژه‌های عام‌المنفعه و در راستای انجام مسؤولیت‌های اجتماعی‌اش فعالیت كند. موافق نیستید؟
من مسؤول پاسخگویی به این موضوع نیستم.
اما شما به عنوان یكی از زیرمجموعه‌های آستان قدس می‌توانید یك موضعگیری داشته باشید!
من حدود یك‌سال است كه مسؤول سازمان سرمایه‌گذاری آستان قدس هستم و در مورد غلط یا درست بودن سرمایه‌گذاری‌هایی كه قبلا انجام شده اظهارنظری نمی‌كنم.
پس بگویید سازمان سرمایه‌گذاری رضوی در این یك سال چه كرده و قرار است چه كارهایی انجام دهد كه مردم حضورش را در زندگی‌شان احساس كنند؟
آستان قدس پیش از این سرمایه‌گذاری می‌كرده، اما از یك سال قبل برای این سرمایه‌گذاری‌ها چارچوب‌های مشخصی تعیین شده تا از منابع بدرستی استفاده شود. ما اكنون 15 خط مشی داریم كه مهم‌ترین آنها عبارت است از پرهیز از رقابت با بخش خصوصی، كاهش هزینه‌های اجتماعی سرمایه‌گذاری‌ها، تامین استقلال كشور و پیشبرد سیاست‌های اقتصادمقاومتی .
بنا دارید در بحث‌های زیست‌محیطی هم وارد می‌شوید؟
بله. یكی از رویكردهایمان این است كه سرمایه‌گذاری‌هایمان تبعات زیست‌محیطی نداشته باشد و علاوه بر رعایت الزامات زیست‌محیطی، در آنها حقوق انسانی نیز رعایت شود.
در استان خراسان رضوی و حتی در شهر مشهد بحث خشكسالی بسیار جدی است و روستاها دارند خالی از سكنه می‌شوند. در حوزه آب و آبرسانی هم كاری كرده‌اید؟
در حوزه آب درحال انجام كارهای خوبی هستیم كه مبنای آنها استفاده از آب شور یا كشت محصولاتی است كه به آب كمی نیاز دارند؛ مثل كینوا كه دانه بسیار باارزش و مشهور به خاویار گیاهی است. این محصول گلوتن ندارد و برای كسانی كه به گندم حساسیت دارند مفید است، همچین آهن بالایی دارد و می‌تواند جایگزین قطره آهن شود. علاوه بر این ما در بحث مرتعداری نیز ورود كرده‌ایم و در حال احیای زمین‌های فاقد آب هستیم. همچنین باغی متراكم از درختان سیب احداث كرده‌ایم كه درهرهكتار 50 تن محصول می‌دهد. یا مثلا روی توسعه كشت گیاه خارشتر كار می‌كنیم كه یك‌ششم یونجه آب می‌برد و می‌تواند جایگزین آن شود.
مثال‌هایی كه زدید همه در حوزه كشاورزی و الگوی كشت است. سوال من در مورد اقدامات آبرسانی و حفظ منابع آب برای كمك به مردمی است كه در نقاط خشك گیر افتاده‌اند.
اگر می‌خواهیم روستاها خالی از سكنه نشوند باید بتوانیم با همان مقدار آب موجود كسب و كاری راه بیندازیم؛ مثل پرورش ماهی قزل‌آلا در آب شور كه ما آغازش كرده‌ایم.
ولی فعلا تا اینجای كار همه این پروژه‌ها متعلق به آستان قدس است و عملا مردم از آنها نفعی نمی‌برند!
این طرح‌ها فعلا در حد پایلوت است و در آینده قطعا به عموم مردم معرفی خواهند شد؛ مثلا كشت كینوا فعلا در صد هكتار انجام شده، اما ما قصد داریم آن را توسعه دهیم برای همین به كار تولید بذر آن مشغول هستیم. البته توجه داشته باشید كه آستان قدس رضوی مسؤول رفع كم آبی و مسائل اینچنینی نیست و چنین اختیاراتی هم ندارد، ولی درهمان حوزه‌هایی كه ورود كرده‌ایم سعی‌مان این است كه مساله‌ای از مسائل كشور را حل كنیم و كارهایی انجام دهیم كه برای بقیه بخش‌ها الگو باشد.
می‌دانید شاید شما روی كاغذ مسؤولیت مثلا رفع فقر و اشتغالزایی را نداشته باشید، اما به این دلیل كه آستان قدس رضوی تشكیلاتی بسیار ثروتمند است نه تنها مردم خراسان، بلكه همه ایران از آن انتظار دارند.
این كه می‌گویید آستان خیلی پولدار است تصوری است كه مردم دارند و چندان با واقعیت منطبق نیست. شاید مردم وقتی می‌بینند در حرم ساختمان‌ها و صحن‌هایی با معماری خاص ساخته می‌شود تصور پولداری آستان به آنها دست می‌دهد درحالی كه آنقدر كه مردم فكر می‌كنند منابع در اختیار آستان قدس رضوی نیست.
می‌توانید میزان ثروت آستان قدس را در قالب یك عدد بگویید تا ما و مردم قضاوت كنیم كه آستان پولدار است یا نه؟
این را بدانید كه ثروت آستان قدس از نذورات و موقوفات آن است و هیچ چیز در این تشكیلات خارج از وقف و نذر نیست.
این را كه گفتید نمی‌توانید در قالب یك عدد بیان كنید؟
من عددی در اختیار ندارم، اما آنچه می‌توانم بگویم این است كه بخشی از دارایی‌های آستان قدس در اختیار سازمان سرمایه‌گذاری رضوی قرار می‌گیرد تا مشكلی از مشكلات كشور حل شود.
پس بگویید آستان قدس سالانه چقدر سرمایه‌گذاری می‌كند؟
ما پروژه شفافیت را به خواست آیت الله رئیسی از مدتی قبل شروع كرده‌ایم و دنبال این هستیم كه همه دارایی‌ها و سرمایه‌های آستان قدس را احصا كنیم. مثلا مشخص كنیم نان رضوی چقدر درآمد دارد و كجا هزینه می‌شود. این اطلاعات كه جمع‌بندی شد آنها را روی سایت قرار می‌دهیم تا به اطلاع عموم مردم برسد و شما هم جواب سوالاتتان را بگیرید.
این اطلاعات چه زماني تكمیل می‌شود؟
ما كار را تازه شروع كرده‌ایم و تا آخر سال ادامه خواهد داشت. نتایج آن هم احتمالا سال آینده اعلام می‌شود.
ابتدای صحبت‌تان اشاره‌ای به صندوق سرمایه‌گذاری دانش‌بنیان داشتید كه منابعش اتفاقا از محل فسخ پروژه مشهدمال تامین می‌شود. این صندوق چه ماموریتی دارد؟
ما در حوزه دانش‌بنیان دو كار انجام می‌دهیم؛ اول ورود به حوزه‌هایی كه مردم كمتر به آنها وارد می‌شوند مثل تولید داروهای نوتركیب مثلا فاكتور هشت كه مخصوص بیماران هموفیلی است و در دنیا فقط پنج شركت قادر به تولید آن هستند یا تولید پنج داروی ضدسرطان. حوزه دوم كار ما حمایت از شركت‌های دانش‌بنیانی است كه با سرمایه اولیه‌شان پروژه را به جلو برده‌اند، اما یا هنوز موفق به تولید محصول نشده‌اند یا محصولشان طوری نیست كه یا بانك‌ها اعتماد كنند و به آنها وام بدهند یا آن محصول وارد بورس شود. اینجاست كه صندوق سرمایه‌گذاری دانش‌بنیان ایفای نقش كرده و حلقه مفقوده موجود را پر می‌كند. در واقع صندوق از طرح‌های دانش‌بنیانی كه در این مراحل گیر كرده‌اند با سرمایه‌گذاری حمایت می‌كند، ضمن این كه كمك می‌كند موفق شود و برای بازاریابی محصولات شركت‌های دانش‌بنیان نیز تلاش می‌كند.
صندوق از شركت‌های دانش‌بنیان ضمانت هم می‌گیرد؟
وقتی یك شركت دانش‌بنیان از بانك وام می‌گیرد، چون بانك تخصصی در حوزه كاری آن ندارد بناچار مخاطراتش را با گرفتن وثیقه مالی و ملكی مرتفع می‌كند، اما صندوق سرمایه‌گذاری كاملا حرفه‌ای است و این مخاطرات را با گرفتن وثیقه حل نمی‌كند، بلكه با دانشی كه در اختیار دارد حدس می‌زند كه یك پروژه به نتیجه می‌رسد یا خیر.
جنس كار شركت‌های دانش‌بنیان برایتان مهم است؟ درواقع بنا دارید از چه جنس فعالیت‌هایی حمایت كنید؟
ما یكسری اولویت داریم؛ ازجمله غذا، فناوری اطلاعات، الكترونیك، صنایع فرهنگی، بازی‌های كامپیوتری و انیمیشن.
این صندوق چقدر سرمایه در اختیار دارد؟
سرمایه اولیه صندوق 100 میلیارد تومان است.
فكر می‌كنید سالانه به چند شركت دانش‌بنیان كمك كنید؟
این بستگی به خود شركت‌ها دارد، چون میزان نیاز هر كدام از دانش‌بنیان‌ها به سرمایه متفاوت است. صندوق سرمایه‌گذاری دانش‌بنیان رضوی اولین صندوقی است كه با این حجم از سرمایه كارش را شروع كرده و امیدواریم در كارش موفق باشد و در سال‌های آینده افزایش سرمایه بدهد.
رصد فعالیت شركت‌های دانش‌بنیان در دستور كارتان قرار دارد تا آنها پول را بگیرند و كاری نكنند مثل خیلی از ستارت‌آپ‌ها كه گفته شد واقعی نبودند و آنهایی هم كه واقعی بودند موفق نبودند؟
فرق بین بانك و صندوق در همین رصد كردن است. بانك وثیقه را می‌گیرد و دیگر كاری به پیشرفت پروژه ندارد. همین موضوع باعث شده تا شركت‌ها مجبور باشند ملك و املاك داشته باشند تا اگروثیقه خواستند به كارشان بیاید. این چالش نظام بانكی كشور است كه بخش صنعت را ترغیب به خرید ملك كرده است. در مقابل اما صندوق سرمایه‌گذاری رضوی، وثیقه را با ملك تعیین نمی‌كند، بلكه با بررسی طرح كار را تضمین می‌كند؛ یعنی هر طرحی را نمی‌پذیرد و تیم‌های كارشناسی دارد كه توانایی شركت و كشش بازار و مسائلی از این دست را بررسی می‌كنند و آن وقت اقدام به خرید سهام شركت می‌كند و چون خودش سهامدار است دلش می‌سوزد و نظارت می‌كند.
خدای ناكرده پارتی بازی و رابطه بازی در گزینش طرح‌ها كه اتفاق نمی‌افتد؟
رابطه بازی موقعی است كه یارانه‌ای را قرار است توزیع كنیم، اما ما قرار است در شركت‌ها سرمایه‌گذاری كنیم. بنابراین اگر ما در جایی سرمایه‌گذاری كنیم كه سود ندارد خودمان ضربه می‌خوریم.
البته می‌دانید كه می‌شود دوستان قدرتمند را كه شركت دانش‌بنیان دارند انتخاب كرد!
صندوق، هیات مدیره، مجمع عمومی و بازرس و حسابرس دارد به طوری كه هر رانتی را افشا می‌كند. پس خیالتان راحت باشد كه چنین چیزی پیش نمی‌آید.
ارسال نظرات