به گزارش گروه دیگر رسانه های خبرگزاری دانشجو، ابعاد گوناگون فعالیتهای داوطلبانه جوانان در گفت‌وگوی علی البرزی دبیر اجتماعی «وطن‌امروز» با رئیس سازمان جوانان هلال‌احمر را در زیر بخوانید:
سازمان جوانان هلال‌احمر یکی از سازمانهایی است که نه‌تنها نام جوانان را همواره در کنار خود دارد، بلکه ماهیت اصلی شکل‌‌‌گیری آن برای جذب، سازماندهی و ساماندهی جوانان داوطلب برای فعالیتهای امدادی و خیرخواهانه است و این موضوع در اساسنامه این سازمان هم آمده است. یکی از فعالیتهای اصلی اعضای این سازمان در بحث آموزش و امداد و نجات است که توسط جوانان عضو انجام می‌شود. هر چند در سال‌‌های گذشته به باور برخی کارشناسان و صاحب‌نظران حوزه جوانان، فعالیت این سازمان آنطور که باید چشم‌گیر نبوده است یا در صورت فعالیت آنطور که باید به مردم و جامعه معرفی نشده است اما پتانسیل فعال جوانان، زمینه توجه بیشتر به فعالیتهای این سازمان مهم را بیشتر از گذشته مورد توجه قرار داده است.
برای آشنایی بیشتر با فعالیتهای این سازمان مهم در زیرمجموعه جمعیت هلال‌احمر، گفت‌وگویی با «شهاب‌الدین صابونچی» رئیس سازمان جوانان هلال‌احمر انجام دادهایم. حاصل این گفت‌وگو مطالب مهمی درباره فعالیت امدادگران جوان در زمان بحران و بویژه زلزله کرمانشاه و همچنین چگونگی آموزشهای امداد و نجات در مدارس و موضوعات دیگری بوده است.
***
آقای صابونچی! برخی کارشناسان و صاحب‌نظران بر این باورند که سازمان مهمی به نام سازمان جوانان هلال‌احمر مدتی است آنطور که باید نتوانسته در جامعه بروز و ظهور داشته باشد و بخشی از بدنه جامعه با فعالیتهای این سازمان آنطور که باید آشنا نیست، نظر شما در این باره چیست؟
بله! موضوعی که اشاره کردید درست است، من قصد معرفی مقصر در این موضوع را ندارم و تنها دلایل آن را تشریح خواهم کرد. بخشی از آن به ماهیت کار مرتبط می‌شود، نه‌تنها در هلال‌احمر بلکه در بسیاری از سازمان‌های اجرایی دیگر، آن بخشی از سازمان که با موضوعات خبرساز مانند حوادث که افکار عمومی را بیشتر جلب می‌کند، درگیر است، به طور طبیعی از لحاظ رسانه‌ای جذابیت بیشتری داشته و معرفی و مشاهده بیشتری را در پی دارد.
اگر از افکار عمومی بپرسید، بخش عمده‌ای از مردم نخستین تصویری که پس از شنیدن کلمه هلال‌احمر به ذهن‌شان خطور می‌کند حوادثی همچون سیل و زلزله و امداد و نجات است، تعداد اندکی از مردم هستند که هلال‌احمر را با داروهای تک‌نسخه‌ای و نایاب شناخته‌اند، تعداد کم دیگری هم هلال‌احمر را با خدمات پزشکی در حج و عتبات عالیات به یاد می‌آورند و بخش زیاد تصویر افکار عمومی مربوطه به این 3 بخش است. یکی از عواملی که باعث شده مردم هلال‌احمر را با امداد و نجات بشناسند ماهیت این نوع حوادث و نزدیک بودن به زندگی روزمره است و بخش دیگر هم ناشی از ضعف در اطلاع‌رسانی سازمان هلال‌احمر است، این موضوع نیز وابسته به عواملی در سازمان جوانان و مناسبات هلال‌احمر بوده که نتوانسته خدمات را بخوبی اطلاع‌رسانی کند. یکی از برنامه‌هایی که در دستور کار قرار گرفته این است که فعالیتهای خوب را معرفی کنیم، بسیاری از افراد قبل از ما در این سازمان خدمت کرده و زحمات بسیاری داشته‌اند که برخی از آنان خدمات در حال حاضر نیز در جریان بوده و فعالیتهای قابل دفاعی هم است، باید با تمام ظرفیت‌ها اعم از رسانه‌های رسمی، فضای مجازی، سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی به معرفی خدمات و دستاوردهای هلال‌احمر بپردازیم، چرا که بسیاری از جوانان از خدمات این سازمان بی‌اطلاع هستند.
با این اوصاف و با توجه به اینکه مبنای کار هلال‌احمر فعالیتهای داوطلبانه است، میزان استقبال جوانان از فعالیتهای داوطلبانه در این چند سال چگونه بوده است؟
فلسفه ایجاد سازمانی به نام جوانان این است که دروازه ورودی هلال‌احمر شود و نیروها را جذب و تربیت کرده تا در اختیار ماموریت‌های هلال‌احمر قرار گیرند. هلال‌احمر و صلیب سرخ جهانی اصلی بر مبنای بشردوستی (که بحث‌های بی‌غرض و بی‌طرفی هم در کنار آن معنا می‌شوند) دارند. اگر امداد و نجاتی در هلال‌احمر وجود دارد مصداق همان بشردوستی بوده و فعالیتهای اجتماعی و سلامت‌محور مصادیقی از بشردوستی هستند. ماموریت ما در سازمان جوانان این است که افراد را از سنین کودکی، نوجوانی و جوانی جذب کنیم (این جذب به معنای استخدام نیست، چرا که تمام این افراد به صورت داوطلبانه فعالیت می‌کنند)، ابتدا مفاهیم پایه را به آنان آموزش داده، فلسفه هلال‌احمر را به این افراد آموخته و سپس مهارت‌ها را به آنان بیاموزیم. بیشتر آموزش مهارت در قالب طرح امداد و نجات است، برای مثال فردی دانشجوی پزشکی است و می‌خواهد در این قالب در یک روستای دورافتاده به مردم خدماتی بدهد یا فرد دیگری می‌خواهد آموزش‌هایی را به مردم ارائه دهد.
اما پرسش من درباره میزان استقبال از فعالیتهای سازمان جوانان بود.
اینکه به چه میزان اقبال عمومی وجود داشته به 2 عامل بستگی دارد که یکی از آنها معرفی و بسترسازی است. در این بحث ضعف داشته و نتوانسته‌ایم در موارد بسیاری اطلاع‌رسانی خوبی داشته باشیم که این موضوع ناشی از عوامل گوناگونی مانند کمبود اعتبارات تا تغییرات سازمانی بوده است. نکته دیگر نیز به نشاط اجتماعی مرتبط می‌شود، مطالعات انجام‌شده نشان می‌دهد انگیزه کار داوطلبانه ارتباط عمیقی با نشاط اجتماعی دارد، کمبود نشاط اجتماعی نیز دلایل گوناگونی اعم از مشکلات معیشتی و اقتصادی، استرس‌ها و دغدغه‌های مختلف را شامل می‌شود که در جامعه وجود دارد، شاید برخی دغدغه‌های افراد جامعه نیز درست و بجا نباشد اما در جامعه تسری پیدا کرده است.
یعنی بر این باور هستید که سبک زندگی رابطه‌ای مستقیم با فعالیتهای داوطلبانه دارد؟
سبک زندگی مهم است، در کشورهای توسعه‌یافته اعم از غرب و شرق، کار داوطلبانه یک ارزش است که در قالب‌های گوناگون نظیر NGO انجام می‌شود و یک امتیاز اجتماعی برای فرد به حساب می‌آید و شاید آن کار منفعت مالی هم برای فرد نداشته باشد اما در رزومه فرد امتیاز ویژه‌ای به حساب می‌آید؛ متاسفانه این نکته در کشور ما به‌درستی تبیین نشده است. بحث انگیزش افراد برای حضور در هلال‌احمر باید وجود داشته باشد، باید برای هر داوطلب احترام ویژه‌ای قائل شد تا ببیند که فعالیت وی دیده می‌شود و احساس تلف کردن وقت به وی دست ندهد و فعالیت‌ها خروجی قابل ملاحظه‌ای داشته است. یکی از رویکردهای جدید سازمان همین امور انگیزشی است که در حال انجام آن هستیم.
در حال حاضر بیشترین جذب از چه طریقی انجام می‌شود؟
در مدارس و دانشگاه‌ها به صورت داوطلبانه است، در دانشگاه‌ها پروسه عضو شدن در تشکل‌ها آزادتر بوده و افراد متقاضی خود دبیر انتخاب و فعالیت می‌کنند، پیشنهاد فعالیت نیز می‌دهند که ما در آن امور هم به متقاضیان کمک می‌کنیم. علاوه بر دانشجویان، کانون جوانان را در تمام استان‌ها داریم که افراد می‌توانند با مراجعه به هلال‌احمر شهرشان عضو این کانون‌ها شوند. پیوستن به این کانون‌ها هیچ پیچیدگی و گزینش خاصی ندارد که دست و پا گیر باشد. این افراد اگر در آموزشهای قبلی شرکت کرده باشند می‌توانند مهارت‌های بیشتری را فرا بگیرند و اگر تاکنون عضو هلال‌احمر نبوده‌اند آموزشهای پایه‌ای را دریافت می‌کنند، طرح‌های گوناگونی وجود دارد که افراد متقاضی می‌توانند در آنان مشارکت کنند. این نوع طرح‌ها مشوقی است که به توسعه طرح کمک می‌کند، برای مثال شاید فردی به واسطه تحصیلات دانشگاهی بخواهد در فعالیتهای امدادی وارد شود یا فرد دیگری در بحث‌های اجتماعی یا حمایت روانی و تیم‌های سحر یا فعالیتهای ترویجی شرکت کند.
ما روز 16 آذر مانور زلزله را در خوابگاه‌های دانشجویی انجام خواهیم داد، در تمام این فعالیت‌ها هم آموزش و هم جذب نهفته است، در مناسبت‌ها و ایام گوناگون نیز در سطح جامعه حضور مستمر داریم، بسیاری از افراد بعد از دیدن این فعالیت‌ها به عضویت در هلال‌احمر علاقه‌مند می‌شوند. یکی از مواردی که تلاش در رونق آن داریم، بحث اردو است، حجم اردوهای برگزار شده در سال جاری بیشتر شده و نزدیک به 10 هزار نفر در اردوهای کشوری و منطقه‌ای شرکت کرده‌اند و استان‌ها و محل‌های گوناگونی برای این اردوها برنامه‌ریزی شده بود.
بیشترین استقبال از فعالیتهای سازمان جوانان از طرف دختران شکل می‌گیرد یا پسران و از چه سن و از چه گروهی بیشتر متقاضی حضور در هلال‌احمر هستند؟
در ایام گوناگون سال این آمار متفاوت است، برای مثال در ابتدای سال تحصیلی دانش‌آموزان و دانشجویان جدیدالورود بیشتر متقاضی هستند، در تابستان که دانشگاه‌ها و مدارس فعالیت کمتری دارند مسیر جذب تغییر کرده و از طریق کلاس‌های تابستانی در شعب هلال‌احمر انجام می‌شود. این نوسان در طول سال یکسان نیست، هر تفاهمنامه جدیدی که با سازمانهایی نظیر دانشگاه آزاد شکل می‌گیرد متقاضیان جدیدی را به هلال‌احمر اضافه و ظرفیت‌ها را بیشتر می‌کند.
متقاضیان بیشتر خانم‌ها هستند یا آقایان؟
به طور تقریبی تعداد متقاضیان زن و مرد یکسان است و هلال‌احمر هیچ محدودیت جنسیتی ندارد، در برخی امور مانند امداد و نجات بیشتر متقاضیان آقایان هستند اما در مجموع تفاوت معناداری بین آقایان و خانم‌ها نیست. در مدارس این طرح را هم در مدارس دخترانه و هم در مدارس پسرانه اجرا می‌کنیم. در مسابقات هم رقابت‌های مجزایی برای دختران و پسران وجود دارد که شرکت‌کنندکان آن یکسان هستند، برای مثال در برنامه کویرنوردی در یزد هم دختران حضور دارند، هم پسران.
از ابتدای سال 97 چه میزان جذب متقاضی داشته‌اید؟
براساس آمارها در نیمه اول سال 97 در کانون دانش‌آموزی 114 هزار و 415 دختر و 99 هزار و 260 پسر و در کانون دانشجویی 27 هزار و 759 دختر و 21 هزار و 677 پسر جذب شده‌اند. در کانون‌های آزاد هم 87 هزار و 590 دختر و 86 هزار و 59 پسر در این مدت جذب شده‌اند.
خبرهایی درباره طراحی یک اپلیکیشن برای فعالیتهای سازمان جوانان داشتیم.
بله! در حال طراحی یک اپلیکیشن کاربردی هستیم، این اپلیکیشن قابلیت عضو شدن سریع و بارگذاری رزومه و سوابق کاری فرد متقاضی را داشته و افراد می‌توانند آموزشهای آنلاین را دریافت کنندهمچنین، ارتباط متقاضی با مجموعه را تسهیل کرده و می‌تواند برای افراد متقاضی تسهیلاتی ارائه دهد. با بسیاری از سازمان‌ها و مراکز در حال رایزنی هستیم، یک نمونه از آن تفاهمنامه‌ها با سازمان فنی و حرفه‌ای است که در سطح کشور برخی افراد عضو سازمان بتوانند به صورت رایگان آموزشهای فنی و حرفه‌ای را ببینند. امکان حضور در دوره‌های آموزشی بین‌المللی و فضاهای دیگری که برای هر فرد با توجه به رزومه و شرایطش تعریف می‌شود نیز وجود دارد.
مدتی است فعالیتهای سازمان جوانان در مدارس پررنگ‌تر است، آیا برنامه خاصی برای مدارس دارید؟
هر سال تعدادی از دانش‌آموزان 8 هزار مدرسه را آموزش می‌دهیم. اگر به طور متوسط هر مدرسه را 30 تا40 نفر در نظر بگیریم هرساله در حال آموزش 300 هزار نفر هستیم. این تنها یک خدمت است که در حال انجام آن هستیم. در بحث آسیب‌های اجتماعی به عنوان یکی از اعضای شورای اجتماعی کشور در بحث‌های پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی هم از نوع سلبی و هم از نوع ایجابی در حال فعالیت مستمر هستیم و در همین راستا بیش از 50هزار نفر به صورت مدون با دوره‌های استاندارد آموزش پیشگیری از اعتیاد شرکت کرده‌اند. بخش دیگر خدمات ما در بحث‌های مهارت‌آموزی و کارآفرینی بوده که مردم از آن اطلاعی ندارند و باید به مردم معرفی شود. حضور ما در مدارس سازمان‌یافته‌تر و بهتر شکل گرفته است، زیرا تفاهمنامه‌های خوبی را در این زمینه با وزارت آموزش‌وپرورش امضا و اجرایی کرده‌ایم، یکی از تشکل‌های مصوب دانش‌آموزی طبق تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی هلال‌احمر بوده که فعالیت مستمری دارد.
تلاش در بالا بردن تنوع و جذابیت فعالیت در مدارس بوده و طرح دادرس، طرحی است که موضوعات امیدوار‌کننده در آن در حال انجام است و نشانه‌های خوبی را از آن مشاهده می‌کنیم. برای مثال در طرح المپیاد نمونه که در طرح دادرس طراحی شده است، تیم‌های دادرس در سطح شهرستان تشکیل شده و سپس منتخبان در سطح استان و سپس در سطح کشور با هم رقابت می‌کنند، این دانش‌آموزان از مدارس گوناگون نظیر نمونه، دولتی، غیرانتفاعی، استعدادهای درخشان و از شهرهای گوناگون با هم رقابت می‌کنند و افرادی از آنان جزو منتخبان کشوری می‌شوند. این طرح توانسته نفوذ خوبی را در بین مدارس داشته باشد و در حال توسعه کمیت و کیفیت طرح دادرس هستیم. در دانشگاه‌ها نیز تفاهمنامه‌هایی با وزارت علوم و وزارت بهداشت امضا کرده و مجوز ورود در تمام دانشگاه‌های کشور را داریم اما حضورمان در برخی نقاط پررنگ و در برخی نقاط کمرنگ است، زیرا در برخی نقاط سرمایه‌گذاری بیشتری را انجام دادهایم. برای مثال تفاهمنامه‌ای را با دانشگاه فرهنگیان امضا کرده‌ایم، یکی از ویژگی‌های این دانشگاه دانشجویان این دانشگاه هستند که معلمان آینده هستند و این مفاهیم می‌تواند از طریق آنان در مدارس کل کشور فراگیر شود.
فعالیتهای داوطلبانه اعضای سازمان جوانان در زلزله کرمانشاه چگونه بود و این روزها در چه مرحله‌ای قرار دارد؟
در زلزله کرمانشاه امدادگران به چند صورت فعالیت کردند، تیم‌های امداد و نجات که عضو کانون جوانان بودند فعالیتهای ارزشمندی را انجام دادند. خدمت دیگر خدمت در پشت صحنه و لجستیک بود. این خدمت از تهیه چادرهای امدادی تا مهیا کردن امور زیرساختی دیگر فراگیر بود. یکی دیگر از خدمات هلال‌احمر خدمت تیم سحر بود که خدمات اجتماعی و روان‌درمانی را به زلزله‌زدگان ارائه دادند. چند روز پس از وقوع زلزله و بعد از سپری کردن فاز اولیه امداد و نجات که 72 ساعت پس از زلزله بود، تیم سحر از استان‌های گوناگون با حضور در مناطق زلزله‌زده نسبت به رفع آسیب‌های روحی و روانی زلزله‌زدگان بویژه کودکان مشاوره دادند. اعضای کانون جوانان در برخی امور در کنار مربی به کمک کودکان زلزله‌زده می‌پرداختند و بازی‌درمانی و نقاشی‌درمانی را برای سرگرمی و تغییر روحیه این کودکان آسیب دیده انجام می‌دادند. برای سایر اعضای خانواده نیز این همراهی توسط اعضای هلال‌احمر انجام شد.
اعضای هلال‌احمر تا شهریور 97 یعنی 11 ماه پس از وقوع زلزله در مناطق حضور داشتند و به مردم حتی در فعالیتهای اولیه مانند نگارش نامه کمک می‌کردند تا بار روانی زلزله تا حد امکان از این افراد برداشته شود به طوری که یونیسف نیز از این فعالیت تقدیر کرد و این موضوع باعث شد حمایت‌های روانی برجسته‌تر از امور دیگر در کمک به زلزله‌زدگان مطرح شود. در بازنگری سازمان جوانان در آینده، این موضوع هم بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد. برگزاری 100 اردوی تفریحی برای دانش‌آموزان سرپل ذهاب و ثلاث باباجانی و اعزام آنان به سفر مشهد از فعالیتهای دیگری بود که در آستانه سال تحصیلی برای دانش‌آموزان انجام شد و 90 درصد کودکان از استان خارج شده و به اردو رفته و به تفریح پرداخته‌اند. این اردوها نخستین اردوهایی بود که برای این دانش‌آموزان برگزار شد. در سالگرد زلزله نیز 17 هزار بسته لوازم‌التحریر با کیفیت مناسب برای بچه‌های زلزله‌زده ارسال شد، یک سری اقلام کمکی مردم کره‌جنوبی و هدایای ویژه مردم تهران نیز برای مردم کرمانشاه جمع‌آوری شده که توزیع آن برای مردم شروع شده است. پس از خروج اکیپ‌های اعضای هلال‌احمر از مناطق زلزله‌زده در شهریور 97، اعضای کانون جوانان استان کرمانشاه مسؤولیت کمک به زلزله‌زدگان را به عهده گرفتند. طرح سحر هم پس از زلزله کرمانشاه در مناطق زلزله‌زده اجرا شد که در بحث خدمات مشاوره‌ای و روانی فعالیتهای خوبی انجام شد.
ارسال نظرات