به گزارش خبرنگار سیاسی «خبرگزاری دانشجو»، محور های سخنرانی محسن اسماعیلی، عضو شواری نگهبان در «همایش فرهنگ سازی اخلاق سیاسی از دیدگاه امام راحل(ره) و امام خامنه ای» که روز گذشته در دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد برگزار شد درباره اخلاق سیاسی و آسیب ها و آفت های انتخابات بود.

وی با بیان اینکه هر چند کلیت انتخابات تا کنون به نفع جمهوری اسلامی بوده اما ما در انتخابات دچار آسیب ها و آفت هایی هستیم گفت: فرهنگ سازی برای اخلاق سیاسی مسئوله جدی است و ما هم از نظر اخلاق سیاسی و هم در بخش حقوقی در انتخابات آسیب ها را مشاهده می کنیم در بخش حقوقی کار آسانتر است اما در بحث اخلاق سیاسی  کار با بخش نامه و قانون حل نمی شود اگر می خواهیم فرهنگ سازی در خصوص انتخابات کنیم باید نخست نگاهمان را به انتخابات تغییر دهیم. ما باید توجه بکنیم که سیستم  انتخابات در جهان یکسان نیست.

عضو شورای نگهبان با بیان اینکه شکل و نوع سیستم های انتخاباتی رفتارکاندیدا ها و رای دهندگان را تغییر می دهد خاطر نشان کرد: ما با مطالعه و تحقیق سیستم انتخاباتی موجود کشور را انتخاب نکردیم بلکه بیشتر  بر اساس تجربه بوده است و لذاست که دچار این مشکلات شده ایم. در کشور هایی که این سیستم انتخاباتی را دارند مردم قبل از آنکه به طور مستقیم به کاندیداها رای دهند در قالب یک رقابت درون حزبی  شرکت کرده و در نهایت یک نفر از هر حزبی انتخاب می شود یعنی قبل از آنکه مجموعه ای مثل شورای نگهبان افراد را انتخاب کند خود احزاب غربال های لازم را انجام می دهند.

وی در ادامه افزود: احزاب به دلیل آنکه می خواهند در دوره های بعد هم رای بیاورند باید به شعار های خود وفادار باشند؛همواره احزاب می خواهند کسب قدرت، حفظ قدرت و گسترش قدرت سیاسی را داشته باشند از این رو همواره موظفند برنامه محور عمل کنند  و در چارچوب این برنامه ها باشند و نه اینکه در هر دورهای برنامه ای ارائه دهند حال ما این سیستم انتخاباتی را  انتخاب کرده ایم در حالی که حزب نداریم. لذا ما در اینجا با افراد رو برو هستیم ونه احزاب.

اسماعیلی ادامه داد: در چنین شرایطی فرد پاسخگو نیست، به طوری که قبل از انتخابات یک شعار می دهد و بعد از انتخاب عمل دیگری انجام می دهد از جمله آفت های شرایط موجود این است که وقتی فرد به قدرت رسید تازه متوجه می شود که فاقد حزب است و لذا درصدد تشکیل حزب بر می آید و این می شود که ما احزابی داریم که دولت ها آنها را ساخته در حالی که احزاب باید دولت ها را بسازند.

وی با بیان اینکه در انتخابات ما افراد بر اساس قابلیت های ارتباطیشان با مردم رای کسب می کنند و نه بر اساس برنامه های حزبی گفت: مردم در یک دوره 22 روزه به کسی رای می دهند که بهتر حرف می زند و  توجه مردم را به خود جلب می کند نباید نتیجه انتخابات را نوع حرف زدن  و شعار دادن افراد تعیین کند، بلکه باید بر اساس عمل کرد احزاب در دوره های قبل باشد.

وی در ادامه افزود: این اشکالات تنها در کشور ما نیست بلکه در بسیاری از کشورهای جهان نیز این مشکل وجود دارد.

عضو شورای نگهبان با بیان اینکه غربی ها دموکراسی عمومی را مخل دموکراسی واقعی می دانند از این رو پدیده ای را ایجاد کرده اند به نام "بی حسی سیاسی"  تا بخشی از جامعه نسبت به مسائل سیاسی بی تفاوت باشند خاطر نشان کرد: در انتخاباتی که پشت سر گذاشته ایم دیده ایم که تاثیر پول، تبلیغات و ارتباط با قدرت در انتخابات بیشتر شده است و این بسیار خطر ناک است اگر ما می خواهیم این سیستم رای گیری مستقیم را داشته باشیم نیاز به یک سری زیر ساخت داریم که آن حزب است.

وی ادامه داد: ما نیاز به سازوکار های معینی داریم که در چارچوب آن افراد کار آمد تربیت شوند و این در احزاب صورت می گیرد در واقع همان طور که انتخاب کردن حق شهروندان است، انتخاب شدن هم حق شهروندان است.

اسماعیلی با بیان اینکه جهان بینی  ما نسبت به قدرت در انتخابات موثر است ابراز داشت: در کشور های غربی منصب های سیاسی یک امتیاز محسوب می شود که فرد باید بیشترین استفاده را در آن دوران  ببرد. اما از نگاه ما که باید نگاه امیرالمومنینی باشد  قدرت امانت و بار سنگینی است که بر دوش فرد می آید در چنین نگاهی فرد نمی خواهد از قدرت استفاده کند بلکه می خواهد به قدرت استفاده ای برساند.

وی به موضوع تخریب در انتخابات اشاره کرد و گفت: برخی صد ها سایت و روزنامه ایجاد می کنند برای تخریب یک فرد.

اخلاق سیاسی مسئله بسیار مهمی است و تنها یک توصیه صرف نیست اگر اخلاق سیاسی وجود نداشته باشد از قوانین حقوقی کاری  بر نمی آید و یک سری قوانین خشک خواهند بود.

عضو شورای نگهبان ادامه داد: مسئله دیگر در اخلاق انتخاباتی این است که باید میان مفهوم و مصداق تمایز گذاشت، یعنی میان بیان یک فرد و عمل فرد یک فرد می تواند حرف های خوبی بزند اما عمل خوبی نداشته باشد و این نباید موجب شود که ما فکر کنیم آن حرف ها نیز صحیح نیست.

وی در ادامه با اشاره به این که در اخلاق سیاسی هر گاه میان منافع فردی و منافع ملی قرار گرفتیم باید منافع ملی را ترجیح دهیم و این باید به عنوان یک فرهنگ نهادینه شود تصریح کرد: ما باید توجه داشته باشیم که هر چند اخلاق سیاسی بسیار مهم است اما کار را تمام نمی کند، بلکه باید "انتخابات اخلاقی" هم داشته باشیم انتخابات اخلاقی مربوط به ماست که می خواهیم رای دهیم و فردی را انتخاب کنیم و یا برای فردی تبلیغات کنیم البته در انتخابات اخیر کار های خوبی در خصوص  احزاب می شوند و افرادی با هم اعتلاف می کنند تا یک نفر تعیین شود.

اسماعیلی در پایان درباره ظیفه شورای نگهبان و مردم گفت: وظیفه شورای نگهبان این است که حداقل شرایط را برای افراد در نظر بگیرد و کار مردم این است که حداکثر شرایط را در انتخاب کاندیدا ها در نظر داشته باشند.