گروه سیاسی «خبرگزاری دانشجو»؛ بر آن شدیم تا با محمد دهقان، نماینده دوره هفتم و هشتم مردم چناران و طرقبه در مجلس شورای اسلامی و عضو هیئت رئیسه مجلس نهم درباره موضوعاتی مانند فعالیت هسته ای، مذاکرات تیم هسته ایران با غرب، رابطه ایران با آمریکا و شعار مرگ بر آمریکا به گفت و گو بپردازیم که مشروح این گفت و گوی تفصیلی به شرح زیر است:
«خبرگزاری دانشجو» - ادامه فعالیت هسته ای ایران چگونه باید باشد؟
محمد دهقانی: ما از آغاز تا کنون خطی را دنبال می کردیم که کاملاً منطقی بوده و آن خط این است که ما به دنبال غنی سازی اورانیوم و استقلال در انرژی هسته ای هستیم، اما در عین حال معتقدیم فعالیت هسته ای ایران فعالیت صلح آمیز است و در همین چارچوب به خاطر اینکه برخی دشمنان ما مانند آمریکا و اسرائیل به دنبال این بودند که ما را متهم کنند که غنی سازی اورانیوم و فعالیت هسته ای ما با هدف تسلیحاتی دنبال می شود، لذا از آغاز، این نگاه در مسئولان جمهوری اسلامی بوده که با دنیا نوعی تعامل داشته باشیم و ثابت کنیم فعالیت ما صلح آمیز است، پس این خط از گذشته تا کنون عوض نشده و از این به بعد نیز ما به دنبال این موضوع هستیم که غنی سازی اورانیم داشته باشیم.
.jpg)
دشمنان ما باید ثابت کنند که ما در حال ساخت بمب هستیم
باید صلح آمیز بودن غنی سازی اورانیوم ایران به دنیا ثابت شود؛ در دنیا باید به گونه ای پیش برویم که برخی دشمنان ما نتوانند به کشورهای اروپایی، آسیایی و آمریکایی بقبولانند که ایران درحال ساخت بمب اتمی است.
ما می خواهیم اثبات کنیم که بمب هسته ای نمی سازیم و آنان باید از ابتدا ثابت می کردند که ما در حال ساخت بمب هستیم! اما چون این القا را در دنیا ایجاد کرده اند ما حاضریم هر نوع همکاری با کشورهای 1+5 در راستای اثبات صلح آمیز بودن فعالیت هسته ای داشته باشیم و این هدف ماست که کشورهای دنیا را وادار کنیم که فعالیت غنی سازی هسته ای ما را بپذیرند و آن را به رسمیت بشناسند.
در مذاکرات لازم است مذاکره کننده انعطاف داشته باشد
شاید برخی کشورهای دنیا که رفتار صادقانه ای دارند درباره فعالیت هسته ای ما تحت تأثیر آمریکایی ها به تردید افتاده باشند. آنان نیز می خواهند که این اتفاق بیفتد؛ این در حالی است که بسیاری از کشورهای دنیا نمی خواهند فعالیت هسته ای ما را نفی کنند، بلکه می گویند شما فعالیت هسته ای داشته باشید، اما صلح آمیز باشد؛ این همان خواست و هدف جمهوری اسلامی است که البته هدف برخی کشورها دیگر نیز می باشد. برخی کشورهای زیاده خواه مانند آمریکا و اسرائیل دنبال این هستند که فعالیت هسته ای ما تعطیل شود که این خط قرمز ماست؛ زیرا ما به هیچ وجه حاضر نیستیم فعالیت هسته ای مان را تعطیل کنیم، حتی آنان به دنبال این هستند که برخی از مراکز هسته ای مانند فردو را تعطیل کنند که قطعاً هر نوع تعطیلی فعالیت هسته ای جزو خط قرمز ماست، البته در مذاکرات نوعی تنزل نیز لازم است یعنی باید مذاکره کننده انعطاف نیز داشته باشد. ما در مسائل اصلی فعالیت هسته ای به هیچ وجه کوتاه نخواهیم آمد، اما در مسائل فرعی برای شفاف سازی می توانیم مذاکره کنیم و آنها را به این نقطه برسانیم که فعالیت ما صلح آمیز است.
«خبرگزاری دانشجو» - آیا ما کاهش غنی سازی خواهیم داشت و آیا می توان کاهش را انعطاف پذیری معنا کرد؟
اکنون سخن گفتن از پایین آوردن سطح غنی سازی کار اشتباهی است
محمد دهقانی: اکنون نباید وارد این موضوع شد. در حال حاضر مطرح کردن پذیرش یا کاهش کار اشتباهی است، ما باید این موضوع را به دنیا بفهمانیم که فعالیت ما صلح آمیز بوده تا رفتار ظالمانه آنان عوض شود، تحریم ها را لغو کنند و اصل فعالیت هسته ای ما را به رسمیت بشناسند، در این صورت ممکن است برای اعتمادسازی تعهداتی را بپذیریم، اما اکنون سخن گفتن از پایین آوردن سطح غنی سازی کار اشتباهی است و نباید وارد این موضوع شویم؛ زمانی وارد این حوزه می شویم که صلح آمیز بودن فعالیت هسته ما برای آنان ثابت شود و از طرفی نیز فعالیت هسته ای ما را به رسمیت بشناسند؛ همچنین اگر تحریم ها را بردارند آن موقع می توانیم در این زمینه گفت وگو هایی داشته باشیم.
«خبرگزاری دانشجو» - سیاست دولت آمریکا باید به چه سمت و سویی برای گفت وگوی سازنده برود؟
تا زمانی که دولت آمریکا در خدمت منافع اسرائیل قرار دارد نمی تواند مستقل مذاکره کند
محمد دهقانی: مهم ترین کاری که دولت آمریکا باید انجام دهد این است که خود را از چمبره اسرائیل بیرون بیاورد. تا زمانی که دولت آمریکا در خدمت منافع اسرائیل قرار دارد نمی تواند مستقل مذاکره کند و نمی توانیم امیدوار باشیم مذاکرات به کدام سمت خواهد رفت؛ ما نباید مانند سال های 82 و 83 در تاریکی حرکت کنیم یعنی مشخص نباشد انتهای مذاکرات چه چیزی است، ما گام پایانی را باید اول برداریم تا معلوم شود که می خواهیم به کجا برسیم. گام پایانی یعنی اینکه مشخص شود فعالیت ما صلح آمیز است، در عین حال آنان اقدامات ما را به رسمیت بشناسند، اگر کشورهای اروپایی این را قبول کنند این گام پایانی خواهد بود.
«خبرگزاری دانشجو» - در سال های گذشته نیز موضوع هسته ای مطرح بوده است، اما هنوز به نتیجه قطعی نرسیده ایم. فکر می کنید تا چه مدتی این روند ادامه پیدا خواهد کرد؟
محمد دهقانی: ما نمی توانیم تضمین کنیم؛ زیرا ما یک طرف موضوع هستیم و آنان یک طرف دیگر. ما وظیفه خود را انجام می دهیم غنی سازی اورانیوم در داخل کشور انجام می شود و ما فعالیت اصلی مان را خواهیم داشت اما در عین حال چون آنان به تردید افتاده اند با آنان مذاکره می کنیم که تردید شان بر طرف شود ما وظیفه دیگری نداریم و می‌خواهیم به دنیا ثابت کنیم که فعالیت ما صلح‌آمیز است آنها نیز چون به دنبال این هستند تا متوجه شوند حاضر هستیم برای آنان راهی را باز کنیم یا خیر اما اگر نخواهند بفهمند ما کاری را نمی‌توانیم انجام دهیم.
«خبرگزاری دانشجو» - دلیل محرمانه بودن مذاکرات چیست؟
بیان شفاف و کامل مذاکرات هسته ای ممکن است باعث سوء استفاده دشمن شود
محمد دهقانی: در همه دوره‌ها مذاکرات هسته‌ای همه اطلاعات بیان شود و البته نیازی برای به کار بردن کلمه محرمانه نیست اما عملا مذاکرات هسته‌ای در دوره‌های گذشته نیز به صورت شفاف در کشورهای دنیا مطرح نمی‌شده است چون وقتی شفاف مطرح می‌شود هم دوستان و هم دشمنان جمهوری اسلامی متوجه شوند و ممکن است دشمنان اختلال در مذاکرات ایجاد کنند لذا همه مذاکرات خیلی به افکار عمومی منتقل نمی‌شده و البته این نیز به خاطر بی اعتمادی به ملت خودمان اعتماد نیست بلکه به خاطر این است که دشمنان ما از این روند مطلع شوند و در مذاکرات اختلال ایجاد کنند.
به هر حال مردم تا حدی حق دارند که از مذاکرات مطلع شوند نباید بی‌اعتمادی نسبت به تیم مذاکرات داشته باشیم نباید این را القا کنیم زیرا درست نیست هیئت مذاکره‌کننده نمایندگان جمهوری اسلامی هستند تضعیف اینها به صلاح نیست هم اینکه فشار آوردن به تیم مذاکره کننده که هر چه مطرح می شود را به افکار عمومی منتقل کنند درست نیست زیرا مذاکرات هیچ دوره‌ای این گونه پیش نرفته است.
مگر در زمان مذاکرات آقای روحانی چه قدر از مباحث مذاکرات مطرح می‌شد؟! و یا در زمان آقای لاریجانی چه قدر اطلاعات بیرون داده می‌شد؟! در زمان آقای جلیلی نیز به این شکل نبوده که ریز اطلاعات بیرون بیاید لذا اصل این موضوع پذیرفته شده است بنابراین تشخیص این موضوع با مسئولان جمهوری اسلامی ایران است این مسائل در درون نظام بحث می‌شود در شورای عالی امنیت ملی نیز به همین گونه بحث می‌شود و به نظر نباید القای بی‌اعتمادی نسبت به مذاکره‌کنندگان صورت گیرد و این هم فرمایش مقام معظم رهبری و هم حکم عقل است زیرا مذاکره‌کنندگان نمایندگان جمهوری اسلامی هستند البته این سخنان به معنای این نیست که رسانه‌ها و نخبگان ما نسبت به آن اظهارنظر نکنند هر جا که انحرافی از اصول صورت گرفته می‌توانند هشدارهای خود را بدهند اما تیم مذاکره کننده را نباید فعلا تحت فشار بگذاریم و این تیم را در معرض برخی فشارها قرار دهیم تا باعث ایجاد بی‌اعتمادی ملت نشویم زیرا به نفع کشور نیست.
«خبرگزاری دانشجو» - آقای قشقاوی برای حضور آقای ظریف در کمیسیون پیشنهاد داده‌اند نظر مجلس در این باره چیست؟
.jpg)
محمد دهقانی: وقتی دولت آقای روحانی تصمیم گرفت که مذاکرات هسته‌ای را از دبیرخانه شورای امنیت ملی به وزیر خارجه منتقل کند طبیعتا این بازتاب را آقای روحانی باید می‌پذیرفت که وزیر هر فردی که هست باید پاسخگوی مجلس و دولت باشد در زمانی که وزارت خارجه مسئولیت مذاکره را به عهده نداشت مجلس شورای اسلامی نمی‌توانست از شورای امنیت ملی سوال کند اما هر وزیری که باشد طبیعتا این اختیار برای مجلس هست که از وزیر سوال کند وزیر خارجه همین طور که باید در برابر 1+5 و رقبای یا دشمنان جمهوری اسلامی مذاکره کند باید پاسخ نمایندگان را نیز در جلسات مجلس بدهد و این مسئله‌ای طبیعی است.
وزیر خارجه با تیم مذاکره‌کننده به مجلس بیایند و در جلسه غیرعلنی با مطرح کردن مسائل نگرانی نمایندگان را برطرف کند
اصل پاسخگویی وزیر به مجلس اصل قانون اساسی است اما حتما باید برخی مصالح نیز رعایت شود یعنی برخی موارد که از مجلس به بیرون منتقل می‌شود اما باید رعایت مصالح شود برخی نمایندگان راجع به موضوعات سوال دارند سوال حق نمایندگان است و وزیر خارجه نیز طبق قانون اساسی باید پاسخ نمایندگان را بدهد یعنی شاید دولت و وزارت خارجه معتقد باشد که این مسائل خیلی قابل بیان و انتقال به افکار عمومی نیست من می‌گویم وقتی شما قبول کردید که مذاکرات هسته‌ای از دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی به وزارت خارجه منتقل شود باید اینجا را پیش‌بینی می‌کردید اکنون نیز راه بینابینی که پیشنهاد داده‌ایم این است که وزیر خارجه با تیم مذاکره‌کننده به مجلس بیایند و در جلسه غیرعلنی مسائل مطرح شود تا نگرانی‌های برخی نمایندگان را برطرف کند.
«خبرگزاری دانشجو» - برخی به دنبال کم‌رنگ کردن شعار «مرگ بر آمریکا» هستند فایده و ضرر این موضوع چیست؟
محمد دهقانی: آنان که معتقدند و القا می‌کنند که شعار «مرگ بر آمریکا» باید حذف شود افراد دقیق و عمیقی نیستند و حتی اگر طرفداران جمهوری اسلامی ایران باشند سطحی فکر می‌کنند؛ امکان ندارد ما شعار «مرگ بر آمریکا» را بتوانیم حذف کنیم تا زمانی که خوی استکباری آمریکا هست تا زمانی که آمریکا سردمدار بسیاری از جنایات در جهان است تا زمانی که از اسرائیل حمایت می‌کند و جنایات زیادی را مرتکب می‌شود و رفتارهای ظالمانه با جمهوری اسلامی ایران دارد طبیعتا مرگ بر آمریکا از درون جامعه ما برچیده نخواهد شد ضمن اینکه مرگ بر آمریکا با نماز ما عجین شده و ملت ما بعد از نماز الله اکبر و مرگ بر آمریکا می‌گویند بنابراین امکان تغییر این شعار نیست.
ملت ما با شعار «مرگ بر آمریکا» موضع خود را نسبت به جهان و آمریکا مشخص می‌کند
حذف شعار مرگ بر آمریکا هیچ منطقی ندارد جدای از اینکه جزو اعتقادات ما است و نمی‌توان آن را حذف کرد.
جدایی از شعار «مرگ بر آمریکا» نه تنها سودی ندارد بلکه ضرر نیز دارد ملت ما با شعار «مرگ بر آمریکا» اولا موضع خود را نسبت به جهان و آمریکا مشخص می‌کند و خط و جهتی را به تیم مذاکره‌کننده ما می‌دهند همچنین نشان می دهد که ما با آمریکا دشمن هستیم این مذاکره با دو دشمن است و مذاکره با دو دوست نیست.
آنان که آمریکا را دوست خود می‌دانند در واقع نه انقلاب را و نه افکار امام ما را نفهمیدند و ملت ما را نشناخته‌اند ما اگر مذاکره می‌کنیم مذاکره میان دو دشمن است نه مذاکره میان دو دوست و هیچ اشکالی ندارد که برای کاهش دشمنی مذاکره می‌کنیم اما این دشمنی از بین نرفته ما آمریکا را دشمن درجه یک خود می‌دانیم البته آمریکا نیز ما را دشمن خود می‌داند بنابراین آنها که می‌گویند شعار «مرگ بر آمریکا» را حذف کنید فهم دقیقی از آمریکا و انقلاب ایران ندارند.
آمریکا را از در بیرون کردیم اما جریان طرفدار آمریکا می‌خواستند این کشور از پنجره وارد شود
«خبرگزاری دانشجو» - آیا حذف شعار مرگ بر آمریکا برای این افراد نفعی دارد؟
محمد دهقانی: اینها جریانی هستند که از آغاز انقلاب معتقد به رابطه با آمریکا بودند و اینکه ایران باید در برابر آمریکا کوتاه بیاید تا الان نیز هستند. انقلاب که پیروز شد این جریان گفتند انقلاب تمام شده حال دوباره در خدمت آمریکا قرار بگیریم یعنی ما آمریکا را از در بیرون کردیم آنان می‌خواستند آمریکا از پنجره وارد شود این دقیقا جریانی بود که خلاف مصالح و خواست ملت و امام (ره) نظر می‌دادند. امروز نیز بقایای آنان هستند و هنوز نظر می‌دهند البته نظر دادن آزاد است اما ملت ما خط خود را انتخاب کرده و بعد از نمازهایشان وقتی نماز را تمام می‌کنند شعار«مرگ بر آمریکا» را سر می‌دهند این با اعتقادات ما و با شعائر اسلامی ما عجین شده است ما باید دشمن ظالم باشیم این کلام حضرت علی علیه السلام است لذا به راحتی قابل حذف نیست تا زمانی که آمریکا از سردمداران جنایت در دنیا حمایت کند و خود از سردمداران جنایت باشد شعار «مرگ بر آمریکا» را از دست نخواهیم داد مگر اینکه آمریکا تغییر پیدا کند، از بین برود یا خوی اش عوض شود.
گفت‌وگو از: فاطمه پاخیرزن