ضایعات محصولات کشاورزی می تواند غذای 15 میلیون نفر را تامین کند!/مدلی جدید جهت افزایش سود در کشاورزی

به گزارش گروه علمی «خبرگزاری دانشجو»،برنامه ثریا در آخرین قسمت خود در سال 91 به بررسی نقش فناوری در بهبود تولید کشاورزی و افزایش بهره‌وری پرداخت. در ابتدا نظرسنجی برنامه قبل بررسی شد که بیش از 330 هزار پیامک به برنامه ارسال شده بود و بیش از صد هراز پیامک همراه با متن بوده که خود رکوردی محسوب می‌شود.

برنامه گذشته درباره سوداگری و دلالی در بازار کشاورزی بوده است که نشان دهنده اهمیت این موضوع بوده است.

مهندس مقصودی در بیان مساله گفت: 51 میلیون هکتار زمین قابل کشت در کشور است که تنها 14 میلیون آن کشت می‌شود. تقریبا یک سوم زمین‌های قابل کشت در حال استفاده است و باقی بلا استفاده است. وی افزود در بهره وری تولید رتبه 77 دنیا در گندم هستیم. 20 تا 30 درصد تولید ضایعات است. از روی زمین تا به دست مردم میرسد، 25 برابر کشورهای پیشرفته است.

رتبه نخست ایران در ضایعات میوه!

ایران در ضایعات میوه رتبه اول است. ما تنها از یک هشتم توان کشاورزی خود استفاده می‌کنیم. یعنی ما می‌توانیم مردم بیشتری را تامین کنیم. صادرات بسیار نیز می‌توانیم انجام دهیم.

در ادامه برنامه گزارشی از یک شرکت کشت و صنعت موفق که در حوزه کشاورزی و دامداری فعالیت دارد پخش شد. سیستم آبیاری زیرسطحی مهمترین ویژگی این شرکت است که توانمندی فراوانی در تولید محصولات کشاورزی به آن داده است.

مدلی جدید جهت افزایش سود در کشاورزی

مهندس علی شماعی از فعالین حوزه تولید کشاورزی یکی از مهمانان برنامه بود. وی در بیان فعالیت­های شرکت خود گفت: مدل ما بر اساس نیازهای موجود بوده است. اینکه کشاورزان منابع نقدینگی برای خرید نهاده‌ها نداشته و مجبورند به سلف‌خرها رو بیاورند. البته مدل ما نیاز به سیاست‌گذاری در سطح کلان نیز دارد. وی با ارایه گزارشی به تبیین مدل تولیدی خود با عنوان اپراتوری کشاورزی را تشریح کرد.

دکتر ایزدخواه کارشناس برنامه با انتقاد از تحقیقات انجام شده در وزارت جهاد کشاورزی گفت که بیشتر این تحقیقات در زمینه فنی بوده و کمتر تحقیقاتی در زمینه مدیریت فناوری ورود کرده‌اند. در مدیریت فناوری شناسایی و کشف فرصت‌های نهادی مورد بررسی قرار می‌گیرد.

در ادامه گزارشی از فناوری تولید علوفه که با ظرفیت تولید روزانه ده تن علوفه سبز فعالیت می‌کند پخش شد. در ادامه برنامه مهندس شماعی به بیان فعالیت‌های هلدینگ پرداخت که بر اساس آن تمام فعالیت‌های مربوط به زنجیره ارزش افزوده تولید تا محصول نهایی کشاورزی را تحت پوشش قرار می‌دهد.

دکتر ایزدخواه در ادامه به این نکته اشاره کردند که لازم است تا نهادهایی برای هدایت این هلدینگ‌ها و اپراتورها ایجاد شود. برای مثال اطلاعات مورد نیاز برای شکل‌گیری و فعالیت اپراتورها باید توسط این نهادها ایجاد و در اختیار فعالین قرار گیرد.

عدم توجه بخش دولتی به فناوری های کشاورزی

دکتر ملبودی رئیس انجمن بیوتکنولوژی و مدیر شرکت دانش بنیان که تولید کننده کودهای زیست فناوری هستند. وی در توضیح اهمیت سلامت غذایی به وابستگی در تامین غذای کشور اشاره و تاکید کرد که استقلال کشور به این مساله پیوند خورده است.

وی با انتقاد از دولتی بودن بخش کشاورزی از اینکه به دستاوردهای فناوری در این حوزه توجه نمی‌شود اظهار تعجب کرد.

ایزدخواه مشکل دولت را در عدم تمایل نیست بلکه سوء اراده را عامل عدم رجوع دولت به دست‌آوردهای فناوری در حوزه کشاورزی دانست.

در ادامه مقصودی با اشاره به دعوت انجام شده از وزیر کشاورزی و معاونان از ایشان، بیان کرد که گویا به علت سرشلوغی ایشان نتوانستند در برنامه شرکت نمایند.

گزارش از شرکت‌های دانش‌بنیان تولید کننده کودهای زیست فناوری در ادامه برنامه پخش شد. در این گزارش به ضررهای استفاده بی رویه از کودهای شیمیایی اشاره شده و اهمیت کودهای بیوتکنولوژیک تشریح شد. همچنین نمونه‌های موفق استفاده از کودهای بیوتکنولوژیک در تولید برنج به تصویر کشیده شد.

دکتر ایزدخواه به تشریح نهضت فناوری ایجاد شده در کشور به رهبری مقام معظم رهبری پرداخته و از نبود روحیه جهادی در سیستم‌های اداری کشور انتقاد کرد.

دکتر ملبودی در کود فسفات تقریبا صد در صد وارد کننده هستیم. در صورتیکه این کودها به زمین ضررهای زیادی می‌زند اما با مشقت‌های فراوان آن را وارد می‌کنیم. کودهای زیستی در مقابل این کودها قرار داشته و ضررهای کودهای شیمیایی را برطرف می‌کند.

چگونگی تاثیر مافیای کود شیمیایی بر مصرف کودهای دیگر

دکتر علیزاده مدیرعامل شرکت دانش بنیان تولید کننده کودهای زیستی مهمان تلفنی برنامه بود. مقصودی درباره نقش کودهای زیستی و همچنین تاثیر مافیای کودهای شیمیایی در مقابله با کودهای زیستی از وی پرسید؟ دکتر علیزاده کودهای زیستی را با کودهای شیمیایی مقایسه و اثر آنها را چند صد برابر دانست.

مستندی دیگری که به ضایعات محصولات کشاورزی در سردخانه‌ها پرداخت و نقش اتیلن در خراب شدن سریعتر میوه‌ها را بررسی کرد. در سال‌های اخیر دستگاه‌های ساخته شده با فناوری نانو که اتیلن را در سردخانه‌ها جمع می‌کند و سبب می‌شود ضایعات سردخانه به صفر درصد می‌رساند.

دکتر علیزاده در تماس تفلنی گفت: ما با بازاری مواجه هستیم که تنها یارانه دولت برای تهیه و توزیع در حوزه کودهای شیمیایی بیشتر از اعتبارات فرهنگی همان سال و 60 درصد یارانه بنزین در سال 86 است. این یارانه با هدف کمک به کشاورزان انجام می شود. این قضیه سبب می‌شود برای گروهی منافع بسیار ایجاد شود که سبب شده تا این گروه هدایت و مدیریت بازار کود را در دست داشته باشند. وی به مصوبات متعدد قانونی اشاره کرد که مصرف کودهای زیستی را تاکید کرده است، اما تاکنون اتفاق نیفتاده است. سئوال این است که چرا؟

رانت دولت در اختیار مافیای کود

دکتر ملبودی در ادامه تاکید کرد که مشکل این است که در وزارت جهاد مجوز صادر نمی‌شود. یعنی به محصول ما مجوز استفاده نمی‌دهند در صورتیکه ما مجوزهای حتی اروپا را هم داریم.

در بهمن ماه سال گذشته رییس جمهور دستور اکید در این قضیه صادر کرد و وزیر جهاد کشاورزی نیز چنین دستوری داد. حتی استفاده از کودهای آلی و زیستی در قانون برنامه پنجم تصریح شده و بیان شده که باید 35 درصد از کودها از این دو نوع باشند. اما تاکنون انجام نشده است و حتی یک قدم هم برداشته نشده است. با یک اهرم‌های نامرئی جلو کار را می‌گیرند.

وی اضافه کرد که دولتمردان پاسخگو نیستند. حتی بعد از دستور رئیس جمهور، یکی ازمشاوران معاونان وزیر جلسه ای با مدیران تولید گیاهی که مصرف کننده این کودها خواهند بود، برگزار کرده و دستور داده است که هرکس از این کودها استفاده کنند تخلف قانونی خواهد بود.

دکتر فراهانی مدیرعامل شرکت دانش بنیان تسطیح لیزری زمین، به تشریح فناوری جدید برای تسطیح زمین پرداخت و افزود که استفاده از این فناوری 20 تا 25 درصد بهره‌وری زمین را افزایش خواهد داد.

در آخرین مستند  برنامه ثریا به فناوری محصولات کشت بافت پرداخته شد.