«خبرگزاری دانشجو» گفتوگویی با غلامعلی حدادعادل درباره مدرسه فرهنگ داشته و نظر او را در خصوص مدرسه، تئوریهای آموزشی و دیگر موارد جویا شده است.
گروه علمی «خبرگزاری دانشجو» - زهرامحسنی فرد؛ مدرسه فرهنگ اولین و از نظر بسیاری موفق ترین مدرسه ویژه علوم انسانی است که برخلاف جریان مسلط جامعه، کمر به توجه به علوم انسانی بسته است. موسس و صاحب امتیاز این مجموعه آموزشی، غلامعلی حدادعادل است. «خبرگزاری دانشجو» گفت و گویی با وی انجام داده و نظرش را در خصوص مدرسه، تئوری های آموزشی و دیگر موارد را خواستار شده که شرح آن در اختیار شما خواهد گرفت.
«خبرگزاری دانشجو» - آیا دبیرستان فرهنگ بر اساس تئوری تربیتی خاصی عمل می کند؟ و اینکه آیا این مدرسه طبق الگویی خاص تاسیس شده است؟
غلامعلی حدادعادل: ما در چارچوب یک نظریه تربیتی خاصی مثل نظریه مونتسوری یا دیگران کار نمی کنیم که بگوییم مدرسه ما بر اساس فلان نظریه یا فلان فیلسوف فرنگی بنا شده است، اما سعی کرده ایم از تمامی تجربه های موفق در دسترس مان استفاده کنیم. یکی از بهترین الگوهای مشوق و راهنمای ما در مدرسه، شیوه تربیتی و آموزشی حاکم بر مدرسه علوی در دهه های 30، 40 و 50 بوده. خود من 50 سال پیش از دبیرستان علوی فارغ التحصیل شدم و روش های آن مدرسه را شخصاً تجربه کرده ام. آن بنیه، آن خاطره و آن دستاورد، چراغ راه ما در تاسیس مدرسه بود؛ علاوه بر این راهنمایی ها و معارف کسانی چون شهید مطهری و بسیاری دیگر پشتوانه کار ما بوده است.
ما در مدرسه، به فهم عمقی مطالب اهمیت می دهیم و بچه ها را برای پیروزی در مسابقه تست زنی آموزش نمی دهیم، بلکه سعی ما این است که بچه ها باسواد شوند و سواد حقیقی پیدا بکنند، به همین جهت درس هایی به آنها می دهیم که فوق برنامه است؛ همچنین سعی می کنیم از بهترین معلمان دعوت به کار کنیم؛ چرا که مایلیم بیشتر از حفظ کردن، فکر کردن یاد بچه ها بدهیم.
من توصیه می کنم در ساختمان مدرسه چرخی بزنید؛ این ساختمان حداقل60 سال از عمرش می گذرد. این ساختمان یک خانه قدیمی بوده، ببینید که بچه ها در این خانه قدیمی چه درس هایی می خوانند. من هفته ای یک ساعت در هفته به دانش آموزانی که از کلاس دوم دبیرستان به سوم می روند حافظ درس می دهم و در سال تحصیلی به همین ها قرآن تدریس می کنم. ما کلاس سیره نبوی و سیره علوی، دانش رسانه، زبان عربی و ... داریم؛ نوع آموزش ما این گونه است؛ این ها درس هایی نیست که ما به قصد موفقیت در مسابقه تست زنی به دانش آموزان یاد بدهیم، بلکه درس هایی است که فکر می کنیم یک انسان فرهیخته مسلمان، در آینده در رشته علوم انسانی به آنها احتیاج پیدا می کند.
«خبرگزاری دانشجو» - به نظر شما جوان ایده آل تراز انقلاب اسلامی، که مدرسه فرهنگ تلاش دارد آن را به وجود بیاورد چه خصوصیت هایی دارد؟
غلامعلی حدادعادل: ایمان، اخلاق، علم فرهنگ، هنر، مدیریت، نشاط و مهم تر از همه این ها بصیرت؛ این که بداند در چه دنیایی زندگی می کند و نسبت به مردم کشور خود چه وظیفه ای برعهده دارد.
«خبرگزاری دانشجو» - شما تاثیر مدرسه فرهنگ را بر فضای آموزش و پرورش کشور چگونه می دانید؟
غلامعلی حدادعادل: مشک آن است که خود ببوید نه آن که حداد بگوید.
«خبرگزاری دانشجو» - از شما به عنوان کسی که سال ها در عرصه آموزش فعالیت کرده می پرسم نه به عنوان موسس مدرسه فرهنگ؟
غلامعلی حدادعادل: من خدا را شکر می کنم که مدرسه فرهنگ توانست یک راهی برای احیای رشته ادبیات و علوم انسانی در کشور باز کند، به طوری که اسم مدرسه فرهنگ، اسم صدها مدرسه در کشور شد که به این شیوه به ادبیات و علوم انسانی اهمیت می دهند.
شما اگر بخواهید گزارش کاملی از فعالیت های این مدرسه تهیه کنید، شاید برای 10 گزارش مستقل موضوع قابل بررسی پیدا کنید.
«خبرگزاری دانشجو» - از اردوهای جهادی مدرسه بگویید، این که این اردوها چه دستاوردی برای مدرسه و دانش آموزان داشته است؟
غلامعلی حدادعادل: مدرسه ما مبتکر اردوهای جهادی نبوده است. در بعضی از مدارس موفق انقلابی این اردوها قبل از مدرسه ما بوده و ما هم به این شیوه عمل کرده ایم. هدف ما از اردوهای جهادی کمک به مردم محروم است و اینکه دانش آموزان بدانند که هموطنانشان در مناطق محروم چگونه زندگی می کنند و در نتیجه زندگی مرفهان بی درد را الگوی خود قرار ندهند و در آینده جهت فعالیتشان معطوف به مردم محروم باشد.
ما در اردوهای جهادی سعی می کنیم دانش آموزان با کار عملی، توان مدیریتی پیدا کنند و آب دیده شوند و بالاخره این که با استفاده از فضای این اردو که در فضایی بیرون از کلاس و مدرسه برگزار می شود خیلی از روش های تربیتی و اخلاقی و خیلی از روابط انسانی را نهادینه و تثبیت می کنیم، به این ترتیب صمیمیت بین بچه ها ایجاد می شود که این صمیمیت در کلاس قابل حصول نیست.
«خبرگزاری دانشجو» - یکی از انتقاداتی که به اردوهای جهادی وارد است، این است که با ورود یکسری جوان از شهرهای بزرگ و سرشار از امکانات به محروم ترین روستاها، توازن اجتماعی در آنجا را بهم می زنند، یعنی امکان مقایسه را ایجاد می کنند که این اثرات منفی دارد، مثلاً ممکن است موجبات تشدید مهاجرت از روستا به کلانشهر شود. نظر شما در این خصوص چیست؟
غلامعلی حدادعادل: اگر این خدمت کوچک هم از سوی جهادگران انجام نشود که این مهاجرت بیشتر صورت می گیرد. امروز برای درک تفاوت سطحح زندگی مناطق محروم و شهرها تلویزیون کافی است. کافی است آن روستا برق داشته باشد و یک نفر از مردم ساکن روستا تلویزیون را روشن کند و در یک مجموعه تلویزیونی یک خانه مجلل شهری را ببیند، زندگی خود را هم ببیند وقتی چنین اتفاقی می تواند به آسانی بیفتد چرا ما گناه را گردن دانش آموز بیچاره ای بیندازیم که آستین بالا زده تا چاره ای بکند؛ تازه این مخصوص استان هایی است که ماهواره نمی بینند. کسانی که ماهواره می بینند که خود را با دنیا مقایسه می کنند.
«خبرگزاری دانشجو» - شما روند آینده مدرسه فرهنگ را چگونه می بینید؟
غلامعلی حدادعادل: تا به امروز رسماً 22 سال از عمر مدرسه فرهنگ گذشته که در این مدت مدرسه دیگری غیر از یک مورد با مدیریت خودمان تاسیس نکرده ایم، اما به نظر من زمان آن رسیده است که نظیر مدرسه فرهنگ هم در تهران و هم در شهرستان با همین برنامه و تجربه ای که در فرهنگ داریم، ایجاد کنیم. این امیدی است که من به آینده دارم.
«خبرگزاری دانشجو» - پس به نظر شما مدارس نمونه دولتی فرهنگ نظیر مناسبی برای مدرسه فرهنگ نیستند؟
غلامعلی حدادعادل: آن ها از مدرسه فرهنگ الهام گرفته اند، اما ما در برنامه و مدیریت شان دخالت مستقیمی نداریم. گاهی از ما مشورت می گیرند، اما خود برنامه ریز و تصمیم گیرنده هستند.
«خبرگزاری دانشجو» - اگر شما به جای سال 71 سال 91 مدرسه فرهنگ را تاسیس می کردید چه تغییراتی در آن لحاظ می کردید که نیازهای جوانان امروز را پاسخگو باشد؟
غلامعلی حدادعادل: جامعه ما در این 20 سالی که شما اشاره کردید خیلی متحول شد. در سال 91 اموری مثل رسانه، جنگ نرم و مفاهیمی مثل بصیرت معنا و اهمیت بیشتری نسبت به 20 سال پیش پیدا کرده و طبیعی است که ما امروز، به این مفاهیم نوع دیگری نگاه کنیم؛ در واقع باید پا به پای زمان حرکت کنیم و به تناسب تحولات جامعه دانش آموزان مان را برای ورود به صحنه اجتماعی آماده نماییم.
«خبرگزاری دانشجو» - از میان معلمانی که با شما در مدرسه فرهنگ همکار بودند کدام یک را شایان ذکر نام می دانید؟
غلامعلی حدادعادل: من از هر کس نام ببرم، بقیه ممکن است رنجیده شوند. من از همه کسانی که در این 22 سال در این مدرسه زحمت کشیدند تشکر می کنم.
كار وخدمتشون شايسته ي تحسين است.
اما من كلا با مدارس غير انتفاعي مخالم چون باعث شده كه معلم هاي حرفه اي وبرجسته بيشتر به اين مدارس بروند وظلم عظيمي به بچه هاي مدارس عادي(دولتي)شده و سطح كيفي مدارس دولتي به شدت پايين اومده.در خيلي از مناطق كشور مدارس نمونه دولتي هم نيستند كه بچه هاي با استعداد به آنجا بروند يااگر هستند بيشتر مدارس علوم تجربي و رياضي اند وتعداد مدارس خوب انساني در مقايسه با تعداد دانش آموزان مستعد توي اين زمينه كم تره و كاش از اول مدارس غير انتفاعي نميومدن كه امروز دچار اين تبعيض آموزشي بشيم.
اما من كلا با مدارس غير انتفاعي مخالم چون باعث شده كه معلم هاي حرفه اي وبرجسته بيشتر به اين مدارس بروند وظلم عظيمي به بچه هاي مدارس عادي(دولتي)شده و سطح كيفي مدارس دولتي به شدت پايين اومده.در خيلي از مناطق كشور مدارس نمونه دولتي هم نيستند كه بچه هاي با استعداد به آنجا بروند يااگر هستند بيشتر مدارس علوم تجربي و رياضي اند وتعداد مدارس خوب انساني در مقايسه با تعداد دانش آموزان مستعد توي اين زمينه كم تره و كاش از اول مدارس غير انتفاعي نميومدن كه امروز دچار اين تبعيض آموزشي بشيم.
خدا توفيق بهترينها رو بهشون بده