تبریز؛ دومین شهر دانشگاهی ایران/ تلاش دانشمندان برجسته در این دانشگاه برای پیشرفت انقلاب

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، آموزش عالی در ایران قدمتی بسیار دیرینه دارد؛ اما بعد از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی نگاه ویژه‌ای به دانشگاه‌ها شد و رهبران انقلاب اسلامی بر اهمیت وجود دانشگاه در نظام اسلامی. تاکیدات فراوانی داشته اند.

پیروزی انقلاب اسلامی سرآغازی بود برای تحول بنیادین و اساسی در همه عرصه‌ها مختلف از جمله دانشگاه‌ها پس از شکوفایی تمدن اسلامی بیت الحکمه‌های متعددی در جهان اسلام تاسیس شد که در این میان نقش آذربایجان به عنوان یکی از قدیمی‌ترین خاستگاه‌های تمدن بشری بسیار مهم و تاثیرگذار بود و مراکز بزرگ علمی در آن تاسیس شد.

ربع رشیدی بعنوان بزرگترین و ارزشمندترین مجموعه آموزشی جهان اسلام در تبریز ایجاد شد. این مرکز آموزش عالی که انواع علوم زمان در آن تدریس می‌شد، همچون شهری علمی و صنعتی شامل پنج قریه، دارالشفا، دارالسیاده، مسجد، کتابخانه، ضربخانه سکه، خانقاه، دارالصنایع و کارخانه‌های نساجی و کاغذسازی بود.

دانشگاه تبریز با داشتن پیشینه‌ای درخشان به خواست عمومی مردم در سال ۱۳۲۶ با دو دانشکده ادبیات و پزشکی کار خود را آغاز کرد و در حال حاضر با داشتن بیش از ۲۱ دانشکده، ۱۰پ ژوهشکده و گروه پژوهشی، ۵ قطب علمی، بیش از ۸۰۰ نفر عضو هیات علمی،۲۴۰۰۰ نفر دانشجو و ۱۰۰۰ نفر پرسنل اداری، در ۲۰۹ رشته دکتری تخصصی، ۳۲۲ رشته کارشناسی ارشد، ۱۶۴ رشته کارشناسی و ۴ رشته کاردانی به تربیت نیروی انسانی ماهر و متخصص اهتمام دارد.

حدود پنج سال بعد از تاسیس دارالفنون مدرسه‌ای نظامی در تبریز و اصفهان افتتاح شد در سال ۱۳۲۴ خورشیدی در زمان حکومت خودمختار آذربایجان و به دستور سید جعفر پیشه‌وری دانشسرای عالی پسران تبریز از «آذربایجان اونیورسیته‌سی» به دانشگاه آذربایجان تغییر نام یافت و پس از تصویب مجلس شورای ملی، دانشگاه تبریز در سال ۱۳۲۵ تأسیس شد. در حال حاضر تبریز به عنوان دومین شهر دانشگاهی ایران، پس از تهران، مطرح است.

امروزه مؤسسه‌های آموزش عالی متعددی نظیر آزاد اسلامی، پیام نور، تبریز، ربع رشید، سراج، شهید مدنی، صنعتی سهند، فنی و حرفه‌ای، علوم پزشکی، نبی‌اکرم و هنر اسلامی در شهر تبریز فعال می‌باشند.

دانشگاه تبریز به خواست عمومی مردم در سال ۱۳۲۶ با دو دانشکده ادبیات و پزشکی کار خود را آغاز کرد و در حال حاضر با داشتن بیش از ۲۱ دانشکده، ۱۰پژوهشکده و گروه پژوهشی، ۵ قطب علمی، بیش از ۸۰۰ نفر عضو هیات علمی،۲۴۰۰۰ نفر دانشجو و ۱۰۰۰ نفر پرسنل اداری، در ۲۰۹ رشته دکتری تخصصی، ۳۲۲ رشته کارشناسی ارشد، ۱۶۴ رشته کارشناسی و ۴ رشته کاردانی به تربیت نیروی انسانی ماهر و متخصص اهتمام دارد.

 

این دانشگاه با برخورداری از امکانات منحصر بفرد علمی در شمالغرب کشور و با آزمایشگاه‌های بسیار مجهز در حوزه‌های مختلف، بیش از ۳۰۰ هزار جلد کتاب فیزیکی، هشتصدهزار کتاب دیجیتالی، بیش از ۲۵ نشریه علمی – پژوهشی و اشتراک مجلات معتبر الکترونیکی و چاپی دنیا در خدمت پژوهشگران است و تاکنون ۳ نفر از اساتید آن بعنوان چهره ماندگار کشور، ۲۰ نفر بعنوان استاد و پژوهشگر نمونه کشوری و ۵ نفر بعنوان دانشمند جهان اسلام معرفی شده و تعداد زیادی از فارغ التحصیلان این دانشگاه در پست‌های مهم سیاسی و اجرائی کشور عهده دار مسئولیت هستند.

اساتید و دانشمندان برجسته بسیار زیادی در این دانشگاه مشغول تحقیق و تدریس هستند که تعداد زیادی از آن‌ها عناوینی، چون یک در صد دانشمندان برتر جهان، دانشمندان برتر جهان اسلام، چهره‌های ماندگار و اساتید پرتالیف کشور را کسب کردند. در سال‌های اخیر بیش از ۲۰ نفر از اساتید این دانشگاه به عنوان اساتید نمونه و استاد و پژوهشگر برتر کشوری انتخاب و معرفی شده اند.

این دانشگاه در مهر ۱۳۹۷ رتبه اول دانشگاه‌های جامع کشور را به خود اختصاص داد. همچنین در رتبه بندی ISC؛ دانشگاه تبریز در بین دانشگاه‌های برتر کشور قرار گرفت و در آخرین رتبه بندی لایدن؛ این دانشگاه در بین دانشگاه‌های برتر دنیا به خود اختصاص داد.

شهر تبریز با توجه وسعت و جمعیتی که دارد چهارمین شهر در کشور به حساب می‌آید و به دلیل جادادن کارخانجات مادر و بزرگ صنعتی نیازمند مراکز آموزش عالی فراوانی است.

 

 

یکی از دانشگاه‌های که بعد از انقلاب در این شهر تاسیس شد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز بوده است.

دانشگاه آزاد اسلامی تبریز، اولین واحد دانشگاه آزاد اسلامی درسطح شهرستان‌هاست. این دانشگاه در۲۳ آبان ماه سال۱۳۶۱ شمسی تأسیس شد با پذیرش ۱۵۰ دانشجو در سه رشته ریاضی، فیزیک و عمران فعالیت آموزشی خود را آغاز کرده است.

دانشگاه آزاد اسلامی تبریز در طی این سال‌ها، با برنامه‌ریزی دقیق و راهبرد‌های مناسب براساس شاخصه‌های علمی و فرهنگی توفیقات چشمگیری بدست آورده است که از جمله آن می‌توان به کسب رتبه ۴ در بین نزدیک به ۴۰۰ واحد دانشگاه آزاد اسلامی کشور و رتبه ۴۱ در بین کل دانشگاه‌های ایران بر اساس گزارش پایگاه رتبه‌بندی «سایماگو» اشاره کرد.

واحد تبریز به عنوان یک دانشگاه جامع و برخورداری از سرمایه انسانی متعهد و با انگیزه، هم اکنون دارای ۱۲۰۰ استاد (تمام وقت، نیمه‌وقت و مدعو)، بیش از ۲۶ هزار دانشجو، ۸۵۰ کارمند و ۸۵ هزار دانش‌آموخته می‌باشد.

این دانشگاه طی سال‌ها توانسته است در بین حدود ۴۰۰ واحد دانشگاه آزاد اسلامی و رتبه ۴۱ در بین کل دانشگاه‌های کشور بر اساس گزارش پایگاه رتبه‌بندی سایماگو را کسب کند و همچنین مدال نقره هیجدهمین جشنواره اختراعات وابتکارات وزارت علوم مالزی را اذعان خود کند و تندیس ودیپلم افتخار زنان مخترع جهان توسط عضو باشگاه پژوهشگران جوان تبریز در بین ۲۰۰ کشور جهان در کره جنوبی دریافت کرده است.

 

دانشگاه صنعتی سهند یکی از دانشگاه‌های صنعتی کشور ایران محسوب می‌شود این دانشگاه در سال ۱۳۶۹شمسی فعالیت خود را آغاز کرد و هم‌اکنون سالانه بیش از۶۰۰ نفر دانشجوی ورودی جدید درمقاطع تحصیلی کارشناسی به صورت روزانه و شبانه و چندصد دانشجوی جدید کارشناسی ارشد و دکترا می‌پذیرد.

با اشاره به بخشی از افتخارات دانشگاه در دهه اخیر میتوان بر انتخاب دکتر علی اکبر بابالو به عنوان دانشمند جوان کشور در سال ۹۲ از سوی فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران، اشاره کرد.

همچنین انتخاب استاد نمونه کشوری از بین استادان دانشگاه در سال ۸۹، انتخاب اساتید دانشگاه به عنوان پژوهشگر برتر استانی در سال‌های ۹۰ و ۹۱، عضویت بیست استاد دانشگاه در مجامع و محافل و شورا‌های علمی و پژوهشی بین‌المللی و ملی میتوان اشاره کرد.

امروزه اساتید و دانشمندان برجسته‌ای در دانشگاه‌های تبریز مشغول تحقیق و تدریس هستند و آن‌ها نیز همچون هزاران استاد و دانشمند ایرانی دیگر برای پیشرفت و تعالی نظام انقلاب اسلامی شبانه روز تلاش می‌کنند.