روایت دانشجوی بجنوردی که با گیاه دارویی و محصولات خانگی کارآفرین شد / شروعی بدون سرمایه اولیه!

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، حسین اکبری؛ اگر همت و پشتکار باشد، هر مسیری هموار خواهد شد. در مسیری که سرشار از مشکلات و موانع است، این همت افراد بوده که فرد موفق را از غیر موفق جدا می‌کند. آن گاه است که عیار انسان‌ها مشخص می‌شود.

یکی از مسیر‌های همواره دشوار، ایجاد یک شغل و درآمدزایی مستقل و به عبارتی کارآفرینی است. این مسیر زمانی سخت‌تر می‌شود که فرد دانشجو باشد، درس داشته باشد و مهم‌تر از آن دختر باشد. قطعا کسی هیچ گاه از یک دختر دانشجو توقع ایجاد شغل و درآمد ندارد. اما عصمت باغچقی، دانشجوی دانشگاه پیام نور بجنورد این مسیر را طی کرد. وی پس از تلاش‌هایی توانست یک کار تولیدی خانگی مهیا کند و اینک آن را به سوددهی برساند.

با این دانشجو که توانست ظرفیت‌های استان خودش یعنی خراسان شمالی را به خوبی بشناسد و از آن استفاده کند، به گفتگو نشستیم. ابتدا از چگونگی آغاز کارش پرسیدیم و سپس وارد مشکلات بر سر راهش شدیم. برنامه‌های گسترش فعالیتش در آینده و نحوه شروع یک کار تولیدی از دیگر مباحث مطروحه بود که در ادامه این گفتگو را می‌خوانید.

دانشجو: چه شد که به فکر آغاز فعالیت تولیدی افتادید؟
کار خانگی بی بی خاور از اردوی جهادی در منطقه گیفان شروع شد. ما به عنوان نیروی اقتصاد مقاومتی و شناسایی مشاغل موجود در منطقه، کارمان را آغاز کردیم و این آغازی بر شروع یک فعالیت تولیدی شد.

خراسان شمالی به عنوان قطب گیاهان دارویی در کشور شناخته می‌شود و منطقه گیفان هم از این قاعده مستثنی نیست؛ با یک شناسایی ۱۰ روزه ۳۰ نمونه از گیاهان دارویی استان را شناسایی کردم. در آن روز‌ها از تجربیات بانوان و زنان روستا استفاده کرده و طرز خشک شدن درست گیاهان دارویی و نحوه استفاده و خواص آن‌ها را فرا گرفتم و تجربه‌ها آن را به گوش و به حافظه سپردم.

بعد از این که از اردوی جهادی به شهر و خانه خود برگشتم، متوجه شدم چقدر می‌شود از این نعمت‌هایی که خدا به صورت طبیعی و کاملا رایگان در اختیارمان قرار داده، شغل ایجاد کرد.

از دوران کودکی همیشه شاهد این بودم که مادرم از طبیعت و حتی باغچه‌ای که در منزل داشتیم، استفاده می‌کرد و تمام احتیاجات از گیاهان دارویی و ادویه را خودش پودر و استفاده می‌کرد.

از تجربیات اردو و کار‌های مادرم استفاده کردم و با ترکیب این دو توانستم میوه خشک، گیاهان دارویی، انواع پودر ادویه، کشک و عرقیجات خانگی را با سرمایه‌ای اندک تولید کنم. در ابتدا فقط ۵ هزار تومان سرمایه داشتم و درواقع هیچ پولی نداشتم. اما شروع کردم و موفق شدم. اکنون توانسته ام به صورت غیر مستقیم و مستقیم ۶ نفر را درگیر کار کنم و سرمایه جاری خود را به ۱۰ میلیون برسانم.

بی بی خاور مادر پدربزرگم بود. او دکتر طب سنتی در روستای باغچق بود که تمام گیاهان دارویی و خواص آن را با شعر‌هایی به زبان کردی بیان کرده و بیماران و زخم‌ها را نیز درمان می‌کرد. سعی کردم نام این بانو را زنده نگه دارم و راهش را ادامه دهم.

دانشجو: ایجاد یک کار تولیدی از نقطه صفر در خراسان شمالی ممکن است؟
در حال حاضر به این باور رسیده ام که خواستن توانستن است و برای شروع یک کار نیاز به سرمایه زیاد نیست. شاید اگر من سرمایه زیادی داشتم خیلی تلاش نمی‌کردم. اما اکنون برای تک تک وسیله‌هایی که جمع و خریداری کرده ام، زحمت بسیاری کشیده ام و قدرش را می‌دانم.

ایجاد کار تولیدی قطعا ممکن است.  می‌شود با تبدیل محصولات خامی که در استانمان وجود دارد درآمد هنگفتی به دست آورد. مثلا تنها از میوه سیب ۱۰ نوع محصول تولید می‌شود که مشتری‌های زیادی دارد. در همین راستا توانسته ام تاکنون دمنوش سیب را به شهر‌هایی مانند اصفهان و تهران نیز ارسال کنم و این نشان از رشد کار تولیدی ام دارد.

دانشجو: بازاریابی تولیدی خود را چگونه انجام می‌دهید؟
تمام تبلیغ محصولات خانگی بی بی خاور از طریق اینترنت و فضای مجازی است که باز خورد فراوانی داشته؛ با توجه به بسته بندی شکیل و مرتب، تمیز بودن محصولات و اطمینانی که مشتریان از کیفیت محصولات کسب کرده اند، خود مشتریان برایم یک منبع بازاریاب تلقی می‌شوند. مشتریان از تمام گیاهان دارویی راضی اند و لذا آن‌ها با تبلیغ این محصولات، باعث فروش بیشتر من شده اند.

دانشجو: برای گسترش حوزه کاری خود برنامه‌هایی دارید؟

تصمیم دارم در آینده‌ای نزدیک از بانوان خانه‌دار برای کار بسته بندی و خشک کردن مواد خام استفاده کنم و از این طریق مشاغل خانگی را تقویت کنم.

همچنین در کنار محصولات خانگی بی بی خاور، محصولات طب ایرانی اسلامی را نیز تبلیغ می‌کنم؛ احساسم این است که این دو از هم جدا نیستند بلکه همدیگر را تکمیل می‌کنند.

با برخی حمایت‌ها توانسته ام دستگاه آسیاب صنعتی و دستگاه گلاب گیری تهیه کنم که این دو دستگاه در تولید محصولات اثر مثبتی گذاشته است.

دانشجو: از مشکلات سد راهتان برایمان بگویید
نبود سرمایه و عدم حمایت از مشاغل خانگی دو مشکل اساسی ماست. به من گفتند که می توانم از وام  مشاغل استفاده کنم، اما وقتی پیگیری کردم  گفتند که شامل کار من نمی‌شود. اکنون با سرمایه اندکی که دارم فقط می‌توانم یک کیلو یک کیلو مواد و چوب ادویه را خریداری کرده و آسیاب کنم که این هم باعث گران شدن محصول نهایی می‌شود. 

دانشجو: از مسئولان چه خبر؟
۳ سال است کارم را شروع کرده ام، اما هیچ مسئولی چه از دانشگاه پیام نور و و چه از ارگان‌ها و نهاد‌های دیگر، هیچ حمایتی از من نداشتند. در نمایشگاه‌های «تولید و اقتصاد بانوی دانشجو» در استان حضور داشتم و تنها جایی بود که توانستم محصولات خودم را به نمایش و فروش بگذارم و مسئولان نیز فقط تحسین کردند؛ دریغ از حمایت یا حتی خرید یک محصول!

دانشجو: برای کارتان نیازی به مجوز نداشتید؟
محصولاتم آرم وزارت بهداشت ندارند، زیرا مشاغل خانگی نیاز به مجوز بهداشت ندارد. اما برای عرضه در بازار به این مجوز نیاز دارم که تهیه آن در توانم نیست. اگر بخواهم پیگیری کنم باید کل محصولاتم را بفروشم و پولش را پرداخت کنم تا بتوانم مجوز بهداشت را بگیرم. با اینکه تمام محصولات از میوه خشک، ادویه، لواشک و گیاهان دارویی نسبت به خیلی از محصولات موجود در بازار دارای کیفیت بهتری اند و نیز از بسته بندی زیباتری برخوردار هستند، اما مجوز وزارت بهداشت را ندارم.

دانشجو: از طریق این تولیدی امید به ایجاد اشتغال پایدار دارید؟

اگر ۵۰ میلیون تومان داشته باشم می‌توانم برای ۱۰ نفر ایجاد شغل پایدار کنم. اما توقعم این است که بازار فروشی برای محصولاتم فراهم شود و وامی با سود کم دریافت کنم تا بتوانم کارم را رونق دهم. این شغلی که انتخاب کرده ام هم آینده خوبی دارد و هم شغلی با درآمد و کارآفرین است. با ظرفیتی که ما در خراسان شمالی داریم، می‌توانیم با تبدیل این ظرفیت‌های خدادادی، اقتصاد استان را تقویت کنیم و از خروج مواد خام از استانمان جلوگیری به عمل آوریم.

دانشجو: برای فروش محصولات با دیگر استان‌ها ارتباط دارید؟
اینک سطح فعالیتم بیشتر در استان و در شهر‌های شیروان، اسفراین، بجنورد و گرمه است. البته برخی از محصولاتم را به مشهد، تهران و اصفهان نیز ارسال کرده ام، اما چون تعداد محصولات تولید شده کم است، بیشتر از این نمی توانم با استانهای دیگ ارتباط بگیرم.

دانشجو: بانوان چه نقشی می‌توانند در اقتصاد استان داشته باشند؟

اگه فقط ظرفیت بانوان در خانه‌ها فعال شود، تاثیر زیادی بر اقتصاد استان دارد. در هر منزل دختر و زن آن خانه می‌توانند با دغدغه و علاقه‌ای که دارند مشغول به کار شوند. می‌شود هر خانه را ظرفیت عظیمی از اقتصاد و درآمدزایی تصور کرد، اما در ابتدا باید جرقه و شروعی برای یک کار تولیدی به وجود بیاید. تنها نیاز بانوان توجه، حمایت و مقداری سرمایه اولیه است.

به عنوان یک دانشجویی که توانسته ام با سرمایه بسیار اندک و ناچیز به یک ثبات کاری برسم، میگویم فقط یک بسم الله نیاز است تا یک کار را شروع کنید. بدون سختی هیچ وقت نمی‌توانید به یک آرامش و موفقیت برسید.  از همین فردا کنار درستان فکر کنید که چه استعدادی برای راه اندازی یک کار تولیدی دارید و منتظر توجه مسئولین نباشید. وقتی کار و تلاش و توکل به خدا با هم همراه شود تمام نگاه‌ها به سمت شما کشیده خواهد شد و آن وقت است که موفق می شوید.

دانشجو: سخن آخر
جامعه و اقتصاد ما نیاز به تولید با فکری تازه و جوان دارد. تنها مشکل اقتصاد، تولید و اشتغال جوان‌ها با توجه جوان‌های با دغدغه برطرف می‌شود. جوانان توجه کنند که «نمی شود» و «نمی توانیم» وجود ندارد و زمانی که تلاش و پشتکار باشد هیچ قفلی بسته نخواهد ماند. با اراده انسان و درک حکمت خداوند هر غیر ممکنی ممکن می‌شود.