در بسته پردرآمدترین شغل ایران بر روی ۵۵ هزار جوان / سرانه دندانپزشکی از سوریه جنگ‌زده عقب‌تر است

گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو - سید مهدی حاجی‌آبادی؛ مطب دندانپزشکی برای بسیاری از ما ایرانیان شبیه تونل وحشت است البته نه وحشت از درد و صدای ابزارآلات دندانپزشکی بلکه وحشت از هزینه‌های آن.
گرچه ایران هنوز از نظر هزینه‌های دندانپزشکی به سطح کشور‌های پیشرفته دنیا نرسیده، اما فقدان بیمه کارآمد در این زمینه و بی‌توجهی تاریخی ایرانیان به مقوله دندانپزشکی سبب شده است که وضعیت دهان و دندان در کشور ما چندان مناسب نباشد.
در مورد سرانه تعداد دندانپزشکان در بین کشور‌های جهان و ایران آمار متفاوتی ارایه می‌شود. در مورد کشور ما در حالی که عده‌ای معتقدند تعداد دندانپزشک بیکار زیاد است، اما هنوز ما به ازای ۱۰۰۰ نفر ایرانی حدود کمتر از ۰/۰۳ دندانپزشک داریم.

بیشتر بخوانید| «انحصار تاریک» ۴| کانونی که با انحصار و ارثی بودن شغل ده‌ها هزار جوان را بلوکه کرد 

بر طبق آمار دیگر برای ۱۱ هزار ایرانی تنها یک دندانپزشک هست این آماردر مورد مناطق محروم بسیار اسف بار است و برخلاف کشور‌های پیشرفته، بسیاری از کشور‌های در حال توسعه از جمله ایران شاهد افزایش شیوع بیماری‌های دهان و دندان هستند.
تعداد دندانپزشکان ایرانی برای حضور در مناطق محروم باید بیشتر شود و براین اساس هنوز مردم در گرفتن پذیرش برای ویزیت دندانپزشک مشکل دارند. باید سیاستگذاران به افراد جامعه از عواقب دریافت خدمات بهداشت دهان و دندان اخطار دهند و اطلاعات لازم را ارائه کنند.

ایران با سرانه ۳۵/۶ دندان‌پزشک به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر با کمبود شدید ارائه‌دهندگان این خدمت مواجه است. برزیل با سرانه ۱۳۴ دندان‌پزشک به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر بالاترین سرانه دندانپزشکی را در میان کشور‌های گروه ۲۰ به خود اختصاص داده است. در منطقه غرب آسیا نیز، لبنان با سرانه ۱۰۰ دندان‌پزشک بهترین جایگاه را دارد. متوسط سرانه دندان‌پزشک در کشور‌های عضو گروه ۲۰ حدود ۷۰ دندان‌پزشک به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر است که تقریباً ۲ برابر سرانه ایران است.

 

مشابه پزشکی علت سرانه کم دندان‌پزشک نیز پایین بودن ظرفیت آموزش است. علی‌رغم بالا بودن تعداد متقاضیان رشته تجربی در سال‌های گذشته، اما ظرفیت این رشته متناسب با تقاضای بازار افزایش پیدا نکرده است. به نظر می‌رسد علت این مسئله فعالیت لابی پزشکان و دندان‌پزشکان در تعیین ظرفیت این رشته‌ها در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است.
بحران دندان در پی کمبود دندانپزشک
در کشور ما در سنین ۳۵ تا ۴۴ سال حداقل ۱۳ درصد این افراد مشکلات پوسیدگی دارند که این مساله بسیار نگران‌کننده است.
در طول ۲۰ سال گذشته در جهان پوسیدگی‌ها روند کاهش را در بر داشت، ولی در کشور‌های در حال توسعه این پوسیدگی‌ها بر اساس نبود رژیم‌های غذایی مناسب (مانند شکر و مواد قندی) روند افزایشی داشته است.

 

در ایران هر کودک ۱۲ ساله ایرانی به طور متوسط ۲ دندان پوسیده دارند و روند پوسیدگی در سنین بالا‌تر مشکلات جدی‌تری را به وجود می‌آورد.
نظر به اینکه اکثر دندان‌پزشکان در قالب بخش خصوصی فعالیت دارند، تعداد کم دندان‌پزشک در کشور منجر به کاهش رقابت بین آن‌ها می‌شود. این کاهش رقابت پیامد‌هایی نظیر کاهش کیفیت خدمات و افزایش قیمت‌ها را در پیش دارد که موجب کاهش تمایل مردم به استفاده از این خدمات می‌شود. ازآنجایی‌که بیش از ۹۰ درصد مردم هزینه‌های مربوط به بخش دندان‌پزشکی را به‌طور مستقیم و از جیب پرداخت می‌کنند، افزایش قیمت‌ها که محصول پایین بودن رقابت است، تأثیر گسترده‌ای بر اقشار مختلف مردم به‌خصوص قشر آسیب‌پذیر دارد. این موضوع بر میزان و شدت پوسیدگی دندان‌ها نیز اثرگذار خواهد بود؛ چنانچه به گفته حسین حصاری، معاون پژوهشی مرکز تحقیقات پیشگیری پوسیدگی دندان دانشگاه علوم پزشکی تهران، هر فرد بزرگ‌سال باید ۲۸ دندان سالم داشته باشد، اما هر ایرانی ۴۰ساله به‌طور متوسط، حدود ۲۱ یا ۲۲ دندان دارد.
با توجه به اینکه بیشترین میزان آسیب‌های دندانی در سنین ۴۰ سال به بالا رخ می‌دهد و همچنین روند جمعیتی ایران به سمت پیر شدن حرکت می‌کند، تقاضا برای درمان این حوزه در آینده بیش‌ازپیش افزایش خواهد یافت و تعداد کم دندان‌پزشک در کشور تنها منجر به بحرانی‌تر شدن درمان در این حوزه خواهد شد.