گزارش اختصاصی دانشجو از پتنت‌های فناوری نانو / ثبت «مالکیت فکری» آرامش فکری فناوران را به همراه دارد

گروه فناوری خبرگزاری دانشجو- حمیده آقاجانی؛ شاید در گذشته کسب درآمد بر اساس یک قاعده و نظم مشخص بود، اما با پیشرفت تکنولوژی در قرن ۲۱، دیگر معادلات و راهکار‌های مشخص جوابگوی نیاز‌های بشر نیست و خلق ثروت متکی بر فناوری است، به اذعان همه کارشناسان در چند دهه گذشته پایه اصلی اقتصاد کشور‌های پیشرفته بر مبنای اقتصاد دانش بنیان بوده و این ایده‌های نو و فناورانه است که می‌تواند دروازه‌های جدیدی را بر روی بخش‌های مختلف یک جامعه از صنعت تا گردشگری باز کند.

آنچه که بسیار حائز اهمیت است، حفظ و صیانت از ایده‌های جدیدی است که به ذهن افراد خلاق می‌رسد. این افراد نیازمند تضمینی هستند تا ایده‌هایشان همچون مشاغل دیگر به خوبی دیده شود و از سوی دیگر مشمول قوانین شرکت‌های ثبت شده قرار گیرد تا بتوانند از مزایای سود حاصل از تولید یک محصول بهره‌مند شود. این امر مهم در کشور ما بر عهده کانون پتنت ایران است, محلی که میتواند مالکیت فکری و معنوی طرح‌های ارائه شده را تحت شرایط و ضوابط خاص حفظ کند.

حمایت از تولید، حفاظت و به کارگیری دارایی‌های فکری فناوری نانو
واحد مالکیت فکری ستاد ویژه توسعه فناوری نانو از سال ۱۳۸۴ فعالیت خود را آغاز کرده و در سال ۱۳۹۳ با موافقت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در قالب «کانون پتنت ایران» امور مرتبط با حوزه مالکیت فکری و به ویژه ثبت اختراع خارجی را در تمامی حوزه‌های علم و فناوری عهده‌دار شده است.  

حمایت از شرکت‌های دانش بنیان و فناوران برای ثبت اختراع مرتبط با فناوری نانو در دفاتر معتبر بین‌المللی
برای حمایت از ثبت اختراعات مرتبط با فناوری نانو در ادارات ثبت اختراع معتبر دنیا، پس از ارزیابی و تأیید تیم بررسی کانون پتنت ایران، ۹۰ درصد از هزینه‌های ثبت در یک اداره ثبت اختراع، به عنوان حمایت از مخترعان، از سوی کانون پتنت پرداخت می‌شود.

در جدول زیر، آمار اختراعات منتشر شده و تایید نهایی شده حوزه فناوری نانوی ایران در این ادارات و نسبت آمار پتنت ایران در کلیه حوزه‌ها و حوزه نانو به تفکیک سال ثبت، ذکر شده است.

 

 

نگارش متن اختراع مرتبط با فناوری نانو
از آنجایی که یک سند اختراع، قراردادی با بند‌های شفاف و در معرض عموم است، نگارش متن اختراع اهمیت بالایی داشته و نیاز به تخصص و تسلط بالایی دارد که در نهایت آن اختراع به یک سند ارزشمند، معتبر و حاوی دعاوی گسترده، تبدیل شود. پس از ثبت اختراع موقت و با توجه به اعتبار یکساله آن، تهیه درفت ثبت اختراع دائمی در این مدت انجام شده و با همکاری وکلای مقیم، کنترل چندمرحله‌ای بر روی آن انجام می‌گیرد. در سال ۱۳۹۷، ۲۷ نگارش متن اختراع در حوزه نانو توسط کانون پتنت ایران صورت پذیرفته است.

اعتباربخشی و تسهیل ثبت اختراعات داخلی در حوزه فناوری نانو
با توجه به تغییر رویکرد اداره ثبت اختراع ایران جهت بررسی تمامی درخواست‌های ثبت اختراع و با تعاملات انجام شده با اداره ثبت اختراعات ایران از سال ۱۳۹۰، درخواست‌های ثبت اختراع مرتبط با فناوری نانو، برای داوری به ستاد نانو ارسال می‌شود. بر این اساس، پس از اینکه متقاضیان حقیقی یا حقوقی ثبت اختراع در داخل کشور، مدارک و مستندات اختراع خود را به اداره ثبت اختراعات ایران ارائه می‌کنند، اداره ثبت اختراع، پرونده‌هایی را که مرتبط با حوزه فناوری نانو است، به ستاد نانو ارجاع می‌دهد.

آمار درخواست‌های ثبت اختراع داخلی در بازه زمانی سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۷ که برای ارزیابی و استعلام از مرکز مالکیت معنوی ایران به ستاد نانو ارجاع شده، در نمودار زیر ارائه شده است.

 

 

لازم به ذکر است برخی از پرونده‌های سال ۱۳۹۷ در جریان است و هنوز نتیجه ارزیابی آن‌ها مشخص نشده است. همچنین برخی از پرونده‌های مربوط به ثبت اختراع در سال ۱۳۹۶، در اواخر این سال ارجاع شده‌اند و نتیجه آن در سال ۱۳۹۷ اعلام شده است؛ با این وجود در نمودار بالا این آمار در سال ۱۳۹۶ لحاظ شده است.

گفتنی است؛ در سال ۱۳۹۷ با حمایت‌های کانون پتنت ایران دوره‌های آموزشی مختلفی در حوزه مالکیت فکری فناوری نانو برگزار شده است.

 

توانمند سازی دفاتر مالکیت فکری مرتبط با فناوری نانو در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی
یکی از مهمترین دلایل رشد مالکیت فکری در دانشگاه‌های معتبر جهان، وجود دفاتر تجاری سازی و انتقال فناوری است. با توجه به این امر، کانون پتنت ایران برنامه‌هایی را در جهت تشکیل و حمایت از این دفاتر، تحت عنوان «دفاتر همکار کانون» تدوین کرده است که از آن جمله می‌توان به برگزاری دوره‌های آموزش تخصصی، حمایت از تدوین آیین نامه‌ها و ... اشاره کرد.

در سال ۱۳۹۷ علاوه بر تعیین سطح و دسته بندی دفاتر، دوره‌های «مقدماتی پتنت»، «ثبت اختراعات در حوزه سلامت»، «آشنایی با پرتال ثبت اختراع خارجی» و «آشنایی با فرآیند ثبت اختراع و PCT» برای کارکنان دفاتر برگزار شد.

تقویت ارتباطات بین المللی در راستای ارتقای درآمدزایی از پتنت‌های فناوری نانو
با هدف ارتقای درآمد زایی از پتنت ها، دفتر تجاری سازی کانون پتنت ایران در شهریور ماه ۱۳۹۷ در چین افتتاح شد. برنامه ریزی برای برگزاری کارگاه‌های مالکیت فکری، ثبت پتنت شرکت‌های دانش بنیان در کشور چین، توسعه برنامه‌های به هم رسانی کسب و کار‌ها و بازاریابی فناوری که به آن‌ها توسط کانون پتنت ایران به ثبت رسیده است از جمله اقدامات صورت گرفته در این راستا در سال ۱۳۹۷ است.