آیا حیوانات، در انتقال کرونا (کووید_۱۹) به انسان‌ها نقش دارند؟ / نقش سازمان دامپزشکی چیست؟

دکتر حسام اشعریون متخصص داخلی دامپزشکی و مسئول گروه جهادی_دامپزشکی برای خبرگزاری دانشجو نوشت: کروناویروس‌ها، خانواده‌ای از ویروس‌های RNA دار هستند که بدلیل شکل خاص و تاج مانند پروتئین‌های اطراف پوشش خود (Crown = تاج)، کروناویروس خوانده می‌شوند.

 

او در این یادداشت نوشته است: بروز بیماری‌های ناشی از این ویروس‌ها در انسان و دام‌ها شایع است. برخی از سویه‌های ویروس بین انسان و حیوان مشترک بوده و بسیاری از سویه‌ها نیز این گونه نیستند.

اشعریون نوشت: در انسان‌ها، ویروس قادر است که دامنه گسترده‌ای از علائم شامل یک سرماخوردگی ساده تا حالات وخیم مانند سندرم تنفسی خاورمیانه‌ای یا بیماری MERS (ناشی از کروناویروس مرس) و سندرم تنفسی حاد شدید یا بیماری SARS (ناشی از کروناویروس سارس) را ایجاد کند. تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که کروناویروس عامل سارس توسط نوعی گربه (Civet) و کروناویروس عامل مرس نیز از شتر یک کوهانه به انسان منقل می‌شود و چندی پیش، مواردی از یک ذات الریه با عامل ناشناخته در شهر ووهان استان هوبی در چین گزارش شد. با بررسی-های بیشتر، یک کروناویروس جدید به عنوان عامل بروز چنین علائمی شناخته و معرفی شد و از آن به بعد، ویروس توسط مبتلایان خاموش (حاملان عامل بیماری) در سرتاسر چین گسترش پیدا کرد.

متخصص داخلی دامپزشکی در این یادداشت نوشت: به نظر می‌رسد که راه اصلی سرایت این ویروس در انسان‌ها، تماس مستقیم افراد با هم باشد. آخرین شواهد موجود نشان می‌دهد که عامل کووید-۱۹، منشأیی حیوانی دارد. با این حال، کماکان منبع حیوانی و راه انتقال آن به انسان هنوز مشخص نشده است. تشابه ژنتیکی ویروس عامل کووید-۱۹ با کروناویروس‌های در گردش در خفاش‌های رینولوفوس مشاهده شده است و این مطلب امکان وجود میزبان واسط برای این ویروس را پیشنهاد می‌دهد.

اشعریون در ادامه با اشاره به اینکه هنوز گزارشی در خصوص ابتلای انسان به ویروس کرونا یافت نشده است، نوشت: با توجه به این که منبع ویروس عامل کووید-۱۹ دقیقاً تشخیص داده نشده است، بر اساس هشدار سازمان بهداشت جهانی، باید به هنگام مراجعه به بازار‌های مربوط به حیوانات زنده ویا بازار‌های فروش محصولات دامی اقدامات بهداشتی عمومی و احتیاطی را اعمال کرد. این‌موارد شامل شستن منظم دست‌ها باآب و صابون پس از برقراری تماس با حیوانات و محصولات دامی وهمچنین جلوگیری از تماس دست آلوده با این ترکیبات باچشم، بینی و یا دهان (منطقه T) وجلوگیری ازتماس باحیوانات بیمار و یامحصولات دامی فاسد شده است. ازهرگونه تماس با حیوانات ولگرد و آزاد (به عنوان مثال، گربه‌ها و سگ‌های ولگرد، جوندگان، پرندگان، خفاش‌ها) باید جلوگیری شود. باید از تماس با فضولات و سایر ترشحات دامی در هر موقعیت و مکانی نیز اکیداً خودداری کرد. همچنین از مصرف غذا‌های ناپخته و نیم پز شده نیز حتی الامکان باید خودداری کرد و مواد غذایی خام را نیز باید در محیطی به دور از غذاهایی که به صورت خام مصرف می‌شوند، نگهداری کرد تا از بروز آلودگی متقاطع جلوگیری شود. مواد غذایی خام پس از پخته شدن کامل و صحیح، قابل مصرف هستند.

مسئول گروه جهادی_دامپزشکی نوشت: درحال حاضر هیچ مدرکی مبنی بر آلوده شدن حیوانات خانگی و اهلی به ویروس کرونا (کووید-۱۹) وجود ندارد و همچنین هیچگونه مدرکی مبنی بر آلودگی انسان‌ها به این ویروس پس از ارتباط با حیوانات اهلی و یا حیوانات خانگی به عنوان میزبان واسط و حامل در دست نیست.

حسام اشعریون در پایان یادداشت خود نوشت: در صورت تشخیص هر موردی از ابتلا یا آلودگی حیوانات با کووید-۱۹، اطلاعات آن ابتلا (گونه دامی مبتلا، نوع تست تشخیصی انجام شده و اطلاعات همه¬گیرشناسی مربوطه) باید هرچه سریعتر به سازمان جهانی بهداشت دام (OIE)، اطلاع داده شود. می‌توان بر اساس دستورالعمل‌ها و انجام پایش‌های مربوط از حیوانات مشکوک نمونه سرم و مدفوع جهت ردیابی ویروس اخذ کرد. با توجه به این که خفاش‌های نعل اسبی از گونه‌های جانوری مشکوک به نگهداری و انتقال ویروس پاتوژن به شمار می‌روند، بررسی و پایش این گونه در کشور مورد انتظار است.