سهم جدی جهاد دانشگاهی در جهش تولید، از خدمت تا الگوسازی / توان حل بسیاری از مشکلات را داریم

حمیدرضا طیبی رییس جهاد دانشگاهی گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو با اشاره به دستاورد‌های روز‌هایی کرونایی جهاد بیان کرد: شیوع ویروس کرونا در چین و سرایت آن به کشور‌های مختلف، ویروس‌شناسان ما معتقد بودند این به ویروس در ایران نیز شایع خواهد شد لذا کار روی تولید کیت‌های تشخیص را آغاز کردند و در زمان شیوع کرونا در ایران تقریبا کار ساخت کیت‌ها آماده بود و پس از زمان طولانی که صرف مراحل آزمایش، بررسی و تائید آن‌ها در انیستیتو پاستور شد، برای افزایش سرعت کار تولید کیت آن‌ها را به یک شرکت دانش‌بنیان واگذار کردیم.

طیبی افزود: سپس آمادگی تولید کیت را به وزارت بهداشت اعلام کردیم و کیت‌های تشخیصی جهاد برای تعدادی از آزمایشگاه‌ها از جمله آزمایشگاه تشخیص طبی جهاد تولید می‌شد لذا مذاکرات با وزارت بهداشت برای تولید انبوه کیت‌های تشخیص ادامه داشت و حتی روی بحث صادرات آن‌ها با دو کشور کار‌هایی انجام گرفت، درنهایت وزارت بهداشت ضمن انعقاد قرارداد بزرگی با این شرکت دانش‌بنیان اجازه تولید انبوه کیت‌های تشخیص را صادر کرد.

وی بیان کرد: این شرکت دانش‌بنیان به وزارت بهداشت اعلام کرد برای تولید یک میلیون کیت در ماه آمادگی دارد، اما براساس زمان قرارداد توافقات ان‌ها مشخص می‌کند به تولید چه تعداد کیت در ماه نیازمند هستند البته در شرایط فعلی این شرکت توان تولید ۳۰ میلیون کیت در ماه را دارد لذا ما منتظر قرارداد و تعهدات جدید هستیم.

 

رییس جهاددانشگاهی با اشاره به اینکه اکثریت سهام این شرکت دانش‌بنیان متعلق به محقق پروژه (به صورت خصوصی) و اقلیت سهام به ستاد اجرایی فرمان امام (ره) منتقل شده است، گفت: مرکز ملی ذخایر ژنتیکی جهاددانشگاهی هم روی کیت تشخیص کرونا کار می‌کنند همچنین پژوهشگاه ابن سینای جهاد دانشگاهی به دانش تولید مواد تست‌های سلولزی دست پیدا کردند که به واسطه آن‌ها دیگر واردات این مواد را نخواهیم داشت.

طیبی اظهار داشت: در پژوهشکده رویان محققان به بحث استفاده از سلول‌درمانی برای رفع آسیب‌دیدگی بافت‌های ریه پرداختند و کار‌های تحقیقاتی خود را با همکاری بیمارستان‌های شریعتی و مسیح دانشوری پیش بردند از طرف دیگر پژوهشگاه ابن سینای جهاد دانشگاهی برای کار روی پروژه تولید واکسن ضد کرونا اعلام آمادگی کرد که متاسفانه امکان تامین نیاز منابع مالی این کار فراهم نشد و ما نیز این توانایی را نداشتیم.

به گفته وی، درواقع وزارت بهداشت طی فراخوانی درخواست کرده بود تا افراد یا مراکزی که می‌توانند در زمینه تولید واکسن کرونا کار کنند، پیشقدم شوند و جهاد دانشگاهی نیز آمادگی خود را به معاونت پژوهش و فناوری وزارت بهداشت اعلام کرد، اما در این فراخوان دو گروه دیگر پذیرفته شدند طرح جهاددانشگاهی تامین مالی نشده است.

 

طیبی تصریح کرد: ما به طور کلی منابع مالی خود را برای پروژه‌های فناورانه خود گذاشته‌ایم که خوشبختانه سرعت رشد مناسبی را تاکنون داشته‌اند از طرف دیگر تمام پژوهکشده‌ها و گروه‌های ما در حوزه شیمی مثل تولید مواد ضدعفونی کننده فعالیت کردند و حتی جهاد دانشگاهی امیرکبیر به تولید گان روی آورد، اما اخیرا با توجه به آنکه مجموعه‌های بزرگی به این حوزه پیوسته‌اند به آن‌ها اعلام شد که مجددا به پروژه‌های فناورانه خود بپردازند.

رییس جهاد دانشگاهی با اشاره به ۳۱ پروژه فناورانه خود که بودجه‌اش از طریق رهبری، دولت، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و مجلس شورای اسلامی از محل صندوق توسعه ملی تامین شده، اظهار داشت: این پروژه‌ها را به صورت جدی پیگیر هستیم و تاکنون سرعت پیشرفت مناسبی داشته است.

طیبی در پاسخ به سوال میزان مبالغ قرارداد‌های منعقد شده با سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف مثل ایران خودرو یا صنعت ریلی گفت: خیلی دوست نداریم که در مورد مبلغ و عدد قرارداد‌ها صحبت کنیم، اما اخذ ۳۰ میلیون یورو بابت پژوهش تولید فناوری طی دو سال در دستور بوده که سال ۹۸ پرداخت انجام گرفته و برای سال ۹۹ هم اقدام شده است. به طور کلی قرارداد‌ها بر مبنای نیاز تولید است و بسته به حجم تولید میزان قرارداد‌ها فرق می‌کند.

وی با بیان اینکه در حوزه آموزش در شرایط فعلی توجه به بحث آموزش‌های مجازی اولویت است، ادامه داد: تقویت زیرساخت آموزش‌های مجازی برای دوره‌های کوتاه مدت، علمی کاربردی و موسسات آموزش عالی را در برنامه داریم چرا که ویروس کرونا در حال حاضر چنین فرصتی را به وجود آورده است.

 

به گفته وی پیش از دوران کرونا برای ارتقای کیفیت خدمات، ارتباط بیشتر با حوزه آموزش عالی، موسسات پژوهشی و تحقیقاتی، ایجاد دانشگاه‌های نسل سوم و کارآفرین هدفگیری شده بود، اما در شرایط فعلی تمرکز روی بحث آموزش مجازی است. در حوزه فرهنگی بخش زیادی از فعالیت ما به بحث کرونا و فرهنگسازی درباره آن اختصاص یافته است. برای بحث جهش تولید نیز همواره فعالیت‌ها به ویژه انتقادات نسبت به رفع مشکلات این حوزه ادامه دارد.

طیبی درباره فعالیت‌های حوزه پژوهش و فناوری عنوان کرد: با توجه به اینکه در سال جهش تولید قرار داریم تلاشمان بر این است که پروژه‌های خود را با سرعت بهتری پیش رود و هچنین بتوانیم قرارداد‌های بیشتری را برای تامین نیاز‌های فناورانه کشور منعقد کنیم. البته از این اقدامات خود راضی هستیم و از جمله فعالیت خوبی که به نتیجه رسیده بحث اصلاح نژاد دام سنگین ایران است که با تکنولوژی مورد استفاده اصلاح نژاد سرعت گرفته است.

رییس جهاد دانشگاهی اظهار داشت: در سال آینده زیرساخت‌های بزرگ گلخانه‌ای جهاد دانشگاهی ایجاد می‌شود و در حال حاضر کار‌های اولیه آن انجام شده است در بحث تولید و کسب دانش فنی مرغ لاین هم این پژوهش را برعهده پژوهشکده رویان اصفهان گذاشته‌ایم که با هدایت وزارت جهاد کشاورزی، صنایع دفاع و مجموعه جهاد دانشگاهی درحال اجرا است.

 

وی با بیان اینکه جهاددانشگاهی توانسته سهم جدی در بحث جهش تولید داشته باشد، افزود: قرارداد‌هایی را با ستاد اجرایی فرامان امام (ره)، بنیاد مستضعفان، وزارت نفت و ... داریم که هرکدام در زمینه‌های مختلفی همچون کشاورزی برای داشتن فعالیتی مدرن و هوشمند در گلخانه‌ها با توجه به کمبود آب؛ ساخت سیستم‌های نمک‌زدایی و تامین تجهیزات مورد نیاز وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها فعال است.

طیبی گفت: هرچند که کشور تحت تحریم‌های شدید است و وجود بیماری کرونا نیز مشکلات را شده بخشیده، اما بحث اصلی این است که همه دست به دست هم دهیم و وفاق ملی حول مسائل کشور صورت بگیرد تا از مرحله سختی که کشور با آن مواجه است سربلند بیرون بیاییم. ما به عنوان یک سازمان تحقیقاتی و صنعتی قاطعانه اعلام می‌کنیم که توان حل بسیاری از مشکلات را داریم و اگر مدیران ارشد در یک برنامه‌ریزی بلندمدت تقسیم کار ملی انجام دهند می‌توانیم به اهداف خود برسیم.

وی یکی از اهداف اصلی تشکیل جهاد دانشگاهی را پرداختن به فعالیت‌های علمی و تحقیقاتی برای ایجاد خودباوری در نسل جوان و مردم دانست و تصریح کرد: در انجام فعالیت‌های فرهنگی به عنوان زیرساخت برنامه پیشرفت کشور الگوسازی‌های خوبی انجام دادیم. هدف ما تولید فناوری برای رفع نیاز کشور و الگوسازی بود که بگوییم اگر اراده‌ای باشد خیلی از کار‌ها قابل انجام هستند.

 

رییس جهاد دانشگاهی تاکید کرد: خوشبختانه در هر حوزه‌ای که کار را شروع کردیم کار‌های شاخصی انجام شده است مثل بحث فعالیت در حوزه پزشکی درمان ناباروری که دیگر کسی برای حل این مشکل به خارج از کشور نمی‌رود یا بحث سلول‌درمانی که در نوع خود حرکتی همگام با توسعه علم و فناوری در دنیا بود و توانستیم در این امر خودمان را به لحاظ علمی به سطح دنیا برسانیم .

 

طیبی ادامه داد: در بحث فنی و مهندسی هم به همین شکل اقداماتی انجام گرفته است از جمله کار بر روی فرستنده‌های رادیویی، طراحی و ساخت تجهیزات بالادستی صنعت نفت، تجهیزات تکمیلی حفاری، مواد شیمیایی تجهیزان برقی الکترونیکی، تجهیزات بازو‌های بالینی (ربات‌های بزرگی برای انتقال نفت از مخازن به کشتی یا تخلیه آن).

وی افزود: به طور کلی جهاد دانشگاهی الگوسازی‌های خوبی را تاکنون انجام داده است و حتی قبل از تشکیل معاونت علمی و فناوری شرکت‌هایی برای تامین و رفع نیاز‌های کشور تلاش می‌کردند که البته با تشکیل و تشویق‌های معاونت علمی کارشان سرعت گرفت و خوشبختانه آنچه به دنبالش بودیم یعنی اقتصاد مبتنی بر اقتصاد دانش‌بنیان، اقتصاد دانش‌بنیان مبتنی بر تولید ملی و تولید ملی مبتنی بر علم و فناوری الگوسازی شده است.

اگر این الگوسازی از سوی مسئولان رعایت نشود این نقیصه را در حوزه مدیریت کشور باید برطرف کرد و کشور پتانسیل انجام این کار را دارد. اجرای پروژه‌های فناورانه از سوی جهاد دانشگاهی نشان داده است که توانسته‌ایم فرهنگسازی لازم را برای اینکه توان کار‌های بزرگ فناورانه را داریم، انجام داده‌ایم بنابراین جهاددانشگاهی در حوزه فرهنگ و فرهنگسازی تاکنون موفق عمل کرده است.