گزارش|
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، محیا معصومی- پیوند و تعامل دانشگاه‌ها با صنایع چندی است که فکر و ذهن تمامی مسئولان شده است. اخبار و نقد‌های مختلفی درباره این ارتباط وجود دارد و در این میان هرکس نظری دارد. دانشگاهیان معتقدند که صنعت باید برای رفع نیازهایش به آن‌ها مراجعه کند و از طرف دیگر صنایع می‌گویند تا دانشگاه‌ها قدم پیش نگذاشته و توانایی‌هایشان را نشان ندهند آن‌ها چطور باید مطلع شوند که برای چه نیازی به کدام دانشگاه مراجعه کنند.
تعلل دانشگاه‌ها و صنایع برای ارتباط گرفتن با یکدیگر باعث شده نه تنها توانمندی جوانان و تحصیل‌کردگان نخبه کشور مورد بهره‌گیری قرار نگیرد؛ بلکه صنایع وابسته به غیر باشند. تا چند سال گذشته روال بدین صورت بود و دانشگاه‌ها بی توجه به صنایع و نیازهای جامعه، دانشجویان را آموزش می‌دادند و صنایع هم نیازهای خود را با واردات و کمک گرفتن از نیرو‌های خارجی رفع می‌کردند تا اینکه اعمال تحریم‌های ظالمانه علیه کشور مسئولان صنایع و دانشگاهی را بیدار کرد.
تحریم‌ها صنعت و دانشگاه‌ها را مجبور به آشتی کرد
تحریم‌ها مانع واردات برخی محصولات کاربردی شدند و در این بین صنایع باید برای رفع نیازهایشان از نیرو‌های کارآمد دیگری بهره می‌گرفتند؛ لذا وارد تعامل با دانشگاه‌های بزرگ و مطرح کشور شدند. درحال حاضر ارتباط با صنعت در تعداد زیادی از دانشگاه‌های کشور شکل گرفته به گونه‌ای که هرچه از دانشگاه‌های سطح بالا و معتبر به سمت دانشگاه‌های سطح پایین و غیردولتی پیش‌می‌رویم این تعامل کمر‌نگ‌تر است.
اما برای تقویت این ارتباط چه باید کرد؟ چطور می‌توان روابط را تسهیل کرد و به آن‌ها رونق بخشید؟ در بررسی‌های متعدد بحث ارتباط صنعت و دانشگاه به سامانه‌هایی برخورد کردیم که ویژگی تسهیل‌کنندگی و رونق‌بخشی داشتند. سامانه‌هایی مثل ایران تاپ یا ساتع!
بدون شک پایه و اساس تشکیل چنین سامانه‌هایی پیوند دادن هرچه بیشتر دانشگاه‌ها با صنایع است که ضمن شناسایی نیازهای هر صنعت سعی می‌کند توانایی و ظرفیت‌های موجود را به آن‌ها متصل کند. فهرست‌بندی نیازهای صنایع و معرفی آن‌ها به دانشگاهیان امری پسنده و مورد رضایت است. در حقیقت این کار می‌تواند باعث شود که دانشجویان پژوهش و فعالیت خود را برای رفع آن نیاز همسو کنند، به گونه‌ای که دیگر با حجم وسیعی از پژوهش‌ها و پایان‌نامه‌هایی بدون کارایی در دانشگاه‌ها روبه‌رو نباشیم.
چرخ ارتباط دانشگاه با صنعت لنگان است
علی آهون‌منش دبیرکل اتحادیه دانشگاه‌ها و موسسات غیرانتفاعی در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو درباره فهرست کردن نیازهای مختلف دستگاه‌ها و در اختیار دانشگاه‌ها گذاشتن تصریح کرد: اینکه دستگاه‌های مختلف نیازهای خود را فهرست کنند، و سپس متناسب با توانمندی حل آن را به دانشگاه‌ها بسپارند، دفعات متعددی (مثلا بصورت راه‌اندازی سامانه‌های مختلف) اتفاق افتاده است، اما متاسفانه چرخ ارتباط دانشگاه با صنعت لنگان است و آنطور که توقع می‌رود ارتباط و تعامل بین آن‌ها شکل نگرفته است.
اقدامی مفید در جهت رونق تعاملات
محمدعلی کریمی، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه پیام نور نیز در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، در این باره بیان کرد: این کار بسیار مثمرثمر است و اینگونه تمام دانشگاه‌ها و اعضای هیئت علمی می‌توانند از امکانات به‌طور یکسان و مساوی بهره‌مند شوند.
کریمی ادامه داد: البته این مهم باید سازوکار مناسبی داشته باشد تا به صورت هدفمند نیازها را در اختیار دانشگاه‌ها قرار دهد. دانشگاه‌ها باید بدانند که هرکدام بر روی چه موضوعی کار می‌کنند تا از همپوشانی، کار مجدد و اتلاف وقت جلوگیری شود.
درحالیکه معاون پژوهش و فناوری دانشگاه پیام نور این کار را مثمرثمر می‌خواند، اما رییس دانشگاه صنعتی امیرکبیر آن را قبول ندارد و معتقد است که اینگونه باز هم نمی‌توان آنطور که باید و شاید به سمت جذب پروژه‌های صنعتی و رفع نیازهای صنعت و جامعه حرکت کرد.
کارهای بروکراتیک جواب نمی‌دهد
سید احمد معتمدی رییس دانشگاه صنعتی امیرکبیر در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو درباره پیشنهاد ارائه فهرستی از نیازهای صنایع به دانشگاه‌ها برای تعامل و پیوند بیشتر عنوان کرد: با کارهای بروکراتیک مانند ارسال لیست پروژه‌ها نمی‌توان به سمت جذب پروژه‌های صنعتی حرکت کرد چرا که این روند منتهی به قرارداد‌های صنعتی نمی‌شود. بنابراین ما در دانشگاه صنعتی امیرکبیر در برنامه راهبردی خود تبدیل شدن به دانشگاه نسل سوم را دنبال می‌کنیم.
معتمدی ادامه داد: برای رسیدن به این هدف سه محور توسعه بحث نوآوری و فناوری، افزایش قرارداد‌های صنعتی و توسعه بحث مهارت‌افزایی را دنبال می‌کنیم. اگر سطح پروژه‌هایی که از سوی صنعت به دانشگاه داده می‌شود، پایین باشد نمی‌توان از درون آن پروژه دکتری تدوین کرد.
فهرست کردن نیازها تا کجا کارآیی دارد؟
در نگاه دانشگاه‌های بزرگ و بنام که خواه یا ناخواه دربین صنایع و سازمان‌های مختلف به توانمندی و ابتکار عمل شناخته می‌شوند، سطح پروژه‌های دریافتی اهمیت بالایی دارد و آن‌ها معتقدند که نیازهای ارجاع شده به دانشگاه‌ها باید به نوعی باشند که بتوان در قالب یک پایان‌نامه یا پروژه تحصیلات تکمیلی برای دانشجو قرار داد.
راه‌اندازی سامانه‌های همکاری، نرم‌افزار‌های متعدد، امضای قرارداد‌ها و تفاهم‌نامه‌های بسیار شاید بتواند راهی برای تعامل و پیوند هرچه بیشتر دانشگاه‌ها با صنعت باشد، اما در این مسئله باید فرهنگسازی‌های لازم انجام گیرد چرا که درحال حاضر بسیاری از دانشجویان و اعضای هیئت علمی با چنین سامانه‌هایی آشنایی ندارند و مطابق سال‌های گذشته برای پژوهش‌های خود اقدام می‌کنند. بعنوان مثال از چند دانشجوی کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه‌های دولتی درباره موضوع پایان‌نامه و مقاله‌شان پرسیدیم که تا چه اندازه استاد و دانشکده آن‌ها را به انتخاب موضوع از سامانه‌های راه‌اندازی شده برحسب نیازهای صنعت و جامعه سوق داده‌اند.
اساتید و دانشگاه‌هایی که سامانه‌های کاربردی را ندید می‌گیرند
فاطمه فارغ‌التحصیل مقطع کارشناسی ارشد یکی از دانشگاه‌های دولتی تهران است. او به ما گفت: برای پروپزال ابتدا استاد موضوع و طرح ارائه را از من درخواست کرد و پس از آنکه موضوع پیشنهادی من تائید نشد، استاد بنا بر سلیقه موضوعی را در حوزه کاری مورد علاقه‌ام داد و پس از دو ترم تحصیلی موفق شدم با نمره عالی پایان‌نامه، فارغ‌التحصیل شوم.
این دانش‌آموخته ارشد معتقد است که برای انتخاب موضوع جز پایان‌نامه‌های دانشجویان ترم‌های گذشته اعضای هیئت علمی (جهت آشنایی با حیطه کار اساتید مختلف دانشکده) منبع دیگری را به او پیشنهاد نکرده‌اند؛ بنابراین کم‌کاری اعضای هئیت علمی و دانشکده‌ها مختلف برای آشنایی دانشجویان با موضوعات روز یا حداقل آشنایی آن‌ها با سامانه‌ها و برنامه‌های صنایع در این بین به خوبی آشکار است. این امر می‌تواند یکی از دلایلی باشد که ارتباط صنعت و دانشگاه به خوبی شکل نگرفته است.
درحقیقت فهرست‌بندی نیازهای صنایع و در اختیار دانشگاه‌ها گذاشتن آن‌ها با تمام جنبه‌های مثبت و منفی به یک کمک و همراهی نیاز دارد. کمک و همراهی از جانب مسئولان دانشگاهی برای دانشجویان و نخبگانی که ظرفیت‌ها و توانمندی‌های بی‌شماری دارند و به نحوی مطلوب می‌توانند برای رفع نیازهای جامعه به کار گرفته شوند.
ارسال نظرات