یادداشت دانشجویی|
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، محمد برم مشگینی؛ محمد برم مشگینی این سفر از جهاتی از اهمیت خاصی برخوردار است که در ادامه به آنها اشاره خواهد شد. از طرفی پس از انتخابات ریاست جمهوری ایران و انتخاب جناب آقای رییسی به عنوان ریاست جمهوری ایران این سفر اولین سفر به وی به کشور روسیه می باشد که به دعوت طرف روسی انجام پذیرفت. نکته اول آنکه باید پذیرفت همچنان رسانه های داخلی بی طرف و مستقل ما در رقابت با رسانه های داخلی و خارجی منفعت طلب در ایجاد جو و شوی سیاسی حرفی برای گفتن ندارند که اگر می توانستند حاشیه های ساختگی این سفر به اصل مطلب و اهمیت آن در این بازه زمانی کنونی سایه نمی انداخت.
اصولا نتایج چنین سفرهایی در هفته ها و حتی ماه های بعدی آن نمایان می شود و مقامات دو طرف به کلی گویی بسنده می کنند. اما اصل مطلب در این برهه سیگنال هایی است که به کشورهای دیگر مخابره می شود. امروز در نقطه ای از تاریخ ایستاده ایم که دولت بایدن تمرکز خود را از غرب آسیا به شرق آسیا به ویژه چین و شرق اروپا به ویژه روسیه تغییر داده است. از طرفی جمهوری اسلامی پای میز مذاکره با قدرت هایی است که یک طرف قدرتمند آن روسیه است و با توجه به همکاری نزدیک با این کشور در زمینه های مختلف از جمله مبادلات تجاری، مبارزه با تروریسم و... می شود از ظرفیت همکاری با آن استفاده کرد.
در سفر دو روزه جناب آقای رییسی هم صرفا درباره موضوعاتی مثل برجام، افغانستان، همکاری های دوجانبه، تحریم ها، مبادلات تجاری، قرارداد بیست ساله و.. صحبت شد. اما نکته قابل تامل مسئله این است که این ملاقات در چه زمانی رخ داد؟ زمانی که ایران همچنان درگیر مسئله برجام است و دولتی که در این کشور روی کار آمده سیاست نگاه به شرق را در دستور کار خود قرار داده است و از طرف دیگر تنش های جدی بین روسیه و غرب بر سر اوکراین شکل گرفته که هر روز به وخامت اوضاع می افزاید. مسئله مهمی که اینجا مطرح می شود این است که در طی دهه های اخیر ایدئولوژی اوراسیاگرایی تفکر غالب سیاست خارجه روسیه بوده است یعنی نسبت به قدرت طلبی های ایالات متحده سیاستی تهاجمی داشته و از طرف دیگر نگاه مثبتی به ایران به ویژه در حوزه همکاری های منطقه ای دارد.
در نتیجه همگرایی روسیه، ایران و چین برای غرب به خصوص ایالات متحده که از سال ۱۹۹۵ سیاست خود را بر پایه جداسازی و تفرقه افکنی بین این کشورها (به ویژه ایران-روسیه) قرار داده و برای متحدان منطقه ای او بزرگ ترین خطر محسوب می شود. بدون در نظر گرفتن موج منفی برخی از غرب دوستان در داخل ایران به اقامه نماز ریاست محترم جمهور در کاخ کرملین دقت کنید. چنین اتفاقی در روسیه و کاخ کرملین بی سابقه است البته اگر نماز سردار شهید سلیمانی را فاکتور بگیریم چون هنوز عکس نماز خواندن ایشان در این مکان در جایی منتشر نشده است. اما چه سیگنال هایی برای چه کسانی مخابره شد؟
۱. غرب: مشخصا ایالات متحده آمریکا
۲. متحدان منطقه‌ای ایالات متحده: مشخصا ترکیه و عربستان سعودی
۳. مخالفان طرفدار روابط راهبردی در ایران(به ویژه در داخل روسیه): مشخصا آتلانتیست ها
از اواخر فروپاشی شوروی تا کنون ایالات متحده از حربه صدور ایدئولوژی شیعه توسط ایران برای ترساندن کرملین استفاده کرده است. آنقدر موفق عمل کرد که غربگرایان روسیه تاثیر پذیرفتن از تفکرات شیعه را بر روی مسلمانان روسیه از جمله خطرات نزدیکی به جمهوری اسلامی ایران می دانستند. اما امروز به صراحت ارادت ویژه ریاست جمهور این کشور را نسبت به رهبر شیعیان جهان می بینیم. از طرفی واشنگتن به موازات آن بر روی جدایی طلبان و مسلمانان افراط گرای روسیه، سرمایه گذاری بلند مدتی با کمک عربستان سعودی و ترکیه انجام داد.
در بازه ای عرسبستان سعودی سالانه بیش از ۱۰۰ میلیون دلار به گروه های چچنی کمک کرده است. ترکیه نیز از راه اتحادیه قفقاز کمک های قابل توجهی را در اختیار جدایی طلبان چچن قرار می داد، همچنین تامین نیرو، سرمایه گذاری های فرهنگی، مذهبی، رسانه ای و... به دلیل همین جهت دادن ها و حمایت ها بود که در بحران سوریه برخی از فرماندهان داعش را چچنی ها تشکیل می دادند. تا جایی که روسیه مجبور شد فکری به حال اشاعه تفکرات وهابی و سلفی در این کشور بکند. البته که کرملین تمام تلاش خود را خواهد کرد تا در دوگانه شیعه و سنی و هزینه سازی های آن گرفتار نشود، در هر صورت به دو کشور یاد شده نیازمند بوده و خواهد بود. اما در مجموع روس ها اکنون به این نکته واقف هستند که اسلام شیعی از عقلانیت و تعادلی برخوردار است که حتی خودش در خط مقدم مبارزه با گروه های افراط گرا و تروریستی منطقه قرار دارد.
به این بخش از سخنرانی جناب آقای رییسی در دومای روسیه دقت کنید: «میلاد حضرت مسیح را به همه مسیحیان، صاحبان عقیده نسبت به ادیان ابراهیمی و بشریت تبریک عرض می کنم». ریز ترین و مهم ترین نکته این متن به ظاهر کوتاه اما پر اهمیت اشاعه فرهنگی تعامل ادیان می باشد. این سخنان شاید برای ما کلیشه ای باشد اما در روسیه و در مجلس دومای آن کشور و از زبان رییس جمهوری که لباس روحانیت اسلام را بر تن دارد و خود مسلمان شیعی است از ارزش بالایی برخوردار است و نشانه ای از دعوت به وحدت دینی است.
محمد برم مشگینی، دانشجوی کارشناسی ارشد علوم سیاسی و عضو کمیسیون سیاسی جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه گیلان
انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است.
ارسال نظرات