به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، به نقل از ستاد نانو مطالعه‌ای که به تازگی توسط محققان دانشگاه تورنتو انجام شده، به رفع یک چالش مهم در زمینه دارورسانی با اسید نوکلئیک، یعنی چگونگی تجزیه سریع‌تر نانوذرات لیپیدی (LNPs) در بدن، کمک کرده است. این نتایج می‌تواند راه را برای دارو‌هایی هموار کند که می‌توانند به دفعات بیشتر و با عوارض جانبی کمتری تجویز شوند. نتایج این تحقیق در آخرین شماره نشریه Analytical Chemistry منتشر شده است. این گروه برای تجاری‌سازی این نتایج اقدام به راه‌اندازی یک شرکت کردند.

نانوذرات لیپیدی به دلیل استفاده در واکسن‌های mRNA شناخته شده هستند و همچنین برای ارائه طیف وسیعی از دارو‌ها در صنعت داروسازی مورد بررسی قرار می‌گیرند.

پروفسور عمرخان می‌گوید: «ما روی ساخت نانوذرات لیپیدی که دارو‌ها را مؤثرتربه بافت هدف می‌رسانند تمرکز کرده‌ایم، اما در مورد اینکه برای لیپید‌ها پس از انجام وظایف خود در سلول‌های بدن چه اتفاقی می‌افتد، کمتر تحقیقی صورت گرفته است.»

در گذشته پیش‌بینی مدت زمان باقی ماندن نانوذرات لیپیدی در بدن دشوار بوده است. هدف محققان بررسی این شکاف دانش با استفاده از یک رویکرد نوآورانه، یعنی طیف‌سنجی تشدید مغناطیسی هسته‌ای (NMR) بود که روشی سریع و کارآمد برای ارزیابی تجزیه بیولوژیکی لیپید‌ها توسط آنزیم‌ها است.

طیف‌سنجی NMR با اعمال میدان مغناطیسی قوی بر روی یک نمونه کار می‌کند و باعث می‌شود که هسته‌های اتمی خاصی در فرکانس‌های خاص تشدید شوند. سیگنال‌های به‌دست‌آمده، که هنگام بازگشت هسته‌ها به حالت تعادل خود تولید می‌شوند و برای آشکار ساختن ساختار شیمیایی و محیط مولکول‌ها در نمونه مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرند.

جاگیریتی ناتراج یکی از محققان این پروژه می‌گوید: «این روش‌ها را می‌توان به راحتی توسط گروه‌های دیگر که به NMR دسترسی دارند، انجام داد.»

این مطالعه نشان داد که سرعت تجزیه لیپید‌ها به طور چشمگیری بر اساس ساختار مولکولی آنها متفاوت است. برخی از لیپید‌ها به سرعت توسط آنزیم‌های گوارشی تجزیه می‌شوند، در حالی که برخی دیگر بسیار طولانی‌تر باقی می‌مانند.

جولیان کوتور سنکال از محققان این پروژه می‌گوید: «با درک رابطه بین ساختار لیپید و تجزیه زیستی، ما می‌توانیم ترکیبات جدیدی طراحی کنیم که با سرعت بیشتری در بدن تجزیه می‌شوند.»

سنکال و عمر خان از بنیان‌گذاران شرکت آزان تراپیوتیکس (Azane Therapeutics) هستند، استارت‌آپی که قرار است روی تولید نانوذرات لیپیدی برای بهبود انتقال دارو‌های مبتنی بر RNA کار کند.

این تحقیق گامی حیاتی در جهت بهبود درمان‌های مبتنی بر نانوذرات لیپیدی با کاربرد‌های متنوع از واکسن‌ها تا دارو‌های شخصی‌سازی شده است. نانوذرات لیپیدی با تخریب سریع‌تر می‌توانند دوز‌های مکرر، ایمنی بهتر و نتایج بهبود یافته را برای بیماران فراهم کنند.