گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو؛ ۶۰ سالی بود که از آخرین مشاهده و ثبت گونه یوزپلنگ ایرانی در منطقه خراسان میگذشت که در سال ۱۳۹۱ مجدد در منطقه حفاظت شده درونه بردسکن محیطبانان از اینگونه با ارزش تصویربرداری کردند. البته پس از آن نیز گزارشهای متعددی توسط جوامع محلی مبنی بر مشاهده یوزپلنگ در منطقه حفاظت شده درونه به اداره محیطزیست گزارش شده است. نجات یوز آسیایی ایران از خطر انقراض تنها با بهکارگیری علم روز دنیا، تجربه و تخصص کارشناسان خبره جهان و ایران امکانپذیر است.
آنچنان که از اظهارات محیط بان و کارشناسان مرتبط بر می آید مبنی بر این است که اینگونه جانوری شدیدا در معرض انقراض قرار گرفته و خشکسالیهای پی در پی و خشک شدن چشمهها و منابع آبی مزید بر علت شده است. علاوه بر این شکارچیان هم هر از گاهی بی اعتنا به اهمیت این گونه زیستی به شکار می پردازند. همچنین وجود دام و دامدار، چوپان، سگهای گله و دامهای بزرگ مثل شتر در زیستگاههای یوزپلنگ آسیایی بزرگترین مشکلات و موانع حفاظت از این گونه ارزشمند حیات وحش از خطر انقراض است.
این گونه حیاتوحش که زمانی در گستره وسیعی از خاورمیانه، آسیای میانه و هند دیده میشد، تنها در یکی از زیستگاههای ایران زیست میکند و حالا بر پرتگاه انقراض ایستاده است. اقدامات حفاظتی انجام شده در ۲دهه گذشته برای نجات اینگونه حیاتوحش بینتیجه بوده و عواملی که سالهاست باعث کاهش جمعیت اینگونه ارزشمند حیات وحش بودند، همچنان وجود دارند.
بهدلیل پابرجا ماندن عوامل کاهش جمعیت یوزپلنگهای آسیایی ایران، بعد از ۲۰سال جمعیت یوز ایرانی به یک دهم کاهش یافته و حالا معاون محیطزیست طبیعی سازمان حفاظت محیطزیست کشور خبر داده است که تنها ۱۷قلاده یوزپلنگ آسیایی در ایران مانده که از این تعداد تنها ۷ قلاده یوزپلنگ بالغ و مابقی توله هستند.
بنا به گفته فعالان محیط زیست از چند زیستگاههایی که این گونه در آنها مشاهده میشد، تنها یک زیستگاه باقی مانده است. همه این موارد حاکی از آن است که اقدامات کافی نبوده و در برخی موارد از پشتوانه دولتی زیادی که نیاز بود برخوردار نبوده است. حتی در بعضی موارد اقدامات حفاظتی سلیقهای انجام شده است. یوزپلنگ آسیایی به عنوان بزرگترین گربه سان بزرگ چثه در حال انقراض دنیا با همه این اقدامات و زحمات به شدت در خظر انقراض قرار دارد.
منابع بسیار اندک آب موجود در زیستگاهها توسط دامها استفاده شده است؛ دامها بیماریها را به یوزپلنگها انتقال دادند؛ سگهای گله تعداد زیادی از یوزها را دریدهاند و برخی چوپان هاو دامداران تعداد زیادی از یوزپلنگها را از بین بردهاند. در کنار این مشکلات، وجود جاده سمنان- شاهرود هم که از وسط تنها زیستگاه باقی مانده یوزپلنگ آسیایی در ایران میگذرد، تا کنون چندین یوز را قربانی کرده است و همه این مشکلات هم به عنوان مهمترین عوامل انقراض یوزپلنگ آسیایی در ایران هنوز باقی است.