به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، کارنامه سلطنت 57 ساله پهلوی‌ها همواره پر از خیانت های بزرگ به مردم کشور است که در طول این دوره، بخش‌هایی از خاک ایران به دلایلی کاملا پیش پا افتاده به همسایگان داده شد.
پس از کودتای 1299 مشروطیت به بن‌بست رسید و انگلیسی‌ها توانستند اراده خود را بر حاکمیت ایران تحمیل کنند. در این زمان بود که رضا شاه هر چه انگلیسی ها می گفتند اجرا می کرد و حتی انتقاد از سلطه توسط دستیاران و مباشران و نزدیکان خویش را در نطفه خفه می‌کرد.
این وابستگی و حلقه به گوشی بیش از حد رضا شاه به انگلستان باعث شد سیستان و بلوچستان که در گذشته‌ای نه‌چندان دور به مراتب بزرگ‌تر و پهناورتر از شکل کنونی بود، بخش‌های اعظمی از شهرهای خود نظیر دشت ناامید سیستان و بخش هایی از بلوچستان را از دست دهد.
در هفدهم تیرماه 1316 دولت‌های ایران، افغانستان، ترکیه و عراق در کاخ سعدآباد تهران پیمان عدم تعرض امضاء کردند که به پیمان سعدآباد معروف شد. براساس این پیمان سد دفاعی مورد نظر انگلیسی‌ها در برابر اتحاد جماهیر شوروی شکل می‌گیرد. به منظور ایجاد پیوند مستحکم بین این چهار کشور مرتبط با لندن، تهران به نیابت از انگلیس امتیازاتی به سه کشور دیگر اعطاء می‌کند. در مورد افغانستان براساس توافقنامه سعدآباد، در ششم بهمن ماه 1317 قرارداد تقسیم آب هیرمند بین تهران و کابل در شانزده ماده منعقد می‌گردد. بر این اساس ایران از «دشت ناامید» به مساحت 3 هزار کیلومتر چشم پوشید و عملاً سرچشمه هیرمند از دسترس ایران خارج می شود و متقابلاً افغان‌ها پذیرفتند که ایرانی‌ها بتوانند به صورت مساوی از آب این رودخانه بهره‌مند شوند.
قرارداد تقسیم آب هیرمند به تصویب مجلس شورای ملی ایران رسید. اما با وجودی که به امضای هیات وزیران کابل رسیده بود مجلس شورای ملی این کشور از تصویب آن خودداری کرد.
متعاقباً دولت افغانستان از دولت ایران درخواست کرد که طی یادداشت رسمی جداگانه که به تصویب مجلس شورای ملی ایران نیز برسد با آزادی کامل افغانستان در هرگونه مداخله در آب رودخانه هیرمند در بخش بالای بند کمال‌خان موافقت نماید. این درخواست، آشکارا بر ضد منافع ایران بود. زیرا علاوه بر اینکه رضاخان بخشی از خاک ایران را به افغانستان واگذار کرده بود، امکان دخل و تصرف کابل در بخش‌های بالایی هیرمند عملاً می‌توانست مانع از رسیدن آبی به بند کمال‌خان شود تا به صورت مساوی تقسیم گردد.
بنابراین اولین گام خیانتی رضا خان در سیستان و بلوچستان تحت مدیریت انگلیسی‌ها برداشته شد.
پس از این بخشش ننگین رضاخان برخی از پژوهشگران عنوان کردند که سیستان و بلوچستان تا بیست سال دیگر خشک می‌شود اما با این وجود شاه این قسمت ها را در اختیار افغانستان قرار داد.
دشت ناامید، منطقه نسبتاً گسترده‌ای بود که در امتداد مرز ایران و افغانستان در میان چند منطقه پرارتفاع‌تر واقع شده بود، بخشی از دشت ناامید به وسیله رودخانه فراه و شاخه‌های فرعی آن آبیاری می‌شد و بسیاری از کوچ‌نشینان در منطقه به پرورش گوسفند و شتر می‌پرداختند.
از جمله دلایل مشکلات کم آبی و بادهای 120 روزه منطقه سیستان این بخشش های تاریخی رضا شاه بود که اگر دشت ناامید را نمی‌بخشید سیستان و بلوچستان نه تنها بی‌آبی امروزی را نداشت بلکه بادهای 120 روزه که عرصه را بر مردم این منطقه تنگ می کند نیز وجود نداشت.
منبع: عصر هامون
ارسال نظرات