بزرگداشت روز ملی خلیج فارس

news1195260 :Array ( [content] => Array ( [id] => 1195260 [rutitr] => [title] => «تنب کوچک»؛ مروارید درشت خلیج فارس [stitle] => [title2] => [subtitle] => جزایر «تُنب بزرگ، تُنب کوچک و ابوموسی» در خلیج فارس، به‌ویژه در نزدیکی تنگه هرمز، از جمله نقاط استراتژیک و حیاتی در منطقه به شمار می‌روند. [body] =>

به گزارش گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، جزایر «تُنب بزرگ، تُنب کوچک و ابوموسی» در خلیج فارس، به‌ویژه در نزدیکی تنگه هرمز، از جمله نقاط استراتژیک و حیاتی در منطقه به شمار می‌روند که در طول تاریخ همواره تحت حاکمیت و مالکیت ایران بوده‌اند. این جزایر علاوه‌بر موقعیت جغرافیایی حساس خود، از منظر ژئوپلیتیک و اقتصادی نقش اساسی در امنیت منطقه و امنیت انرژی جهانی دارند. اهمیت این جزایر نه‌تنها به‌دلیل موقعیت جغرافیایی‌شان در کنار یکی از مهم‌ترین مسیرهای دریایی جهان، بلکه به‌دلیل توانایی ایران در کنترل مسیرهای صادرات نفت و گاز، نظارت بر ترافیک دریایی و استفاده از آن‌ها به‌عنوان پایگاه‌های نظامی، امری غیرقابل انکار است.

 

در این گزارش به بررسی تاریخچه‌ی دقیق جزایر سه‌گانه و اهمیت استراتژیک آن‌ها از منظر ژئوپلیتیک پرداخته خواهد شد.

تاریخچه جزایر سه‌گانه ایرانی

۱) دوران باستان و دوران پیش از اسلام

دوره هخامنشیان (۵۵۰ - ۳۳۰ پیش‌از میلاد): جزایر سه‌گانه در دوران هخامنشیان بخشی از قلمرو امپراتوری ایران بودند. گزارش‌های مورخان یونانی همچون هرودوت به تأسیس و تأمین امنیت مسیرهای تجاری در خلیج فارس اشاره دارند که جزایر سه‌گانه بخشی از این مناطق بوده‌اند. در این زمان، در جزایر استفاده‌های تجاری و دریایی به‌ویژه برای کشتیرانی و تجارت وجود داشت.

دوره ساسانیان (۲۲۴ - ۶۵۱ میلادی): در دوران ساسانیان، ایران کنترل بر جزایر خلیج فارس، به‌ویژه جزایر سه‌گانه را حفظ کرد. منابع تاریخی از جمله آثار ابن‌حوقل و یاقوت حموی به حاکمیت ایران بر این جزایر در دوران ساسانیان اشاره دارند.

۲) دوران اسلامی و حکومت‌های ایرانی

خلافت عباسیان (۷۵۰ - ۱۲۵۸ میلادی): در دوران عباسیان، ایران همچنان بر جزایر خلیج فارس تسلط داشت. گزارشی از ابن‌خردادبه جغرافی‌دان ایرانی بیان می‌کند که جزایر سه‌گانه تحت حاکمیت ایران قرار داشتند و در این دوران جزایر به‌عنوان پایگاه‌های تجاری و دریایی در خلیج فارس شناخته می‌شدند.

آل‌بویه و سلجوقیان (۹۳۶ - ۱۱۹۴ میلادی): در دوران آل‌بویه و سپس سلجوقیان، جزایر همچنان در کنترل ایران بودند و از آن‌ها به‌عنوان نقاط استراتژیک برای تجارت و امنیت استفاده می‌شد.

۳) دوران استعمار و رقابت‌های بین‌المللی

استعمار پرتغال و بریتانیا (قرن ۱۶ تا ۱۹ میلادی): پرتغالی‌ها در قرن ۱۶ میلادی در تلاش بودند که بر جزایر خلیج فارس تسلط یابند که در سال ۱۵۰۷ میلادی وارد خلیج فارس شدند، اما با پایان سلطه پرتغالی‌ها در اوایل قرن ۱۷ (۱۶۲۲ میلادی) از سوی شاه‌عباس اول صفوی، بریتانیا پس از ۱۱۷ سال به‌عنوان قدرت غالب در منطقه درآمد.

توافق‌نامه‌های ایران و بریتانیا (۱۹۰۳ - ۱۹۱۹): در سال ۱۹۰۳ سفیر وقت بریتانیا در تهران به ارائه‌ی نقشه‌ی جامعی اقدام کرد که بر اساس آن جزایر سه‌گانه جزو قلمرو ایران بودند، پس از جنگ جهانی اول این نقشه به عنوان سند مهمی مانع تسلط بریتانیا بر جزایر ایرانی شد.

۴) دوران قاجار و پهلوی

دوره‌ی قاجار (۱۷۸۹ - ۱۹۲۵ میلادی): ایران در دوران قاجار بر جزایر سه‌گانه تسلط داشت. در سال ۱۸۸۷ میلادی، بریتانیا بر ناصرالدین شاه و مظفرالدین‌شاه فشار آورد تا جزایر ایرانی را بفروشند یا اجاره دهند، اما موفق نشد تا این‌که با فشار بر شیوخ محلی به اهتزار پرچم امارت‌های راس‌الخلیفه و الشارجه اقدام کردند.

دوره پهلوی (۱۹۲۵ - ۱۹۷۹ میلادی): در سال ۱۹۷۱ میلادی، ایران پس از توافق با شیوخ قواسمی و اعزام نیروهای نظامی به جزایر تنب بزرگ و تنب کوچک، حاکمیت خود را بر این جزایر مستقر کرد. در این‌سال با خروج بریتانیا از منطقه، ایران به‌طور رسمی کنترل خود را بر جزایر سه‌گانه برقرار ساخت.

[snews] => [bimg] => 2501832_688.jpg [tmpl] => [sdate] => 14030828202214 [pdate] => 14030828202230 [udate] => 14030828202306 [sendby] => m.andalib [publishby] => m.andalib [updateby] => m.andalib [service_id] => 14 [cat_id] => 110 [sec_id] => 246 [status] => P [lang] => FA [hint] => [author] => [author_id] => 0 [source] => 0 [most_view] => 1 [comments_view_status] => 1 [comments_form_status] => 1 [conf] => [news_type] => 2 ) [extra_content] => Array ( [cid] => 1195260 [ostan] => 0 [typist] => [country] => [promise_date] => 0 [access_level] => 0 [promise_date_type] => [meta_keywords] => [slugs] => ) [related_content] => Array ( [0] => Array ( [id] => 1191332 [title] => بررسی اهمیت ژئوپلتیک جزایر سه‌گانه / عاقبت سال‌ها ممارست امارات چه خواهد بود؟ [pdate] => 14030817150002 [service_id] => 6 ) [1] => Array ( [id] => 1188784 [title] => صالحی امیری : کمپ 30 هکتاری گردشگری برای ابوموسی در نظر گرفته شده است + فیلم [pdate] => 14030809110754 [service_id] => 6 ) [2] => Array ( [id] => 1187543 [title] => تاریخ چند هزار ساله مهر تاییدی بر ایرانی بودن جزایر سه‌گانه/ پشت خلیج فارس به تمام ایرانی‌ها گرم است [pdate] => 14030806102135 [service_id] => 14 ) [3] => Array ( [id] => 1186589 [title] => همایش تخصصی جزایر سه‌گانه ایرانی در دانشگاه علامه برگزار می‌شود [pdate] => 14030802232631 [service_id] => 11 ) [4] => Array ( [id] => 1186047 [title] => ای مگس، عرصه سیمرغ نه جولانگه توست/ واکنش دفتر تحکیم وحدت به ادعاها درباره جزایر سه گانه [pdate] => 14030801211329 [service_id] => 11 ) [5] => Array ( [id] => 1185153 [title] => جزایر سه‌گانه؛ امارات تاریخ می‌خرد، ایران تاریخ دارد! [pdate] => 14030729185318 [service_id] => 6 ) [6] => Array ( [id] => 1184824 [title] => قالیباف: شهادت سنوار، ده‌ها و صد‌ها سنوار در جهان تربیت خواهد کرد /جزایر ۳ گانه پاره تن ایران است + فیلم [pdate] => 14030729090321 [service_id] => 6 ) [7] => Array ( [id] => 1184151 [title] => قدیمی ترین سند تاریخی در مورد تعلق جزایر سه گانه به ایران + عکس [pdate] => 14030726193242 [service_id] => 6 ) [8] => Array ( [id] => 1087971 [title] => ماجرای اسم‌گذاری جزیرۀ ۱۳۰ [pdate] => 14020503121309 [service_id] => 3 ) [9] => Array ( [id] => 1072701 [title] => بزرگداشت روز ملی خلیج فارس [pdate] => 14020211145002 [service_id] => 3 ) [10] => Array ( [id] => 1056167 [title] => نام خلیج فارس مساله‌ای تاریخی است و قابل تغییر نمی‌باشد [pdate] => 14011101133247 [service_id] => 3 ) [11] => Array ( [id] => 1034595 [title] => ایران در ابوموسی اسکله تفریحی - تجاری می‌سازد [pdate] => 14010708140732 [service_id] => 7 ) [12] => Array ( [id] => 1032243 [title] => چرا برای جزیره‌های کیش، قشم، تنب بزرگ و کوچک و ابوموسی سند مالکیت صادر شد؟+ فیلم [pdate] => 14010623121028 [service_id] => 9 ) [13] => Array ( [id] => 1032106 [title] => اسناد مالکیت تنب کوچک، تنب بزرگ و ابوموسی + عکس [pdate] => 14010622162136 [service_id] => 9 ) [14] => Array ( [id] => 1013182 [title] => ایران در اقدامی متقابل نفتکش‌های یونانی را توقیف کرد [pdate] => 14010308110902 [service_id] => 8 ) [15] => Array ( [id] => 930315 [title] => کلیپ خانه ما منتشر شد + ویدیو [pdate] => 14000209134331 [service_id] => 4 ) [16] => Array ( [id] => 918504 [title] => ایران چطور از منافع خود در آبهای دور حراست می کند؟ [pdate] => 13991219121218 [service_id] => 3 ) [17] => Array ( [id] => 906460 [title] => شبکه کره‌ای: ایران و آمریکا در خلیج فارس قدرت نمایی می‌کنند [pdate] => 13991101140211 [service_id] => 3 ) [18] => Array ( [id] => 900887 [title] => روایت شبکه الجزیره از پیامی که ایران از جزایر خلیج فارس ارسال کرد [pdate] => 13991008153705 [service_id] => 3 ) [19] => Array ( [id] => 255127 [title] => پسوند اینترنتی خلیج فارس به تایید بین المللی رسید [pdate] => 13920513154900 [service_id] => 12 ) ) [related_content_v2] => Array ( [1] => Array ( [0] => Array ( [id] => 1184824 [title] => قالیباف: شهادت سنوار، ده‌ها و صد‌ها سنوار در جهان تربیت خواهد کرد /جزایر ۳ گانه پاره تن ایران است + فیلم [pdate] => 14030729090321 [service_id] => 6 [rutitr] => در نطق پیش از دستور؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 2 [relation_type] => 1 [order] => 20 ) [1] => Array ( [id] => 1184151 [title] => قدیمی ترین سند تاریخی در مورد تعلق جزایر سه گانه به ایران + عکس [pdate] => 14030726193242 [service_id] => 6 [rutitr] => گزارش [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 19 ) [2] => Array ( [id] => 1013182 [title] => ایران در اقدامی متقابل نفتکش‌های یونانی را توقیف کرد [pdate] => 14010308110902 [service_id] => 8 [rutitr] => «تهران تایمز» بررسی کرد [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 18 ) [3] => Array ( [id] => 918504 [title] => ایران چطور از منافع خود در آبهای دور حراست می کند؟ [pdate] => 13991219121218 [service_id] => 3 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 17 ) [4] => Array ( [id] => 900887 [title] => روایت شبکه الجزیره از پیامی که ایران از جزایر خلیج فارس ارسال کرد [pdate] => 13991008153705 [service_id] => 3 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 16 ) [5] => Array ( [id] => 1032106 [title] => اسناد مالکیت تنب کوچک، تنب بزرگ و ابوموسی + عکس [pdate] => 14010622162136 [service_id] => 9 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 15 ) [6] => Array ( [id] => 1186047 [title] => ای مگس، عرصه سیمرغ نه جولانگه توست/ واکنش دفتر تحکیم وحدت به ادعاها درباره جزایر سه گانه [pdate] => 14030801211329 [service_id] => 11 [rutitr] => طی بیانیه‌ای مطرح شد؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 14 ) [7] => Array ( [id] => 255127 [title] => پسوند اینترنتی خلیج فارس به تایید بین المللی رسید [pdate] => 13920513154900 [service_id] => 12 [rutitr] => نماینده ایران در مذاکرات آیکان: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 13 ) [8] => Array ( [id] => 906460 [title] => شبکه کره‌ای: ایران و آمریکا در خلیج فارس قدرت نمایی می‌کنند [pdate] => 13991101140211 [service_id] => 3 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 12 ) [9] => Array ( [id] => 1032243 [title] => چرا برای جزیره‌های کیش، قشم، تنب بزرگ و کوچک و ابوموسی سند مالکیت صادر شد؟+ فیلم [pdate] => 14010623121028 [service_id] => 9 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 11 ) [10] => Array ( [id] => 1186589 [title] => همایش تخصصی جزایر سه‌گانه ایرانی در دانشگاه علامه برگزار می‌شود [pdate] => 14030802232631 [service_id] => 11 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 2 [relation_type] => 1 [order] => 10 ) [11] => Array ( [id] => 1034595 [title] => ایران در ابوموسی اسکله تفریحی - تجاری می‌سازد [pdate] => 14010708140732 [service_id] => 7 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 9 ) [12] => Array ( [id] => 1188784 [title] => صالحی امیری : کمپ 30 هکتاری گردشگری برای ابوموسی در نظر گرفته شده است + فیلم [pdate] => 14030809110754 [service_id] => 6 [rutitr] => در حاشیه حیاط دولت [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 8 ) [13] => Array ( [id] => 1072701 [title] => بزرگداشت روز ملی خلیج فارس [pdate] => 14020211145002 [service_id] => 3 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 7 [lead_img] => /files/fa/news/1402/2/11/1953339_356.jpg ) [14] => Array ( [id] => 1087971 [title] => ماجرای اسم‌گذاری جزیرۀ ۱۳۰ [pdate] => 14020503121309 [service_id] => 3 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 2 [relation_type] => 1 [order] => 6 ) [15] => Array ( [id] => 1185153 [title] => جزایر سه‌گانه؛ امارات تاریخ می‌خرد، ایران تاریخ دارد! [pdate] => 14030729185318 [service_id] => 6 [rutitr] => [author] => امیرحسین عربی نژاد [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 5 ) [16] => Array ( [id] => 930315 [title] => کلیپ خانه ما منتشر شد + ویدیو [pdate] => 14000209134331 [service_id] => 4 [rutitr] => به مناسبت ۱۰ اردیبهشت روز ملی خلیج فارس؛ [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 4 ) [17] => Array ( [id] => 1056167 [title] => نام خلیج فارس مساله‌ای تاریخی است و قابل تغییر نمی‌باشد [pdate] => 14011101133247 [service_id] => 3 [rutitr] => کارشناس ایرانی: [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 3 [lead_img] => /files/fa/news/1401/11/1/1882068_953.jpg ) [18] => Array ( [id] => 1191332 [title] => بررسی اهمیت ژئوپلتیک جزایر سه‌گانه / عاقبت سال‌ها ممارست امارات چه خواهد بود؟ [pdate] => 14030817150002 [service_id] => 6 [rutitr] => گزارش [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 2 ) [19] => Array ( [id] => 1187543 [title] => تاریخ چند هزار ساله مهر تاییدی بر ایرانی بودن جزایر سه‌گانه/ پشت خلیج فارس به تمام ایرانی‌ها گرم است [pdate] => 14030806102135 [service_id] => 14 [rutitr] => [author] => [author_id] => 0 [news_type] => 1 [relation_type] => 1 [order] => 1 ) ) ) [media] => Array ( ) [view_images] => Array ( [bimg] => /files/fa/news/1403/8/28/2501832_688.jpg ) [news_field] => Array ( [0] => Array ( [filed_id] => 1 [filed_name] => نوع خبر [filed_type] => C [filed_value] => ) ) [smarty_keys] => Array ( ) [live_blog] => Array ( ) [tags] => Array ( [0] => Array ( [tag] => تنب کوچک [id] => 3850926 [tag_id] => 201899 ) [1] => Array ( [tag] => ابوموسی [id] => 3850927 [tag_id] => 209475 ) [2] => Array ( [tag] => خلیج فارس [id] => 3850928 [tag_id] => 1167 ) [3] => Array ( [tag] => ایران [id] => 3850929 [tag_id] => 151 ) ) [image_tag] => Array ( ) [documents] => [comments] => Array ( ) [comments_stats] => Array ( ) [sepehr_keys] => Array ( ) ) 1