جنبه‏های آموزنده و مثبت نوروز

گروه معارف«خبرگزاري دانشجو»؛ نوروز، هم‏گام با نسیم بهاری، رویش شکوفه‏ها، زنده شدن زمین و در کنار این همه، صله رحم، دید و بازدیدها، خانه تکانی و بهداشت و نظافت، فراهم آمدن زمینه آشتی‏ها و پیوندهاو مجموعه‏ای ازخوبی‏ها و نیکی‏هاست که هر خردمندی آن را می‏پسندد و تأیید می‏کند. بی‏شک اگر هیچ روایت و سند صریحی در تأیید و نکوداشت نوروز وجود نداشته باشد، توجه به جنبه‏های مثبت و آموزنده نوروز، این اطمینان را پدید می‏آورد که بزرگداشت نوروز را باید اسلام تأیید کند .
 
بهار، درس خداشناسی و نوروز آغاز بهار
 

بهار، درس خداشناسی و معاد و تحول و رشد و تکامل است. اگر انسان‏ها از این طبیعت زیبا، درس بیاموزند، در حقیقت اعتقاد به رستاخیز را آموخته‏اند. در این صورت باید سرآغاز چنان بعثتی را روز برتر و نوروز نامید و آن را جشن گرفت. اگر مراسم نوروزی بر این اساس پی‏ریزی گردد و انسان‏ها خود را با محتوای دعای آغاز سال که بیان کننده تحول و نغمه توحیدی است هم‏گام و هم‏گون سازند. چنین نوروزی سرشار از مبارکی و میمنت خواهد بود.
 

نوروز، فرصت مغتنم موحدان
 

آنان که طعم توحید را چشیده‏اند، در ایام دل‏انگیز و پرنشاط آغاز بهار، به پیروی از امامان، آیاتی از قرآن کریم هم‏چون آیه 190 سوره آل‏عمران را تلاوت کرده و مفاهیم آن را دراعماق جانشان دریافت می‏کنند که: «همانا در خلقت آسمان‏ها و زمین و آمد وشد شب و روز، نشانه‏هایی برای صاحبان اندیشه است.» هرگاه در مراسم نوروزی، به دنبال این چنین مفاهیم آموزنده و ارزنده‏ای باشیم، بی‏تردید حقیقت نوروز، این رستاخیز عظیم طبیعت را دریافته‏ایم.
 

 
حضور گسترده قرآن کریم در مراسم نوروز
 
از مهم‏ترین تحولاتی که فرهنگ اسلامی در آداب جشن نوروزی پدید آورده، حضور ثابت و گسترده قرآن کریم در این مراسم است؛ قرار گرفتن قرآن کریم بر سر سفره سال نو (هفت سین)، خواندن قرآن در ساعات متصل به لحظه تحویل سال، قرآن‏بوسی یکایک افراد گردآمده در اطراف سفره عید، قرار دادن پول در بین صفحات قرآن و هدیه دادن آن به دلیل تبرّک و برکت یافتن مال و دارایی افراد خانواده و...، همه‏نشانی از احترام و تقدس بخشی مردم، به این سنت باستانی است.
 

از آموزه‏های دینی درباره آداب نوروز، سنت حسنه دیدار با دوستان و آشنایان است. از موجبات گسترش دوستی و محبت و از عوامل توسعه مودت و دیگرخواهی در جامعه آن است که مرد م همدیگر را فراموش نکنند و گاه و بی‏گاه به دیدار هم بشتابند. بر این امر، در فرهنگ اسلامی سفارش بسیار شده و بر این عمل خداپسندانه و نیکو، پاداش هاو آثار فراوانی ذکر شده است؛ پیامبر اکرم صلی‏الله‏علیه‏و‏آله‏وسلم می‏فرمایند: «زیارت و ملاقات، دوستی و محبت را در دل می‏رویاند». و هم‏چنین فرموده‏اند: «دیدار برادران دینی، هم‏چون افطار و تهجد آخر شب، مایه فرج و شادمانی مؤمن است».
 

احسان و نیکوکاری
 

از سنت‏های نیکوی سال نو، احسان به مردمان و دستگیری از نیازمندان است. این امر، در میان آموزه‏های دینی، جایگاه ویژه‏ای به خود داده است. در قرآن کریم آمده است: احسان و خوبی کنید که خداوند محسنان و نیکوکاران را دوست دارد. ودر آیه‏ای دیگر آمده: ما به محسنان و مردمان نیکوکار پاداشی افزون خواهیم داد.
 

اسلام در شیوه‏های خاص خود در زمینه تعلیم و تربیت می‏کوشد که انسان‏ها را در یک سطح عالی از اندیشه و عمل قرار دهد. اسلام در عین حال که افراد توان‏مند جامعه را به احسان و نیکوکاری درباره دیگران ترغیب و تشویق می‏کند، مردمان فقیر و مستمند را نیز به عفت و بلندنظری و غنای نفس فرا می‏خواند.
 

 

از آداب نوروز، صله رحم و دیدار خویشاوندان و نزدیکان است، این سنت اسلامی که در مراسم نوروز جلوه خاصی یافته، در روایات اسلامی نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است.از مجموعه آیات و روایاتی که به موضوع رسیدگی به خویشاوندان و صله رحم اشاره دارند، نتیجه می‏گیریم که احسان و خوبی به خویشاوندان، گاه به اندازه پرستش خدا واطاعت والدین، اجر و پاداش دارد و از اهمیتی برابر برخوردار است. ارتباط عاطفی با خویشاوندان نزدیک، کار مؤمنانی است که به مقام بلندی از ایمان دست یافته و از حساب سخت قیامت بیم دارند. مؤمنان واقعی، از بهترین اموال و دوست‏داشتنی‏ترین دارایی‏شان برای ارحام فقیر و مستمند خود، انفاق و احسان می‏کنند.
 

 کارنامه
 

سالی دیگر هم به پایان رسید، با همه تلخی‏ها و شیرینی‏هایش، با همه فرازها و نشیب‏هایش، رنج‏ها و شادی‏هایش، ترس‏ها و امیدهایش. سال گذشته، برای عده‏ای سال رشد و پیشرفت و تکامل بود و برای عده‏ای دیگر، سال عقب‏گرد، یا در جا زدن و رکود بود. کسانی آبرو یافتند و کسانی آبرو باختند. کسانی عزیز شدند، و دیگرانی خوار و حقیر گشتند. ما در کجای زمان ایستاده‏ایم؟ پیش رو و زیر پایمان، پشت سر و اطرافمان و در افق‏های دور دست ونزدیک چیست و چه می‏گذرد؟
 

بیایید و برگردیم و نگاهی به خویشتن کنیم، به کارها و رفتارمان، به اخلاق و عملکردمان، به آموخته‏ها و اندوخته‏هایمان، به حرف‏ها و نیت‏هایمان، به هدف‏ها و آرزوهایمان، به دوستی‏ها و دشمنی‏هایمان، به دیده‏ها و گفته‏ها و شنیده‏هایمان، بیاییم در آغاز سال نو، کارنامه‏مان را باری دیگر مرور کنیم.
 

 هنگام محاسبه
 

«طی شدن عمر، سب افزوده شدن سن و سال ما نمی‏گردد، بلکه عمر ما کاهش می‏یابد و هر روز، قدمی به «خط پایان» نزدیک می‏شویم و هر لحظه یک گام به انتهای فرصت دنیایی پیش می‏گذاریم. وقتی یک کشاورز، در فصل برداشت، محصول خود را حساب می‏کند، من چرا برداشت خود را در مزرعه زندگی حساب نکنم؟ مگر نه این که دنیا مزرعه است و من، دهقان بذر وجودی خویشم؟ پس باید ببینم چه کاشته‏ام و چه درو می‏کنم؟
 

وقتی یک تاجر و کاسب و حتی دست‏فروش ساده، برای خود حساب سال و دفتر کل و جزء دارد و سود و زیان و دخل و خرج خویش را می‏سنجد، چرا من در بازار دنیا، که کالای عمر و متاع فرصت را می‏دهم، به دستاورد خود نیندیشم و سود و زیان خود را محاسبه نکنم./انتهاي پيام/