سازمان سمت با هدف دگرگوني بنيادي در درسهاي علوم انساني به تهيه منابع درسي و دانشگاهي ميپردازد، ولي به نظر برخي كارشناسان تا كنون در اين زمينه حضوري خنثي داشته است.
گروه علمي «خبرگزاري دانشجو»؛ سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها با نام اختصاری «سمت» سازمانی دولتی در ایران است که به تدوین کتابهای درسی و کمکدرسی در سطح دانشگاهی میپردازد؛ این سازمان در ۷ اسفند ۱۳۶۳ با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی با هدف دگرگونی بنیادی در درسهای علوم انسانی دانشگاهها و تدوين اين كتاب ها بر پایه دیدگاه اسلامی تأسیس شد.
پژوهش و تحقیق در شاخههای علوم انسانی با سه رویکرد بنیادی، توسعهای و کاربردی، اجرای طرح های پژوهشی و تحقیقاتی با هدف دستیابی به کتاب ها و درسنامههای مطلوب آموزشی در همه ابعاد، معرفی طرح ها و برنامههای تحقیقاتی لازم با توجه به اولویت های موجود در علوم انسانی، پر کردن خلاهای درسنامههای موجود در زمینه علوم انسانی از طریق اجرای طرح های پژوهشی کوتاه مدت، تدوین نشریههای علمی - تخصصی در حوزه متون آموزشی علوم انسانی، برقراری ارتباط با مراکز پژوهشی و آموزشی علوم انسانی داخلی و خارجی و ساماندهی همکاری مشترک با آنها در زمینه اجرای طرح ها و فعالیت های پژوهشی برخي از وظايف اين سازمان است.
تصنيف و تاليف و ترجمه ماخذ و كتب مورد نياز رشتههاي علوم انساني دانشگاه ها به زبان فارسي و غير فارسي، برقرار كردن ارتباط ميان علماي حوزههاي ديني و استادان دانشگاه ها براي بحث و بررسي مشترك درباره مسائل علوم انساني، از آن حيث كه با مباني و مسائل اسلامي ارتباط دارد و ايجاد ارتباط ميان اين مركز و مراكز مشابهي كه در داخل و خارج كشور در زمينه علوم انساني و اسلامي تحقيق ميكنند، به منظور داد و ستد علمي و پژوهشي نيز از ديگر وظايف سمت است.
سمت در ۲۸ گروه تخصصی نظير الهیات (ادیان و عرفان، فلسفه و کلام، تاریخ و تمدن ملل اسلامی، علوم قرآنی و حدیث، فقه و حقوق اسلامی)، اقتصاد، باستانشناسی، تاریخ، تربیت بدنی، جغرافیا، حسابداری، حقوق، دروس عمومی، روانشناسی، زبانشناسی زبان و ادبیات عربی، زبان و ادبیات فارسی، زبان و ادبیات فرانسه، علوم اجتماعی، علوم تربیتی، علوم سیاسی، فلسفه، کتابداری، مدیریت، هنر، آموزش زبان های خارجی، انگلیسی (آموزش زبان انگلیسی، زبان و ادبیات انگلیسی، مترجمی انگلیسی، کتاب های زبان انگلیسی تخصصی «ESP» در حوزههای علوم پایه و مهندسی، علوم پزشکی، علوم انسانی و هنر) و کتاب های افغانستان فعاليت مي كند.
سمت از ابتداي تاسيس تا كنون 1450 جلد كتاب در تيراژ حدود 29 ميليون توليد كرده كه از اين تعداد 80 جلد كتاب در سال گذشته به چاپ رسيده است.
سازمان سمت در خارج از كشور نيز فعال است؛ به طوري كه بیشترین همکاری را با کشور افغانستان دارد و تا کنون ۱۰ دوره کامل از کتاب هایش را به دانشگاه های این کشور اهدا کرده و همچنین مسئولیت چاپ کتابهای استادان افغانستان را بر عهده دارد.
یک دوره کامل از کتاب های سمت نیز به خجن تاجیکستان فرستاده شده است و يك نمایشگاه دائمی در این کشور وجود دارد.
علاوه بر این، سازمان سمت با کشورهای غیر فارسیزبان از جمله جمهوری آذربایجان، روسیه، سوریه و عراق نیز همکاری دارد و نیازهای دانشجویان فارسیزبان کشورهای دیگر را رفع میکند.
با اين وجود، دكتر پاشا زانوس، رئيس دانشكده علوم انساني دانشگاه امام خميني(ره) توليد كم و ضعف در بازنگري علوم انساني در كتاب هاي موجود را از نقاط ضعف سمت مي داند و مي گويد: تعداد كتاب هاي سمت در زمينه علوم انساني ناكافي مي باشد و تنها براي رفع نياز مناسب است.
وي مي افزايد: در زمينه علوم انساني بايد براي هر درس دو يا سه كتاب وجود داشته باشد تا استادان براي معرفي كتاب به دانشجويان اختيار عمل داشته باشند، اين در حالي است كه اكنون تعداد كتاب هاي منتشر شده توسط سمت به اين گونه نيست.
پاشا پژوهشگاه علوم انساني را در زمينه توجه به بومي سازي، موفقتر از سمت مي داند و مي گويد: در پژوهشگاه علوم انساني برنامه ريزي شده تا نويسنده ها در زمينه هاي مختلف كتاب هاي متعددي بنويسند كه مسئله بومي سازي علوم انساني نيز در آنها رعايت شده باشد.
وي تصريح مي كند: كتاب هاي سمت بايد از نظر مطابقت با سرفصل هاي وزارت علوم و رعايت بومي سازي علوم انساني آسيب شناسي شوند.
دكتر صفار مقدم، عضو هيئت علمي پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي سمت را معتبرترين ناشر علوم انساني در كشور مي داند و مي گويد: به طور حتم سمت تمام موارد را در چاپ كتاب ها رعايت مي كند كه به اين اعتبار دست يافته است.
در همين رابطه با مسئولان سمت نيز تماس گرفتيم تا رويكرد آنها را نسبت به رعايت بازنگري علوم انساني در كتاب هاي جديدالانتشار جويا شويم، ولي به دليل مشغله زياد مسئولان، تنها سرپرست روابط عمومي اين سازمان حاضر به پاسخگويي شد.
محمدي، سرپرست روابط عمومي سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها استقبال بسيار زياد نويسندگان و اعضاي هيئت علمي دانشگاه ها از سمت را گوياي خوشنامي اين سازمان مي داند و مي گويد: سمت در امر ويراستاري كتاب ها دقت نظر بسياري دارد؛ به طوري كه هر كتابي بارها از نظر رعايت موازين نظام و سرفصل هاي وزارت علوم پالايش مي شود.
وي اظهار مي دارد: بازنگري علوم انساني نيز جزو دغدغه هاي سمت در پالايش كتاب ها براي پذيرش و انتشار آنهاست.
سرپرست روابط عمومي سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها مي گويد: نه تنها پس از اعلام طرح تحول علوم انساني، بلكه سمت از ابتداي تاسيس حساسيت ويژه اي در زمينه بومي سازي علوم انساني داشته است.
محمدي مي گويد: البته با توجه به وجود 3500 عنوان سرفصل درسي در اين زمينه، هنوز سمت جاي كار بسياري دارد؛ زيرا تنها 1450 عنوان سرفصل را چاپ كرده است.
در هر صورت بازنگري علوم انساني بايد در توليد كتب جديد از سوي هر سازماني رعايت شود كه اين امر حساسيت ويزه همه ارگانهاي مسئول به اين امر را مي طلبد./انتهاي پيام/