استمداد از سحر و جادو - بخش دوم و پاياني
گروه دين و انديشه «خبرگزاري دانشجو»؛ مسئله «سحر و جادو» و «اطلاع از غيب به طرق غيرمعمول» از مسائلي است كه اخيرا در جامعه مطرح شده است. در ادامه بررسي اين موضوع، براي تبيين دقيق آن به بررسي ديدگاه و نظر دين، قرآن و ائمه معصومين كه توسط حجت‌الاسلام عليرضا پناهيان ارائه شده مي‌پردازيم و اينكه آيا اساسا سحر و جادو امكان دارد يا نه؟ به چه طريقي ممكن است؟ آيا مجاز به بكارگيري آن هستيم؟
كاهنان با شياطين جن مرتبط بودند و اخبار آينده را از آنها مي گرفتند
كاهنان كساني هستند كه مي‌توانند رضايت شياطين را جلب و از علم و قدرت آنها استفاده كنند. شخصي از امام صادق(ع) پرسيد: اصل كهانت از چيست و كاهن چگونه از آن‌چه اتفاق مي‌افتد به مردم خبر مي‌دهند؟
حضرت فرمودند: مردم در گذشته در امور مشتبه به كاهن مراجعه مي‌كردند و كاهن از اموري كه اتفاق مي‌افتاد به مردم خبر مي‌داد و اين از طريق ارتباط روح كاهن با شياطين جن بود كه اخبار را به قلب آنها وارد مي‌كردند؛ زيرا شياطين جن از حوادث ظاهري كه در «زمين» اتفاق مي‌افتد، اطلاع دارند و آن را به كاهن اطلاع مي‌دهند. (احتجاج طبرسي/2/340)
در آيه 8 و 9 سوره جن آمده است: «اما اخبار آسمان‌ها را استراق سمع كرده و گاهي كلمه‌اي از آن را مي‌شنيد و چيزي به آن اضافه يا كم كرده و در قلب كاهن مي‌انداختند اما پس از رسول خدا (ص) شياطين از شنيدن اخبار آسمان‌ها منع شدند.»
هرچه كاهني رفتارش زشت‌تر مي‌شد ارتباطش با شياطين بيشتر مي‌گرديد
امروز شياطين جن، به كاهن از اخبار مردم خبر مي‌دهند؛ از اينكه در چه فكري هستند و چه مي‌گويند و در دوردست‌ها چه اتفاقي افتاده است؛ از دزدي كه دزدي كرده يا قاتلي كه مرتكب قتل شده، يا كسي كه پنهان شده و البته جنيان نيز مانند انسان‌ها، راستگو و دروغگو دارند.
بعضي از اوقات وقتي كاهنان رفتار زشت‌تري داشته باشند، ارتباطشان با شياطين بيشتر خواهد شد، مثلا نقل مشهوري است كه يكي از اين افراد قرآني را در لاشه سگي قرار داده و زير خودش دفن كرده بود و به اين وسيله نظر شياطين را جلب كرده بود و اخباري از آنها دريافت مي‌كرد.
عده‌اي آگاهي از غيب را ناشي از ايمان به خدا و لطف او جلوه مي‌دهند
برخي از كاهنان و كساني كه با شياطين ارتباط داشته و از قدرت آنها استفاده مي‌كردند، مشاور برخي از حاكمان زمان خود بوده‌اند مانند فرعون كه نسب موسي را به كمك كاهنان به دست آورد و حدود 20هزار بچه را كشت تا بلكه موسي را بكشد و دوام پادشاهي خودش را تضمين كند، اما بر تقدير الهي فائق نيامد هميشه اخباري از مراجعه انواع سياسيون به اين قبيل افراد وجود داشته است. (غيبت طوسي/167)
ممكن است كساني از اين طريق به آگاهي‌هايي دسترسي پيدا كنند ولي اين را ناشي از ايمان به خدا و لطف او جلوه دهند و به ظاهر خود را به گونه‌اي خيرخواه نشان دهند كه به سختي بشود انحرافشان را دريافت. اين‌گونه افراد ممكن است هزاران خبر درست بدهند تا يك خبر دروغشان باور شود.
اتكا به هر قدرت غير الهي، هم شرك است و هم بدفرجام؛ چه تكيه به ابرقدرت‌هاي بين‌المللي باشد، چه تكيه به ثروت باشد، و چه اتكا به قدرت سحر و جادو. بر اساس سنت الهي كه در روايت آمده است، اگر انسان به هر قدرت غيرالهي تكيه كند، از همان ناحيه زمين خواهد خورد.
در آخرالزمان، ترفند شيطان در استفاده از نيرو‌هاي غيبي براي فريب انسان‌ها پررنگ‌تر خواهد بود
يكي از قوي‌ترين ترفندهاي شيطان وادار كردن انسان به اتكاء به نيروي غيبيِ شيطان مي‌باشد چون از اين طريق بهتر مي‌تواند انسان‌ها را گمراه كند؛ به‌خصوص اينكه در آخرالزمان نزديك نابوديِ ابليس است و خداوند شيطان را تا هنگام ظهور فرصت داده است پس او تمام سعي و تلاش خود را براي تأخير ظهور به كار خواهد بست. (تفسير عياشي/2/242)
بعد از نداي امام زمان، ابليس نيز ندا سر مي‌دهد تا مردم دچار شك شوند
آنقدر در آخرالزمان اين مسائل رونق مي‌گيرد كه وقتي نداي آسماني به نفع امام زمان(ع) بلند مي‌شود، نعره‌اي هم از جانب شيطان شنيده مي‌شود كه بعضي‌ها حق و باطل را اشتباه مي‌كنند.
امام صادق(ع) در مورد زمان ظهور حضرت و نشان آن فرمودند: منادي نام قائم را ندا مي‌دهد. پرسيدم: آيا اين ندا را بعضي مي‌شنوند يا همه؟ فرمودند: «همه؛ هر قومي به زبان خودش مي‌شنود» پرسيدم: پس با اين حال، ديگر چه كسي با حضرت مخالفت مي‌كند، در حالي كه نام او ندا داده شده و شكي در حقانيت او نيست؟ حضرت فرمودند: ابليس آنها را رها نمي‌كند، تا اينكه در آخر شب نداي ديگري بدهد. پس مردم دچار شك مي‌شوند. (كمال‌الدين شيخ صدوق/2/650)
اساساً امتحانات آخرالزمان خيلي عجيب و غريب هستند. در روايات آمده است: دوازده نفر ادعاي ارتباط با حضرت و يا ادعاي مهدويت مي‌كنند و هركدامشان ديگري را تكذيب مي‌كند. (غيبت نعماني/277)
در روايت ديگري آمده است: دوازده نفر كه از سادات نيز هستند خروج كرده و ادعاي مهدويت مي‌كنند و همگي به خود دعوت مي‌كنند. خداوند هم از اينكه چنين صحنه‌هايي براي امتحان انسان‌ها پيش بيايد ابايي ندارد. (غيبت شيخ طوسي/437)
خبردادن از آينده به كمك شياطين نشان حقانيت نيست، بلكه نوعي شرك است
بر اساس روايات، بعيد نيست كه شياطين جن و انس به بعضي‌ها خبرهايي بدهند كه فلان اتفاق خواهد افتاد و آن اتفاق هم بيفتد. بعد هم اين اطلاع را لطف خدا به خود تلقي نمايند تا اعتمادها را جلب كنند و ديگران را گمراه كنند. در آخرالزمان بايد خيلي منتظر اين قبيل اتفاق‌ها باشيم؛ اين گونه امور به‌هيچ وجه معياري براي حقانيت نيست.
البته شياطين نمي‌توانند هر خبري را از آينده بدهند به‌ويژه اينكه پس از رسول خدا(ص) دست ايشان از اخبار قطعيِ آسماني و تقديرات الهي به كلي كوتاه شده، و به اخبار زميني محدود شده است. ضمن آن‌كه طبق روايات، گاهي اخبار را كم و زياد كرده و يا راست و دروغ را به هم مي‌آميزند و به كاهنان مي‌دهند؛ لذا برخي خبرهايشان هم دروغ از آب در مي‌آيد.
لعنت ملائكه بر استفاده كنندگان از سحر
كساني‌كه به اين قبيل امور روي مي‌آورند، يعني از امور غيبي و سحر و جادو براي رسيدن به اهداف خود استفاده مي‌كنند، مجازات‌هاي سختي را پيش‌خواهند داشت و ملائك خداوند آنها را لعنت خواهند كرد؛ همان‌طور كه رسول خدا(ص) كسي را كه از اين روش استفاده كرده بود لعنت كردند.
زني نزد رسول خدا(ص) آمد و گفت: اي رسول خدا، همسري دارم كه كمي با من درشتي مي‌كند و من كاري كرده‌ام (از كارهاي سحر) كه او را بر خودم نرم كنم. حضرت فرمودند: اف بر تو! دينت را مكدر كردي. ملائك برگزيده خدا تو را لعنت كنند و سه مرتبه اين را فرمود. (نَوَادِرُ الرَّاوَنْدِيِّ/ 25)
حكم ساحر مسلمان اعدام است
در روايت ديگر آمده است كه «اگر فرد ساحر، كافر باشد حكمش اعدام نيست، اما اگر از مسلمانان بود بايد به قتل برسد چون شرك و جادوگري با هم قرين هستند.» لذا كافري كه سحر مي‌كند، سحر شعبه‌اي از همان شركش است و مشركين در طول معاهد صلح در امان هستند، اما مسلماني كه سحر كند، مانند اين است كه مشرك و مرتد شده است، زيرا سحر نوعي شرك است. (علل الشرائع/2/546) در روايات ديگر آمده است كه ساحر كشته مي‌شود، مگر اينكه توبه كند.
يكي از اصحاب امام صادق(ع) از حضرت سؤال كرد: در منطق ما كسي است (از همين كاهن‌ها) كه مردم وقتي چيزي را گم مي‌كنند، از او مي‌پرسند و او خبر مي‌دهد. آيا ما هم مي‌توانيم از او بپرسيم و كمك بگيريم؟ حضرت در پاسخ او فرمودند: رسول خدا(ص) فرمودند: هر كس سراغ چنين افرادي برود و به سخنش اعتماد كند، به كتاب خدا كافر شده است. (وسائل الشيعه/17/150)
امام صادق(ع) فرمودند: اگر كسي خودش از شياطين براي غيب‌گويي كمك بگيرد يا به كسي كه اين كار را مي‌كند مراجعه كند، از دين رسول خدا برائت جسته است. (خصال شيخ صدوق/1/19)
اميرالمؤمنين(ع) نيز يادگيري كم يا زياد سحر را معادل كفر و ارتداد و موجب قتل دانستند. حتي در راه مبارزه با دشمن نيز كمك غيرالهي را به شدت رد كرد. (وسائل‌الشيعه/17/148)
اميرالمؤمنين(ع) وقتي منجمي مي‌خواست براي كمك به پيروزي حضرت، از طريق علم نجوم (پيش‌بني حوادث زميني از طريق ستاره‌شناسي) به حضرت مشورتي بدهد، برخورد بسيار تندي با او كردند و خودش و هر كه به مشورت وي اعتماد كند را كافر دانستند!
هنگامي كه مرد ستاره‌شناس گفت: «اگر در اين زمان (براى جنگ با خوارج) بروى مي‌ترسم به مراد خود نرسى» حضرت فرمود: آيا خيال مي‌كنى تو مي‌توانى ساعتى را نشان دهى كه هر كس در آن ساعت سفر كند بلا و بدى از او دور شود و از ساعتى برحذر دارى كه هر كس در آن ساعت سفر كند ضرر و زيان او را در برمى گيرد؟! آن كس كه سخنان تو را تصديق كند، قرآن را تكذيب كرده است و براى رسيدن به مطلوب و دفع امور ناخوشايند، از كمك گرفتن از خدا بى نيازى نشان داده است.
حضرت سپس رو به مردم كرد و فرمود: اى مردم! از آموختن اختر شناسى بپرهيزيد مگر آن مقدارى كه در بيابان يا دريا وسيله راهيابى مي‌شود؛ زيرا اختر شناسى به كهانت و پيشگويى مي‌انجامد و اخترگو مانند كاهن است، و كاهن چون ساحِر و ساحر همانند كافر و كافر در آتش است؛ (نهج البلاغه/خطبه 79)
الان اگر كسي بخواهد به هر كدام از ما، اخباري از غيب بدهد، و ما توجهي به حقايق نداشته باشيم، خيلي دشوار است كه بي‌اعتنايي يا پرهيز كنيم، شايد بگوييم غنيمت است. انشاءا... خدا كمك كند و با تأسي به امامان معصوم به اين قبيل امور و اين توانايي‌ها طمع نكنيم، بلكه از راه‌هاي عادي و با اتكاء و توكل به خداوند و عمل صالح پيش برويم. كه فرمود: «إِنْ يَنْصُرْكُمُ اللّه ُ فَلاَ غَالِبَ لَكُمْ وَ إِنْ يَخْذُلْكُمْ فَمَنْ ذَا الَّذِي يَنْصُرُكُمْ مِنْ بَعْدِهِ وَ عَلَى اللّه ِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ» (آل‌عمران/160)
ارسال نظرات