قوامي: «دانشگاه، حوزه و حاکمیت» سه ضلع لازمه اجتهاد در علوم انسانی هستند

به گزارش خبرنگار دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»، حجت الاسلام صمصام الدین قوامی، ریاست بنیاد فقهی مدیریت اسلامی، در اختتامیه بخش تحول قران بنیان در علوم انسانی عصر دیروز، 3شهریور به شرح تجربه تولید علم در علوم مدیریت اسلامی پرداخت و گفت: اختتامیه زمان نتیجه گیری از فعالیت های یک ماهه است و تلاش ها اگر با اخلاص و ناب باشد، تأثیرگذار، ماندگار و تحول آفرین خواهد بود.

انقلاب اسلامی آغاز توبه بشر است

وی افزود: علوم انسانی که متعلق به اسلام است در جای دیگری رشد کرده است و با توجه به اینکه انقلاب اسلامی رخ داده باید انقلاب تمارعیار در همه عرصه ها صورت بگیرد.

حجت الاسلام قوامی با اشاره به جمله شهید آوینی «انقلاب اسلامی آغاز توبه بشر است» گفت: یکی از توبه ها برداشتن مبانی غلط است؛ مبانی غلطی که غرب بر آن بنا شده است اومانیزم و فمینیسم است انقلاب با حرف تازه و نیروهای نخبه ایجاد شده است و این بخش نیز شمه ای از این انقلاب علمی را به نمایش گذاشت.

حوزه باید تولید و توزیع علم را مهندسی کند

وی با بیان اینکه حوزه علمیه باید تولید کنده علم باشد نه مصرف کننده آن گفت: حوزه باید تولید و توزیع علم را مهندسی کند؛ در این راستا بنیاد فقهی مدیریت اسلامی را در قم به صورت داوطلبانه و با جمعه از نخبگان تأسیس کردیم.
 

ریاست بنیاد فقهی مدیریت اسلامی ادامه داد: این بنیاد ضمن اینکه آرمان تحقق مدیریت اسلامی در جهان را دارد و مأموریت آن، تولید دانش مدیریت اسلامی بومی و هدف آن تربیت «مجتهد نظریه پرداز در حوزه مدیریت اسلامی» است.

وی با بیان اینکه تحول در علوم انسانی با اجتهاد محقق می شود، گفت: روش های زیادی وجود دارد ولی مجرب ترین روش که مورد تأیید معصومین(ع) نیز هست و در طول قرنها از کلینی تا خمینی(ره) گره گشا بوده، اجتهاد است.

هر زمان نیازهای خود را دارد و اکنون عصر انفجار نیازهای جدید است

حجت الاسلام قوامی گفت: اجتهاد باید از درون معادن عظیم اسلامی، نظرات اسلام را استخراج کرده، سازماندهی کند و مطابق زمان عرضه کند.

وی با اشاره به اینکه هر زمان نیازهای خود را دارد و عصر ما عصر انفجار نیازهای جدید است، گفت: نیازها سوالاتی پدید می آورد که جواب می خواهد و اگر آنها از سوی شرع مقدس بی پاسخ بماند نقص است.
ریاست بنیاد فقهی مدیریت اسلامی افزود: خوشبختانه روش اجتهاد به هر سوالی، در هر عصری پاسخ می دهد لذا این روش برای کشف نظرات خدا، پیامبر(ص) و جانشیانش که برای بشر مانند آب حیات است و تشنگان علم را سیراب می کند انتخاب شده است.

وی با بیان اینکه حوزه به تنهایی نمی تواند اجتهاد کند گفت: اجتهاد حرکت جمعی است لذا سه ضلع دانشگاه، حوزه و حاکمیت با ید با هم اجتهاد کنند؛ حوزه به تنها یی نمی تواند، دانشگاه نیز نتوانست، دولت نیز به تنهایی نمی تواند و کارمندان، کارگران، ارباب رجوعان همه ناراضی اند.

اجتهاد تا موضوع مدیریت را بهتر از غربی ها نشناسد نمی تواند در مدیریت تحول ایجاد کند

حجت الاسلام قوامی با اشاره به اینکه در هر رشته ای از علوم انسانی، فقه با اجتهادش حضور دارد، گفت: فقه یک دانش است  اجتهاد یک روش است که با روش اجتهاد، سبد فقه پر می شود.

وی ادامه داد: در روش اجتها ضروری است موضوع به خوبی شناخته شود مثلا تا موضوع مدیریت را بهتر از غربی ها نشناسد نمی تواند با اجتهاد در مدیریت تحول ایجاد کند.

ریاست بنیاد فقهی مدیریت اسلامی گفت: افرادی می توانند وارد بنیاد فقهی مدیریت اسلامی شوند که حداقل ده سال تحصیلات حوزوی داشته باشند که در بنیاد 84 واحد مورد تأیید علمای مدیریت و در محضر اساتید دانشگاه می گذرانند.

اجتهاد باید پاسخ بدهد که چطور می شود به گزینش اصلح رسید

وی با بیان اینکه این مدلی است که به خوبی جواب داده است، گفت: پیشنهاد می شود این مدل در سایر عرصه های علوم انسانی نیز اجرا شود.

حجت الاسلام قوامی با بیان اینکه مسائل اصلی مدیریت، انگیزش، گزینش اصلح و برنامه ریزی است، گفت: اجتهاد باید پاسخ بدهد که چطور می شود به گزینش اصلح رسید، چطور می شود مشکل برنامه ریزی را حل کرد.

وی با اشاره به اینکه هر چیز خوبی که پنهان باشد دوست دارد که شناخته شود گفت: مدیریت اسلامی نیز «گنج مخفی» است، علوم انسانی اسلامی نیز گنج مخفی هستند که باید شناخته شوند.

آیا خانم بدون اجازه همسر می تواند استخدام شود؟

ریاست بنیاد فقهی مدیریت اسلامی با بیان اینکه اولین گام تولید نظر است گفت: با اینکه نظر لازم است ولی کافی نیست و مسائلی مانند اینکه آیا خانم بدون اجازه همسر می تواند استخدام شود؟ یا حقوق یک نخبه چقدر باشد که هم فرد راضی شود و هم خدا؟ چنین مسائلی نیاز به نظریه دارد که در میان فقها صاحب نظریه مانند امام (ره)، شهید باقر صدر و شهید مطهری بسیار داریم.

وی افزود: نظریه از نظرات همگن تشکیل شده است که در مرحله بعد باید به نظام تبدیل شود.

حجت الاسلام قوامی گفت: در بنیاد فقهی مدیریت اسلامی 3000 سوال مدیریتی تهیه شده است که ممکن است 20 الی 30 سال طول بکشد تا جواب آنها ارائه گردد؛ چراکه اراده در مدیریت و فقه اداری به صورت اجتهاد یک یک مسائل را مانند خمس و زکات اجتهاد می کند.