چاقي و سلامتي؛ دو خط موازي

گروه علمي «خبرگزاري دانشجو»؛ دومین بسیج آموزش همگانی تغذیه سالم از امروز شنبه 10 دي به مدت يك هفته آغاز و هر روز اين هفته به يك عنوان نامگذاري شده كه نخستين روز اين هفته تاثير اضافه وزن و چاقي بر سلامت انسان است.

 

شيوع چاقي و اضافه وزن در دنيا و به تبع آن در كشور ما باعث شده تا دانشمندان در سال هاي اخير تاكيد بسياري بر تهديد سلامتي انسان هاي چاق و خطر چاقي و اضافه وزن در بروز بيماري هايي نظير ديابت، بيماري هاي قلبي، انواع سرطان ها، سنگ هاي صفراوي، بيماري هاي تنفسي و غيره داشته اند ولي با اين وجود همچنان نيمي از جمعيت كشور ما با اضافه وزن روبه رو هستند.

 

بر اساس آمار اعلام شده از سوي وزارت بهداشت، 40 درصد مردان و 52 درصد زنان 15 تا 65 سال كشور با عارضه چاقی و اضافه وزن روبرو هستند كه اين مسئله سبب شده تا 59 درصد زنان و 36درصد مردان 45 تا 65 سال، دارای فشار خون بالا و 40 درصد زنان و 33 درصد مردان 45 تا 65 ساله نیز دارای قند خون بالا باشند.

 

پرفشاری خون، ديابت، اختلال در چربي هاي خون، بیماری عروق کرونر، بيماري هاي قلب، بيماري هاي عصبي، بيماري هاي ريوي، عوارض گوارشي و ادراري، بيماري هاي تناسلي، سكته مغزي، توقف تنفس در خواب، سایش مفاصل (استئوآرتریت)، بيماري كبد چرب، بروز سنگ هاي صفراوي و انواع سرطان ها از عوارض چاقي عنوان شده اند كه بروز آن هم به سن و جنس و قشر خاصي مربوط نمي شود و همه افراد چاق در خطر ابتلا به اين عوارض هستند.

 

اختلالات خواب، خروپف، تنگی نفس و خفگی هنگام خواب، درد در ناحیه کمر یا مفاصل، تعریق بیش از حد، احساس گرمای همیشگی، خارش و عفونت در قسمت چین های پوستی، احساس قطع تنفس حتی با کمترین کوشش و تحرک، خواب کم و یا خستگی و افسردگی از علائم چاقي هستند.

 

به طور کلی زندگی فرد چاق از کیفیت پایین تری برخوردار است زيرا نمی تواند فعالیت ها و امورات روزانه زندگی خود را آن طور که دوست دارد اجرا کند و حتي در زمان شرکت در فعالیت های خانوادگی نيز دچار مشکل می شود.

 

فرد چاق از مجامع عمومی دوری كرده و حتی با تبعیض مواجه مي شود و موارد دیگری نظير افسردگی، ناتوانی، بیماری های جسمی، مشکلات جنسی، خجالت کشیدن و انزوا و دوری از اجتماع کیفیت زندگی وي را تحت تاثیر قرار می دهند.

 

 

مشكل چاقي تبديل به يك معضل بزرگ جهانی شده كه همه سازمان‌های بهداشتی فعال در سطح جهان و کشورها برای حل آن بسیج شده اند ولي برخي افراد حتي از بقيه نيز بيشتر در معرض خطرات ناشي از چاقي هستند.

 

زنان يكي از افرادي هستند كه عوارض اضافه وزن بر آنها تاثيرات بسياري دارد و سرطان پستان و سرطان رحم از جمله عوارض شايعي است كه اضافه وزن براي زنان به همراه مي آورد.

 

محققان هشدار دادند اضافه وزن می‌تواند از طول عمر زنان بكاهد و چاقی زنان به خصوص در سنين میانسالی فرصت سلامتی و یك زندگی سالم را در طول سال‌های طلایی عمر یك زن می‌گیرد و زنان چاق 80 درصد سلامتی خود را به خطر می‌اندازند.

 

چاقی براي زنان در دوران بارداری نيز می تواند سلامتی مادر و کودک را در معرض خطرات جدی قرار دهد.

 

چاقی در این دوران نه تنها جنین را در معرض برخی بیماری های خطرناک قرار می دهد، بلكه می تواند روی قدرت باروری مادر هم تاثیر گذار باشد.

 

سالمندان نيز از جمله كساني هستند كه چاقي خطر بيشتري براي آنان دارد و عوارض قلبي و عروقي و ديابت و سكته ها براي آنان بيشتر است.

 

سالمندی دوران رسیدن به مرحله کاهش انرژی های جسمانی و شروع بعضی از بیماری هایی مثل پوکی استخوان، آرتروز، فشاخون، دیابت و غيره است كه چاقي در اين سنين اين مشكلات را بيشتر مي كند.

 

نوزادان و كودكان قشر ديگري هستند كه از چاقي عذاب بيشتري مي بينند؛ زيرا كودكان چاق به بيماري هاي مزمني در بزرگسالي دچار مي شوند.

 

چاقي و اضافه وزن در كودكان آنها را در معرض خطر آسيب ديدگي تيروئيد قرار مي دهد و عامل بيماري هاي قلبي، عروقي، گوارش، سرطان ها، پرفشاري خون، ديابت و غيره در بزرگسالي مي شود.

 

كم كاري تيروئيد،‌ كوتاهي قد، ديابت و بلوغ زودرس يا ديررس ديگر بيماري هاي شايع در كودكان چاق است.

 

 

كارشناسان وزارت بهداشت در دومين بسيج آموزش تعذيه سالم  راه هايي را براي جلوگيري از افزايش وزن عنوان كرده اند.

 

اين كارشناسان توصيه دارند كه با تغذیه صحیح، كنترل وزن و فعالیت بدنی سلامت خود را حفظ كنید، مصرف انواع فست فودها را كاهش و مصرف انواع سبزی و میوه ها را افزایش دهید.

 

كارشناسان متخصص تغذيه توصيه كرده اند كه روزانه بیش از دو ساعت از كامپیوتر و یا تلویزیون استفاده نكنید، مصرف انواع لبنیات كم چرب را افزایش دهید، مصرف انواع نوشابه های گازدار، آب میوه های صنعتی و تنقلات كم ارزش را كاهش دهید، روزانه 30 دقیقه فعالیت بدنی یا راهپیمایی داشته باشید و از مصرف روغن جامد خودداری و مصرف دیگر روغن ها را كاهش دهید.