كاوشگرها

 

کاوشگر ۱، اولین پرتابه (موشک) فضایی ماهواره‌بر ایران است که ماموریت حمل ماهواره ایران به فضا را برعهده دارد و در ۱۵ بهمن ۱۳۸۶پرتاب شد.

 

کاوشگر ۱ نمونه اولیه ماهواره‌بر سفیر است.

 

[1]کاوشگرها در واقع آزمایشگاه‌هایی هستند که ما آن‌ها را به هوا پرتاب می‌کنیم تا شرایطی که می‌خواهیم در ماهواره به کار بگیریم، در آن آزمایش نماییم. در واقع ما ابتدا کاوشگر را می‌سازیم، بر مبنای آن پرتاب‌گر آن را طراحی و می‌سازیم. پس از دست‌یابی به شرایط مطلوب، ماهواره را بر مبنای آن ساخته و ماهواره‌بر متناسب با آن را نیز خواهیم ساخت. پس توالی ساخت اجسامی که به فضا پرتاب می‌کنیم، کاوشگر، ماهواره و ماهواره‌بر است. تفاوت کاوشگر با ماهواره هم این است که ماهواره از جو زمین خارج می‌شود، در حالی‌که کاوشگرها با همان سرعت و شتابی که بناست ماهواره را به فضا و به مداری خاص پرتاب نمایند، به هوا پرتاب شده و تا حدی بالا می‌روند و با چتر به زمین بازگردانده و بازیابی و شرایط به دست آمده را تحلیل می‌ كنند.

 

پرتابه‌ کاوشگر ۱، موشکی دو مرحله‌ای است.

 

مرحله نخست موشک ۱۰۰ ثانیه پس از پرتاب از آن جدا شد و با چتر نجات به زمین فرود آمده‌است.

 

مرحله دوم آن تا ارتفاع ۲۰۰ کیلومتری بالا رفته، پس از گردآوری و ذخیره داده‌های هواشناسی و امواج الکترومغناطیسی در مسیر خود، با چتر نجات بر زمین فرود آمده‌است.

 

در تمام طول پرواز، کاوشگر ۱ ارتباط خود را با مرکز کنترل حفظ کرده‌است.

 

 

‌در روز سه‌شنبه ۲۱/۰۸/۸۷، موشک کاوش ۲، محموله علمی با وزن تقریبی ۵۰ کیلوگرم را تا ارتفاع ۳۰ کیلومتر بالا برد.

 

این محموله با بازشدن موفقیت‌آمیز چترها، فرود آمده و توسط بالگرد و تیم جستجوی زمینی، بازیابی شد.

 

در این محموله سیستم‌های مختلف برای انجام آزمایش و شناسایی لایه‌های مختلف اتمسفر از جمله سنسورهای دما و فشار تعبیه و شتاب‌های اعمالی در طول مأموریت نیز اندازه‌گیری شده‌است.

 

مجموعه این داده‌ها از طریق تله‌متری به زمین ارسال شد.

 

هم‌چنین در طول پرواز، شاهد تصویربرداری از مراحل انجام مأموریت بودیم که توسط دوربینی که روی محموله نصب شده بود به زمین ارسال می‌شد.

 

توسعه فن‌آوری ساخت محموله‌های آزمایشی، مشارکت بین سازمانی برای توسعه محموله و انجام آزمایش، حضور پژوهشگران در آماده‌سازی و پرتاب موفق محموله‌های آموزشی و مشارکت بخش پژوهشی در فعالیت‌های فضایی از اهداف این پرتاب بودند.

 

موفقیت این پرتاب، امید هموارشدن راه دستیابی به دانش فضایی و غنی‌تر شدن تجارب دانشمندان و محققان ایرانی و نیز گامی دیگر در جهت دسترسی ایران به فناوری پرتاب‌های زیرمداری است.

 

 کاوشگر ۳

 

در دهه فجر سال ۸۸، اولین موجودات زنده از ایران در قالب کپسول زیستی که شامل یک موش، دو لاک‌پشت تعدادی کرم و سلول های انسانی بود، توسط کاوشگر ۳ به فضا فرستاده شد.

 

این اقدام به منظور بررسی وضعیت موجودات زنده در فضا با همکاری وزارت دفاع و وزارت ارتباطات و در ادامه پرتاب کاوشگرهای یک و دو صورت گرفت.

 

کاوشگر ۳ از زیرسامانه‌های سازه، محفظه زیستی تغذیه و ارسال داده‌های تله متری، تصویربرداری و ارسال همزمان، رایانه پرواز، و سنجش محیطی تشکیل شده‌است.

 

 

کاوشگر ۴ پروژه سازمان فضایی ایران است که توانایی حمل مجموعه آزمایشگاه فضایی با محموله زیستی یک میمون از نژاد رزوس و ارتفاع بیش از ۱۲۰ کیلومتر با همکاری پژوهشگاه هوافضا را دارد.

 

کاوشگر ۴در ۲۴ اسفند ۸۹ ماه همراه با نمونه عروسکی میمون که موجود زنده را شبیه‌سازی می‌کرد، با موفقیت پرتاب شد.

 

کاوشگر 4 شامل سه حلقه بود.

 

در حلقه نخست، چتر نجات قرار داشت، در حلقه بعدی این سامانه خدمات الکترونیک و مخابراتی و در حلقه سوم محموله زیستی جاسازی شده بود.

 

در واقع كاوشگر 4 محموله‌اي علمي ـ پژوهشي است كه به منظور انجام تحقيقات زيستي و ارسال موجود زنده به فضا، به وسيله يك پرتاب‌كننده به فضاي ماوراي جو غليظ انتقال مي‌يابد و ضمن ارسال و مخابره نتايج، در بازگشت به زمين بازيابي شده و نتايج آزمايش‌هاي علمي و تحقيقاتي از آن استخراج مي‌شود.

 

 

دسترسي به ارتفاع 120 تا 150 كيلومتر، ارسال موجود زنده به فضا، دستيابي به فناوري طراحي، ساخت و پرتاب محفظه زيستي، بازيابي سالم محموله، تله‌متري و ثبت داده‌هاي محيطي، زيستي و اخذ تصوير در تمامي مراحل پرتاب، تعيين بارهاي آكوستيكي محفظه زيستي. سرپرست سازمان فضایی کشور درباره شرایط پرتاب گفته بود، با وجود این که موجود زنده در این محموله وجود نداشت، اما کاملا مایل بودیم از سیستم تولید اکسیژن و حذف co2 اطمینان حاصل کنیم.

 

از این رو از یخ خشک که co2 جامد است، استفاده کردیم.