نویدی برای تحقق مطالبات فرهنگی دانشجویان پزشكي؛ آري يا خير؟

گروه علمی «خبرگزاری دانشجو»؛ اوضاع نابسامان اتاق های عمل از نظر فرهنگی، مشکلات دانشجويان پايبند به اصول اخلاقي برای حفظ حریم خود در ارائه خدمات درمانی و دیگر معضلات فرهنگی در حوزه بیمارستانی کشور از جمله مسائلی است که جمعی از دانشجویان پزشکی را بر آن داشت تا با ارسال نامه‌ای به شخص وزیر بهداشت، ضمن مطرح کردن این مشکلات، خواستار اقدامي فوری در جهت بهبود شرایط شوند.

 

حدود يك سال پیش بود که جمعي از دانشجويان پزشكي، پس از اینکه اعتراض و شکایتشان به استادان و مسئولان دانشگاه و بیمارستان در مورد مسائل فرهنگی بیمارستان ها را ه به جایی نبرد، تصمیم گرفتند دغدغه های خود در این حوزه را با زبانی دردمندانه به شخص وزیر بهداشت اعلام کنند؛ آنها در نامه ‌ای خطاب به دکتر دستجردی به بيان برخي معضلات فرهنگي و همچنین بي قانوني‌ها، بويژه در بيمارستان ها پرداخته و درخواست رسيدگي  و رفع اين نواقص شدند.

 

«بسمه تعالي

 

وزير محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشكي

 

سركار خانم دكتر دستجردي
 

با سلام

آنچه پيش روي شماست نوشته اي دردمندانه و حرف هاي ناگفته و سوز دل جمعي از دانشجويان پزشكي است كه مدت هاست به دنبال مسئولي دردآشنا و متعهد بوده اند تا درد دلشان را با وي در ميان بگذارند و راهي براي علاج بيابند.

 

البته توجه به اين امر نيز حائز اهميت است كه با توجه به ارتباط گسترده وزارت بهداشت و درمان، بخش اعظم آنچه در ذيل مي آيد قطع به يقين خواسته جامعه اسلامي نيز مي باشد:

- يكي از نكات تاسف برانگيز در بيمارستان ها وضعيت اتاق هاي عمل از جمله نوع پوشش اتاق عمل براي بيماران خانم مي باشد كه شامل كلاه و گان است و اين سوال را براي ما به وجود مي آورد كه آيا اين جا يك كشور اسلامي است؟

- شرايط به گونه اي است كه دانشجويان پايبند به اصول اخلاقي و مذهبي در رشته پزشكي و رشته هاي وابسته حتي به سختي مي توانند حريم خود را حفظ کنند و به نظر مي آيد که جامعه پزشكي ما متاسفانه دچار نوعي عقب ماندگي از عموم جامعه براي پياده سازي احكام اسلامي و حتي احكام انساني شده است.

- با وجود آن كه در قوانين اتاق عمل حضور  خانم ها با آرايش به علت شرايط استريل ممنوع است، اما در اتاق هاي عمل بيمارستان هاي ما اصلاً توجهي به اين مسائل نمي شود.

- مسئله ديگر كارهاي پژوهشي و هدف گذاري آنهاست؛ چرا که به نظر مي آيد هم اكنون نوعي رقابت در بين استادان و دستياران در انجام كارهاي پژوهشي ایجاد شده كه خود اين مسئله في نفسه پديده اي ارزشمند است، اما آنچه مهمتر از انجام پژوهش است، هدف گذاري آن مي باشد.

 

به نظر مي آيد اين مسابقه در بسياري موارد در چاپ تعداد مقالات بيشتر در مجلات خارجي بويژه ISI و ارتقاي به ظاهر رتبه علمي استادان (البته طبق تعريف وزارت بهداشت) باشد نه در توليد علم و اين گونه آمار تاسفبار به وجود مي آيد كه انتشار مقالات انگليسي مراكز پژوهشي ما چندين برابر مقالات فارسي است و بسياري مقالات اصلاً به فارسي منتشر نمي شود.

 

در كارگاه هاي آموزش تحقيقات به جاي پرداختن به اصل پژوهش اين موضوع مورد بحث قرار مي گيرد كه چه تحقيقي انجام دهيم كه در ISI پذيرفته شود؟ بازنگري ضوابط رتبه بندي اعضاي هيئت علمي، دانشگاه ها و مراكز تحقيقاتي مي تواند اقدام مفيدي جهت تغيير اين شرايط باشد.

آنچه كه ما در جست و جو هايمان به آن رسيديم، نشان مي‌داد كه برخي از اين مسائل (كه گوشه اي از آن در بالا بدان اشاره شد) با اجراي آيين نامه انطباق امور فني پزشكي با شرع مقدس (مصوب 1376 هيئت وزيران و ابلاغ در سال 1380) برطرف مي شود، لذا از شما درخواست مي كنيم براي اجراي آيين نامه مذكور هر چه سريع تر اقدامات مقتضي را به عمل آوريد.

 

لازم به ذكر است، براي اجرايي شدن آيين نامه فوق نخستین قدم تشكيل شوراي آن در سطح وزارت بهداشت و سپس در تمام دانشگاه هاي علوم پزشكي مي باشد كه هنوز خبري از تشكيل اين شورا حتي در سطح وزارت بهداشت نيز نرسيده است.»

 

حدود یک سال از تاریخ ارسال این نامه به وزیر بهداشت گذشت و این دانشجویان با وجود اینکه هنوز هیچ بهبودی در روند فرهنگی بیمارستان ها ندیدند، همچنان چشم انتظار کوچکترین اقدام مسئولان در جهت بهبود این جریان بودند.

 

در نهايت دانشجويان در نشست صمیمانه با معاون فرهنگی وزارت بهداشت در چهارشنبه، 10 اسفند ماه جاری اخباري مبني بر تشکیل شورای فرهنگی در این وزارتخانه را شنیدند، مسائل و برنامه های فرهنگی که در این جلسه مطرح شد واقعا برای ما مسرت بخش بود این که این دغدغه و تلاش برای رفع آن در مسئولین سطوح بالای مجموعه وجود دارد. اما این هم نباید دور از نظر بماند که بهترین برنامه ها اگر اجرا نشوند هیچ سودی ندارند.

 

دکتر آیتی، معاون فرهنگی و دانشجویی وزیر بهداشت در نشستی صمیمانه با چند تن از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران می گوید: در حال حاضر چند برنامه‌ بلند مدت فرهنگی در دستور کار این وزارتخانه قرار دارد که اجرایی شدن این برنامه ها نقش بسزایی در بهبود وضعیت فرهنگی بیمارستان ها و مراکز بهداشتی و درمانی خواهد داشت.
 
وی در ادامه از تشکیل شورای فرهنگی وزارت بهداشت تا سه ماه آینده خبر داده و می افزاید: این شورا پس از تشکیل شدن به صورت ماهانه با ریاست دکتر مرضیه وحیددستجردی تشکیل جلسه داده و به ارائه و بررسی برنامه ها فرهنگی می پردازد.
 
معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت با بیان اینکه در جلسات این شورا مسائل فرهنگی تمام مجموعه های بهداشتی و درمانی مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد، تصریح می کند: با توجه به ریاست این شورا توسط وزیر بهداشت مصوبات آن قطعاً ضمانت اجرایی خواهد داشت.
 
یکی از مهمترین نکات و مطالبات دانشجویان پزشکی در نامه خود به وزیر اجرایی شدن قانون انطباق امور فنی پزشکی با شرع مقدس بود که دکتر آیتی در خصوص عدم اجرای صحیح این آیین نامه در دانشگاه های علوم پزشکی می گوید: اجرایی شدن این برنامه نیازمند همکاری سایر معاونت ها از جمله معاونت درمان و معاونت آموزشی مي باشد كه عدم هماهنگی در این زمینه، مانع از اجرای صحیح آن شده است.
 
اجرای آیین‌نامه «انطباق امور پزشکی با شرع مقدس» برنامه دانشگاه‌های علوم‌پزشکی است

دکتر مرضیه وحیددستجردی، وزیر بهداشت در خصوص اجرایی شدن آیین نامه انطباق امور فنی پزشکی با شرع مقدس می گوید: اجرای این آیین نامه از مهمترین برنامه های وزارت بهداشت مي باشد که اقداماتی در راستای آن در این وزارتخانه آغاز شده است.
 
وی راه اندازی و توسعه بیمارستان های تخصصی زنان را از جمله اقدامات این وزارتخانه در راستای انطباق خدمات پزشکی با موازین شرعی و تسهیل ارائه خدمات به زنان دانسته و می افزاید: در حال حاضر تمامی دانشگاه های علوم پزشکی ماموریت دارند تا یک بیمارستان جامع زنان راه اندازی کنند.

 

وزیر بهداشت تاکید می کند: اجرای آیین نامه انطباق امور پزشکی با شرع مقدس و راه اندازی کمیته های اجرایی این آیین نامه، برنامه تمامی دانشگاه های علوم پزشکی است که باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
 
البته نمی توان در این بین منکر اقدامات فرهنگی و بی توجهی تمام دانشگاه ها به امور فرهنگی و آیین نامه انطباق امور فنی پزشکی با موازین شرع شد.

 

چه بسا برخي دانشگاه ها در این حوزه ها اقداماتی را انجام داده اند، اما اینکه تا چه اندازه این اقدامات و برنامه ها در بهبود اوضاع فرهنگی بیمارستان ها و دانشگاه ها موثر بوده، جای بسی تامل دارد.

 

دکتر فرهاد پورفرضی، رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی اردبیل از تشکیل کمیته «انطباق امور فنی پزشکی با شرع مقدس» در این دانشگاه طی دو ماه گذشته خبر داده و می گوید: همچنین در راستای اجرای این آیین‌نامه چندین نیروی تخصصی زن در این دانشگاه جذب شدند.

 

وي اجرای آیین نامه «انطباق امور فنی پزشکی با شرع مقدس» را از اولویت های دانشگاه علوم پزشکی اردبیل دانسته و می گوید: اقدامات لازم برای اجرایی شدن این آیین نامه در دانشگاه آغاز شده است.
 
پورفرضي مي افزايد: تا پایان سال جاری گزارشی از ارزیابی های کارشناسان در خصوص وضعیت فعلی امور پزشکی و خدمات درمانی و انطباق آن‌ها با موازین شرعی در این كمیته ارائه می شود.
 
رئیس دانشگاه علوم‌پزشکی اردبیل اضافه می کند: یکی دیگر از اقدامات در راستای اجرای این آیین‌نامه جذب نیروهای متخصص زن در رشته های مختلف همچون روماتولوژی است؛ بر همین اساس چندین متخصص خانم برای عضویت در هیئت علمی این دانشگاه جذب شدند.
 
وي تاکید می کند: با جذب و ماندگاری پزشکان و متخصصان زن، ارائه خدمت به زنان با رعایت موازین شرعی بیش از پیش ممکن می شود.

به گفته معاون فرهنگی وزیر بهداشت قرار است شورایی فرهنگی در وزارت بهداشت با ریاست شخص وزیر برای رسیدگی به معضلات این حوزه تشکیل شود و همین امر امیدی در دل دانشجویان ایجاد کرده که البته در این امید نیز مسائلی مطرح است که می تواند آن را دوباره به یاس تبدیل کند؛ مسائلی از جمله اینکه آیا واقعاً تا سه ماه آینده می توانیم شاهد تشکیل این شورا باشیم؟ مصوبات این شورا تا چه حد ضمانت اجرایی شدن دارند؟ آیا قرار است مصوبات این شورا نیز مانند سایر مصوبات، برنامه ها و آیین نامه ها تنها به تصویب برسند و اجرایی شدن آنها در پیچ و خم سازمان ها و معاونت ها و غيره آن قدر بماند که از یادها برود؟