عضو بنیاد حکمت و فلسفه ایران گفت: بر اساس تجربه تاریخی و استفاده از روش مسلمانان ما را به این نتیجه می رسانند که در گام نخست علوم وارد شده از مغرب زمین اخذ می شدند و پس از آن تغییراتی متناسب با جامعه اسلامی با آن داده می شد.
به گزارش خبرنگار علمی «خبرگزاری دانشجو»، حجت الاسلام الویری، طي نشستي در نمايشگاه قرآن، به موضوع «جایگاه تمدن پژوهی در تحول علوم انسانی» پرداخت.
حجت الاسلام الویری در ابتدای سخنان خود به ابعاد تحول علوم انسانی اشاره و بیان کرد: در زمینه تحول علوم انسانی باید به ابعاد و زوایای مختلف تحول توجه نماییم، که یکی از این ابعاد بعد تاریخی تحول در علوم است که با استفاده از تمدن پژوهی می توان به آن دست یافت.
عضو بنیاد علمی حکمت و فلسفه ایران افزود: در زمینه تمدن پژوهی ما باید به مفاهیم اولیه توجه نماییم، زیرا انتقال مفاهیم در بین تمدن ها و جوامع مختلف به عنوان یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار در گسترش تمدن های بشری هستند.
وی با طرح سوالی مبنی بر اینکه «آیا در بحث تحول علوم می توانیم از منظر تمدنی بنگریم یا نه؟» گفت: در این زمینه باید توجه داشته باشیم که با استفاده از تجربه دینی متوجه می شویم، امروز ما نیز با پرسش هایی که مسلمانان دیروز روبه رو بودند مواجهند لذا چرا باید خود را از این تجربه محروم کنیم.
الویری در ادامه به علومی که خواستگاه درون دینی ندارند اشاره و بیا ن کرد: امروزه برخی معتقددند که به طور کامل باید از این علوم چشم پوشی کرد و برخی دیگر بر این باورند که برای پیشرفت باید به این علوم چشم دوخت اما بر اساس تجربه تاریخی و استفاده از روش مسلمانان ما را به این نتیجه می رسانند که در گام نخست علوم وارد شده از مغرب زمین اخذ می شدند و پس از آن تغییراتی متناسب با جامعه اسلامی با آن داده می شد.
عضو بنیاد حکمت و فلسفه ایران اضافه کرد: تغییراتی که در علوم وارد شده از غرب در گذشته صورت می گرفت در چهار سطح کارکردها، مبانی، مسائل و روش ها صورت می پذیرفت به عنوان مثال علم جغرافیا که در ابتدا کارکردی جز آشنایی انسان ها با پدیده های طبیعی نداشت، وقتی که وارد دین اسلام می شود کاکردش تغییر کرده و در خدمت اجرای احکام دینی مانند حج، تعیین قبله، جهاد و .. قرار گرفت.
وی گفت: فرایند تغییر در علوم و منطبق کردن بر اصول اسلامی مانند آنچه در جغرافیا انجام شد برای همه علوم صورت گرفت لذا به این نتیجه می رسیم که این شیوه مواجهه مسلمانان اینگونه بود که نیامدند یکسره علومی که خاصیت درون دینی ندارند بیرون بریزند و تمامی علوم را به رسمیت شناختند.
حجت الاسلام الویری تصریح کرد: زمانی که وحی در سرزمین حجاز نازل شد، مردم حجاز پیش از بعثت پیامبر رونق تمدنی نداشتند وحی از سوی اعراب مسلمان به مصادیق بذری که از حجاز بیرون آمده در ایران باستان افشانده شده بود به این دلیل که این بذر که از حجاز بیرون آمد و وارد تمدن ایران و رم شد توانست تمدن ساز شود لذا بسیاری از علوم در تمدنی اسلامی خاستگاه درون دینی و برون دینی داشت.
وی در پایان یادآور شد: امروزه در زمینه تحول علوم انسانی استفاده از تجربه مسلمانان در برخورد با علومی که مبانی برون دینی داشتند کمک موثری در زمینه تحول می کند لذا ما نباید نقش تجارب تاریخی در زمینه تحول علوم را نادیده بگیریم.