گروه علمی «خبرگزاری دانشجو»؛ توسعه علوم و فناوری در بستر فرهنگی مناسب امکان پذیر بوده و این به نوبه خود نیازمند توسعه علوم انسانی در جامعه است.
با وجود اهمیت علوم انسانی در احیای فرهنگ دینی- ملی و توسعه علوم و فناوری، این علوم در دانشگاههای ما آن گونه که لازم است، مورد توجه قرار نگرفته و از جایگاه شایسته ای برخوردار نیست، در حالیکه دنیای غرب، پیوسته در مقام تجدید نظر در نظریههای موجود در علوم انسانی، بررسی نتایج آنها و ایجاد تعامل بین علوم انسانی و علوم تجربی بوده است، ما کمتر به ابعاد عملی این علوم توجه کردهایم و در بعد نظری، تنها به تدریس متون غربی اکتفا کرده و حداکثر، حاشیههایی بر آنها زده ایم.
مقام معظم رهبری به عنوان پرچمدار نهضت تحول در علوم انسانی، در مناسبتهای متعدد و در جمع استادان، دانشجویان و مسئولان آموزش عالی کشور، رهنمودهای امیدبخش و دقیقی ارائه کرده اند و در دانشگاه ها نیز در زمینه تحول علوم انسانی تلاش هایی صورت گرفته است.
در این راستا عده ای از دانشجویان نیز تحصیل در علوم انسانی را وظیفه خود دانسته و تصمیم به تحصیل در رشته های علوم انسانی گرفته اند و گاهی از رشته های فنی به سمت علوم انسانی تغییر رشته می دهند.
اینکه تغییر رشته از رشته های فنی به سمت علوم انسانی چقدر در پیشرفت کشور کمک می کند را از زبان کارشناسان جویا شدیم.
مصطفایی: تغییر رشته از حوزه فنی به علوم انسانی باید منجر به فایده برای کشور شود
دانشجوی دکترای رشته مواد دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به اینکه تغییر رشته از رشته های فنی به علوم انسانی باید منجر به فایده برای کشور شود، گفت: علوم انسانی به انسانهای قوی از نظر فکری نیاز دارد و به طور معمول دانشآموزان قوی کشور در دبیرستان به رشتههای فنی نظیر ریاضی می روند، در حالی که این افراد می توانند برای علوم انسانی کشور نیز مفید باشند، ولی باید علاقه و استعداد این رشته را داشته باشند.
وی افزود: تغییر رشته از رشته های فنی به رشته های انسانی برای افرادی مفید است که بعد فنی نیز داشته باشند؛ بهطور مثال از رشته فنی به رشته های علوم انسانی مانند مدیریت، mba و اقتصاد بروند، ولی ورود دانشجویان فنی به رشتههایی مثل جامعه شناسی و روانشناسی به افرادی نیاز دارد که به طور کلی بعد فنی را کنار گذاشته و با علاقه، علوم انسانی را پیگیری می کنند.
دانشجوی دکترای رشته مواد دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به اینکه در حال حاضر اولویت نظام، علوم انسانی است، گفت: هدف اصلی از تغییر رشته دانشجویان فنی به علوم انسانی این است که فردی مفید برای کشور باشد، ولی اگر دانشجویان علاقه و استعداد حضور در رشته های انسانی را ندارند و در رشته فنی می توانند مفید باشند بهتر است همان را ادامه دهند.
مصطفایی افزود: مفیدتر بودن برای کشور نیز مستلزم علاقه و استعداد است، بنابراین افرادی که تغییر رشته دادند و موفق شدند گاهی موفقیتشان به دلیل این است که از نظر هوش و استعداد واقعاً در سطح بالایی هستند و تمایلی به ادامه رشتههای فنی نداشته اند.
وی ادامه داد: در اینکه رشتههای انسانی در حال حاضر اهمیت بالایی دارند، شکی نیست، ولی ضروری هم نیست که همه دانشجویان رشتههای علوم انسانی را انتخاب کنند.
دانشجوی دکترای رشته مواد دانشگاه صنعتی شریف عنوان کرد: برخی افراد علاقه را در کنار وظیفه قرار می دهند؛ در صورتی که این دو با هم متفاوتند و فردی میتواند وظیفه خود را انجام دهد که به آن علاقه هم داشته باشد؛ البته گاهی علاقه براساس اطلاع هم ایجاد می شود؛ زیرا گاهی بی علاقگی افراد نسبت به یک رشته، به خاطر نداشتن اطلاع و شناخت از آن رشته است.
مصطفایی گفت: در حال حاضر رشتههای علوم انسانی اولویت دارند، ولی در صنعت نیز مشکلاتی وجود دارد که باید حل شود؛ یکی از اصلیترین قسمتهای برطرف کردن مشکل نیز این است که افراد مشکل را درک کنند.
روحانی: ورود دانشجویان ارزشی به علوم انسانی ورود مبارکی است ولی با شرط کسب پیشنیازها
دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه تهران نیز ورود دانشجویان رشتههای فنی به علومانسانی را ورود مبارکی دانست و گفت: ورود دانشجویان رشته های فنی به علوم انسانی برای کشور لازم است، ولی این ورود باید با نگاه سیاستگذارانه صورت بگیرد و پیش نیازهای لازم کسب شود.
وی افزود: اگر دانشجوی رشته فنی حس می کند که علاقه و استعداد ورود به رشته های علوم انسانی را دارد، نیاز کشور است که در این عرصه وارد شود و این ورود، ورود مبارکی می باشد، ولی باید پیشنیازهای آن را کسب کند.
این دانشجوی دانشگاه تهران گفت: دانشجویان فنی برای تغییر رشته به علوم انسانی باید مباحثی را که زیربنای علوم انسانی است، بدانند و پیش نیازهای لازم را کسب کنند تا بتوانند وارد علوم انسانی شوند.
روحانی ادامه داد: به طور مثال فلسفه علم، تاریخ علوم انسانی، غربشناسی و فلسفه اسلامی که پیشنیاز ورود به علوم انسانی است باید کسب شود تا دانشجویی که تازه به علوم انسانی وارد شده در علوم انسانی موجود و پارادایم حاکم در آن غرق نشود.
وی گفت: این دانشجویان باید با نگاه سیاستگذارانه وارد شوند و پیشنیازهایی که وجود دارد را کسب کرده باشند.
این دانشجوی اقتصاد دانشگاه تهران گفت: اگر این پیشنیازها کسب نشوند، دانشجویان تازه وارد به علوم انسانی به آدمهایی تبدیل میشوند که به پارادایمهای غربی نگاه دارند و این مسئله نه تنها فایدهای ندارد، بلکه برای علوم انسانی مضر نیز هست.
پاشازانوس: اشراف دانشجویان بر 2 حوزه فنی و انسانی راهگشای تحولات است
رئیس دانشکده ادبیات دانشگاه امام خمینی (ره) ورود دانشجویان از رشتههای فنی به رشتههای علوم انسانی را در تحول علوم انسانی کشور موثر دانست و گفت: با توجه به تاکید مقام معظم رهبری بر ضرورت تحول در علوم انسانی کشور، در حال حاضر بسیاری از دانشجویان بخصوص دانشجویان ارزشی از رشتههای فنی به سمت رشتههای علوم انسانی سوق پیدا میکنند که این مسئله می تواند در تحول علوم انسانی موثر باشد.
وی افزود: به خصوص کسانی که میتوانند در دو رشته تحصیل کنند با توجه به اشرافی که بر اطلاعات هر دو حوزه علوم انسانی و فنی دارند، می توانند راهگشای مسائل علوم انسانی کشور شوند.
رئیس دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بین المللی دانشگاه امام خمینی (ره) گفت: اشراف بر دو حوزه فنی و انسانی علاوه بر اینکه میتواند برای این افراد راهگشا باشد، برای تحول در علوم انسانی کشور نیز بسیار مثمرثمر و مناسب است؛ زیرا علوم انسانی شکل حقیقی خودش را پیدا میکند.
پاشازانوس اظهار داشت: به دلیل اینکه این افراد از علم دو جانبه برخوردار هستند می توانند در هر دو رشته مثمر ثمر باشند.
وی با اشاره به اینکه برخی دانشجویان بخصوص دانشجویان ارزشی با توجه به اولویت علوم انسانی برای نظام، ورود به رشته های علوم انسانی را یک وظیفه تلقی می کنند، عنوان کرد: به دنبال تلقی کردن وظیفه، راهکارها و انگیزههایی هم برای این دانشجویان به وجود می آید که وقتی تغییر رشته میدهند می توانند با این انگیزه، تلاش لازم را برای موفقیت انجام دهند.
ضرورت تحول در علوم انسانی کشور امری بدیهی است، ولی تحقق این ضرورت نیاز به شرایط و ابزارهایی دارد.
شکلگیری، رشد و بلوغ و همچنین نتیجهبخشی علوم انسانی مانند سایر علوم و بسیاری از پدیدههای اجتماعی دیگر، مشروط به شرایطی در حوزه آموزش، تولید و مصرف است که باید با توجه به اقتضائات تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و مدیریتی جامعه ایران مورد بررسی قرار گیرد.
همچنین تاثیرگذاری علوم انسانی در جامعه بدون بهرهمندی از ابزار لازم آن غیرمتصور و توقعی نابجاست، بنابراین تامل در ابزارها و لوازم تحقق این مهم از ضرورتهای مطالعه علوم انسانی در ایران و مدیریت آن است؛ ابزارهایی مانند برخورداری از کانالهای ارتباطی و حمایتهای مادی و معنوی لازم در عرصه جامعه و سیاست، از جمله پیوند با رسانههای جمعی و مواردی از این قبیل، در این بخش مورد توجه قرار می گیرد.