فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، فرهاد مهدوی در پی افشای فساد اخلاقی که در درون ساختار بیبی سی ریشه دوانده است در وبلاگ خود نوشت:
زمان زیادی از سخن وزیر خارجه انگلیس نمیگذرد که گفته بود؛ بخش جهانی «بیبیسی» صدای رسا و قدرتمند انگلیس در جهان است. اکنون این صدای قدرتمند فاسد در حال نمایان شدن است. بخشهای زیادی از این موسسه به دلیل کاهش مخاطب تعطیل شد و محبوبیت آن در انگلیس به زیر 50 درصد رسیده است و با رسواییهای به وجود آمده موجودیت این موسسه در معرض تهدید قرار گرفته است. بیبی سی رسواییهای بیشماری دارد، این رسانه اخیراً رکورد دار رسوایی شده است و هر ماه شاهد یک رسوایی خبری، سیاسی، اخلاقی و حتی مالی است.
یکی از مهمترین رسواییهای بیبی سی سوء استفاده جنسی جیمی ساویل یکی از مهمترین و مشهورترین مجریان بیبی سی از کودکان بوده است. در این رسوایی تا کنون بیش از 300دختر جوان که تعدادی از آنها حدوداً 12 ساله بودهاند قربانی آزار و اذیت جنسی وی شدهاند و پارلمان، پلیس، وزارت خارجه انگلیس، نخست وزیر و حتی کاخ ملکه انگلیس را مجبور به واکنش کرده است.
در دوران چهار دهه فعالیت حرفهای ساویل بارها شایعاتی در مورد رابطه جنسی وی با افراد زیر سن قانونی منتشر شد، اما احاطه تبلیغی بیبی سی مانع از آن شد که پلیس و یا دستگاه قضایی انگلیس، شبکه کاخ سلطنتی را در میان افکار عمومی بیاعتبار کنند.
این در حالی بود که برخی از ادله جرایم جنسی علیه ساویل از سوی شاهدانی از میان کارمندان بیبی سی تأیید شده بود. در اواخر عمر ساویل فیلمی از وی ساخته شد به نام «افشاگری: روی دیگر جیمی ساویل» بیبی سی که برای پوشش رسانهای چنین خبرهایی همواره لحظه شماری میکرد اکنون که خود را یک سوژه رسانهای میداند از افشا شدن ماهیت خود واهمه دارد و از پوشش رسانهای به این مستند فرار میکند و هرگز حاضر نمیشود مستند افشاگری را پخش کند.
در نهایت اسکاتلند یارد به دلیل شکایت قربانیان این حادثه، از گوشهای از فساد اخلاقی مجری مشهور بیبی سی پرده برداشت و در جریان این افشاگری، مشخص شد که 300نفر قربانی هوسرانی جنسی جیمی ساویل، مجری بیبی سی شدهاند.
وی طی چهار دهه به سیصد کودک و نوجوان تجاوز کرده که برخی از موارد تجاوز در اتاقهای بیبی سی صورت گرفته است. یکی از اولین افرادی که از میان این 300نفر حاضر شد بخشهایی از زندگی شرم آور این مجری بیبی سی را به صورت سر بسته و کوتاه بگوید، «لیز کرشاو» بود.
او شکایت خود را اینگونه مطرح کرد که به طور مداوم، حتی موقعی که در حال اجرای برنامه بوده، مورد آزار و اذیت جنسی قرار گرفته است. لیز کرشاو گزارشگر سابق رادیو بیبی سی گفت: «یکی از مجریان به طور مداوم به من دست میزد. من در استودیو پشت به در نشسته بودم، هدفونم هم روشن و برنامه زنده روی آنتن بود... که دستهای ساویل را روی لباسم...»
ماجرای مهمتر زمانی رخ داد که بیبی سی احساس کرد که از سوی سیاستمداران تحت فشار قرار گرفته و در این حال فساد جنسی و کودک آزاری سیاستمداران به اصطلاح خوشنام انگلیسی را کلید زد.
گویا در این رسوایی بیبی سی درصدد بود که به برخی از مسئولان دولتی که در انتقاد از فساد جنسی در بیبی سی سخنان کوتاهی را به زبان آورده بودند ضرب شستی نشان دهد. در این زمان فردی به نام «استیو ماسوم» در برنامه نیوز نایت این شبکه مدعی شد در زمان کودکی از طرف «لرد مک آلپاین» یکی از سیاستمداران حزب محافظه کار انگلیس بارها مورد آزار و اذیت جنسی قرار گرفته است.
در این برنامه برخی سیاستمداران حزب محافظه کار در دوران مارگارت تاچر متهم به سوءاستفاده جنسی از کودکان بیسرپرست شده بودند.
در پی متهم شدن «لرد مک آلپاین» به آزار جنسی کودکان در یکی از مهمترین برنامههای خبری بیبی سی، حزب کارگر انگلیس که اعتماد عمومی خود را از دست رفته میدید، مدیر کل خبر بیبی سی را به پارلمان فراخواند و از وی توضیح خواست و شبکه را وادار کرد که مدیر کل خبری این شبکه را به دلیل عدم سانسور این برنامه مجبور به استعفا کند، سپس مدیران بیبی سی «جورج انتویسل»، مدیرکل این شبکه خبری را تخت فشار قرار داد و با پرداخت یک جایزه که خشم پارلمان را برانگیخت، هم از این حزب سیاسی پر قدرت معذرت خواست و هم مدیر کل خود را کنار گذاشت.
جورج انتویسل پیش از استعفا گفته بود که گزارش برنامه نیوزنایت به غلط لرد مک آلپاین، از اعضای برجسته حزب محافظه کار را به کودک آزاری متهم کرده بود و نباید این برنامه پخش میشد. آلپاین به صورت غیرمستقیم از سوی فردی به نام «استیو میشام» متهم شده است که چند دهه پیش، او را در یک مرکز نگهداری کودکان در ولز مورد سوءاستفاده جنسی قرار داده است.
«هلن بوآدن»، مدیر بخش خبری بیبی سی و معاون وی نیز در ادامه رسواییهای این بنگاه خبرپراکنی و شیوع اپیدمی استعفا به دلیل گرفتار شدن این بنگاه در فساد، از سمتهایشان کناره گیری کردهاند. کناره گیری این دو نفر یک روز پس از استعفای «جورج انتویسل» مدیر کل بیبی سی انجام شده است.
بحران بیاعتمادی
اعتماد و اعتبار یگانه سرمایه هر رسانه است، اگر رسانهای هیچ سرمایه مالی، انسانی و فنی نداشته باشد، اما اعتماد مخاطب را داشته باشد، میتواند اهداف خود را در نگرش و رفتار مخاطب دنبال کند. اعتبار منابع خبری به عواملی نظیر بیطرفی، عینیت، درستی، جامعیت. نظایر آن نسبت داده شده است. همچنین مفاهیمی نظیر اعتماد، تخصص، خبرگی، صلاحیت، پویایی، درستی و بیطرفی از شاخصههای اعتبار رسانه و جذب مخاطب به سمت پیام رسانه است.
با این حال که بیبی سی خود را در همه موارد فوق سرآمد میداند، اما اتهام فساد اخلاقی در یک منبع اطلاع رسانی و تلاش برای سرپوش گذاشتن بر آن سبب شده است که بیبی سی با بحرانی مواجه شود که در نیم قرن گذشته سابقه نداشته است. «تیم دیویی کفیل» مدیریت بیبی سی با اذعان به وجود مشکلات زیاد در این شبکه وعده اصلاحات داده است. برخی در بیبی سی، بحران اخیر را شدیدترین بحران در طول فعالیت این موسسه میدانند.
وی میگوید که مسیر بازگشت بیبی سی به قلب ملت انگلیس مسیری دردناک خواهد بود. گفته میشود روحیه برخی از کارکنان بیبی سی به شدت کاهش یافته است و پس از یک هفته عناوین خبری منفی، چنین چیزی دور از انتظار نیز نیست.
برخی در بیبی سی، بحران اخیر را شدیدترین بحران در طول فعالیت این موسسه میدانند. بیبی سی موسسه خبری است که میگوید اعتبارش را از اعتماد مخاطبانش میگیرد و سوالی که مطرح میشود این است که این اعتماد تا چه اندازه از افشا شدن آسیب دیده است.
ماه گذشته و پس از افشای فساد اخلاقی گسترده «جیمی ساویل»، بنگاه «بیبیسی» به علت جلوگیری از پخش برنامه تحقیقی خود درباره فساد این مجری سابق، به شدت مورد انتقاد قرار گرفت و حتی مدیرکل «بیبیسی» نیز پذیرفت که جلوگیری از پخش این برنامه اشتباه بوده و به اعتبار «بیبیسی» لطمه جدی زده است. در حال حاضر چهار تحقیق جداگانه در مورد عملکرد بیبی سی در پوشش خبری رسوایی جیمی ساویل، فرهنگ و سنتهای رایج در بیبی سی در دوره کاری او، روشهای مقابله با آزار جنسی در بیبی سی و برنامه اخیر نیوزنایت (که به کناره گیری مدیرعامل بیبی سی منجر شد) در جریان است.
تاکتیکهای بیبی سی برای پوشاندن فساد
1- جلوگیری از انتشار اخبار درون سازمانی؛ یکی از قواعد مهم نزد رسانههایی چون بیبی سی، جلوگیری از انتشار اخبار درون سازمانیشان در سایر رسانهها است. البته این قواعد در زمره الزامات حرفهای و ساختاری این رسانهها علی الخصوص بیبی سی تلقی میشود. بیبی سی در 90 سال گذشته در این رابطه سرآمد بوده است و در این مدت اجازه نداده است اخبار آن به بیرون درز کند و وجهه خود در بین مردم را از دست بدهد.
2-تحریف دقیق وقایع؛ موضوع استعفای مدیرکل دو ماهه بیبی سی به دلیل دو رویداد متناسب با شرایط غیرحرفهای این رسانه و میزان بازتابی که در سطح بین الملل و داخل انگلستان داشته است از جمله حوادثی است که در چگونگی انتشار و طرح آن، قاعده فوق به وضوح مشاهده میشود. در این زمینه، چرایی این استعفا و پروسه طی شده از ابتدا تا نتیجه آن، که منجر به استعفای مدیر این رسانه شد، تماماً در رسانه بیبی سی بازگویی شد، به نحوی که حتی گمانه زنیهای سایر رسانهها پیرامون حواشی و اصول و رئوس این تحولات در این رسانه توسط سایر رسانهها نیز منبعث شده از همین فرایند است. بیبی سی از این رو به پوشش این خبر پرداخت تا این موضوع را نیز به شکل استادانهای تحریف نماید و از تلاش سایر رسانهها برای کشف حقیقت جلوگیری کند.
3-وعده به اصلاح برای عبور از بحران؛ بیبی سی اکنون با بحران بیاعتمادی و بحران مخاطب مواجه است، بحرانی که برای هر رسانهای کشنده و غیرقابل تحمل است و اکنون که بیبی سی در معرض فشار افکار عمومی جهانی قرار گرفته است، «کریس پتن» رئیس بیبی سی تراست گفت: اگر شما میپرسید که آیا بیبی سی به یک تغییر ساختاری بنیادین و اساسی نیاز دارد؟ بله باید بگویم که قطعاً این نیاز وجود دارد. بیبی سی نیاز به اصلاحات اساسی دارد تا در این توفان دوام بیاورد. این بحران که بیبی سی را احاطه کرده است با عمق این باور مرتبط است. بیبی سی خود را در یک بحران میبیند و تحت حمله قرار دارد. این شبکه اعتماد بخش زیادی از نهادهای سیاسی را از دست داده است. مسیر بازگشت بیبی سی به قلب ملت انگلیس مسیری دردناک خواهد بود، اما بسیاری از سوالات سخت و مهم برای مدیریت بیبی سی وجود خواهد داد.
4- عدم اشاره به اصل موضوع؛ بیبی سی خطاهای همه را از ریشه شناسایی میکند و خطاهای خود را با توسل به موضوعات جزئی پیگیری میکند و در تلاش است که بحران اخلاقی در این شبکه را فقط مختص فردی بداند که ممکن است در چند دهه پیش آن را مرتکب شده است.
5-فرار از پاسخگویی؛ بیبی سی در تلاش است که از پاسخگویی به افکار عمومی در رابطه با فساد جنسی در این شبکه تلویزیونی و همچنین فساد جنسی سیاستمداران تا جایی که منافعش تهدید نشده است، خودداری کند و...
بیبیسی فارسی و پهلوی گرایی
یکی از بخشهای دیگری که در آینده تشت رسوایی آن نیز بر زمین میخورد بیبی سی فارسی است؛ شبکهای که برای براندازی ایران راه اندازی شده و در آینده با افشا شدن میزان کمکهای یهودیان، بهاییها وخانواده پهلوی اعتماد آن دچار خدشه خواهد شد. در سال جاری علاوه بر این کمکهای ویژه، منابع موثق از کمک یک میلیون پوندی مرکز اصلی بهائیت در سرزمینهای اشغالی (اسرائیل)، کمک 750هزار یورویی چند خانواده ثروتمند و معروف بهایی و کمک یک میلیون و 300 هزار پوندی انجمن یهودیان ایرانی لندن به شبکه بیبی سی فارسی خبر میدهند. فرح پهلوی نیز در بازدیدی که از بیبی سی فارسی داشت، 500 هزار دلار به این شبکه تقدیم کرد و اشرف پهلوی نیز سود یکی از سپردههای مالی هنگفت خود را به بیبی سی اختصاص داد.
در گفتمان بیبی سی فارسی رگههای پهلوی گرایی و حمایت از گروههای سلطنت طلب در داخل و خارج ایران به صراحت دیده میشود. این شبکه تلویزیونی درصدد است که با متهم کردن جمهوری اسلامی، نظام مستبد و پادشاهی پهلویها را یکی از نمونههای موفق حکومت داری در ایران معرفی کند. هرچند که این شبکه میکوشد که از ذائقههای اصلاح طلبی برای جلب مخاطب نیز بهره جوید، اما در عمق نگاه، تحلیل و راهبرد او براندازی جمهوری اسلامی مدنظر است. به نظر میرسد که با توجه به حمایت افراد فاسد از این شبکه و همچنین ماهیت فسادپرور آن سونامی فساد در آینده سبب شود که بیبی سی اعتبار خود را نزد مخاطبان از دست بدهد.