گروه دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»، فاطمه مقدمی، طی گزارش منابع رسمی سی درصد جمعیت پاکستان را شیعیان تشکیل می دهند؛ اما متاسفانه خبر کشتار، ترور و حمله به شیعیان هر چند وقت یک بار تیتر رسانههای داخلی میشود و این نشان از شدت حملات و گسترش نا امنی بر علیه شیعیان مظلوم پاکستان دارد.
برخی از کارشناسان سیاسی علت رواج این ناامنی را در ضعف دولت پاکستان میدانند و بعضی دیگر نقش دولتهای استعماری و غرب را در مسلح کردن تروریستها قابل توجه میدانند. به هر نحو گسترش تروریسم در پاکستان تا به آن اندازه گسترش یافته است که در ادبیات سیاسی از آن به عنوان «بهشت امن تروریستها» نام برده میشود.
هرچند که ضعف دولت پاکستان در ایجاد آرامش در مناطق تحت سلطه وی مشهود است، اما سوال اساسی و مهم آن است که ریشه این تحرکات فرقه ای که سبب کشتار مردم مسلمان آن هم در حال اقامه نماز میشود در کجاست؟
در حقیقت برررسی و تبیین ریشه تفکراتی که سبب رواج خشونتگریهای حداکثری و ایجاد رعب و ناامنی می شود یکی از عوامل بسیار مهم و قابل توجه است.
رواج مدارس مذهبی با رویکرد نظامی یکی از اساسیترین علل شیوع ناامنی برای شیعیان پاکستان
در نگاه نخست به تاریخ اندیشه سیاسی پاکستان می توان دانست رواج مدارس مذهبی با رویکرد نظامی یکی از اساسیترین علل شیوع این نا امنی در منطقه است.
ژنرال ضیاء الحق و بردن مدارس مذهبی زیر چتر حمایت آل سعود
رواج مدارس مذهبی در پاکستان به زمان قدرت گیری ژنرال ضیاء الحق که علاقهمند به وهابیت بود باز میگردد. از آن جا که توسعه مکتب سلفی در سراسر جهان اسلام به کمک دلارهای نفتی یک هدف اساسی و بلند مدت برای عربستان سعودی محسوب می گردید، ژنرال ضیاء توانست از این طریق، مدارس مذهبی را زیر چتر حمایت آل سعود ببرد.
این در حالی بود که در دوران ضیاء الحق برای نخستین بار در تاریخ پاکستان، حکومت به حمایت مالی از توسعه آموزشهای مذهبی اقدام نمود و حتی پرداخت زکات جهت تأمین هزینه مدارس مذهبی برای شهروندان این کشور الزامی گردید.
ژنرال ضیاء در راستای موفقیت هر چه بیشتر مدارس مذهبی اقدام به کاهش بودجه عمومی آموزش و پرورش پاکستان نمود. با کاهش بودجه عمومی آموزش و پرورش، فرزندان خانوادههای فقیر به ویژه در سطح روستاها به سوی مدارس مذهبی که کمک هزینه تحصیلی آن ها پرداخت شده بود، فرستاده شدند.
به موازات این مهم، ژنرال ضیاء دستور داد مدارک تحصیلی این مدارس معتبر شناخته شود و دستگاه های دولتی به ویژه ارتش موظف به جذب این نیروها در سمتهای مختلف شدند. حتی برای مدتی ارتقاء درجه نظامیان به این بستگی داشت که آنها فرایض را کاملاً به جا آورده و در مدارس مذهبی دوره هایی را گذرانده باشند.
بر اساس آمار تعداد مدارس مذهبی افراطی پاکستان، بیش از 12153 باب مدرسه در سراسر کشور با بیش از 242/549/1 دانش آموز مشغول به تحصیل می باشد.
به عقیده بسیاری از کارشناسان، مدارس مذهبی پاکستان به عنوان باشگاه تروریسم پروری در میان کشورهای منطقه محسوب میگردد. وجود چندین هزار مدرسه مذهبی تندرو در خاک پاکستان سبب پرورش فرهنگ خشونت و عدم تحمل مخالفان و تکثر گرایی شده است.
مدارس مذهبی اقدام به مداخلات غیر قانونی کرده اند و خشونتهای نابخشودنی را به بهانه دستورات دین اسلام به انجام می رسانند.
مدارس مذهبی پاکستان ویروسی خطرناک در سطح منطقه
در حقیقت مدارس مذهبی پاکستان را میتوان به مانند ویروسی خطرناک در سطح منطقه دانست که سبب فراهم شدن بستری مناسب برای حضور گروه های تروریستی در خاک پاکستان شده است.
نظر به اینکه مدارس مذهبی پاکستان شخصیت هایی مانند بن لادن و ملا عمر را به عنوان قهرمانان شکست ناپذیر معرفی نموده و از طریق شستشوی مغزی محصلان، آن ها را تشویق به اجرای عملیات های تروریستی و انتحاری در هر نقطه از جهان می نمایند می توان بازتاب تفکرات رادیکالیستی و گستره تأثیر آن ها را در این مراکز به وضوح مشاهده نمود.
منبع: مقاله رادیکالیسم اسلامی در پاکستان؛ از ملیگرایی تا جهانگرایی