احتمال توقف خدمات ژنتیک به دلیل اعتبار کم / محدودیت بارز تجهیزات در مبادلات تجاری
جواد توکلی بزاز در گفت‌و گو با خبرنگار علمی «خبرگزاری دانشجو»، در حاشیه سومین کنگره ژنتیک با اشاره به هدف از برگزاری این کنگره گفت: خوشبختانه طی سال‌های اخیر شاهد توسعه بسیار خوب تحقیقات ژنتیک پزشکی و ارائه خدمات در این زمینه در کشور بوده‌ایم، به طوری که آزمایشگاه‌های بخش ژنتیک در استان‌های تهران، مازندران، ساری، بابل، گیلان، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، فارس، آذربایجان، مرکزی، اصفهان، یزد، کرمان و سیستان و بلوچستان فعال هستند.
وی با بیان اینکه تحقیقات فراوان و پراکنده ای در علم ژنتیک انجام می‌شود، افزود: بهره‌برداری صحیح از این تحقیقات این است که طی هر دو سال یک بار محققان این حوزه تجربیات و دستاوردهای خود را در اختیار دیگران قرار دهند.
رئیس انجمن علمی ژنتیک ایران ادامه داد: با توجه به تازه بودن این رشته تخصصی که حیات آن کمتر از 10 سال است، انتظار داریم فعالان ژنتیک بتوانند در این کنگره، اطلاعات و ایده‌های خود را برای ایجاد طرح‌های مشترک در کشور مبادله کنند.
توکلی بزاز با اشاره به فعالیت اداره ژنتیک در وزارت بهداشت یادآور شد: اداره ژنتیک متولی سیاست‌گذاری و هدایت ژنتیک و ناظر بر فعالیت‌های این بخش در کشور است و این کنگره نیز مجالی را به فعالان این حوزه می‌دهد که در جریان برنامه‌های این اداره قرار بگیرند.
وی درباره موقعیت علم ژنتیک کشور گفت: ما در سطح منطقه از موقعیت شایسته‌ای برخوردار هستیم، اما موقعیت ما در سطح بین‌الملل با کشورهایی که مولد این دانش بوده‌اند، قابل مقایسه نیست؛ زیرا هر ساله شاهد یک جهش عمده در این کشورها به دلیل اختصاص اعتبار هستیم.
رئیس انجمن علمی ژنتیک ایران افزود: علاوه بر این، سابقه بسیاری که در این زمینه وجود دارد، سبب فاصله فراوان ما با این کشورها شده است و متأسفانه در یک سال اخیر نیز شاهد محدودیت‌هایی در مسیر پیش‌رونده دانش ژنتیک پزشکی بوده‌ایم.
توکلی بزاز با بیان اینکه عمده این مشکلات مربوط به تأمین ارزی است، ادامه داد: دانش ژنتیک پزشکی هم در قالب طرح‌های تحقیقاتی و هم در قالب خدمات تشخیصی- آزمایشگاهی مستلزم صرف مواد و ملزوماتی هستند که با ارزبری بالا قابل تامین می باشد، در حالی که چندین برابر شدن قیمت ارز در کشور، علم ژنتیک را با محدودیت مواجه کرده است.
وی با اشاره به انجام تحقیقات دانشجویی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور اظهار داشت: تخصیص بودجه در این باره مناسب صورت نگرفته است و در حال حاضر این تحقیقات با همان میزان اعتبار که یک سوم هزینه‌های فعلی است، در حال انجام می باشد که به طور قطع احتمال توقف خدمات ژنتیک وجود دارد.
رئیس انجمن علمی ژنتیک ایران افزود: علاوه بر این محدودیت‌هایی نیز در مبادلات تجاری پیش آمده است که حتی با داشتن ارز کافی امکان تهیه و وارد کردن تجهیزات یا وجود ندارد یا به سختی انجام می‌شود؛ زیرا تجهیزات این بخش جزو اقلام تحریم شده است، به همین دلیل تهیه تجهیزات ژنتیک پزشکی از مبادی غیررسمی صورت می‌گیرد و این باعث چند برابر شدن هزینه‌های این تجهیزات می‌شود.
توکلی‌بزاز گفت: فشار و محدودیت بسیار بارزی در ادامه مسیر علم ژنتیک ایجاد شده است.
وی افزود: انجام تحقیقات بر روی اقوام ایرانی برای شناخت ساختار ژنی ایران و سپس مطالعه تاثیر ساختاری ژن بر روی وضعیت سلامت افراد، ماموریت و تکلیفی است که محققان ما در حال انجام آن هستند.
رئیس انجمن علمی ژنتیک ایران گفت: در حال حاضر انجام طرح‌های تحقیقاتی مقدمه‌ای برای دستیابی به نقشه ژنی جمعیت ایران می باشد که کاربرد آن در تشخیص بیماری‌ها است.
سومین کنگره ژنتیک پزشکی که از صبح امروز در تالار همایش‌های مرکز طبی کودکان با حضور 600 متخصص در حال برگزاری است تا فردا، 26 اردیبهشت ادامه دارد.