مشروح آخرین مناظره کاندیداهای ریاست جمهوری

به گزارش گروه سیاسی «خبرگزاری دانشجو»، سومین مناظره 8 کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری با موضوع سیاست داخلی و خارجی دقایقی پیش آغاز شد، کاندیداها بر اساس روند برنامه به ارائه دیدگاه‌های خود در این حوزه می‌پردازند.

محسن رضایی نامزد انتخابات ریاست جمهوری به عنوان نخستین نامزد دیدگاهها و رویکردهای خود را در حوزه سیاست خارجی ارائه کرد.

وی گفت: صحبتم را از اینجا می خواهم شروع کنم که امروز مردم ایران از کشمکش‌ها و نزاع‌های سیاسی خسته شده اند؛ مدیریت جناحی دیگر امروز جوابگو نیست، هرچند جناح سیاسی ،سرمایه مهم ما هستند و باید از آنها استفاده کنیم.

وی افزود: ما به دنبال آن هستیم که دولت‌مان دنبال حق مردم، کارگران، دانشمندان، متفکران، نخبگان و طلاب باشد و می‌خواهیم به یک خیزش مردم خواهی اسلامی روی آوریم. لذا از همه تقاضا می کنیم در این رابطه به ما کمک کنند.

رضایی گفت: به همین دلیل سیاست خارجی و داخلی خود را بر این اساس تنظیم می کنیم که یک دولت فراگیر و جامع امید درست کنیم که به دنبال تحقق حقوق مردم باشد.

وی افزود: برای ما مهم این است که زندگی مردم را بهبود دهیم و سیاست خارجی را به نحوی گسترش و توسعه دهیم که به یک دیپلماسی موفق اقتصادی کشیده شود.

رضایی اضافه کرد: پیوندهای ‌مان را با کشورهای منطقه و اسلامی گسترش دهیم و روابط خود را در دنیا به نحوی سازماندهی کنیم که در صحنه بین الملل بتوانیم توسعه اقتصادی و فرهنگی را در کنار دستیابی به قدرتی که به فضل پروردگار متعال امروز در دست داریم، گسترش دهیم.

رضایی گفت: حق مردم به یک فداکاری بزرگ نیازمند است، چه توسط خود مردم که از دولت گرفته شود از جامعه گرفته شود و چه توسط خودشان که در اختیار خودشان است، به دست بیاید.

وی گفت: از طرف دیگر دولتمردانی باید بر سرکار بیاوریم که انشاءالله در دولت ما بر سر کار خواهند آمد که قبل از اینکه به فکر جناح یا گروه خاصی باشند، به فکر مردم خواهند بود.

رضایی افزود: بنابراین می خواهم اعلام کنم که کشمکش‌های سیاسی بس است. ما دست به دست هم خواهیم داد و به فضل پروردگار متعال، از همه افراد توانمند در هر جناحی، هر گروه ، قوم و استانی که هستند، این دولت فراگیر را به وجود می آوریم و توجه همه را به حقوق مردم، تحول در اقتصاد و فرهنگ جامعه سمت و سو خواهیم داد.

رضایی گفت: بنابراین در دولت ما قول می دهم که منازعات سیاسی پایان یابد، میزهای گفت وگو را شکل خواهیم داد، آزادی‌های مشروع را در داخل کشور تثبیت و حمایت خواهم کرد و قوانین و مقرراتی را تنظیم خواهیم کرد که همه بتوانند از حقوق خود دفاع کنند.

پس از صحبت چهار دقیقه ای محسن رضایی، علی اکبر ولایتی پرسید: سیاست آقای رضایی درباره حل مسائل هسته ای چیست؟

در ادامه نوبت به حسن روحانی رسید و خطاب به آقای رضایی گفت: آقای رضایی به بحث اداره و مدیریت در شرایط جدید اشاره کرد می خواهم تاکید کنم اگر می خواهیم کشور را در مسیر جدید قرار دهیم باید به وحدت، اتحاد و انسجام در کل جامعه بپردازیم که این برای سیاست داخلی و خارجی ما اساس است.

وی افزود: مدیران دلسوز و کاردانی را که منزوی شده اند به تخصص خود برگردانیم اصل جذب حداکثری و دفع حداقلی را اجرا و عملی کنیم، در سال های اخیر نه تنها نتوانستیم غیر همفکر را جذب کنیم بلکه حتی دوستان، همکاران و همفکران و نیروهای انقلابی را از دست دادیم.

روحانی گفت: باید تیغ حذف را کنار بگذاریم و از همه دلسوزان انقلاب و مدیران با تجربه استفاده کنیم، مدیریت جامعه ما باید دارای ثبات باشد و افرادی که در جامعه ما مدیریت را بر عهده می گیرند باید بر مبنای ضابطه و نه برمبنای رابطه باشد و اگر چارچوب مدیریت ملاک کار ما باشد فکر می کنم در سیاست خارجی و داخلی می توانیم قدم موثر را برداریم.

غلامعلی حداد عادل نیز نظر خود را درباره اظهارات محسن رضایی بیان کرد.

آقای حداد عادل گفت: آقای رضایی در مورد روش سیاست خارجی خود توضیح ندادند بلکه نتیجه را گفتند.

وی افزود: اینکه دیپلماسی موفق اقتصادی و همچنین رابطه موثر با همسایگان داشته باشیم اینها همه نتیجه است اما پرسش این است که می خواهیم با چه روشی به آن برسیم.

حدادعادل تاکید کرد: نتیجه مطلوب است اما روش دستیابی به آن نیز مهم است.

در ادامه مجری برنامه نظر آقای جلیلی را درباره صحبت های آقای رضایی جویا شد که این نامزد انتخابات گفت: نظری ندارم.

سپس قالیباف درباره اظهارات رضایی گفت: به سمت وحدت رفتن اساس کار است اما تجربه گذشته نشان داده است که در عرصه سیاست داخلی چه اصلاح طلب چه اصولگرا، چه چپ چه راست نگاهشان عملا در عمل خلاف آنچه که گفته بودند بود و رفتارشان جناحی بود.

وی افزود: پرسش این است که آقای رضایی با چه روشی می خواهند به این هدف برسند.

محمد رضا عارف نامزد انتخابات ریاست جمهوری در بحث امنیت و آزادی به مصداق هایی اشاره کرد و گفت: که دو جوان در بازار تهران بخاطر این که گفته اند؛ درود بر عارف و سلام بر خاتمی دستگیر شده اند یا در دانشگاهی یکی از جوانان بعد از برنامه وی دو سه هفته ای بازداشت شده است.

عارف با تاکید بر این که مقام معظم رهبری فرموده اند باید از همه ظرفیت های قانون اساسی استفاده کنیم گفت: در زمانی که به دنبال خلق حماسه سیاسی هستیم باید با برخی تنگ نظری هایی که گاهی دیده می شود برخورد کنیم.

عارف مثال دیگری نیز از همین نوع زد و گفت: تعدادی از جوانان پوستر من و آقای سید حسن خمینی و خاتمی را تهیه کرده بودند اما برخی از توزیع آن جلوگیری کردند.

در ادامه این مناظره آقای غرضی درباره سخنان آقای رضایی گفت: بنده تشخیص می دهم سیاست داخلی مبنی بر جلب رضایت عامه است و با فرمایشات شما مغایرتی ندارد.

وی با طرح این پرسش که جلب رضایت عامه از طریق کانالهای تعریف شده انجام می شود یا کانالهای جدیدی را معرفی می کنید؟ گفت: اینکه شما بتوانید در داخل کشور مشکلاتی را که در گذشته فراهم شده است از بین ببرید باید روشهای جدیدی را معرفی کنید که بتوانید به جلب رضایت عامه بینجامد.

غرضی انعکاس استعداد داخلی کشور را تعریفی از سیاست خارجی دانست و گفت: آیا مشکلات داخل کشور و عدم وجود یک تناسب بین استعدادهای داخلی به شما اجازه می دهد در سیاست خارجی روشی انتخاب کنید تا بتواند به حل مسئله کمک کند؟ .

غرضی بیکاری، ‌تورم، مواد مخدر، گرفتاری های سیستمی و دولتی در رابطه با مردم را که از عدالت خارج شده  از مشکلات پیش روی خواند و گفت: زمانی که شما با این مشکلات روبرو هستید در مقابله با جریانات خارجی چه ابزاری دارید تا جریانات خارجی را قانع کنید تا در داخل کشور صاحب قدرت هستید؟.

محسن رضایی در پاسخ به سوال هفت نامزد درخصوص سیاست خارجی خود گفت: خوشبختانه بسیاری از اظهارات موید رویکرد من هستند.

وی افزود: امروز با دو چالش روبرو هستیم اول این که افراد سرجای خود نیستند و اولین کاری که من انجام خواهم داد هر کس را سر جای خود قرار خواهم داد و اطمینان دارم 50 درصد مشکلات به این صورت حل خواهد شد نکته دوم این که باید یک دولت فراگیر با دو محوریت در واقع تشکیل داد که اولین محور این است که افراد کارآمد و باعرضه را بکار بگیریم و دوم این که این افراد رهبری و نظام را قبول داشته باشند.

وی افزود: از اینجا به بعد برای من مهم نیست من از همه جناح ها استفاده خواهم کرد که این کار به کشور انسجام می دهد.

رضایی افزود:‌سابقه مدیریتی من همین است من در سپاه زمانی که مسئولیت داشتم از همه جناح ها حضور داشتند و من از همه جناح ها فرمانده تربیت کردم.

رضایی با اشاره به بحث آزادیخواهی گفت: آزادیخواهی یک احساس نیست و من دنبال این هستم که نهاد آزادی را در کشور مستقر کنم که در آن مجموعه رویه ها ، آموزش و تربیت در نظر گرفته شود تا نهال آزادی در جامعه کاشته شود وگرنه این بحث مثل یک شعار در کشور باقی خواهد ماند.

رضایی افزود: بعضی صحبت ها متأسفانه در کشور حاکی از دعواست ما می گوییم دعوا بس است مردم مشکل نان دارند و باید همه بسیج شویم تا مشکلات  مردم حل و فصل شود.

او در ادامه افزود: مدیریت جناحی در کشور کارش تمام شده است ما مدیریت فراجناحی می خواهیم نه این که جناح هایی را که گنجینه کشورمان هستند کنار بگذاریم.

او افزود: استراتژی من در سیاست خارجی مانند یک قیچی عمل خواهد کرد که یک لبه آن کارآمدی اقتصادی و مدیریت قدرتمند کشور و رفع تحریم هاست. لبه دوم این قیچی هم به این صورت خواهد بود که قوی ترین دیپلمات ها را بسیج می کنیم تا با یک دیپلماسی قوی با این قیچی تحریم ها را برداریم.

محسن رضایی درباره موضوع هسته ای کشور نیز گفت: پرونده هسته ای را باید خاتمه بدهیم و  جلوی گذشت زمان را که غربی ها دنبال آن هستند خواهیم گرفت.

در حاشیه : انتقاد رضایی از زمان

رضایی از زمان صحبت کردن نامزدها انتقاد کرد .

محسن رضایی بعد از آنکه در پاسخ به سوالات نامزدها در نقد برنامه هایش شروع به دفاع از برنامه های خود کرد به زمان دو دقیقه دفاع انتقاد کرد و گفت: تا می خواهیم صحبت کنیم و کلام منعقد شود و جواب آقایان را بدهیم زمان تمام می شود،‌ کاری کنید که حرفها جویده جویده نشود .

مجری هم گفت : انشاالله در ادامه برنامه وقت برای همه حرفهای شما خواهد بود.

محمد باقر قالیباف به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری دیدگاهها و رویکردهای خود را در حوزه سیاست خارجی ارائه کرد.

بر اساس قرعه نوبت به محمد باقر قالیباف رسید و وی پشت تریبون قرار گرفت و گفت: عرض تبریک به مناسبت عید مبعث به همه ملت عزیز و شریف ایران.

وی گفت: اجازه می خواهم بحث را از قسمت سیاست خارجی آغاز کنم که نکته مهم و کلیدی امروز ما می تواند باشد و نقش کلیدی داشته باشد برای تاثیرگذاری در اداره کشور.

وی افزود: اول یک نکته را اشاره کنم که من درسیاست خارجی چه هدفی را دنبال می کنم، سیاست خارجی باید منافع ملی و امنیت ملی ما را و همچنین هویت ملی ، هویت دینی و هویت انقلابی ما را تضمین کند این رسالتی است که برعهده سیاست خارجی و دستگاه دیپلماسی کشور است.

قالیباف گفت: فکر می کنم در حوزه سیاست خارجی مثل بقیه حوزه ها مثل اقتصاد مثل سیاست داخلی یا فرهنگ نباید دستگاه دیپلماسی ما خارج از سند چشم انداز و سیاست های کلان برنامه حرکت کند یعنی این خودش اولین اشکال است پس باید بر این مدار حرکت کنیم و اینجا مهم این است که تاکید کنیم دستگاه دیپلماسی ما که مدیریت اجرایی تحقق این اهداف را دارد چه وضعیتی را دارد آیا از تواناییهای لازم برخوردار بوده یا نبوده است؟

وی افزود: من اینجا معتقدم که حوزه دیپلماسی ما در سالیانی که گذشته است نتوانسته در تحقق اهداف سیاست خارجی ما موفق باشد؛ شما نگاه کنید در حوزه اقتصادی در یارانه ها کسی با یارانه ها مخالف نیست همه می گویند خوب است ولی وقتی می آید در اجرا همه ضعف هایش دیده شد.

قالیباف گفت: ما دقیقا در حوزه سیاست خارجی هم در رویکردها دچار اشکال نیستیم در حوزه دیپلماسی که می خواهد آنها را تحقق بدهد و وزارت خارجه بحث شورای امنیت ملی ما باید در تحقق این ها حرکت کند که این نکته مهمی است که باید به آن توجه کرد و اینجا چالش ماست.

وی گفت: یعنی اگر بنده مرتب بر این موضوع تاکید دارم که ما نیازمند یک تغییر در رویکردهای مدیریتی برای اداره جامعه مان هستیم یک بخش آن سیاست خارجی است که در سیاست خارجی ما کارنامه قابل قبولی در حوزه دیپلماسی که تحقق برنامه ما است نداریم و نداشتیم.

قالیباف گفت:‌ البته من این را بگویم همیشه زحمات به جای خود ولی مخصوصا سیاست خارجی و تغییر شرایط بین المللی و محیط بین الملل مرتب در حال تغییر است بنابراین ما باید خیلی به روز و به هنگام و با درایت و پختگی و با تحلیل صحیح حرکت کنیم.

قالیباف گفت: بنده برای حوزه دیپلماسی پنج محور جدی را در موضوع کاری داریم اول تحقق در انسجام داخلی؛ باید بدانیم دولتی که در درون کشور خودش مورد قبول و مورد تحسین مردم خودش نباشد در پشت هیچ میز چه مذاکره و مقاومتی و استقامتی و چه مورد توجه دنیا قرار نخواهد گرفت باید توجه کنیم که در درون کشور الگوی درست داشته باشیم.

قالیباف گفت: دوم دیپلماسی فعال منطقه گرایی این هم طبق برنامه هست هم از مزیت های نسبی سیاست های خارجی ماست که در حوزه منطقه گرایی نقطه قوت ماست و باید به آن توجه کنیم.

وی افزود: فعال کردن دیپلماسی اقتصادی به نظر من در حوزه دیپلماسی اقتصادی ما یا تعطیل بودیم یا کارنامه مشخصی را ما ندیده ایم اگر کارنامه مشخصی هست بشنویم خوب است.

در حوزه دیپلماسی عمومی باید به طور جد توجه کنیم و پنجم راهبرد مقاومت مقتدرانه و یک رقابت هوشمندانه در سطح بین المللی.

عارف در انتقاد به سخنان قالیباف گفت: شما در دو مناظره قبلی بیشتر به توانایی روی مدیریت بخشی تأکید داشتید و یکی از مشکلات ما در کشور بخشی نگری است.

محمدرضا عارف افزود: مدیران ما تلاش می کنند مشکلات بخش خودشان را حل کنند و متأسفانه به تأثیر آن روی دیگر بخش های جامعه توجهی ندارند.

وی گفت: درباره نوع معماری شهری که شما گفته بودید بر عهده شورای عالی انقلاب فرهنگی است، آیا شما نمی توانستید در این زمینه پیشنهاد دهنده باشید؟

عارف افزود: اگر با بخشی نگری فقط طرح های عمرانی تهران را دنبال کنید آیا از برخی مسائل دیگر مثل محیط زیست غافل نمی شوید؟

وی گفت: در زمان شهرداری شما قیمت زمین شش برابر شده است، آیا فروش تراکم در این افزایش قیمت ، سهمی نداشته است؟

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری افزود: شما تراکم را برای انجام طرح های عمرانی تهران پیش فروش کرده اید.

قالیباف در پاسخ گفت: من همین جا این موضوع را تکذیب می کنم که عارف هم پاسخ داد: بگذارید سؤالم تمام بشود.

عارف افزود:ریاست جمهوری مدیریت فرابخشی لازم دارد، توانایی خود را برای مدیریت فرابخشی به مردم بگویید.

غرضی نیز در انتقاد به قالیباف گفت: این شانزده سالی که در دولت بودم نکته ای را که یاد گرفتیم این بود که سیاست خارجی متکی به استعداد داخلی است و اینکه برویم به یک کشور خارجی بگوییم می خواهیم سیاست خارجی خود را عوض کنیم و یا اینکه آدمی را پیدا کنیم که نامه ای جداگانه بنویسیم، هیچ کشوری این موضوع را قبول نمی کند و هیچ کشوری ذهن و رفتارش به ما عوض نمی شود و با تغییر اشخاص، سیاست های خارجی عوض نمی شود.

وی افزود: نباید تصور کنیم که اگر در سیاست خارجی موفق یا ناموفق بوده ایم به اشخاص مربوط بوده است بلکه به استعداد داخلی مربوط است.

غرضی با اشاره به برخی مشکلات اقتصادی کشور گفت: باید برای تغییر سیاست خارجی، اول استعداد داخلی را تغییر دهیم.

وی افزود: اینکه بگویید می روم و به فلان کشور می گویم که سیاست خارجی ما با تغییر دولت، تغییر کرده است، این شدنی نیست زیرا سیاست خارجی در دنیا تنظیم شده است.

غرضی خطاب به قالیباف گفت: پیشنهادهای شما با این حساب ممکن نیست و اگر هست بگویید در سیاست داخلی آیا شما استعداد جمعی در عقبه خود دارید که مشکلات سیاسی داخلی را حل کند که همه کشور را تحت فشار قرار  داده است؟.

علی اکبر ولایتی در سومین مناظره تلویزیونی نامزدهای ریاست جمهوری در نقد دیدگاههای محمدباقر قالیباف گفت: آقای قالیباف مطالبی را درباره سیاست خارجی گفت اما مسائل دیگری هم هست که باید به آن توجه شود که مهمترین آن تربیت نیروی کارآمد و متخصص است.

وی افزود: من که در وزارت امور خارجه بودم دانشکده این وزارتخانه را تأسیس کردم که از آن زمان تاکنون حدود 800 نفر کارشناس در امور بین الملل با حداقل آگاهی به دو زبان زنده دنیا تربیت شدند و ما در وزارت امور خارجه این کار را آغاز کردیم.

ولایتی گفت: آن روز که به وزارت امور خارجه وارد شدم 9 سفیر داشتیم اما روزی که از این وزارتخانه رفتم تعداد سفرا ، کارداران و سرکنسولها به 136 نفر رسید؛ به تدریج این دانشکده پس از رفتن من به حالت نیمه تعطیل درآمد و دیگر آن رسالت را برای خود قائل نبود.

وی افزود: کار به جایی رسیده است که آزمون ورودی برگزار می شود و از میان افرادی که دارای کارشناسی علوم سیاسی یا رشته های مرتبط هستند وارد وزارت امور خارجه شدند در حالیکه آن زمان که ما دانشکده را تأسیس کردیم ورود افراد با گزینش بود و بعد هم همان افراد به عنوان کارورز از سال دوم و سوم به بعد در حوزه های مختلف آموزش می دیدند.

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: این موجب شد که ما پس از مدتی توانستیم دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران را که از صفر آغاز کرده بودیم پیش ببریم زیرا نمی شد دیپلماسی جمهوری اسلامی  را بر دیپلماسی زمان شاه بنا کرد و وزارت امور خارجه از معدود وزارتخانه هایی بود که پس از انقلاب فعالیتش را از صفر آغاز کرد.

ولایتی خطاب به قالیباف افزود: مطالبی که شما گفتید اگر با این تکمیل شود که عزمتان بر این است که دوباره تربیت کارشناسان زبان دان و آشنا به مسائل بین الملل را که دائم رو به تحول است تربیت کنیم این افراد در عرصه بین الملل عوامل کار شما می شوند زیرا در این عرصه رابطه میان کشورها ، رابطه میان انسانهاست.

محسن رضایی پیش از آقای ولایتی گفت: پرسشی از آقای قالیباف ندارم.

حسن روحانی در نقد سخنان قالیباف گفت: تعجب کردم از بیان آقای قالیباف در این زمینه که سیاست خارجی کشور ناموفق بود زیرا استثنا هم نکردند.

روحانی افزود: به اعتقاد من سیاست خارجی در دولت سازندگی به ریاست آیت الله هاشمی رفسنجانی در شرایطی که ما بعد از جنگ بودیم همان سیاست خارجی بود که توانستیم تکنولوژی را از خارج وارد کنیم و وام مورد نیاز را از خارج بگیریم و تحول بزرگ در کشور ایجاد کند.

وی گفت: این همان سیاست خارجی بود که باعث شد باقی مانده سرزمین ما از بعثی ها بازپس گرفته شود و همان سیاست خارجی بود که با کمک شورای عالی امنیت ملی آن زمان موفق شدیم همه اسرا را به کشور بازگردانیم.

نامزد یازدهمین دوره ریاست جمهوری افزود: سیاست خارجی آن دوره بود که صدام در سازمان ملل متحد و شورای امنیت محکوم شد.

روحانی گفت: در دوره ریاست جمهوری حجت الاسلام و المسلمین سید محمد خاتمی کشور از بحران نجات پیدا کرد در شرایطی که داستان یازده سپتامبر اتفاق افتاده بود ایران را متهم کرده بودند در شرایطی که ما دیدیم دو کشور منطقه مورد هجوم قرار گرفت و ایران همواره مورد لیست بود که بعد از افغانستان اول ایران یا عراق.

وی افزود: ما دیدیم که ایران توانست چگونه با تدبیر و برنامه ریزی از این مسیر کاملا جدا شود و بالاترین بهره برداری را سیاست خارجی ما کرد یعنی دشمن ما در افغانستان و عراق منکوب شد و ایران سالم باقی ماند و ما توانستیم به مردم افغانستان و عراق کمک کنیم.

روحانی گفت: سیاست خارجی ما در آن دو هشت سال بسیار موفق بود البته نمی خواهم بگویم در این هشت سال اخیر هیچ توفیقی نبوده است اما اینجور کل سیاست خارجی را زیرسوال بردن به اعتقاد من منصفانه نیست.

حداد عادل در ادامه مناظره با اشاره به مطلبی که آقای عارف در زمینه دستگیری چند نفر از هواداران وی بیان کرده بود گفت: ایشان می فرمایند چند نفر که اسم آقای عارف و آقای خاتمی را بیان کردند دستگیر شده اند، بنده نیز مطلب ایشان را انکار نمی کنم اما حتماً این موضوع یک سلیقه فردی بوده است. در این میان عارف گفت: بله بنده نیز منظورم این است که باید مقابل سلیقه های فردی گرفته شود.

در ادامه حداد عادل افزود: این اشتباهی است که امکان دارد در هر دوره ای حتی زمانی که شما به عنوان رئیس جمهور کشور انتخاب شوید ، مأموری در تشخیص اشتباه کند.

عارف در ادامه گفت:نتیجه این اقدام این بوده که بنده نمی توانم به آذربایجان بروم و خجالت می کشم.

حداد در ادامه افزود: همین حالا که ما به محل مناظره در صدا و سیما می آمدیم عده ای مقابل مدخل ورودی سازمان صدا و سیما ایستاده بودند و عکس آقای خاتمی و آقای عارف را در دست داشتند و شعار می داند و هیچ فردی نیز با آنها کار نداشت.

وی ادامه داد: نباید این تلقی صورت گیرد که فضای کشور چنین حالتی است. در فیلم های مستندی که این شب ها پخش می شود آقای خاتمی درباره عده ای اظهارنظر کردند و تصاویر آن نیز پخش شد و مطلوب است که این گونه مطرح شود، اگر این اتفاق روی داده شرایط کلی کشور ما نیست.

حداد عادل گفت: آقای روحانی هم که اشاره می کنند سیاست خارجی ما موفق بوده معتقدم که از اول انقلاب تاکنون موفقیت های زیادی در زمینه سیاست خارجی همه دولت ها داشته ایم و در هر دوره ای مشکلاتی بوده است همان طور که ایشان اشاره کردند در مجلس ششم شاهد آن بودیم که نمایندگان مجلس ششم مرتب در نطق های قبل از دستور عنوان می کردند که در دوره آقای هاشمی کشور به بحران کشیده شده است و این گونه بیان می کردند که آقای خاتمی آمده تا کشور را از بحران نجات دهد.

وی افزود: نمایندگان این دوره در مجلس تقصیرها را به گردن آقای هاشمی می انداختند و در همان دوران هم بود که دادگاه میکونوس بوجود آمد که خروج رئیس جمهور را از خروج از کشور ممنوع کرده بودند و یا در موضوع مطرح کردن محور شرارت که بوش به ایران هشدار داد پس از همه ی حرف هایی بود که در سیاست خارجی اتفاق افتاده بود.

حداد عادل گفت: خوب است که این مسائل مطرح شود تا تصور نشود که کارنامه همه 20 است و یک دوره خاصی زمستانی بوده است.

در این میان عارف به میان صحبت آقای حداد آمد و گفت: آقای حداد دشمنان ما ، ما را محور شرارت خطاب کردند که حداد در پاسخ گفت: بله. اما می خواهیم ببینیم در چه دوره ای اتفاق افتاد.

عارف ادامه داد که این موضع گیری شفاف دولت بوده در قبال غرب و آمریکا.

حداد گفت: بله اما می خواهم بگویم که هر موضع گیری که از خارج نسبت به ما صورت می گیرد به علت ضعف مدیریت داخل است.

سعید جلیلی در ادامه برنامه مناظره امروز با بیان این که دو نکته درباره اظهارات آقای قالیباف بیان می کنم گفت: نکاتی که در منطقه گرایی و دیپلماسی اقتصادی مطرح شد الان هم موجود است اما بحث این است که اینها را چگونه می خواهیم انجام دهیم زیرا مهم اجرای این بحث هاست.

وی افزود: نکته دوم که شما به درستی اشاره کردید سیاست خارجی براساس منافع و ارزش های کشور است سوال می کنم که اگر کشوری آن اصول ، اهداف و منافع اش در تعارض و تقابل با شما بود چگونه با آن کشور برخورد می کنید.

سعید جلیلی گفت: در گزارشی که شما به عنوان برنامه راهبردی دیپلماسی نوشته اید جمله ای آمده است که با نگاه های شما همخوانی ندارد.

وی ادامه داد: در این برنامه آمده است اگر به دنبال نظمی برای جهان هستیم نباید به گونه ای باشد که تصویر خارجی آن چالش قدرت هژمونی جهان باشد.

این نامزد ریاست جمهوری گفت: در صورتی که یکی از بحث های اساسی در سیاست خارجی این است که ما قدرت هژمون در جهان را قبول نداریم و با آن با چالش هستیم و اساساً انقلاب اسلامی بر این اساس استوار است.

وی ادامه داد: شما نوشتید که این علاقه به حاکمیت  بی نظمی که با مبانی عقیدتی نظام اسلامی سازگار نیست باشد. این بی نظمی در چالش با نظامی است که به زور می خواهد خود را از چند جهت به جهان حاکم کند.

جلیلی گفت: سیاست خارجه جمهوری اسلامی ایران یکی از رویکردهای بسیار مثبت نظام ما در سیاست خارجی است و قدرت نظام ما در سیاست خارجی است.

وی گفت: دستگاه ها باید با این موضوع خود را منطبق کنند.

جلیلی افزود: من هم قبول دارم که دستگاه دیپلماسی آن قدرت لازم را ندارد و وزارت خارجه ما به علت برخی تدابیر که از ابتدای انقلاب صورت گرفته ظرفیت بار بزرگ سیاست خارجی را ندارد و باید خیلی قوی تر از این باشد.

این نامزد ریاست جمهوری گفت: اما نکته ای که آقای روحانی مطرح کردند باید همه جانبه بررسی شود به گونه ای که درباره بحثی که آقای عارف مطرح کردند منظور آقای حداد عادل این است که در زمانی که برخی دوستان شعار همراهی با این نظم را می دادند و از تقابل های بیهوده به تعبیر آنها باید جلوگیری می شد پاسخش چه بود.

در دوره آقای هاشمی این بود که دو حکم جلب برای آقای هاشمی آمد در دوره آقای خاتمی این بود که پس از آن همه همکاری با غربی ها  در قضیه افغانستان ایران را محور شرارت نامیدند نه این که حرف آنها صحیح بود یا حکم جلب هر دو غلط بود.

جلیلی ادامه داد: بحث این است که این شیوه غلط است اگر ما با این شیوه بخواهیم وارد شویم سرانجام آن خواهد شد.

در این میان آقای روحانی در پاسخ به آقای جلیلی گفت: اما منافع ملی کشور حفظ شد.

جلیلی گفت: منافع ملی کشور کی حفظ شد، آن زمانی که دقیقاً بعد از آن  دوران عده ای نگران بودند که به عراق و افغانستان حمله شده ، نکند به ایران حمله شود ولی ظرفیتی ایجاد شد که پس از آن آمریکا در افغانستان و عراق زمین گیر شد.

روحانی پاسخ داد:این اتفاق چه زمانی افتاد. در زمانی که دوره آقای خاتمی بود.

جلیلی پاسخ داد: عده ای می گفتند ما گفتگوهای هسته ای که در بغداد داشتیم در تهران نتیجه بحث بغداد بود و این ادعای آقای بلر بود.

روحانی گفت: این بحث که اصلاً صحت ندارد.

جلیلی پاسخ داد: این اظهاراتی است که مطرح شده است و در یک چنین فضایی آنها احساس می کردند با دو حمله به عراق و افغانستان می توانند ایران را مرعوب کنند اما اتفاقاً پس از آن فضایی ایجاد شد که توانست آنها را زمین گیر کند.

روحانی در پاسخ گفت: آقای جلیلی تاریخ را که نمی شود تحریف کنیم.

جلیلی افزود: پس از این ماجراها آمریکایی ها به دنبال آن بودند که بیایید مذاکره کنیم تا ما بتوانیم در عراق جان سالم به در ببریم این می تواند اقتدار ایجاد کند.

وی در ادامه با اشاره به مطالبی که آقای عارف بیان کرده گفت: اگر ما می خواهیم از سلایق جلوگیری کنیم راهش قانون است و با قانون می توانیم جلوی سلایق بایستیم اگر ما بیاییم در اینجا با صراحت از کسانی که بزرگترین بی قانونی را کردند با افتخار یاد کنیم دامن زدن به سلائق می شود اگر کسی آمد خلاف قانون عمل کرد و ظلم بزرگ به نظام کرد و ما آمدیم او را مبنا قرار دادیم و با افتخار بیان کنیم.

در این میان آقای عارف به میان صحبت آقای جلیلی آمد و گفت: آقای جلیلی آیا عکس آقای خاتمی خلاف قانون است که جلیلی در پاسخ گفت من آن را مطرح نمی کنم بلکه در این باره صحبت می کنم که اگر بعد از این دوره انتخابات ریاست جمهوری که قانونی دارد که همه ما پذیرفتیم اگر پس از انتخابات کسانی آمدند و خلاف آن قانون شعاری دادند و شورای نگهبان انتخابات را تأیید کرد و پس از آن عده ای حق ندارند بیایند و خلاف آن مردم را بشورانند و بگویند رأی مردم و جمهوریت وتو بشود. این قانون است اگر خلاف این بشود از این بزرگتر بی قانونی نداریم.

قالیباف در پاسخ به منتقدان خود از انتقاد دکتر عارف شروع کرد و گفت: بعد از دولت تنها مجموعه ای که می تواند بخشی نگر نباشد شهرداری ها هستند چرا که شهرداری ها در تمام ابعاد شهرسازی، حمل و نقل، امور فرهنگی و اجتماعی و ازجمله در دیپلماسی عمومی و خارجی فعالند.

وی ادامه داد: در دوره مدیریت من توانستیم مجمع شهرداران آسیایی را با بیش از 100 شهر بزرگ آسیا ایجاد کنیم که دبیرخانه دائمی آن در تهران است، این دیپلماسی است.

قالیباف گفت: همچنین شهردار تهران عضو UCGL است و چندی پیش در کنفرانس بزرگ تغییرات آب و هوایی که مقامات بیست شهر جهان دعوت شده بودند از شهردار تهران نیز دعوت شده بود، بنابراین شهرداری جای بخشی نگری نیست.

وی در ادامه بحث تربیت منابع انسانی را که دکتر ولایتی آن را مطرح کرده بود مورد تأکید قرار داد و افزود: من بارها گفته ام نفت و گاز مهم است اما منابع انسانی مهمتر است و بازگشت نخبگان به متن تصمیم گیری، اساس کار من است.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در پاسخ به انتقاد دکتر روحانی نیز گفت: من معترض سیاست خارجی نبودم، همین که شش کشور بزرگ با ما حرف می زنند و اینکه ما به صورت مبنایی در جهان جلوی امریکا ایستاده ایم بسیار اهمیت دارد، آمریکا می گوید قدرت حق من است اما ما می گوییم حق ، قدرت است و همین جاست که نگاه اسلام در دیپلماسی ما مشخص می شود.

قالیباف ادامه داد: من حرفم در حوزه دیپلماسی است، من دست همه کسانی را که در این حوزه زحمت کشیده اند می بوسم اما شما می دانید آن روز که دیپلماسی خودمان را بر اساس نزدیکی به اتحادیه اروپا بنا نهادیم آنان سفرای خود را از کشور ما فراخواندند و سفیران ما را نیز از کشورشان بیرون کردند.

وی گفت: به اعتقاد من در دولت های سازندگی و اصلاحات در حوزه دیپلماسی اقتصادی، خوب عمل نشد.

قالیباف پرسید: کارنامه دولت سازندگی و اصلاحات در حوزه دیپلماسی اقتصادی چیست؟ شما بگویید.

در ادامه مناظره به قید قرعه آقای حداد عادل به تشریح برنامه هایش در زمینه سیاست داخلی و خارجی پرداخت  و با تبریک مبعث پیامبر (ص)، گفت: در داخل کشور می دانیم که در سیاست داخلی مشکل اقتصادی، امروز مشکل مهمی است و برای همه کاندیداها اولویت دارد.

وی افزود: مسلم است مشکل اقتصادی با تحریم ارتباط  دارد، تحریمی که دشمنان ان را فلج کننده نامیدند و ما اعتقاد داریم با مدیریت بهتر می شد و می شود اثار این تحریم را کم کرد.

اقای حداد عادل ادامه داد: در سیاست خارجی ما حل مسئله تحریم اولویت دارد و مهم این است که چگونه، برخی اینطور عنوان می کنند که مشکل فقط مدیریتی،  ظرافت های  دیپلماتیک است و شخصی برود و شخصی بیاید این مشکل حل می شود.

وی گفت: برخی گمان می کنند اگر ما به تحریم کنندگان لبخندی بزنیم و کدخدا را ببینیم، مسئله حل می شود، برخی مشکل عمدتا به گردن دولت فعلی می اندازند اما من این طور فکر نمی کنم.

اقای حداد عادل افزود: همه می دانند که  مسئله هسته ای بهانه است، ما ان روزی که مشکل هسته ای نداشتیم یعنی فعالیت هسته ای نکرده بودیم، در تحریم بودیم و دشمنان ما هم بهتر از ما می دانند که فعالیت هسته ای ما نظامی نیست.

وی با بیان اینکه  بنده صریح می گویم مشکل ما با امریکایی ها مشکل اصل انقلاب است، گفت:  انها چون ما خواهان استقلال بوده ایم و بر سر آن هستیم ،‌با ما مخالفت می کنند.

حداد عادل افزود: انها از روز اول انقلاب نسبت به ما همین نظر را داشتنند و تحریم داماتو  قبل از فعالیتهای هسته ای بود.

وی گفت: روز اول انقلاب که ما فعالیت هسته ای نداشتیم ،حقوق بشر مطرح نبود، انها چندین میلیارد پول ما را درهفته های اول بعد از پیروزی انقلاب مسدود کردند و هنوز پس نداده اند.

حداد عادل افزود: به نظر من پایه اصلی حل مشکل تحریم، این است که از موضع عزت و اقتدار مذاکره  و در سیاست خارجی عمل کنیم و به طور مثال ویتنام در برابر امریکا.

وی گفت: ما با وحدت و مدیریت و روحیه عزتمندانه ملت می توانیم از موضع قدرت در برابر تحریم ها مقابله مدبرانه کنیم، همان کاری که امام ،‌ در زمان جنگ کرد و وقتی صدام به ما حمله کرد امام عقب نشینی نکرد و  امروز هم رهبری می گویند این تحریم ،تحمیلی است و عزت و شرف ما در گرو مقاومت اقتصادی است.

حداد عادل افزود: امریکایی ها روزی با ما سر مذاکره واقعی می نشینند که بدانند ما در برابر فشار انها دستهایمان را به علامت تسلیم  بلند نمی کنیم و ملت ما از عزت و استقلال دست بر نمی دارند.

وی گفت: به طور مثال رفتاری که امریکا با چین داشت، چهل سال امریکا تلاش کرد چین را نادیده بگیرد، اما بعد از اینکه دید چین محکم در برابر  این کشور ایستاده است امریکا با این کشور تعامل کرد.

قبل از سخنان اقای حداد عادل مجری از نامزدها تشکر کرد و گفت : زمان های مصرف شده روبروی شماست و برای تنظیم وقت می توانید برنامه ریزی کنید.

جلیلی در ادامه گفت: نظری ندارم.

آقای قالیباف گفت: ما که بحثی با این آرمان ها و اهداف و حرکت های حق طلبانه نداریم، صحبت کردید با مدیریت این موضوع حل نمی شود، می گویید سیاست خارجی ماست که می تواند بیشترین منافع را برای کشور بیاورد و لذا مدیریت کلیدی است اگر غیر از این نظر دارید بفرمایید چرا؟

سپس نوبت به عارف رسید و گفت: چگونه و در چه شرایطی به این موضوع می رسید که مذاکره داشته باشید؟

غرضی در ادامه گفت: بفرمایید که عزت و اقتدار کشور مربوط به استعداد داخلی کشور است یا مکتوب در کتاب هاست شما زحمات زیادی در آموزش و پرورش کشیده اید چرا آموزش و پرورش و وزارت آموزش عالی، جوانان را به اشتغال نمی رسانند؟ شما چطور می توانید استعدادها را به اشتغال برسانید؟ چگونه می توانید عزت و اقتدار داشته باشید؟

وی افزود: بله ما در نفت، در مسائل امنیت و ارتش عزت و اقتدار داریم اما در سایر زمینه ها اشاره به چین می کنید، وقتی چین چهارشنبه بازارهای آمریکا و اروپا را گرفت نیکسون مجبور شد با چین بر روی میز مذاکره بنشیند.

در ادامه مناظره ، آقای رضایی در پاسخ به اظهارات آقای حداد عادل گفت: آقای حداد عادل شعاری صحبت می کنند ، مگر می شود سرنوشت کشوری را اینگونه با شعار پشت سر بگذاریم ؟

وی با بیان اینکه حتی یک دقیقه از وقت ملت را نباید گرفت ادامه داد: در این کشور گرفتار دو گروه شدیم ، عده ای همه اش شعار مقاومت می دهند مثل همان هایی که می گفتیم خرمشهر اشغال شده اگر راست می گویید بیایید کمک کنید تا خرمشهر آزاد شود مگر در آن زمان کسانی که در تهران می نشستند و شعار می دادند می توانستند به ملت ایران کمک کنند؟

رضایی افزود: گروه دیگر نیز می گویند کار تمام شده است و این تحریم اقتصادی پدر ما را در آورده و برویم تسلیم شویم، همین مسائل در دوران انقلاب و دفاع هم بود.

وی گفت: آقای حداد عادل می گویند زمانی آمریکاییها کنار می آیند که ما مقاومت کنیم، آیا ما مقاومت کنیم که مردم گرسنه بمانند؟ مقاومت کنیم که تحریم های اقتصادی آثارش را بیشتر نشان دهد؟

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با اشاره به اینکه تحریم ها تاکنون 30 تا 40 درصد آثار خود را نشان داده است با طرح این پرسش که  چرا آمریکاییها با ما وارد مذاکره جدی نمی شوند افزود: آنها در پی این هستند که زمان را از ما بگیرند تا  تحریم ها در اثر زمان همه آثار خود را بگذارد .

رضایی با طرح این پرسش که آیا نمی توانستیم کاری کنیم که آمریکاییها ، چین و روسیه را با خود همراه نکنند گفت: می توانستیم کاری کنیم که آمریکاییها در دیپلماسی شکست بخورند.

وی ادامه داد: مقاومت کردن باید منتج به نتیجه شود یعنی اینکه آمریکاییها بفهمند که تحریم ها بی اثر بوده است باید تولید را راه بیندازیم و با گرانی و بیکاری مقابله کنیم .

رضایی تاکید کرد: با چه زبانی بگوییم که اقتصاد هم نظام جمهوری اسلامی را حفظ می کند و هم زندگی مردم را بهبود می بخشد.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، حل مشکلات اقتصادی را راه برون رفت از مذاکرات دانست و گفت: زمانی که بتوانیم به آمریکاییها ثابت کنیم که سر پای خود ایستاده ایم و تحریم ها از نظر اقتصادی بر روی ما اثر نگذارد آنها آماده می شوند تا مذاکره کنند و در آن زمان هم باید مذاکره ما قوی باشد.

رضایی با اشاره به اینکه استراتژی قیچی که می گویم مربوط به همین موضوع است افزود: باید ابتدا کارآمدی اقتصادی و ظرفیت ها و تواناییهای عظیم خود را در کشور نشان دهیم و در این حالت کسی که در مقابل ماست وقتی ببیند وضعیت ما روز به روز بهتر می شود مذاکره منصفانه می کند اما اگر ببینند هزار تومان امروز ما برابر با 300 تومان دیروز است متوجه می شوند ما شعار می دهیم.

وی با درخواست از آقای حدادعادل که درباره این مسائل توضیح دهد اضافه کرد: اینکه می گوییم مقاومت می کنیم درست است اما این به شرطی است که از این مقاومت بهره برداری کنیم.

آقای ولایتی در پاسخ به اظهارات آقای حدادعادل تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران در بیش از 35 سال اخیر همواره با مشکلاتی در صحنه های بین المللی و منطقه ای روبرو بوده است و در جنگ تحمیلی هشت ساله هم عراق با پشتیبانی 40 کشور به ایران حمله کرده بود.

وی افزود: درست زمانی که همسایه شرقی ما یعنی افغانستان به اشغال نیروهای شوروی سابق درآمده بود همسایه غربی ما به ما حمله کرد که ما در آن زمان، جنگ و دیپلماسی را در پیش گرفتیم که موثر بود و باعث شد که به  افغانستان کمک کردیم که نیروهای شوروی را از این کشور بیرون کردند.

ولایتی گفت: دیپلماسی جنگ و مذاکره در آن زمان بسیار سخت تر از مذاکرات مربوط به مسایل هسته ای بود و باید مقاومت ما توام با تدبیر باشد.

این نامزد ریاست جمهوری افزود: باید در برابر زیاده خواهی های آنها بایستیم و در برابر مشکلاتی که برای ما ایجاد می کنند تدبیر کنیم.

حسن روحانی نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در نخستین وقت چهار دقیقه ای خود در سومین مناظره تلویزیونی گفت: اساس سیاست داخلی دولت تدبیر و امید بر مبنای اولاً تأمین امنیت و ایجاد آرامش برای همه مردم ایران در همه ابعاد زندگیشان ازجمله اقتصادی، فرهنگی، شغلی و حریم خصوصی خواهد بود.

روحانی افزود: همه ابعاد زندگی مردم باید به گونه ای باشد که مردم شب و روز در خانه، خیابان و سفر احساس امنیت و آرامش در ابعاد مختلف زندگیشان داشته باشند.

وی گفت: مسئله دوم آزادی است که مردم در همه ابعاد زندگی، آزادی مسئولانه را احساس کنند یعنی جایی که باید نظرشان را اعلام و مطالبشان را بیان کنند و یا اینکه در یک انتخابات با آزادی کامل بیایند و حضور پیدا کنند، متأسفانه امروز در برخی از موارد این آزادی حضور مردم در صحنه انتخابات با سخت گیری هایی همراه است که به اعتقاد من نیازی به این قدر سخت گیری نیست.

روحانی افزود: یک تا دو مورد آن را آقای عارف اشاره کرده است و من هم چند نمونه دارم که نمی خواهم وقت بگذرد اما باید مقداری با سعه صدر با این مسائل برخورد کنیم.

وی گفت: مسئله دیگر، عدالت در سراسر کشور و بحث حقوق شهروندی است که همه مردم کشور از هر قبیله، نژاد، آذری زبان، ترک، لر، ترکمن، عرب، بلوچ و همه و همه احساس کنند شهروند کشوری واحدند و از حقوق عادلانه و مساوی برخوردارند.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری افزود: باید زمینه را برای مشارکت همه مردم فراهم کنیم تا مردم با اعتماد کامل در بخش های مختلف سیاسی و اجتماعی مشارکت کنند و این مشارکت تنها برای انتخابات یا 22 بهمن نباشد بلکه در همه امور، مردم حضوری فعال و مشارکت داشته باشند تا کشور به سمت انسجام و قدرت ملی حرکت کند.

روحانی گفت: برای این کار نیاز به عقلانیت و اعتدال داریم و نیاز داریم که از افراط و تفریط دوری کنیم.

وی افزود: در بحث سیاست خارجی هم این چنین است، در سیاست خارجی باید منافع و امنیت ملی کشور را حفظ کنیم و بتوانیم شرایطی را فراهم کنیم تا فرصت های لازم برای مردم ما در صحنه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و سایر بخش ها به وجود آید.

روحانی گفت: اینکه در بحث ها اشاره شد در دولت سازندگی یا در دولت اصلاحات، سیاست خارجی ما ایراد و اشکال داشته است از بعضی از دوستان تعجب می کنم که اشاره می کنند به حرفی که در گوشه ی سایتی آن هم به صورت ناقص آمده است.

وی افزود: خوب است کتابی را که اخیراً آقای البرادعی نوشته است نگاه کنند و ببینند که می گوید جنگ پشت دروازه ایران بود و این تدبیر ایران بود که جلوی این جنگ را گرفت و سه کشور را به تهران دعوت کرد و آنها را سپر انسانی قرار داد و کتاب های دیگری که در این زمینه نوشته شده ازجمله کتابی که آقای جک استراو نوشته و گفته است جنگ حتمی بود و من آمدم اعلام کردم این جنگ احمقانه است و به خاطر این مرا برکنار کردند.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: واقعیت های تاریخی را تحریف نکنیم و بدانیم شرایط کشور چه بوده است، امروز هم ما باید این شرایط را برای کشور حفظ کنیم.

روحانی افزود: البته تأکید می کنم در سیاست های خارجی مهم، همه جا تأیید مقام معظم رهبری و هدایت های ایشان بوده است و آنچه راجع به دو دولت گفتم در واقع بخش بزرگی از آن هدایت های خود مقام معظم رهبری بوده است.

حدادعادل نیز در ادامه مناظره نظر خود را درباره صحبت های آقای روحانی درخصوص سیاست خارجی بیان کرد.

این نامزد انتخابات افزود: از آقای روحانی می پرسم که در تبلیغات شان درباره سیاست خارجی آمده بود که باید با کدخدای دنیا کنار بیاییم ، نمی دانم این را به شوخی گفته بودید یا جدی، یعنی اگر آمریکا کدخداست بقیه کشورها از جمله ما رعیت آمریکا هستیم؟

روحانی نیز پاسخ داد: این را بد به شما منتقل کرده اند.

در ادامه جلیلی نیز درباره نظرات آقای روحانی درخصوص سیاست خارجی گفت: در سیاست خارجی دفاع از حقوق و منافع و ارزش های یک کشور مطرح است.

وی افزود: چون پلی زده شد به بحث آقای البرادعی، باید بگویم البرادعی به دنبال آن در کتاب خاطرات خودش در صفحه 144 می گوید نه تنها پیشنهاد سه کشور اروپایی ناچیز بود بلکه لفظ توهین آمیزی نیز داشت تا جایی که می شد آن را متکبرانه توصیف کرد.

جلیلی گفت: البرادعی ادامه می دهد این طرح تا جایی پیش رفته بود که قول می داد اروپایی ها دانشمندان ایرانی را که در صورت غنی سازی نکردن ، بیکار می شوند تحت پوشش قرار دهد.

وی ادامه داد: البته خود آقای روحانی نیز در کتاب خودشان صفحه 583 به آقای البرادعی پاسخ می دهد که متاسفانه اگر نگوییم هیچ، ایران ما به ازای بسیار اندکی در برابر پیشنهادات اروپایی ها دریافت کرد و تنها با قول های انجام نشده و درخواست های بیشتر آنان روبرو شد.

این نامزد ریاست جمهوری گفت: آقای روحانی در کتاب خود به خوبی جواب آقای البرادعی را داد اما تحلیل این است که این نیست که یک مسئله ای در یک سایت مطرح شده بود، چراکه حتی خود دوستان الان هم می گفتند ما داشتیم ایران را از یک خطری نجات می دادیم ، این درحالیست که اساسا خبری نبود ، بلکه ایران در یک اقتدار بود اگرچه دو طرف آمده بودند و تهدیداتی نیز وجود داشت.

وی افزود: وقتی توانستیم خطر را رفع کنیم که با اقتدار رفتیم و به گونه ای عمل کردیم که آنها آمدند با ما در مسایل گفتگو کنند.

قالیباف در ادامه گفت: خاطرم هست سال هشتاد و دو که بنده فرمانده نیروی انتظامی بودم و شما دبیر امنیت ملی بعد از هجده تیر که هر سال به مناسبت سالگرد آن دانشجویان داخل و بیرون مراسمی می گذاشتند در جلسه ای به شما آقای روحانی گفتم اجازه بدهید دفتر تحکیم وحدت مراسم بگیرد اما شما جناب روحانی گفتید: بابا دنبال دردسری؟ ول کن. چه مجوزی؟

قالیباف گفت: بنده اصرار داشتم دانشجو باید حرف خودش را بزند اما در چارچوب قانون.

وی خطاب به روحانی گفت: یک بحث اینجاست وقتی خودمان در مسئولیت هستیم هم همین نگاه را داریم یا خیر؟

قالیباف گفت: در شورای امنیت کشور در وزارت کشور در سال هشتاد و دو اگر خاطرتان باشد در حوادث طرشت و علامه نیروی انتظامی جلوی لباس شخصی ها ایستاد و بنده در آن جلسه معتقد بودم افراد پشت صحنه برخی اعضا هستند نه دانشجویان و وقتی مجوز ورود را بنده گرفتم چون می دانستم برخی اعضای این جلسه پشت قضیه هستند همانجا گفتم دیگر اتفاقی نمی افتد.

وی با یاد آوری تقطیع سخنانش در بی بی سی و صدای آمریکا گفت: من از حق دفاع کردم و برخی در مجلس ششم خود باعث نا ارامی ها بودند.

قالیباف گفت: اگر دم از آزادی و اقوام می زنیم باید در زمان قدرت نیز چنین عمل کنیم.

درادامه مناظره ، آقای غرضی به ارایه صحبت ها و سؤال خود از آقای حسن روحانی پرداخت.

غرضی با اشاره به اینکه در حال حاضر در کشور کسری بودجه بسیار زیاد است و همچنین اشکالات زیادی وجود دارد گفت: آقای روحانی آیا شما اعتقاد دارید سیاست های داخلی باید پیگیری شود یا سیاست های خارجی؟.

وی افزود: اگر اعتقادی به این دارید که در این مرحله ما می توانیم بدون تأییدیه داخلی و استعداد وسیع  با آمریکا مذاکره کنیم و یا اینکه از طریق لابی ها بتوانیم آن را قانع کنیم آیا فکر می کنید موفق به این کار می شوید؟ .

غرضی با اشاره به تعطیلی مجلس هفدهم از سوی مصدق و فاصله گرفتن آیت الله کاشانی از وی و همچنین انجام کودتا ، این سؤال را از آقای روحانی طرح کرد که شما شرایط فعلی را چگونه می بینید و اینکه بدون تصحیح شرایط داخلی مذاکره باید صورت گیرد یا نه؟ مورد تأیید شما هست یا نه؟.

آقای محسن رضایی در نقد صحبت های آقایان روحانی و جلیلی گفت:‌ بعد از شنیدن صحبت های این دو نامزد به خود می گفتم که آیا حرف بزنم یا نزنم؟ اما اگر حرف نزنم ظلم به تصمیم گیری مردم است.

رضایی افزود: این میز و بحث های مطرح در آن به نوعی صداقت دولتمردان را با مردم نشان می دهد و بعد مردم این صحبت ها را جمع بندی می کنند لذا نباید بگوییم چون دشمنان سوءاستفاده می کنند باید از بیان این موضوعات اجتناب کرد و نباید این طور تصور شود که ما داریم پته یکدیگر را رو می کنیم.

رضایی تصریح کرد: واقعیت این است که چه در زمان آقای جلیلی و چه در زمان آقای روحانی افراط و تفریط هایی صورت گرفته است.

وی افزود: زمان آقای جلیلی ما با آقای سولانا 2700 سانتریفیوژ را توافق کردیم اما اگر قراردادی درست منعقد کرده بودیم و جای پایش محکم می شد بهتر نبود؟

رضایی اضافه کرد: من در جریان جزئیات مذاکرات هسته ای هستم و این افراط و تفریط ها از سیاست های نظام دور بود؛ درست است که با مقام معظم رهبری چک می شد ، حالا که گذشت.

وی با طرح این سوال که آیا می خواهیم از گذشته بدون کم و کاست دفاع کنیم ، گفت: نباید این طور خود را حق مطلق بدانیم ، پس اشکال ها و ضعف های ما کجا بود؟

رضایی افزود: انقلاب تازه پای ما 34 سال از عمرش می گذرد باید تجربه کنیم و این تجربه ها را منتقل کنیم ؛ اگر مسئولیتی به دوش ما گذاشته شد و اشتباه کردیم باید صادقانه آن را بیان کنیم.

وی در ادامه گفت: ما نباید دفاع از خود را بر دفاع از نظام و مردم ترجیح دهیم، ما در شرایط خاص هستیم ؛ اما شک ندارم با کمک خداوند و بسیج توانایی های مردم می شود کارهای بزرگ انجام داد مشروط به اینکه صداقت را سرلوحه کارمان قرار دهیم.

جلیلی در پاسخ به رضایی گفت: بین حق و باطل حرکت کردن معنی اش میانه روی، دوری از افراط و تفریط نیست ببینید ما یک زمانی یک موضوع حقیقتی یا یک موضوع باطلی داریم اینکه کسی بیاید وسط اینها راه برود و بگوید من دارم حد وسط راه می روم این غلط است.

وی افزود: اطلاعاتی که شما فرمودید از جمله موضوعی که فرمودید مبنایش درست نیست این قضیه زمان آقای لاریجانی بود، معاون ایشان با معاون سولانا به یک توافقی رسیدند و سولانا بعد از آن زیرش زد و قبول نکرد .

جلیلی گفت: این نکته شما کاملا صحیح است که ما باید ارزیابی کنیم نباید مطلق نگاه کنیم.

رضایی گفت: یعنی در زمان شما هیچ اشتباهی نشده است.

جلیلی گفت: چرا اما این مثالی که شما می زنید برای زمان آقای لاریجانی بود و درست نبود و از سوی سولانا رد شد نه از سوی ایران و اونها این را رد کردند.

وی گفت: اما این که ارزیابی داشته باشیم خیلی خوب است کاستی ها را نگاه کنیم، ایرادات را بگیریم و رفع کنیم مخصوصا مربوط به زمان بنده.

حدادعادل گفت: یک نکته هم من عرض کنم جناب آقای رضایی طوری صحبت می کنند که انگار همه ما غیرمردمی هستیم بویژه خود من و به مردم توجه نداریم و فقط جناب ایشان غصه مردم را می خورند همه ما از جانب مردمیم و به خاطر مردم است که این حرف ها را می زنیم راهها متفاوت است و الا هدف همان حمایت از مردم  و تامین سلامت و رفاه مردم است.

محمد غرضی نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: مشکل اصلی ما این نیست، در واقع نادیده گرفتن ماهیت موضوع؛ اشتباه است.

غرضی افزود: استعداد کشور برای مقابله با این همه مشکل به اندازه تولید نشده است.

وی با بیان اینکه هم اکنون کسری بودجه و واردات از مشکلات ماست گفت: اینکه دشمن نقشه می کشد و بین شما اختلاف می اندازد نشان دهنده نبود استعداد داخلی است.

غرضی افزود: شما ارز هفت تومانی را به 3500 تومان رساندید و استعداد شما ضعیف شده است به همین دلیل دشمن به شما طمع کرده است.

وی گفت: این مسائل مربوط به مذاکرات و دفتر و وزارت خارجه است، اینجا هر کسی باید نشان بدهد که چطور می تواند استعداد داخلی را تقویت کند.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با بیان اینکه نه دشمن ما و نه ملت عوض نمی شوند افزود: تا وقتی که استعدادها بالا نیاید در مقابله با دشمن خارجی دچار کسری می شویم.

آقای ولایتی با تأیید صحبت های آقای رضایی گفت: مذاکرات سولانا و آقای لاریجانی به جای خوبی رسید و به این توافق درباره همین تعداد سانتریفیوژ رسیدند اما همزمان با اینکه آقای لاریجانی و سولانا مذاکره می کردند یک مقام بلندپایه اجرایی در نمازجمعه تهران گفت که ما درخصوص مسائل هسته ای مذاکره نمی کنیم.

وی افزود: سولانا در مذاکرات بعدی  تلکس این خبر را  نشان دادند که یکی از مسئولان اجرایی گفته است ما در خصوص مسائل هسته ای مذاکره نمی کنیم، کارشکنی شد و مشابه این موضوع را در زمانی که مسئول سیاست خارجی بودم خود بنده داشته ام که بیان خواهم کرد.

ولایتی گفت: دشمن زمانی که تناقض بین مسوولان را می بیند آقای لاریجانی زحماتی کشید و می شد به توافق برسند و می شد آنجا مسئله را حل کرد اما اینجا کسی حرف دیگری زد که در واقع در صحنه نبودند در غیر این صورت لاریجانی مسئله را حل کرده بود.

جلیلی در پاسخ گفت: اطلاعات شما درست نیست و ولایتی پاسخ داد: ما هر چه می گوییم شما می گویید درست نیست.

جلیلی افزود: ما اطلاع دقیق داریم که این موضوع درست نیست.

حسن روحانی در ادامه سومین مناظره نامزدهای ریاست جمهوری به پرسش حداد عادل درباره موضع منتسب به خود درباره مذاکره با آمریکا به عنوان کدخدای جهانی پاسخ گفت.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری خطاب به حداد عادل گفت: در جلسه ای از من پرسیدند آیا مذاکره با امریکا راحت تر است یا اروپا؟ که در پاسخ گفتم مذاکره با آمریکا راحت تر است زیرا اروپایی ها کدخدایی دارند که باید مرتب از او اجازه بگیرند پس اگر با همان کدخدا مذاکره کنیم آسانتر است.

روحانی خطاب به حداد عادل افزود: عین جملات من هست و نوارش وجود دارد، شما لابد این مطلب را از برخی سایت های مغرض دریافت کرده اید.

وی همچنین خطاب به سعید جلیلی با اشاره به سخنان البرادعی درباره مذاکره با سه کشور اروپایی گفت: آنچه که من درباره بحث ممانعت از جنگ گفتم مربوط به سال 82 است اما نکته ای که شما خواندید مربوط به سال 84 است یعنی آخرین پیشنهاد اروپایی ها.

روحانی افزود: آنجا البرادعی می گوید "متأسفم که سه کشور راه بازاری ها را یعنی راه چانه زنی را انتخاب کردند و آنچه می خواستند، یک باره ارائه ندادند و گفتند در مراحل بعد می خواهند ارائه دهند" به این علت که دولت تازه عوض شده بود.

وی گفت: تندترین پاسخ را نیز ما به آنها پیشنهاد دادیم و قبل از اینکه پیشنهاد اروپا برسد ما دستور راه اندازی سایت اصفهان را صادر کرده و نامه اش را نیز نوشته بودیم، پس این تاریخ ها نباید قاطی شود، آن بحث مربوط به سال 82 و این مربوط به سال 84 است که در کتاب نیز مفصل توضیح داده ام.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری همچنین خطاب به قالیباف گفت: از آقای قالیباف خیلی تعجب می کنم، درست است که ما باید باهم رقابت کنیم اما نه این گونه.

روحانی در پاسخ به اظهارات قالیباف تصریح کرد: آقای قالیباف خیلی دلم نمی خواست بگویم اما شما مرا ناچار کردید، آنجا بحث این بود که شما می گفتید دانشجویان بیایند تا ما گاز انبری برنامه داریم تا کار را تمام کنیم.

وی افزود: ما می گفتیم راه این نیست که مجوز بدهیم بعد گاز انبری آنها را دستگیر کنیم، راه این است که از ابتدا به آنها بگوییم یا مجوز نیست یا اگر هست بیایند کار خودشان را انجام دهند، تظاهرات کنند و مبدأ و انتها نیز معلوم باشد.

روحانی گفت: از این بالاتر من راجع به چند کلانتری تهران به شما گزارش دادم و گفتم وضع این طور است، شما چه جوابی به من دادید؟

وی افزود: من نمی خواهم دیگر اینجا بازگو کنم، شما به من گفتید کل افراد سالم من این تعداد هستند، عددش نیز کاملاً در ذهن من هست؛ شما برنگردید به بحث های آن زمان، ما حرف برای گفتن، بسیار داریم، این سینه پر است از مسائل فراوان اما اینجا جای بازگو کردنش نیست.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری خطاب به قالیباف تأکید کرد: بگذارید رقابت، سالم، درست و دقیق باشد.

محمد غرضی نیز پیش از پاسخ روحانی در اعتراض به مجادله نامزدهای ریاست جمهوری خطاب به آنان گفت: انسجام نداشتن داخلی، تکیه آدم ها به گروه های سیاسی و سوء استفاده از مقام های مختلف کشور، کشور را به اینجا رسانده که ملاحظه می کنید که شخصیت های مختلف با تکیه به دیدگاه های خودشان و حمایت های اجتماعی به تمام منافع ملت ضربه می زنند.

سعید جلیلی نیز پیش از پاسخ روحانی به نقد نامزدهای ریاست جمهوری، سخنان ولایتی را رد کرد و خطاب به او گفت: همان موضوع را که شما درباره خودتان  مطرح کردید دقیق نیست، من اطلاعات کامل دارم که می گویم مردم هم قضاوت می کنند.



حجت الاسلام والمسلمین روحانی در پاسخ به نقد آقای قالیباف گفت: آقای قالیباف می گویند راجع به اقوام آلان که صحبت می کنید، آن وقتی هم که در قدرت بودید آیا همین جور صحبت می کردید؟

وی افزود: چه اقدامی شورای عالی امنیت ملی علیه اقوام کرده است جز این که همواره توصیه شورا بر این بوده که حقوق حقه همه اقوام مراعات شود؟ جز این بوده که اگر یک موردی یک مأموری، هر کس بوده از ناجا بوده یا از جای دیگر، اگر موردی اتفاق می افتاد که صحیح نبود، شورای عالی امنیت ملی با آن برخورد می کرد؟

روحانی ادامه داد: این حرفی که می زنید اتهام بزرگی است به شورای عالی امنیت ملی که می گویید شما وقتی موقعی در آنجا بودید این جوری عمل می کردید و حالا این جوری می گویید ، نه خیر بنده فردی هستم که از ابتدای زندگی سیاسی مسیرم روشن است.

این نامزد  انتخاباتی افزود: هیچ وقت پادگانی فکر و عمل نکردم من جزو افرادی هستم که حقوق خوانده ام و من سرهنگ نیستم حقوقدان هستم.

وی گفت: بنابر این باید حواسمان جمع باشد که چگونه سخن می گوییم، اگر اطلاعات لازم باشد من در حافظه دارم.

روحانی افزود: شما این طور با مسئله برخورد نکنید ، می گویم سیاست من این است با همه اقوام و اقلیت ها طبق حقوق شهروندی مساوی برخورد کنیم. می گویم باید دنبال آزادی بیان باشیم ، شما می گویید من دنبال این آزادی نبودم.

وی در ادامه گفت: من که در زمان شاه روبروی شاه ایستاده بودم و بعد در تمامی موارد روبروی افراطیون همیشه ایستاده ام؛ من که همیشه طرفدار آزادی بیان و مخالف افراط و تفریط بودم و خطم همیشه اعتدال بوده ؛ چرا شما این طور بحث می کنید؟

روحانی افزود: این جوری که شما بحث می کنید شیوه اش نیست ، اگر بنا به این شیوه باشد ما حرف برای گفتن زیاد داریم.

قالیباف گفت: در رابطه با آزادی چه برای دانشجویان و یا گروه ها و یا اقوام باید یکنواخت باشد و هیچگاه اظهار نکردم که دیدگاه شما نسبت به اقوام اینگونه است.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری افزود: اما واقعیت این است که به هر حال امروز اقوام و مذاهب مختلف براساس قانون اساسی و در حوزه امنیت ملی حقوقشان آنطور که در قانون تعریف شده تاکنون تحقق پیدا نکرده است،‌ آیا شما می پذیرید؟ شما دبیر شورای عالی امنیت ملی بودید و می توانستید در حوزه سیاسی امنیتی ایفای نقش کنید و مردم این توقع را از شما داشتند.

روحانی در پاسخ گفت: مگر ما نکردیم ما مصوبه گذراندیم و آقای جلیلی نیز می داند ما برای احقاق حقوق اقوام مصوبه گذراندیم.

قالیباف ادامه داد: در رابطه با دانشجویان نیز در جلسه قبل آقای عارف به خاطر دارند زیرا خودشان اشاره کردند.

وی افزود: بهترین رابطه و ارتباط بین پلیس و دانشجو در زمان تصدی مسئولیت بنده بود یک نمونه شما بگویید که پلیس آن موردی که شما آن را گازانبری می نامید انجام داده باشند.

قالیباف گفت: خود دولت اصلاحات این را تایید می کند و بنده در مقابل لباس شخصی ها شما مطلع هستید که ایستادم و بهای آن را نیز پرداخت کردم.

وی افزود: حرف من این است که جناب آقای روحانی در یک جلسه که اسناد آن روشن و مشخص است که بنده گفته ام به دفتر تحکیم وحدت اجازه بدهیم طبق قانون احزاب اجازه تجمع داشته باشند.

روحانی پاسخ داد: هنگامی که شما این مطلب را مطرح کردید بنده چه پاسخی دادم.

قالیباف گفت: شما پاسخ دادید که قالیباف دنبال دردسری؟ ول کنید اینها دو روز می آیند و می روند.

روحانی گفت: آیا من این موضوع را مطرح کردم سندش کجاست؟

وی افزود: من همان مطلبی را گفتم که قبلا نیز به آن اشاره کردم؛ گفتم اگر می خواهید اینها را بیاورید در خیابان سپس آنها را گازانبری محاصره کنید برایشان پرونده بسازید این کار را انجام ندهید اگر هم می خواهید آزاد بگذارید آزاد بگذارید.

قالیباف گفت: آقای روحانی اگر نیت خوانی بلدید به خودتان مربوط است.

روحانی پاسخ داد: من نیت خوانی بلد نیستم.

قالیباف گفت: بنده نمی خواهم اسم نماینده دفتر تحکیم وحدت را ببرم پس از آن جلسه ای که با اصرار بنده موافقت صورت گرفت به نماینده این دفتر عرض کردم که قانون احزاب به شما اجازه می دهد محل تجمع، سخنران و موضوع را اعلام کنید امنیتش را ما برقرار می کنیم اما بعد از آن دیگر تحکیم وحدت نیامد این کار را انجام دهد.

وی افزود: من شما را به عنوان یک فرد معتدل می شناسم.

قالیباف در پاسخ به انتقاد دکتر روحانی گفت: من شما را به عنوان یک شخص معتدل و کسی که نگاه بازی دارد می شناسم اما در عین حال اینکه شما می گویید نگاه پادگانی دارم باید بگویم من به اینکه سرباز کوچک این کشور بوده ام افتخار می کنم.

وی ادامه داد: چرا در کوی دانشگاه تهران آن اتفاق افتاد اما در طرشت اتفاقی نیفتاد به خاطر این بود که پلیس در آن جا از طرف لباس شخصی ها و طرف مقابل آنها کتک خورد و ما گاز انبری عمل نکردیم.

در این هنگام مهندس غرضی در اعتراض به اختلاف ایجاد شده میان دکتر روحانی و دکتر قالیباف گفت: آیا این حرف ها به انتخاب مردم کمک می کند؟

حیدری مجری مناظره نیز گفت: البته ما دنبال اینگونه بحث ها بودیم اما نوعا نامزدها از آن استقبال نمی کردند.

غرضی ادامه داد اینها به چه درد مردم می خورد امکان ندارد از این بحث های دو طرفه کسی سود ببرد اینها دعوای اشخاص و احزاب است و ما باید به 70 میلیون نفر نگاه کنیم و برنامه بخواهید.

وی ادامه داد: متاسفانه کسی برنامه فیزیکی ارائه نمی دهد و اینجا برنامه عرفانی و ادبیاتی می دهند و با این برنامه ها نه سیاست داخلی حل می شود و نه مشکل سیاست خارجی و من معتقدم این بحث ها به هیچ دردی نمی خورد.

در ادامه مناظره حسن روحانی گفت: من یک جمله به ملت می گویم که شیوه تخریب را نمی پسندم و حاضر نیستم رقیبم را تخریب کنیم، من حاضر نیستیم اسناد سری را افشا کنم و حاضر نیستم در این جا جملات را بالا و پایین کنم،  همانطور که بسیاری از حرفها را اقای قالیباف  گفتند.

وی افزود: بحث من پلیس نیست، من  دست همه پلیس خدمتگزار را می بوسم،  بحث من شیوه اقای قالیباف است.

روحانی درخصوص انتقادات اقای رضایی گفت: اقای رضایی با یک لحنی صحبت می کنند، مثل اینکه ایشان نظرات دقیقی داشتند و ان نظارت اجرا نشد.

وی ادامه داد: اقای رضایی، جنابعالی همان کسی هستید که درجمع گفتید که شورای امنیت سازمان ملل به مراتب بهتر از شورای حکام است و اقای روحانی چرا جلوی این کار را گرفته است که پرونده از شورای حکام نرود به شورای امنیت، شما همان هستید، شما ان وقت اینجا ما را نصیحت می کنید.

روحانی گفت: من نمی خواهم اینها را بگویم چون شما اغاز کننده هستید من اینها را می گویم ، من نظرات دیگر شما را هم دارم.

وی گفت:  اولین جلسات هسته ای که ماگذاشتیم و به کلی سری بود، کدام سایت افشا کرد ، چه کسانی در جلسه سران بودند که همه ناراحت شدند. اقای دکتر ولایتی حضور داشت انجا و دید که کدام سایت بود افشا کرد و اینجا خیلی حرفهاست و  نباید گفته شود و جای این بحث ها نیست.

روحانی افزود : ما اگر می خواهیم رقابت کنیم ، رقابت سالم کنیم یعنی بیاییم بگوییم من در فلان جا همچین برنامه ای داشتیم من هم جواب بدهم بگویم این برنامه این چنین بوده است.

وی اضافه کرد : با این لحنی که ان غلط بوده این غلط بوده، تمام گرفتاری های من این بوده است که  همه تلاش نشد برای این که پرونده به شورای امنیت نرود، من نمی خواهم بگویم هیچ کس مقصر نبود ؛ می خواهم  بگویم همه تلاش را باید به کار می بردیم که نشود و امروز همه باید تلاش کنیم که این  پرونده برگردد و ظالمانه به شورای امنیت رفته است و باید برگردد به شورای حکام .

در ادامه مناظره سوم ، رضایی گفت : آقای روحانی، صبر کنید زحمت بکشید.

روحانی گفت: من که هستم اینجا خدمت شما.

رضایی افزود: ما اینجا می خواهیم اطلاعاتی به مردم بدهیم که مردم تصمیمی بگیرند برای سرنوشت خودشان. چرا طوری  صحبت می کنید که هیچ اشکالی نیست؟ آیا معنای این حرف این است که اگر یکی از شما رییس جمهور شدید،  می خواهید با همان وضع قدیم که دارید از آن دفاع می کنید، کشور را اداره کنید؟ یا نه، اشکالاتی بوده ، چرا به آن اشکالات اشاره نمی کنید؟

وی تصریح کرد: به عنوان نمونه ، عرض کنم که شما می گویید آن مذاکرات منجر به این شد که جنگ نشود و نظام هم کنترل می کرد ، هم حرکات آقای جلیلی را بالاخره نظام دارد کنترل می کند هم آقای روحانی را ؛‌ ولی بحث من این بود که آیا نمی شد شما با هزینه کمتری این کار را می کردید؟

رضایی گفت : شما ببینید سؤال من چقدر مؤدبانه است ، آقای روحانی اگر بخواهد با این عصبانیت و این داد و بیدادی که کردند سکان کشور را بدست بگیرند ، خداوند رحم کند به این کشور.

وی افزود : ما باید خونسردی خود را حفظ کنیم ، من که کسی را تخریب نکردم من یک سؤال مؤدبانه کردم؛ از هر دو طرف هم کردم چرا؟ چون اطلاعات دقیقی دارم که به این صورت است ثانیاً یک زمانی واقعاً ما در حال تحریم نبودیم فکر می کردیم تحریم می شویم؛ اشتباه کردیم ما در حال تحریم نبودیم بله احتمال جنگ بود اما جنگ را از طریق دیگری هم می شد کنترل کرد که اگر لازم شد خواهم گفت.

رضایی افزود: یک زمانی ما واقعاً در حال تحریم بودیم آقایان گفتند کاغذ پاره ای بیش نیست اتفاقاً من اشکال اساسی سیاست خارجی را در مسئله تشخیص می دانم؛ یک وقتی جنگ نیست شما فکر می کنید جنگ می شود، چه هزینه عظیمی کشور خواهد پرداخت؟

وی گفت: یک تشخیص غلط چه مشکلاتی درست می کند؛ یک وقتی اصلاً واقعاً تحریم هست و می خواهد تحریم شود و شما می گویید نه، تحریمی در پیش نیست که این هم خسارت وارد می کند بنا بر این من بحثم این است که ما که می خواهیم خود را در معرض انتخاب مردم قرار دهیم طوری صحبت کنیم که اگر اشتباهاتی بوده این گفته شود تا مردم بتوانند تصمیم بگیرند و بر آن اساس عمل شود.

مجری از آقای رضایی تشکر کرد.

در ادامه آقای روحانی گفت: فقط این جمله را می گویم که نه عصبانی شدم نه ناراحت شدم ؛ البته با صدای رسا می باید جواب می دادم چون که اشکالات ، اشکالاتی بود که به هر حال توهین آمیز بود و لازم بود من با صدای رسا توضیح دهم برای ملت عزیزم.

در ادامه مناظره قرعه به نام آقای محمدرضا عارف افتاد که به عنوان نفر پنجم درباره سیاست داخلی و خارجی دولت آینده خود سخن بگوید.

وی با تبریک بعثت پیامبر اکرم(ص) گفت: در تذکر اولیه اشاره کردم که جمع بندی از دو مناظره قبلی این شد که مشکلاتی وجود دارد، به گفته یکی از فرماندهان نظامی رئیس جمهوری باید کشور را از این حالت بحرانی نجات دهد.

عارف با طرح این پرسش که چه کسانی مسئول وضع موجود هستند، افزود: در دو مناظره قبل به این موضوع پرداخته نشد و مردم حق دارند بدانند که چه کسانی این وضعیت را بوجود آورده اند.

وی گفت: جریان منصوب به اصولگرا یکپارچه و تمام عیار در هر سه قوه حاکمیت داشت و در قوه مجریه تقریبا هر نیروی اصلاح طلب حتی در یک بخشداری را حذف کردند و نتیجه آن کنارگذاشتن متخصصان و نیروهای دلسوز و متعهد و وضعیت موجود شد.

عارف افزود: عملکرد 8 سال گذشته نشان داد که نمی توانیم برای پاسخگویی به نیازهای کشور و تحقق آرمانهای انقلاب تنها خود را به یک جناح خاص محدود کنیم و چاره ای جز استفاده از نیروهای متعهد و توانا و در یک کلام شایسته سالاری نداریم.

وی عملکرد دولت اصلاحات را با 8 سال گذشته مقایسه کرد و گفت: دولت اصلاحات با شعار توسعه سیاسی آمد و در عمل توسعه فراگیر را دنبال کرد و فعالیت هایی اقتصادی را با فروش نفت 9 دلار شروع کردیم و کل درآمد حاصل از فروش نفت در 8 سال دولت اصلاحات 173 میلیارد دلار بود درحالیکه این رقم در دوره جدید حداقل حدود 630 میلیارد دلار بود.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری افزود: با این حال دولت اصلاحات رشد اقتصادی 6 درصد را بدست آورد و اشتغال متوسط 700 هزار فرصت شغلی در سال را داشتیم و گرانی را کنترل کردیم و تورم را از 17 و 3 دهم درصد به 10 و 3 دهم درصد کاهش دادیم و ارز را تک نرخی کردیم و حدود 5 سال باقی ماند.

عارف گفت: سوال این است که با درآمد 630 میلیارد دلاری حاصل از فروش نفت و اینکه بنا بود نفت را بر سر سفره مردم بیاوریم چرا نان را از سفره مردم برداشتیم.

وی با تاکید بر اینکه باید مسئولیت خود را بپذیریم، افزود: اینکه یک جریان موهومی انحرافی را مسئول وضع کشور بدانیم ، خطاست و واقعیت این است که می خواهیم مسئولیت را از سر خود رفع کنیم.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با بیان اینکه رئیس دولت  این جریان انحرافی را نمی پذیرد و کسانی را که در این جریان مطرح هستند از نزدیکان خود می داند، گفت: اخلاقی آن است که جریان اصولگرا مسئولیت خود را بپذیرد و راهکار لازم برای جلوگیری از این اتفاق را پیگیری کنیم.

عارف افزود: مردم در دهه چهارم انقلاب دیگر نباید روش آزمون و خطا را پیگیری کنند بلکه باید براساس توانایی ها، شایستگی ها و عملکرد گذشته، رئیس جمهور خود را انتخاب کنند تا با مشکلات این چنینی روبرو نشوند.

وی، بر اجرایی شدن همه اصول قانون اساسی تاکید و اضافه کرد: اولویت اول من فصل سوم قانون اساسی یعنی حقوق ملت است.

عارف با اشاره به اینکه برخی استانها از پدیده گرد و غبار رنج می برند، گفت: چه کاری برای مقابله با این پدیده و مسایل زیست محیطی مناطق کرده ایم.

وی افزود: معاونت اقوام را تشکیل خواهم داد تا مطالبات به حق آنان را دنبال کنم.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری درباره زنان نیز گفت: در اصل 21 قانون اساسی، بر تضمین حقوق زنان تاکید شده است و امیدواریم در دولت آینده بتوانیم از همه ظرفیت های قانون اساسی برای پاسخگویی به نیازهای مردم و پیشرفت کشور استفاده کنیم.

سیدمحمد غرضی نامزد ریاست جمهوری با قرائت آیه ای از سوره مبارکه مومنون و بیان این که (کل حزب بما لدیهم فرحون) گفت: از اول جلسه بحث بر سر دو گروه به نام اصولگرا و یک گروه اصلاح طلب است و 30 سال است که دولت در دست این بزرگان قرار دارد.

وی در پاسخ به دیدگاه های آقای عارف گفت: روزی اصلاح طلبان سر کار آمدند و اصولگرایان کنار رفتند و روز دیگر هم بر عکس این اتفاق افتاد و گروه مقابل را حذف می کردند.

وی افزود: اگر کشور دست دو گروه بود  الان امروز فقط دو نفر در این جمع حضور می یافتند یک نفر از اصولگرایان و یک نفر از اصلاح طلبان.

غرضی گفت: اما می بینیم 4 تا 5 نفر از اصولگرایان و چند نفر هم از اصلاح طلبان در این مناظره حضور دارند که نشانه شکست قطعی اصولگرایی و اصلاح طلبی است و از آنها می خواهیم که تکلیف ما را روشن کنند و بگویند که آیا هر حزبی به دستاوردهای خودش خوش بین است.

وی افزود: آیا این آیه قرآن به معنای نفی احزاب است یا نه.

اگر نفی احزاب است بگویند ما نیستیم اگر هست بگویند چه گروهی هستیم.

سوال مشخص از اقای عارف دارم که امیدوارم جواب دهند یک گروهی امدند کشور را حکومت کردند روزی دبیر کل فلان حزب سیاسی در انتهای کار گفت که قانون اساس اصلاح طلب منشور سازمان ملل است آیا واقعاً  ما رویمان می شود در این کشور بگوییم ما هنوز اصلاح طلب هستیم ایا توانمندی داریم اگر رای دارید نوش جانتان  و دولت دارید نوش جانتان.

اگر می خواهید با این شعارها و نام بردن از افرادی دولت را به دست بیاورید نوش جانتان و این که این گروهها بخواهند دوباره حکومت را به دست بگیرند باز هم همان اتفاق می افتد.

اما اینکه با این عناوین و با ایراد به بقیه و نیروی انتظامی بخواهید حکومت کنید دوباره همین اتفاق می افتد و از رهبری حزب عبور می کنند.

حرف های آقای دکتر عارف هم ناشی از این است که هم اصلاح طلب است و با نام بردن از کسانی می خواهد از ان اسامی رای جمع کند و شاید این حق را هم دارد اما در این کشور وضع خود را با متن مردم مشخص کند. چرا از متن مردم فاصله گرفته ایم متن مردم همان 98 و 2دهم درصد رأی دهندگانی هستند که به نظام رأی داده اند و این متن مردم از انقلاب مشروطه ، ملی شدن صنعت نفت و 22 بهمن ماه و مبارزه با بیگانگان ناشی می شود.

این ها حاشیه هستند باز هم می گویند اما بگویید چه اتفاقی افتاده است که متن انقلاب امروز باید کلی هزینه کنیم پای صندوق رای بیایند، چه کسی متن مردم را دور کرده است؟

رضایی گفت: فقط می خواهم دو جمله را که اول صحبت‌هایم پشت تریبون خواندم، بگویم. امروز مردم از این کشمکش‌های سیاسی خسته شد‌ه‌اند. باید ما به اینها پایان دهیم. مدیریت اصلاح طلبی و اصولگرایی جواب نمی دهد. هر چند که اصولگرایان و اصلاح طلبان که در آنها آدم‌های خوب و بد هم هست، مشروط به اینکه رهبری را قبول داشته باشند و افراد کارآمدشان دور هم جمع شوند، ما می توانیم کار بزرگی در این کشور بکنیم.

وی افزود: بیاییم به خاطر خدا و مردم، بنا را بر حق و محور مردم بگذاریم. دور هم جمع شویم و گذشته‌ها را با فرستادن صلواتی تمام کنیم. الان در تحریم هستیم و مشکلات جدی داریم. انشاالله همه دست به دست هم می توانیم مشکلات را حل کنیم.

ولایتی هم گفت: بنده هم می خواستم عرض کنم که عیب درویش و توانگر به کم و بیش بد است ، کار بد مصلحت آن است که مطلق نکنیم. آیا این ایراد که شما به اصولگرایان می گیرید، در دولت اصلاحات نسبت به اصولگرایان انجام ندادید؟ کسی را باقی گذاشتید از اصولگرایان در سمت های بالا یا از دم همه را برداشتید؟ هم اصولگرایان و هم اصلاح طلبان بخشی از ملت هستند و نظام و ولایت فقیه را قبول دارند. اما من قبول دارم که نباید انحصار طلبی کرد.

وی افزود : اگر احیانا یک اصولگرا در سمت ریاست جمهوری قرار می‌گیرد، از آدم های کارآمد، متعهد و متدین و پایبند به نظام و قانون اساسی و ولایت فقیه باید استفاده کند و این طور جامعه را تقسیم نکنیم. شما هم قبول کنید که در دولت اصلاح طلبان آنها هم همین کاری را کردندکه بعدا اصولگرایان جوابشان را دادند، و الا در دولت‌های قبلی چنین خبری نبود.

در ادامه آقای روحانی اظهارنظری درباره گفته‌های عارف نکرد.

حدادعادل هم درباره اظهارات عارف گفت: با آقای دکتر عارف موافقم که کشور باید با شایسته سالاری اداره شود، ولی ایشان مشکلات امروز کشور را گردن اصولگرایان می اندازند که چرا آمدند اصلاح‌طلبان را کنار گذاشتند. عرض می کنم بعد از  اینکه آقای خاتمی به ریاست جمهوری رسیدند، دولت را از آقای هاشمی گرفته بودند، چه پاییز برگ ریز اصلاحاتی در کشور شروع شد که آمدند گویی جلوی پنجره ، مملکت را مثل یک گونی تکاندند همه را بیرون ریختند.

وی افزود: حتی در برخی وزارتخانه ها تا آبدارچی فقط باقی ماند. مساله این بود که در برخی وزارتخانه ها می‌گفتیم چرا این تغییرات را می دهید؟ می‌گفتند هر کس به آقای خاتمی رای نداده باید برود. واقعیت بود؟ آقای دکتر عارف! من و شما که با هم رفیقیم، هر دو هم دانشگاه تهرانی هستیم. شما رییس دانشگاه تهران بودید و من هم عضو هیات علمی دانشگاه. در مجلس اصلاحات با بنده چه کردند؟ بنده اهل تندروی بودم، یا تفریط، یا اهل شعار بودم یا به دانشجو لطمه زده بودم؟ چه کرده بودم؟ شورای نگهبان پس از شمارش مجدد صندوق‌ها اعلام کرد که من رای دارم.

وی افزود : من در هیچ صندوقی ادعایی نکرده بودم. وزارت کشور که رای من را اعلام کرد، اعتراض نکردم. شورای نگهبان به وظیفه اش عمل و بازبینی و اعلام کرد آرای بنده بیشتر بود. بنده رفتم مجلس. آن مجلس اصلاحات پنج ماه تمام بنده را یک لنگه پا دم در مجلس نگه داشت، اعتبارنامه من را تصویب نمی کرد. این خلاف قانون نیست؟

خب اینهاست که شاعر می گوید کفاره شراب خوری های بی حساب ، مخمور در میانه رندان نشستن است.

وی افزود: یک مساله دیگر این است که آقای دکتر عارف می گویند مشکلات امروز کشور همه زیر سر اصولگرایان حاکم است. اولا آقای احمدی نژاد خود را هیچ وقت اصولگرا ننامیده است. این گفته شود. ثانیا ما همه مشکلات را زیر سر آقای احمدی نژاد نمی دانیم. مثالی می زنم. گفتند وقتی خانه کسی را دزد زد. صبح آمد ناراحت بود، همسایه ها جمع شدند. هر کس شروع کرد به صاحبخانه ایراد گرفتن. یکی گفت چرا قفل محکم نزدی؟ چرا شب تا صبح مواظب نبودی؟ و ...

وی افزود: همه صاحبخانه را ملامت می کردند. بالاخره این بدبخت بیچاره این وسط گفت بابا! بالاخره یکی هم حرفی به این دزد بزند. دزدی هم در کار بوده که دزدی کرده است. لطفا محض رضای خدا یکی بگوید آن دشمن خارجی که ما را تحریم کرده، آن هم مقداری مقصر است. حالا ما اصولگرایان نمی گوییم تقصیر نداریم.

حدادعادل گفت: همین گرد و غبار که آقای دکتر می‌فرمایند. ایشان دانشگاهی هستند. می دانند حل مساله گرد و غبار ظرف شش ماه یا دو سال ممکن نیست. این مساله زیست محیطی و خارج از حیطه یک کشور است. ایران، عراق، عربستان، سوریه و دیگر کشورها همه باید یک حرکت جهانی را آغاز کنند شاید 10 سال طول بکشد. دولت فعلی هم اقداماتی کرده است. در غرب کشور هم ناراحت هستند. مردم هم حق دارند. به شما هم گفته اند. حق شان است. شما و من هم اگر رییس جمهور شدیم باید به جد اقدام کنیم، ولی نمی شود دولت را مقصر گرفت که چرا دستور نداده گرد و غبار و ریزگردها از مملکت بیرون بروند.

آقای جلیلی در ادامه سومین مناظره نامزدهای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری پس از سخنان چهاردقیقه ای عارف گفت: من به آقای عارف ارادت دارم و وی را به انصاف می شناسم.

وی افزود: چند نکته را می خواهم عرض کنم و می خواهم توضیح آقای عارف را بشنوم و آن این است که آقای عارف خیلی از بحث آزادی و موارد این چنینی مطرح کرده است می خواهم بدانم این چند موردی که وجود دارد در زمانی که جناب عالی در مسئولیت بودید آیا آنها آزادی نبود؟

جلیلی گفت: نمی خواهم بگویم بحث دو جناح خاص است حقوق مردم را بحث می کنم چرا در زمان دولت شما هر اعتراض اجتماعی که می شد با بدترین وضع برخورد و در قضیه بی تدبیری می شد که آقای عارف گفت آیا می توانید مثال بزنید ؟

جلیلی گفت: درسمیرم هشت نفر ،در ایذه چهار نفر ،در فیروز آباد چهار نفر و در سبزوار یک نفر به خاطر اعتراض های اجتماعی کشته شده اند که آقای عارف گفت آیا اینها زیر نظر دولت بوده است.

جلیلی گفت: اینها زیر نظر شورای تامین استان و استانداری هاست باید اینها را ببینیم که همه این برخوردها زیر نظر دولت، وزارت کشور و شورای تامین استان ها بوده است.

وی افزود: آقای توفیقی وزیر علوم در زمان شما که دارید بحث دانشجوی ستاره دار را مطرح می کنید فروردین امسال مصاحبه کرده و گفته است که دانشجوی ستاره دار در زمان ما بوده است فراتر از آن که بی سابقه است آقای معین وزیر علوم قبل از توفیقی به رئیس جمهور وقت نامه می نویسد درباره 50 دانشجو از انجمن اسلامی مستقل جلوی وزارت علوم اعتراضی کردند در خواست می کند که با برگزار کنندگان تجمع برخورد امنیتی ، اطلاعاتی ، سیاسی و حقوقی شود.

جلیلی گفت: چون شما را به انصاف می شناسم آیا این نوع رفتارها و این طور بحث ها در برخورد مردم که در شکلهای مختلف صورت گرفت درست بود؟ و الان به گونه ای صحبت می کنیم که آن موقع هیچ از این بحث ها نبوده است.

وی افزود: آزادی رسانه ای که این قدر مطرح می شود درخواست من این است که آن طرف بحثم دیده شود که آن زمان چقدر عدالت رسانه ای بود ، وقتی می گوییم آزادی بخشی از آن امکان دادن به بقیه است، حجم رسانه هایی که بود در اختیار چه کسانی بود؟ و درصد آن چقدر بود؟ چقدر اقوام ، اقلیت ها ، قومیت ها ، شهرها و روستاهای ما سهم رسانه ای داشتند؟

جلیلی گفت: 80 تا 90 درصد رسانه ها در دست عده ای خاص بود که بعدا به رسانه های جنجالی با امکانات فلان مشهور شدند  باید حرفهایی که مطرح می شود در مصادیق نیز دنبال شود.

وی افزود:‌ بحث دیگری مطرح کردید در باره وضع موجود ، طوری که وضع موجود بسیار بد است پیشرفت های بسیار خوبی داشتیم چرا اینها را نادیده می گیرید، حتما ایرادتان به نقایص است پیشرفت های خوبی که همه دارند به آن اعتراف می کنند اتفاقا این نقایص از وقتی شروع شد که از مبانی اصولگرایی زاویه گرفته شد.

جلیلی گفت:‌ بحث دیگری که مطرح کردید که مسبب وضع موجود چه کسی است ؟ سال 88 اوج مشارکت در کشور و مانور جمهوریت بود و نشان داد که مشارکت بالاست و کسی نمی توانست مشارکت و رقابت را نفی کند به خاطر همین بود که دو روز قبل از انتخابات آقای اوباما آن نامه را به مقام معظم رهبری نوشت و بحث کرد که بدون ایران مسائل حل نمی شود .

وی افزود: بعد از آن چه کسانی آمدند و فتنه به پا کردند و ایران را در ظرفیت بزرگی که داشت برایش ایجاد می شد دچار فتنه بزرگی کردند و دوباره همانها را که تا قبل از آن دچار یاس شده بودند به طمع انداخت باید اینها را ارزیابی کرد.

قالیباف نیز به سخنان محمدرضا عارف درباره تشکیل معاونت اقوام در دولت احتمالی اش واکنش نشان داد.

وی از عارف پرسید: در دولت اصلاحات شما جایگاهتان در حد معاون اولی بود و آن زمان هم قانون اساسی وجود داشت، چرا آن زمان معاونت اقوام تشکیل ندادید و چه ضمانتی است که دوباره چنین معاونتی در دولت احتمالی تان تعریف کنید.

قالیباف خطاب به عارف گفت: تشکل های مذهبی ازجمله هیئت ها و فعالیت های دینی در مساجد و نهادهای مردم نهاد نیز به گونه ای زیرمجموعه فعالیت های اقوام تعریف می شوند، کارنامه تان در این باره در زمان اصلاحات چیست و چه ضمانتی می کنیدکه دوباره در این باره اقدام اساسی صورت دهید؟.

در این حال حداد عادل نیز به کنایه به عارف گفت: این که می گویید برای اقوام معاونتی تشکیل می دهید آیا برای قوم فارس نیز یک معاونی درست می کنید؟.

در ادامه مناظره ،‌ آقای عارف به پاسخ صحبتها و سؤال آقای غرضی پرداخت.

عارف گفت: نگاه من همیشه نگاه همگرایی بوده و این بوده که همیشه باید بر اساس تواناییها نه بر اساس جناحی افراد را انتخاب کرد و اعتقادم به همراهی 51 درصد است و اگر با رقیبم وجه مشترک 51 درصدی داشته باشیم او را مبنای حرکت می بینم و 51 را فدای 49 نمی کنم و در آینده هم همین منش را دنبال می کنم.

عارف گفت: ما تفکر اصلاح طلبی را یکی از اصلی ترین تفکرها و جریانات انقلاب می دانیم که به همه ارزشها و قانون اساسی وفادار است.

وی افزود: برای جریان اصلاح طلبی آنچه میثاق ملی است  قانون اساسی کشور است و اگر کسی حرفی زده نباید آن را به حساب کل جریان اصلاح طلبی گذاشت.

در این زمان آقای غرضی وارد صحبت های آقای عارف شد و گفت: چرا آن موقع در برابر حرف آن آقا عکس العمل نشان ندادید؟

وی گفت: من از اینجا می سوزم که آن آقا که هیچ سمتی در جمهوری اسلامی نداشته یک دفعه آمد و دبیرکل اصلاح طلبها شد.

غرضی گفت: من قبول دارم حرف شما را، اصلاح طلبی بخشی از انقلاب است ولی یک نفر جواب آن دبیرکل را نداد.

در این زمان آقای عارف گفت: آقای غرضی ، هر کسی که چنین حرفی را بزند  نباید به حساب کل اصلاح طلبان گذاشت.

غرضی گفت: آقای دکتر عارف من که با شما جدل ندارم من به شما علاقمندم و شما را دوست دارم و خاک پای همه هستم ولی می گویم یک نفر جواب این آقا را نداد.

وی افزود : نمی خواهم اسم بزرگان ما را بیاورم آن بزرگ هم ساکت ماند و همه ما را مأیوس کرد از اینکه بگوییم آقا اصلاح طلبی بخشی از انقلاب اسلامی است.

غرضی گفت: آخر این حرف شد که یک کسی بیاید و بگوید منشور سازمان ملل متحد ، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران است؟

غرضی ادامه داد: اگر من این حرف را بزنم و بمیرم به خدا شهیدم.

وی در ادامه با اشاره به روند تاریخی تشکیل سازمان ملل و مقایسه منشور سازمان ملل با نامه حضرت امیر (ع) به مالک اشتر از سوی مرحوم شیرازی در اصفهان گفت: آخر در این مملکت ، من کاری به سیاست ندارم ، آدم اینقدر نباید خودش را حفظ نکند یا مطلع نباشد.

غرضی در ادامه گفت: من این را به آقایان اصلاح طلب می گویم آقایان اصلاح طلب آینده، من عمرم تمام است، شما اگر می خواهید در این کشور صاحب امتیاز باشید این قانون اساسی 98 درصد رأی دارد.

محمدرضا عارف نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری که در پشت تریبون قرار گرفته بود در پاسخ نهایی به سایر نامزدها گفت: شایسته سالاری در همه برنامه های ما قرار دارد و عملکرد من نیز در مسئولیت هایی که داشتم همین موضوع را ثابت می کند.

وی گفت: در زمان مسئولیتم در وزارت پست و تلگراف من یک معاون راست داشتم و برخی ها هم اصولگرا بودند و در زمان مدیریت سازمان مدیریت هم جریان اصولگرایی در کنار سایر همکاران فعالیت می کرد.

عارف گفت: آقای خاتمی از وزیری استفاده کرده بود که علاوه بر اینکه رقیب انتخاباتی او بود به او هم رای نداده بود.

وی در ادامه افزود: بنا نیست اینجا از همه عملکرد اصلاحات دفاع کنم بلکه سعی ام بر این است که منش اصلاح طلبی را مطرح کنم.

عارف در پاسخ به پرسش حدادعادل گفت: بحث من این است که شرایط کشور به گونه ای است که باید از همه توانایی ها استفاده کنیم و نباید توانایی ها را محدود کنیم.

وی افزود: اینکه آقای حدادعادل می گویند که آقای احمدی نژاد اصولگرا نبوده است، اینطور نیست بلکه جریان اصولگرایی در 7 سال پشت سر آقای احمدی نژاد بود.

عارف گفت: بیایید همه باهم برای حل مشکلات کشور تلاش کنیم تا کشوری مقتدر بوجود آوریم.

وی به رشد رسانه ها، نشریات، احزاب و سازمان های غیردولتی در دوره دولت اصلاحات اشاره کرد و افزود: رشد این بخش ها در دوره اصلاحات با هیچ زمانی قابل مقایسه نیست.

عارف با طرح این پرسش که یارانه احزاب و رسانه ها در دولت اصلاحات به چه سمتی بود، گفت: آیا الان به این صورت است، هم اینک بخش عمده یارانه ها را در بخش مطبوعات به جریان اصولگرایی داده می شود و وزارت ارشاد در این خصوص باید پاسخگو باشد.

وی افزود: ما باید زمینه رشد آزادی بیان را طبق قانون اساسی فراهم کنیم و راهی جز اعتماد به مردم نداریم.

عارف همچنین گفت: اینجا بنا نیست که فقط مشکلات را بیان کنیم بلکه هدف این است که راه حل برای آنها بیابیم.

وی با اشاره به حوادث پس از سال 88 افزود: من الان که به دانشگاه ها مراجعه می کنم مشاهده می کنم که در دانشگاه ها یکی از مطالبات روشن شدن حوادث سال 88 است.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با خطاب به آقای جلیلی گفت: آقای جلیلی آیا درحال حاضر تریبون ها در دانشگاه ها در اختیار همه جریان های سیاسی است؟ خیر ، اینطور نیست تریبون ها یکسو در اختیار یک جریان قرار دارد و جریان های دیگر حق اظهارنظر ندارند.

عارف افزود: باید در یک فضای کارشناسی و دوستانه ،حوادث سال 88 و بعد از آن را تحلیل کنیم و با نگاه به آینده کاری کنیم که این لکه ننگ تکرار نشود.

وی گفت: اگر نقدی می کنیم برای اصلاح آینده باشد.

عارف گفت: دانشجویان هزینه دادند، مشکل داشتند، خود شما اطلاع دارید، ما باید فعلاً از گذشته عبور کنیم.

وی افزود: یک وقتی زمانی پیش بیاید در یک فضای کارشناسی بیاییم بحث را مطرح کنیم، صدا و سیما چه کاری کرده است در چهار سال گذشته، تصویر آقای خاتمی را به عنوان جاسوس نشان داد، این اخلاق است؟ این یک سویه رفتن به خانه قاضی نیست؟

عارف گفت: من نمی خواهم از اسامی استفاده کنم و متأسفم که استفاده می کنم، به خدا قسم به خاطر کسب رأی نیست، به خاطر اخلاقی است که به آن پایبند هستم، من خودم را اخلاق مدار می دانم، هیچ وقت وسیله را توجیه نکردم که به هدف برسم، من برایم به والله قسم وسیله مهمتر از هدف است و نظامم را دوست دارم، به نظامم اعتقاد دارم، به ولایت فقیه اعتقاد دارم، اعتقاد قلبی و صمیمانه دارم، به قانون اساسی پایبند هستم.

وی افزود: آقای دکتر جلیلی ما باید کشور را اصلاح کنیم، در دنیایی که می بینیم با چه سرعتی دارد جلو می رود باید ان شاء الله با همدیگر و با صمیمیت جلو برویم، نمی توانیم در گذشته متوقف باشیم.

عارف گفت: من نمی خواهم قضیه88 را باز کنم، چهار سال خداوند به من توانایی داد تا سکوت کنم، سکوت معنادار، درد می کشیدم، خدا می داند در این چهار سال چه کشیده ام؟ نگران آینده کشور هستیم، همه ما نگران هستیم، باید کشور را بسازیم، چرا باید بر علیه هم فقط از حربه چماق استفاده کنیم، جناب آقای دکتر جلیلی باید با صمیمیت با یک نگاه مشترک البته اختلاف نظر هایی هم داریم روی راهبردها، روی اعتقادات، هیچ اختلاف نظری باهم نداریم.

وی افزود: البته اختلاف سلیقه هم داریم، اشکالی ندارد.

عارف در ادامه گفت: ما با یکدیگر اختلاف سلیقه داریم و این سلیقه ها هم محترم است که می تواند خودش باعث تحرک ، شادابی و نشاط شود.

وی با بیان این که نباید جوانان را از دست بدهیم ، گفت: مسئله امروز ما حل مشکلات جوانان است.

عارف اضافه کرد : من نمی خواهم هر کاری را که در دولت های گذشته شده تأیید کنم و شاید اشکالاتی هم داشته باشند اما بناست که بنده از همه تجارب خوب دولت های گذشته استفاده کنم و اگر ایرادی هم باشد با شهامت قبول می کنم.

عارف افزود: بنای ما این است که در گذشته متوقف نشویم و اگر اشکالاتی بوده آن را اصلاح کنیم و از دستاوردهای ارزنده دولت اصلاحات نیز استفاده کنیم اگر چه نقدهایی هم به آنها داریم.

پس از سخنان عارف ، جلیلی گفت: آیا مواردی که بنده عنوان کردم به جز اطلاعات دقیق به شما برچسب یا چماق زده ام و آیا قبول ندارید که در جریان سال 88 ظلم بزرگی به نظام شد؟

عارف پاسخ داد: قطعاً این موضوع را قبول دارم و ظلمی شد که در تاریخ می ماند اما این موضوع باید ریشه یابی شود و علل و مسببان آن و سهم تک تک گروه ها در آن مشخص شود که امیدواریم در آینده ، وقتی پیش بیاید و این کار انجام شود.

جلیلی گفت: بحث این است که اگر سوالاتی  بر مبنای اطلاعات مطرح می شود اگر این را چماق بگوییم بعداً کسی که در حکومت باشد حتماً همه را چماقدار می داند.

عارف گفت: یزدی ها که اهل چماق نیستند.

در ادامه غرضی گفت: دو پدیده در جمهوری اسلامی اتفاق افتاد و در هر دو بار وزیر نفت که عوض شد و وزیر بعدی آمد قیمت نفت کاهش یافت.

وی افزود: بنده نفت را 29 دلار فروختم اما با آمدن وزیر بعدی، 15 روز بعد نفت شد 7 دلار و در دولت آقای هاشمی نیز تا 18 دلار فروختند و وزیر بعدی که آمد شد 7 دلار.

غرضی گفت: در واقع عناصری را که در دولت ها انتخاب کردیم انتخابی نبودند بلکه انتسابی بودند و هم در دولت اصولگرا اتفاق افتاده و هم در دولت اصلاحات که تقصیر وزیر آنها بود که بلد نبودند و حرفی زدند که قیمت ها افتاد.

وی افزود: نشناختن دنیا و نشناختن وظیفه و روی کار آمدن آدم هایی که منصوب به ستادهای ما هستند گرفتاری اش فراوان است.

غرضی گفت: اینجا تعهد کنیم که از رفقایمان دعوت نکنیم.

علی اکبر ولایتی نامزد انتخابات ریاست جمهوری دیدگاهها و رویکردهای خود را در حوزه سیاست خارجی ارائه کرد.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، رفع مشکلات اقتصادی را در گروی اصلاح نگاه و اولویت ها در امور کشور دانست.

علی اکبر ولایتی در سومین مناظره تلویزیونی نامزدهای ریاست جمهوری با تبیین دیدگاه هایش گفت: گاهی ممکن است برداشت نادرستی از مقام رئیس جمهور وجود داشته باشد و آن را تا حد مدیری اجرایی اما عالیرتبه تغییر دهیم.

وی افزود: این برداشت در سایه دو اتفاق همزمان پدید آمده است که یکی مشکلات اقتصادی حاد جامعه و دیگری تصویری است که دولت کنونی از خود بر جای گذاشته است.

ولایتی گفت: روش مدیریتی و شخصیت رئیس جمهور باید به نحوی باشد که در چنین جایگاهی توان اجماع سازی داشته باشد زیرا حوزه سیاست، حوزه اقناع و تدبیر است نه سلسله مراتب و تحکم.

وی افزود: علت اینکه من وارد رقابت های انتخاباتی شدم از این زاویه است یعنی معتقدم حتی رفع مشکلات اقتصادی نیز در گرو اصلاح نگاه و اولویت هاست.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بخشی از مشکلات اقتصادی را ناشی از تحریم ها دانست و گفت: طبق نظرسنجی ها، بسیاری از مردم اصلی ترین اولویت کشور را مسائل خارجی و رفع تحریم ها می دانند، پس باید افرادی متصدی امور شوند که تجربه این کار را داشته باشند.

ولایتی با اشاره به تجربه اش در اجرایی کردن قطعنامه 598 و قرارداد 1975 افزود: این مصوبه و قرارداد به لطف الهی و رهبری های داهیانه امام راحل و اکنون رهبری های مقام معظم رهبری، رشادت های رزمندگان، پایمردی خانواده های ایثارگران به ویژه آزادگان و زحمات همکارانم در دستگاه دیپلماسی اجرا شد.

وی گفت: این قرارداد به صورتی رخ داد که حقوق کامل ملت بزرگ ایران حفظ شد و برای نخستین بار در تاریخ 200 ساله اخیر حتی یک وجب از خاک کشورمان به دست طرف مقابل نیفتاد که آنرا نماد مقاومت مدبرانه می دانیم.

ولایتی افزود: معتقدم همین الگو برای تأمین حقوق ما در مسائل هسته ای قابل استفاده است که هم بر حق غنی سازی اصرار کنیم و هم با هدایت هوشمندانه موضوع را به نحوی عمل کنیم که با کشورهای دیگر قهر نباشیم.

آقای ولایتی در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه وظیفه دستگاه دیپلماسی کاهش هزینه است و نه صدور بیانیه و اعلام مواضع گفت: این را با اطمینان به مردم عزیز می گویم که حل مسئله هسته ای سخت تر از اجرایی کردن قرارداد 598 نیست و خیالشان جمع باشد.

وی افزود: بخش دیگری از مشکلات اقتصادی نیز ریشه در سوء تدبیر دارد سوء تدبیر و ناکاآرمدی از کجا می آید؟ از اینکه خودمان را عقل کل بدانیم و متخصصان را نادیده بنگاریم و مدیران باتجربه را صرفا به علت اینکه با ما اختلاف نظر دارند خانه نشین کنیم از اینکه با قوای دیگر درگیر باشیم به جای چاره اندیشی برای حل مشکلات مردم و هم افزایی انرژی های همدیگر را خنثی کنیم.

آقای ولایتی ادامه داد: اگر فردی در راس قوه مجریه قرار گیرد که نوعی مقبولیت در بین جریان های درون نظام، مدیران با تجربه و متخصصان داشته باشد قطعا مشکلات با سرعت حل می شود زیرا کارآمدی را می تواند افزایش دهد.

وی گفت: این غلط است که کارآمدی را صرفا به حوزه های عمرانی تنزل دهیم حالا به این اضافه کنید وضعیت اخلاق سیاسی امروز را.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری افزود: اگر فردی باشد که رفتار و گفتار و گذشته او زمینه ساز تزریق آرامش به جامعه باشد مردم در سایه او احساس اعتماد و آرامش کنند و بدانند که قرار نیست هر روز شاهد دعوا باشد.

آقای ولایتی گفت: بنابراین گرایش دولت بنده اخلاق گرایی، عقلانیت و ثبات سیاست و مدیریت است.

وی افزود: چنین دولتی در سطح داخلی نیز باید اصول قانون اساسی را در زمینه آزادی مقید باشد و فقط شعار ندهد و اگر این رخ دهد و مدیران خانه نشین نباشند و به کار گرفته شوند انسجام ملی تقویت می شود بازسازی اعتماد صورت می گیرد سرمایه اجتماعی شکل می گیرد و امنیت ملی خود به خود تقویت می شود.

آقای ولایتی ادامه داد: برای نشاط و همدلی باید زمینه حضور همه را فراهم کرد و فقط شعار نداد و رسانه ها را آزاد گذاشت.

وی گفت: انسجام داخلی و تعامل سازنده و فزاینده با جهان باید طوری باشد که کشور را به سمت سازندگی بیشتر و به سمت برخورد اصلاح طلبانه با مسایل مبتلابه کشور اداره کرد.

ولایتی افزود: براساس اصول عزت و حکمت و مصلحت باید با دنیا رابطه خود را تقویت کرد.

وی گفت: اگر من رئیس جمهور شوم تعامل سازنده و فزاینده با کشورهای جهان برقرار خواهم کرد، من همه مسئولیت سیاست خارجی را می پذیرم و در چارچوب نظام و خطوط کلی رهبری سیاست نظام را در روابط بین المللی اعمال می کنم.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: رابطه با چند کشور محدود آفریقایی و آمریکای لاتین خوب است ولی آورده ای برای نظام ندارد بلکه باید به خارج از کشور سفر کرد و به دیدن کشورهای دیگر رفت و رفت و آمد سران کشورها را در کشور تسهیل کرد.

ولایتی گفت: زمینه را طوری فراهم کرد که رفت و آمد بین کشور و دیگر کشورها طوری باشد که عزت مردم ایران حفظ شود و گذرنامه مردم ایران نباید طوری باشد که در جایی اگر مورد بازرسی و ورود قرار می گیرند مورد احترام نباشند و متاسفانه امروز می بینیم که برخورد کنسولی با مردم ما در خارج از کشور ما خوب نیست و باید تصویر کشور خود را در انظار دیگران بهبود ببخشیم و این جزو شایستگی های مردم ایران است.

حداد عادل در ادامه مناظره در خطاب به آقای ولایتی گفت: بنده حل مسئله هسته ای را سخت تر از قرارداد مربوط به آتش بس می دانم .

وی افزود: در این مسئله ما از سوی دشمنان متهم به آن هستیم که می خواهیم بمب درست کنیم و خود نیز می دانید که چنین مسئله ای نیست و تفاوتش این است که کسی را که خوابیده ، می شود بیدار کرد اما کسی که خود را به خواب زده هیچگاه نمی توان بیدار کرد.

حدادعادل گفت: البته بنده منکر آن نیستم که هرچه توانایی در دیپلماسی افزایش یابد بهتر است ولی نباید مسئله امروز را با مسئله 20 سال پیش مقایسه کرد.

وی خطاب به ولایتی گفت: شما که در متن بیداری اسلامی هستید 20 سال پیش بر اثر انقلاب یک خطری برای سلطه جهانی به نام بیداری اسلامی بوجود نیامده بود اما امروز در اثر افزایش قدرت ما، دشمنی با ما بیشتر شده است.

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری در ادامه خطاب به عارف نیز گفت: شما اظهار کردید که اصولگرایان در هفت سال گذشته نسبت به دکتر احمدی نژاد هیچوقت نایستادند ، بنده سعی ام این بوده که اگر آقای احمدی نژاد کار صحیحی انجام داده بنده آن را تایید کردم در جایی نیز که ایشان قانون شکنی می کرد ایستادم.

حدادعادل ادامه داد: شما به خوبی به خاطر دارید که بنده در مجلس هنگامی که ایشان قانون مصوب مجلس را عمل نکرد محکم مقابل ایشان ایستادم و از حق ملت به عنوان رئیس مجلس دفاع کردم و تاوان آن را نیز پرداخت نمودم و یک لحظه نیز پشیمان نیستم.

وی افزود: از شماکه دوست بنده و همنشین من در مجمع تشخیص مصلحت نظام هستید سوال دارم که شما در مقابل فردی که آمد در تبلیغات انتخاباتی خود مرتب دم از قانون می زد دیگران را دروغگو می دانست و اظهار می کرد که نباید دروغ گفت و باید قانون را رعایت کرد و پس از برگزاری انتخابات همان روز جمعه قبل از باز شدن در صندوق های رای خبرنگاران را دعوت کرد و اعلام کرد که من رئیس جمهور شدم ، آیا این رفتار خلاف قانون بیّن بود یا خیر ؟ آیا با این اقدام هواداران خود را تحریک نکرد و زمینه فتنه و آشوب را فراهم کردند و آیا پس از آنکه تهمت تقلب به نظام زده شد و رهبری فرمودند نظام جمهوری اسلامی اهل تقلب نیست. چرا جنابعالی سکوت کردید؟ آیا اگر صحبت می کردید و از حق دفاع می کردید و می گفتید تقلب نشده اشکالی داشت.

وی ادامه داد: ایا اگر با آن دوستتان که مورد تایید آقای خاتمی نیز بود می گفتید که نباید شما قبل از باز شدن در صندوق ها اعلام می کردید که من رئیس جمهورم ، چرا شما سکوت کردید بنده سکوت نکردم چه اشکالی داشت و این حرفها را همان موقع زدم و همین الان اعلام می کنم.

دکتر جلیلی در انتقاد به صحبت های دکتر ولایتی گفت: شما ادعا دارید باید با دنیا آشتی کنید اما شما دبیر بیداری اسلامی هستید آیا همین منطق را در مورد بحرین و تونس عمل کردید؟

جلیلی ادامه داد: شما گفتید مسئولیت سیاست خارجی را می پذیرید، شما 16 سال وزیر خارجه بودید و در این مدت 7 دوره گفتگوی انتقادی بعد از جنگ اول خلیج فارس بین ایران و اروپا برگزار شد ، دستور این مذاکرات را آنها مشخص کردند که گفتند گفتگوها باید انتقادی باشد و در مورد بعضی موارد نظیر حقوق بشر و حکم اعدام سلمان رشدی و مواردی از این دست باید صحبت شود.

وی اضافه کرد : هفت دور مذاکره برگزار شد و در نهایت در سال 1997 در بیانیه ای که دادند حکم علیه هاشمی دادند و گفتند گفتگوهای دوجانبه در سطح وزیران باید تعلیق شود.

جلیلی ادامه داد: بحث دیگر در مورد قرارداد 598 است که اگر به نتیجه رسید به خاطر حمله صدام به کویت بود و در شرایطی بود که صدام دیگر هیچ حامی نداشت و تا قبل از آن ما نتوانستیم از طریق دیپلماسی به نتیجه برسیم. در نتیجه این که بگوییم ما مذاکرات را به نتیجه رسانده ایم کم لطفی به 8 سال دفاع مقدس است.

وی خطاب به ولایتی گفت: شما در زمانی که وزیر امور خارجه بودید از فرصت های فروپاشی شوروی و حمله صدام به کویت چه استفاده ای کردید؟

قالیباف در انتقاد از اظهارات اقای ولایتی گفت: بحث توان و قدرت ملی ما در حوزه اقتصاد، سیاست و نظامی است و

اقتصاد با نظامی یک رابطه مستیم دارد، یعنی اگر اقتصاد قوی داشته باشیم می توانیم یک نیروی نظامی قوی داشته باشیم و اینجا نیروهای نظامی به کمک اقتصاد نمی توانند بیایند.

نامزد انتخابات ریاست جمهوری افزود: رابطه بین رزمندگان، حرکت های نظامی با سیاست یک رابطه دو طرفه است.

وی گفت: من معتقدم در دوره مدیریت جنابعالی به مدت 16 سال، همیشه یک طرفه شما از ظرفیت رزمندگان و ایثارگری ها به نفع سیاست خارجی استفاده کردید و هیچ موقع سیاست خارجی به کمک رزمندگان نیامد.

قالیباف افزود: من شنیدم جنابعالی گفتید که درغیر متعهدها  این کار را کردم و در بغداد این اتفاق نیفتاد ولی هیچ وقت نگفتید رزمندگان رفتند جانشانشان را گذاشتند و جنازه هایشان برنگشت این چه ربطی به دیپلماسی دارد و این ایثارگری انهاست.

وی گفت: این بحث شما سطح دیپلماتیک را در حد یک پروتکل پایین می اورد و می گویید با میتران با هم اینقدر ارتباطمان نزدیک است که با هم قهوه می خوریم.

نامزد انتخابات ریاست جمهوری یازدهم افزود: زمانی که شما  بامیتران قهوه می خوردید ما در جبهه موشک های میراژهای میتران را می خوردیم و اگر انجا حوزه نفوذ بود جلوی انرا می گرفتید که ما را نزنند.

وی گفت: اگر واقعا  حوزه دیپلماسی بود چرا یک بار از غرامت جنگ  که متجاوز بود حتی یک مذاکره نتوانستید بکنید.

قالیباف با بیان این که به نظر من سیاست خارجی در ان دوره نتواست فعال شود، افزود: حتی در حوزه دیپلماسی اقتصادی در حوزه اسیای میانه.

وی گفت: به هر حال جنابعالی وضع ژئوپولتیکی ما را می دانید و 16 سال که هشت سال ان جنگ بود و هشت دیگر ان که جنگ نبود اصلا از این ظرفیت شما استفاده نکردید.

مجری خطاب به آقای غرضی گفت: شما فقط 4 دقیقه فرصت دارید ضمن اینکه صحبت های تخصصی خود را نیز مطرح نکرده اید.

سید محمد غرضی خطاب به دکتر ولایتی گفت: ما هم وارد دولت شدیم و دوران بسیار سختی را در دوران جنگ گذراندیم و بالاخره کشور هم اداره شد و این دستاوردهای عظیم نصیب کشور شد که البته رزمندگان در آن سهم دارند ، ملت سهم دارد، دولت هم سهمی داشته است.

وی افزود: این دوره جنگ  آقای دکتر باعث شد که منطقه با جنگ آشنا شود. مردم سوریه، مردم لبنان ، مردم عراق ، مردم افغانستان ، مردم پاکستان با جنگ آشنا شدند و ادامه این کار باعث شد که با توجه به حرکتهای آمریکا کم کم منطقه باز شد یعنی عراق باز شد ، افغانستان باز شد ،اکنون سوریه دارد باز می شود.

وی گفت: سؤال مشخص من از شما این است که یک موقعی آمریکا بر همه این مناطق مسلط بود الان ما هم بخش وسیعی از این قدرت سیاسی را در اختیار داریم. آیا قدرت سیاسی ما افزون است یا قدرت سیاسی آمریکا؟ چون طرفداران آمریکا آنهایی که در ایران هستند این بحث را مطرح می کنند که اگر پای صندوقهای رأی نروید مثلاً قدرت سیاسی ایران کم می شود. شما به عنوان یک شخصیتی که می توانید بیان کنید که اگر قدرت سیاسی ایران افزون است از آمریکا به کسانی که می گویند ما نمی رویم پای صندوق رأی تا مثلاً قدرت سیاسی ایران کم شود، توجه آنها را معطوف کنید به این که ما در یک مجموعه وسیع جغرافیایی داریم عمل می کنیم نه در یک مجموعه کوچکی که حالا چهار نفر نروند رأی بدهند و از این بحثها.

مجری برنامه با تشکر از آقای غرضی خطاب به آقای رضایی گفت: شما چهار دقیقه و ده ثانیه فرصت دارید صحبت کنید.

محسن رضایی گفت: من دو سؤال دارم سؤال اول من این است که قطعنامه 598 صادر شده بود آقایان می گویند اجرایی کردیم ، الان در هسته ای هیچ قرار سیاسی نداریم، سؤال دوم من از ایشان منظور دکتر ولایتی است، همین طور آقای حداد و آقای قالیباف این است که مگر شما ائتلاف تشکیل ندادید ، از این اختلاف نظرها پیداست که اختلاف نظرات شما جدی است این را برای ما توضیح بدهند که موضوع چه بوده و چرا این طوری شده است؟

در ادامه مناظره آقای ولایتی در پاسخ به آقای قالیباف گفت: آقای اسماعیلی نماینده آقای قالیباف این مطالبی را که آقای قالیباف گفتند در جای دیگر نیز گفت و این نشان می دهد که از تاریخ مطلع نیستند، به علت این که بنده نگفتم با میتران قهوه خوردم و آن ملاقاتی که میان من و آقای میتران رخ داد بعد از پایان جنگ و قطعنامه بود و در آن زمان با آقای میتران رابطه ای نداشتیم و سپس با فرانسه رابطه برقرار کردیم.

وی افزود: آن سخنی که بنده نقل کردم که آقای میتران آمدنش به تهران را منوط به این کرد که من تاریخ برای او بگذارم و آقای رولان دوما گفت این قبول است و در اکتبر آن سال می خواست به ایران بیاید که اتفاقی توسط بعضی افراد افتاد و تخریب در کار سیاست خارجی شد و میتران نیامد.

آقای ولایتی در پاسخ به سخنان آقای جلیلی گفت: دیپلماسی این نیست که انسان برود مقابل کشورهای دیگر خطابه بخواند و در مصاحبه مطبوعاتی مطالب خود را بیان کند.

وی ادامه داد: دیپلماسی این نیست که ما در یک طرف بنشینیم و آنها در طرف مقابل بنشینند و ما حرف مشخصی را بزنیم بدون آن که اقدامات دیگری در خارج از آن انجام دهیم.

وی افزود : این موضوع که می فرمایند مال 20 سال پیش است و الان وضعیت فرق کرده است ناچارم این موضوع را مطرح کنم که زمانی که هنوز به قطعنامه های شورای امنیت علیه ایران در رابطه با مسئله هسته ای نرسیده بودیم آقای سارکوزی مستقیم توسط سفیر فرانسه دعوت کرد که به پاریس بروم و با آقای سارکوزی مذاکره کنم.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: بنده با آقای رئیس جمهور صحبت کردم و ایشان گفت که دعوت آقای سارکوزی را بپذیر و من به فرانسه رفتم و با آقای سارکوزی یک ساعت ملاقات کردم و همان صحبتی که در رابطه با آقای لاریجانی گفتم ما با آقای سارکوزی درباره عدد سانتریفیوژها به توافق رسیدیم برای این که غنی سازی را متوقف نکنیم و یک چیز بینابین اتفاق بیفتد و مثلاً هشت هزار سانتریفیوژ ما به 4 تا 5 هزار سانتریفیوژ برسد.

وی ادامه داد: این موضوع را آقای سارکوزی قبول کرد و گفت با آقای لِوید که نفر دوم ایشان بود مذاکره کنیم و ظرف مدت یک هفته آقای لوید در رأس یک هیئت سیاسی و هسته ای به ایران بیاید و بعد از دو هفته آقای سارکوزی گفت من می خواهم به کشور شما بیایم و ملت شما ملت بزرگی است و دست رهبر این ملت بزرگ را بفشارم.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با اشاره به این که این مطالب را آقای آهنی سفیر ما در پاریس گزارش کرده و اسناد آن در وزارت خارجه موجود است گفت: بنده این موضوع را به داخل کشور منتقل کردم و کار متوقف شد و نکته مهم این است که در همان زمانی که بنده با تاکید آقای رئیس جمهور فرانسه به آنجا رفتم قائم مقام وزارت امور خارجه ، کاردار فرانسه را خواست و به نوعی به او گفت آن کسی که به پاریس آمده نماینده ما نیست و شما باید فلان آقا را قبول می کردید.

ولایتی ادامه داد: ما قرار گذاشته بودیم که نفر دوم فرانسه به ایران بیاید و قرارهای اولیه این بود که آنها پذیرفته بودند که سانتریفیوژها در مقیاس کمتر کار کنند و بحث کنیم تا به جایی برسیم تا از بن بست بیرون بیاییم و به شورای امنیت نرویم و هم غنی سازی را داشته باشیم و هم این که سانتریفیوژهای ما کار کنند و مسئله هسته ای حل شود و در عین حال مشکلات بین المللی پیدا نکنیم.

وی افزود: متأسفانه در اینجا دولت جواب نداد و نه تنها جواب نداد بلکه زمانی که چنین حرفی به کاردار فرانسه در تهران زدند وزارت خارجه فرانسه گفت اگر این خبر زودتر به فرانسه رسیده بود ملاقات تو با آقای سارکوزی لغو می شد.

ولایتی ادامه داد: می شد از این امکانات استفاده کرد و غنی سازی را ادامه داد و این تحمیل ها را از طرف شورای امنیت بر کشور نداشت و وضعیت کشور را به این تحریم ها نرساند.

آقای ولایتی نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در ادامه بحث مذاکرات هسته ای گفت: در رابطه با روسیه نیز همین اتفاق افتاد و آقای پریماکف اینجا آمد و گفت اگر قول بدهید آقای پوتین به ایران بیاید و دست خالی برنگردد، آقای پوتین را به ایران می آورم.

وی افزود: این قول را دادم و آقای پوتین آمدند، اما دو مرتبه در این کار تخریب ایجاد شد.

آقای ولایتی گفت: این روند به معنی دیپلماسی هسته ای نیست و دیپلماسی این نیست که فقط بنشینند بیانیه بدهند و حرف هایی را بزنند و در آخرین دوری که در آلماتی آقای دکتر جلیلی داشت، آنها پیشنهادهایی به ایران کردند که بر اساس آن می شد کارها را مقداری جلو ببریم و آن پیشنهاد این بود که طرف مقابل 5+1 گفت غنی سازی 20 درصد را متوقف کنید و در کارهای فردو  هم مقداری کندی ایجاد شود.

وی افزود: آنها اعلام کردند این سه تحریم را بر می داریم و ما در پاسخ گفتیم که این کار را می کنیم، شما کل تحریم ها را بردارید ،که به شهادت معاون امور خارجه که در جلسه بوده است این مسائل را مطرح می کنم.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: وقتی طرف مقابل حاضر است چند قدم بردارد، باید ما هم انعطاف داشته باشیم و هنر دیپلماسی این است که از این فرصت ها استفاده کند و اصولگرایی به این معنی است که انعطاف پذیر هم باشد، نباید در داخل کشور طوری وانمود کنیم  که اصولگرا هستیم و انعطاف ناپذیرنباشیم ، ما مصالح ملی را در دیپلماسی باید به طور بهتر تأمین کنیم ، باید از دیپلماسی به نفع مصالح ملی استفاده کینم ، دیپلماسی فقط خشونت و سرسختی نشان دادن نیست.

ولایتی افزود: دیپلماسی به معنی تعامل و معامله است و با همه کشورها و انهایی  که مذاکره می کنیم باید بسیار خوب عمل کنیم و می شود در مذاکرات هسته ای بهتر از این عمل کرد و اگر این روند موفق بود این مشکلات پیش نمی آمد و وضع به اینجا نمی رسید.

جلیلی در اظهارنظر درباره سخنان ولایتی گفت: اگر همین نکته ای را که آخر اشاره کردید به نظرم خیلی خوب است. اگر اطلاعات دیگرتان مثل این اخبار سومی باشد که واویلاست، چون کاملا غلط هست. نوار گفت وگوهای آلماتی موجود است پیاده شده و خدمت آقا تقدیم شده است. اتفاقا همین گزارشی را که بر این مبنا نوشته بودید، ایشان نوشته بودند که ایشان از کجا دارد می گوید که این خلاف است.

وی افزود: نکته دومی که وجود دارد، اتفاقا من برای مردم بگویم در آلماتی چه خبر بود؟ در آلماتی آنها همین بحث را که ایشان می گوید، ما بیاییم 20 درصد را در ازای دو تحریمی که بعدا می خواهد انجام بشود، بدهیم. در برابر آب نبات. بعد آنها وارد سه درصد شوند. همین روند خطاست که عده ای از دوستان شما زمانی همین بحث را دنبال می کردند. سوال بنده این است که راجع به قضیه روسیه هم همین طور است.

جلیلی گفت: من برای اینکه در تاریخ بماند، می گویم. بله هم آقای سارکوزی و هم روسیه که بحث شد، شاهدید. پس از روسیه بحث و جلسه برگزار و قرار شد. خود بنده رفتم آنجا به آنها گفتیم. آنها همان چیزی را که دیگران می خواستند، می گفتند. آقای سارکوزی هم به شما همین را گفته بود. گفته بود شما بیایید متوقف کنید.

اینجا ولایتی حین سخنان جلیلی گفت: نه.

جلیلی ادامه داد: «لویت» نفر دوم فرانسه است؟ آقای لویت کارشناسی در الیزه است. کجا نفر دوم فرانسه است؟ این را که دنیا می شناسد.

آقای ولایتی لابه لای سخنان جلیلی گفت: خیلی خوب... .

جلیلی ادامه داد: بعد برای ما اینقدر افتخار باشد که آقای لویت یک کارشناس در الیزه می خواست بیاید ایران بعد نیامد، همه روند متوقف شد و به هم خورد. خودتان می دانید بعد از آن قضیه سه بار سارکوزی با آقای رییس جمهور تلفنی صحبت کرد و همین حرف ها همانجا مطرح شد. نکته‌ای که آقای قالیباف گفتند درست است. بحث این است که مابه ازای این چه بود؟ باید دید چه می خواهیم در بحث خود بگیریم. این بحث اساسی و مهم است. نباید اخبار را تکه تکه بگوییم و بعضی مبنای کاملا غلط.

وی گفت: آنچه شما درباره آلماتی گفتید، کاملا غلط است. نوار آلماتی موجود است و پیاده شده. اینجا به مردم‌مان عرض کنم. آنجا بحث شد که ما به آنها گفتیم ما حاضریم گام های متقابل برداریم. هر میزان که شما می آیید ما هم می‌آییم. اگر شما پنج کیلومتر، ما هم پنج کیلومتر. 25 کیلومتر و 100 کیلومتر هم همین طور. آنجا نماینده انگلیس گفت شما حاضرید همین الان این را انجام دهید؟ گفتم بله. گفتم شروع کنیم. من کاغذم را در آوردم. نماینده آمریکا به نماینده انگلیس گفت ساکت، چیزی نگو! ایشان متوقف شد که همه خندیدند. گفتم خب ادامه دهیم. شما می گویید 25 کیلومتر، خب 25 کیلومتر.

جلیلی گفت: این چه حرفی است. چیزی که آنجا نماینده انگلیس گیر کرده و همه به او خندیدند و بعد نماینده آمریکا به او گفت این طور پیش نرو و به همین دلیل منطق محکم ما بود که آنها اعلام کردند که پس ما باید به مراکزمان برویم و مشورت کنیم و بعد از چند روز به شما بگوییم. چند روزشان شد 40 روز.

وی افزود: بعد خانم اشتون آمد در استانبول این را مطرح کرد. بعد ما می آییم این را کاری که آنها در آن گیر کردند و نتوانستند در برابر منطق ما جوابی داشته باشند و اجازه خواستند که بروند در مراکز خود، امروز متاسفانه از سوی فردی مثل شما این طور بیان شود؟ کاری که نماینده انگلیس آنجا واقعا نتوانست این جواب را بدهد. واقعا سوالم این است که اگر ما اینگونه در سیاست خارجی که حوزه جدی است، منافع و تهدید کشور است، این طور بخواهیم برخورد کنیم، حتما نمی توانیم.

جلیلی افزود: چه کسی می گوید ما در گفت وگوها فقط توانستیم اعلام موضع کنیم. چرا پنج سال است اینها، از سال 87 که گفت وگوهای مان شروع شد، فقط یک قطعنامه صادر کردند و دیگر نتواستند اجماع داشته باشند. از سال 87 اولش آمریکا شرط گذاشته بود که در صورتی به مذاکرات وارد می شود که ایران به قطعنامه ها عمل کند. ما اجرا نکردیم ولی آمریکا وارد شد. اینکه الان آمریکا دارد مرتب اقدامات یکجانبه انجام می دهد برای این است که از اقدامات چند جانبه ناامید شده و نتوانسته اجماع حاصل کند. حتی در همین چند کشور.

علی اکبر ولایتی نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در پایان سخنان خود در بخش نخست مناظره  گفت: جناب آقای جلیلی، بحث دیپلماسی کلاس فلسفه نیست که شما بروید آنجا بگویید منطق ما قوی بود و آنها هم محکوم شدند.

وی افزود: آنچه که مردم می بینند این است که شما چند سال مسئول هسته ای هستید یک قدم پیش نرفته اید و هر روز تحریم ها بیشتر شده است و فشارش بر مردم می آید.

ولایتی گفت: هنر دیپلماسی این است که شما حق هسته ای را حفظ کنید و در عین حال تحریمها کاهش پیدا کند و بر آن اضافه نشود.

وی افزود: در مطلبی که آقای قالیباف گفت باید بگویم بنده در اظهاراتی که اینجا گفتم و نوار آن موجود است گفتم هنر دیپلمات این است که این کار رزمندگان را نگذارد هدر برود و الا اگر رزمندگان کار خود را انجام دهند و دیپلمات نتواند از آن استفاده کند آن کار زمین می ماند که در اینجا قالیباف گفت: مردم باید خیری از دیپلمات ببینند.

 آقای جلیلی در ادادمه مناظره درباره نگاهش به سیاست خارجی گفت: حوزه سیاست خارجی حوزه اندیشه است .

وی ادامه داد: ما براساس اسلام ناب در سیاست خارجی گفتگوها را البته با سازوکار قوی و هوشمند مدیریت می کنیم.

جلیلی تاکید کرد: در گفتگوها باید به گفتمان اسلام ناب باور داشته باشیم تا آنچه راکه از آن به عنوان سیاست خارجی انجام می شود به نتیجه و فرجام برسانیم که اگر این کار را نتوانیم صورت دهیم دچار ضعف خواهیم شد و دولت مقتدری که بتواند در عرصه سیاست خارجی عمل کند تشکیل نمی شود.

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری همچنین در ادامه خطاب به آقای ولایتی گفت: وی بالاخره سوالم را پاسخ ندادند مبنی بر اینکه چرا بعد از هفت سال با گفتگوهای انتقادی آنگونه برخورد و حتی تحریم هایی مانند داماتو اعمال شد و بلکه گفتند وزرا هم به ایران نروند این در حالیست که برای رئیس جمهور وقت نیز حکم جلب صادر شد.

در ادامه مناظره آقای غرضی نیز دیدگاههایش را درباره سیاست خارجی بیان کرد و سیاست خارجی را انعکاس استعداد داخلی کشور دانست و گفت: اگر این استعداد افزایش نیابد سیاست خارجی درست نمی شود.

وی افزود: انعکاس استدلال داخلی به دین معناست که مسائل و مشکلاتی همچون آب، برق، گاز و رفاه اجتماعی تامین شود که اگر این گونه نشود سیاست خارجی یک چیزهای دیگری خواهد شد.

غرضی گفت: همه عمرم را صرف کار و خدمت کردم و هرجایی ورود کردم خدا را شکر موثر عمل کردم و اگر مردم هم به من رای دهند برنامه ام انسجام داخلی است .

وی با اشاره به دیدگاه برخی نامزدها درباره توجه به اقوام گفت: البته من به جای پیشنهادات برخی دوستان می گویم که استاندار هر استان را مردم انتخاب کنند که این یک تحول بسیار بزرگی است و از همکاران خواهش می کنم که این را قبول کنند.

غرضی تصریح کرد: متاسفانه ظرف 33 سال پس از انقلاب 330 استاندار تغییر کرده و این به معنای تغییر ده استاندار در هر سال در کل کشور است و گاهی اوقات نیز عمر هر استاندار به یک و نیم سال می رسد.

در پایان وقت اول مناظره سوم کاندیداها دروقت باقی مانده خود به بیان دیدگاههای خود در حوزه سیاسی پرداختند

در ادامه قالیباف گفت: در حوزه سیاست خارجی معتقدم انسجام داخلی اساس کار ماست و در حوزه اقتصادی همبستگی ملی.

قالیباف افزود: ما چه بخواهیم مقاومت بکنیم چه بخواهیم مذاکره کنیم چه بخواهیم رقابت بکنیم نیازمند این هستیم که در حوزه دیپلماسی وقتی که بین دو دولت بین دو نگاه بین دو تفکر با هم حرف می زنیم اینجا مبنا و جنس بحث قدرت است.

وی گفت: هر چقدر توان ملی و قدرت ملی ما بالاتر باشد حتماً‌ در حوزه دیپلماسی قوی تر می شویم.

وی گفت: دیپلماسی هم می تواند توان ملی را افزایش دهد به شرطی که از فرصت های به درستی استفاده کنیم.

قالیباف گفت: ملت ما در تاریخش نشان داده که عزت خود را فدای چیزی نکرده است نه فدای اقتصاد و نه فدای مسائل مادی.

غلامعلی حداد عادل در 46 ثانیه وقت باقیمانده از بخش اول مناظره انتخاباتی گفت: می خواهم تاکید کنم که در انتخابات نه خودم باید سیاه نمایی کنم و نه هیچ کس دیگر.

وی گفت: در اینکه ما مشکلات داریم حرفی نیست اما اگر دوران فعلی را زمستان تلقی کنیم و قول بهار بدهیم و زمستان را با ناامیدی یکسان بدانیم جفا به ملت و انقلاب است.

حدادعادل افزود: ما مشکل اقتصادی داریم اما دستاوردهای زیادی در بسیاری از عرصه ها داشته ایم.

روحانی گفت: باید طوری کشور را اداره کنیم که همه چیز را ببینیم وقتی همه کارخانه ها خوابید آن وقت هم وقت استقلال است. وقتی مردم در زندگی روزمره شان دچار مشکل شدند آن هم بحث عزت است. ما اگر می خواهیم مسایل کشور را حل کنیم باید کشور را ببینیم باید منافع ملی را ببینیم نمی شود به یک ساختمان نگاه کرد و گفت همه چیز ، این ساختمان است.

وی افزود: به اعتقاد من قابل جمع هست. من گفتم سانتریفیوژ خیلی خوب است که بچرخد به شرط اینکه زندگی مردم هم بچرخد، کارخانه های دیگر هم بچرخد، صنعت هم بچرخد و این کار شدنی است.

این نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: انهایی که هرچه پیش بینی کردند عکس درآمد گفتند شورای امنیتی درکار نیست، قطعنامه ای در کار نیست، تحریم در کار نیست، هر روز جشن گرفتند که مسایل هسته ای تمام شده، حل شده، نهایی شده، آنها باید بدانند نتوانستند مسایل بین المللی را درست تشخیص بدهند، نتوانستند بشناسند.

روحانی اضافه کرد: به اعتقاد من شرایط امروز ما شرایط بسیار حساسی است و کسانی که تجربه لازم را دارند ، کسانی که دنیا را می شناسند و کسانی که می توانند از طریق مذاکره و منطق مسئله هسته ای را حل کنند باید بیایند.

روحانی ادامه داد: در شرایطی نیستیم که بگوییم مسائل سیاست خارجی حل و فصل نمی شود.

وی افزود: البته برای حل و فصل این مسائل اول باید قدرت ملی داخلی را تقویت کنیم و به این منظور به دولتی فراجناحی نیاز داریم که از همه نیروهای متخصص و کارشناس استفاده کند.

وی افزود: برای افزایش قدرت ملی داخلی باید به همه مردم آزادی بدهیم و آزادی بیان داشته باشند.

روحانی با بیان این که مردم ما باید در همه زمینه ها حضور و مشارکت فعال داشته باشند گفت: با تدبیر و با مذاکره و سخن گفتن با دنیا می توان مسائل را حل و فصل کرد.

وی افزود: آیا در گذشته از تحریم و جنگ نجات داده نشده و فرصت تکمیل فناوری هسته ای را ایجاد نکرده ایم هم اکنون نیز می توانیم  این تجربه را تکرار کنیم و فرصتی را ایجاد کنیم.

روحانی گفت: فرصت با مذاکره واقعی ایجاد می شود و با اعلام مواضع و خواندن مقاله کار پیش نمی رود.

وی افزود: در صورتی که مسئله را شناخته باشیم و راه حل را بدانیم و از کارشناس و دیپلمات لازم استفاده کنیم و نه افرادی که تجربه لازم را ندارند به راه حل می رسیم.

وی گفت: امروز به خاطر شرایط خاص کشور سیاست خارجی از همیشه مهمتر است.

روحانی افزود: افرادی باید حکومت را در دست بگیرند که تجربه حل و فصل مسائل هسته ای و سیاست خارجی را داشته باشند.

محسن رضایی، بهبود زندگی مردم و گسترش نفوذ فرهنگ اقتصادی کشور را از مهمترین اهداف سیاست داخلی و خارجی خود در صورت پیروزی در انتخابات برشمرد.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در بخش پایانی سومین مناظره کاندیداها گفت: در این جلسه کاملا معلوم شد، سه نفر از دوستان که قبلا با هم ائتلاف کرده بودند اختلاف نظرهای جدی دارند.

رضایی افزود: از مباحث مطرح در این جلسه همچنین نتیجه می گیرم بیشتر دوستان ما در گذشته مانده اند؛ گذشته برای درس گرفتن خوب است اما باتوجه به اینکه شرایط کشور حتی در مقایسه با سال 88 به کلی تغییر یافته است ماندن در مسایل گذشته جز اینکه وقت کشور را گرفته است ثمر دیگری ندارد.

وی تاکید کرد: باید مبداء جدیدی داشته باشیم و ایران سیاسی دوباره ای را باهم طراحی و پی ریزی کنیم به نحوی که سیاست داخلی و خارجی هدفمند باشد.

نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: برنامه من این است که در عرصه سیاست خارجی و داخلی، بهبود زندگی مردم و گسترش نفوذ فرهنگ اقتصادی ایران در کنار گسترش سیاسی را که اکنون داریم به عنوان دو هدف جدی پی گیری خواهم کرد.

رضایی افزود: ما اکنون در حوزه سیاست خارجی عمدتا در سیاست جهادی موفق بوده ایم همچنان که با حزب الله، سوریه و لبنان ارتباط داریم اما ارتباط ما با اروپا، سوریه و کشورهای دیگر کجاست؟

رضایی در ادامه سخنان خود گفت: اگر همین سه چهار کشور هم با ما نباشند این هم که از آثار جنگ ، دفاع مقدس و انقلاب است و بنابراین بخش جهادی سیاست خارجی را اگر از ایران جدا کنیم چه می ماند.

وی افزود: از این رو باید تغییری جدی و اساسی بدهیم و اولین مسئله این است که باید هدفمند کرد اینکه اصلا برای چه می خواهیم سفارت داشته باشیم برای چه روابط خارجی داریم و نتیجه روابط به چه صورت بوده است.

رضایی گفت: مسئله دیگر این است که مسئله هسته ای را باید از حالت فرسایشی خارج کنیم اینکه ما مرتب مذاکره می کنیم حالا آقای ولایتی می گویند فلسفه و آقای جلیلی می گویند فکر و اندیشه که ما کار به اینها نداریم ، ما نقدش را می خواهیم .

این نامزد انتخاباتی افزود: این مذاکرات باید زودتر به نتیجه برسد ، مگر می توانیم کشور را با شعار دادن معطل کنیم و وقت نظام و ملت ایران را بگیریم آنها از ما زمان می گیرند تا اثر تحریم ها بیشتر شود بعد ما اسم این را می گذاریم مقاومت پس معلوم است که نماینده آمریکا می آید بغل گوش نماینده انگلیس می گوید نکن چرا ؟ برای اینکه مذاکرات به تنهایی کافی نیست.

وی در ادامه گفت: آقای جلیلی پاسخ نداد که اگر دور دوم، سوم و چندم بخواهد برود با توجه به اینکه آنها به اثر تحریم ها امیدوار شده اند چکار می خواهد بکند؟

رضایی افزود: این سوال را هم جواب نداد در بغداد که به نظر ما می توانستیم به علت اینکه اوباما برای انتخابات آماده می شد و آماده امتیاز حداقلی بود می توانستیم امتیاز بگیریم فرصت بغداد فرصت خوبی بود و این نشان می دهد اشکالات فنی و تاکتیکی و تکنیکی وجود دارد.

وی گفت: باید صادقانه بشینیم و همه اینها را حل و فصل کنیم البته زحمت هایی کشیده شده است پیشرفت هایی بوده در همه دولت ها که نباید سیاه نمایی کرد اما ما می خواهیم سیاه زدایی کنیم و اشکالات را مشخص و آن را برطرف کنیم.

عارف در سخنان پایانی بخش اول مناظره هشت نامزد انتخابات ریاست جمهوری گفت: من خودم را به مطالبات همه مردم ، همه اقشار ، معلمان ، پرستاران ، کارگران ، کشاورزان ، جوانان ، دانشجویان ، زنان ، ایثارگران ، نیروهای نظامی و انتظامی ، معلولان ، اقوام و اقلیت ها ،‌ رانندگان ، بازنشستگان و کارکنان دولت ، متعهد می دانم.

عارف افزود: امیدوارم در دولت ‌آینده به مطالبات همه آنان در ارتباط با منزلت ، معیشت و رسیدگی به مشکلات زندگی از جمله گرانی ، رسیدگی جدی صورت گیرد و همه دست به دست هم بدهیم تا ایرانی آباد ، سرفراز داشته باشیم و برنامه پیشرفت و تعالی کشور را با همدلی و هماهنگی همه جریانات داخلی نظام دنبال کنیم و به نتیجه برسانیم.