شیوخ سلفی تراز اول مصر ساخته دانشگاه‌های آل سعودند

به گزارش خبرنگار دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»، چهارمین نشست علمی مرکز تحقیقات امام علی (ع) با موضوع «جریان های دانشگاهی مخالف شیعه در جهان عرب و لزوم فهم آن در تحقق آرمان های وحدت‌آفرین امام علی»، عصر دوشنبه، 27 خرداد ماه در سالن الغدیر پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با سخنرانی دکتر کامیار صداقت ثمرحسینی، کارشناس شیعه شناسی برگزار شد.

دکتر صداقت ثمر حسینی در این نشست با بیان اینکه باید نقشه راه سلفیه شناسایی شود، اظهار کرد: ضرورت این موضوع از جایی نمود بیشتری پیدا می کند که بدانیم سلفی ها سال هاست که مشغول عرضه افکار خودشان در سطح جهانی هستند.

وی با بیان اینکه ما باید در این رابطه تاملات گوناگونی را لحاظ کنیم، خاطرنشان کرد: حقیقتاً اگر دغدغه ما مقابله با این جریان است، ابتدا باید پژوهشکده‌هایمان آباد شود؛ چراکه بسیاری از مخاطبان سلفیه دغدغه‌های راستینی دارند، اما احاطه کامل بر علوم حدیث ندارند، بنابراین قادر نیستند آن گونه که باید در مورد آثار سلفی به بحث و بررسی بپردازند و این ضعف آنها را در این حوزه نشان می دهد؛ ضمن آن که زمانی که سلفی‌ها می خواهند برخی متون را از احادیث و کتب خارج کنند یک معنا آن است که در واقع دارند نقطه ضعف‌های خود را پاک می‌کنند.

این کارشناس شیعه‌شناسی با بیان اینکه نمی شود مسئله را تنها از دریچه نگاه شیعه نگریست، تصریح کرد: باید این معضلات را در برابر تمامی جهان اسلام بررسی کرد؛ چون تنها شیعه نیست که با اسلام روبرو است، هر چند که توجه به اختلافات باید به منظور پیدا کردن راه حل در کشورهای اسلامی باشد نه برای بزرگ کردن اتفاقات؛ چون اساساً مگر می شود کسی دغدغه نهج البلاغه را داشته باشد، اما دغدغه وقایع جهان اسلام را نداشته باشد.

صداقت ثمر حسینی با اشاره به دوره سلطنت دو تن از سلسله پادشاهی عربستان سعودی و دو اتفاقی که در طول این دو دوره افتاد، ادامه داد: در دوره سلطنت ملک فیصل و ملک خالد دو جریان که شامل آموزش سازمان یافته و دیگری آموزش فراملی است، رخ می دهد، به گونه ای که آموزش برای دعوت به مذاهب و فرق مختلف سازمان یافته می شود و این روند از دهه 90میلادی به بعد جنبه مجازی نیز پیدا می کند و آموزش به صورت مجازی در دانشگاه‌های آنها هم دنبال می شود.

وی گفت: برخی در دوره ای متوجه شدند اتفاقی در عربستان سعودی در حال رخ دادن است؛ در این رابطه مرحوم علامه میرزا خلیل کمره ای به این موضوع توجه می کند که در عربستان سعودی جریانی در حال شکل گیری است و مرجعیت دینی مسلمانان از الازهر به عربستان در حال انتقال است.

این محقق همچنین با اشاره به تقسیم بندی‌های رایج سلفیه گفت: سلفیه رسمی، سلفیه جهادی، سلفیه جنبشی، سلفیه اصلاح طلب از جمله این دسته بندی هاست که هر کدام از این موارد در مقابل موارد دیگری قرار گرفته است.

صداقت ثمر حسینی ادامه داد: با توجه به آنچه که بیان شد، شناختن سلفی ها در اقسام مختلف شان مفید است و ما باید همان طور که در ابتدا گفتم دائماً آن ها را رصد کرده و بشناسیم و بدانیم که در دانشگاه های آنها هر کسی چه فعالیتی دارد و اینکه جهان اسلام با چه کسی دوست و با چه کسی دشمن است، اما باید توجه داشته باشیم که همه این جریانات سلفی، کم و بیش در مورد شیعه یک طرز تفکر یکسان دارند.

وی با بیان اینکه سلفی ها رگه های مختلفی دارند و کتاب های زیادی در مورد افکارشان به رشته تحریر درآورده اند، بیان کرد: آنها همگی در مورد شیعه یک طرز تفکر دارند، اما به طور کلی از این میان، سه جریان است که میانشان نمود بیشتری دارد و می بینیم که دگرگونی بنیادینی را در جهان اسلام ایجاد می کنند.

این محقق در این رابطه ابراز داشت: اولین جریان، جریان مهاجر، دومین جریان، جریان قومی سازی و سومین جریان، جریان آموزش و فضای مجازی است، به عنوان مصداق زمانی که جهانگردان ایرانی وارد قاهره شدند دست بسیاری از مخالفان شیعه رو شد و زمانی که به رزومه این مخالفان نگاه می کنیم، می بینیم که بیش از 80 درصد از جریان مهاجر هستند که در عربستان سعودی آموزش دیده و در قاهره فعالیت می کنند، در واقع تمام شیوخ سلفی تراز اول مصر ساخته و پرداخته دانشگاه‌های عربستان سعودی هستند.

صداقت ثمر حسینی با اشاره به فعالیت های مجازی سلفیون بویژه فعالیت‌های مخالفان تقریب گفت: 94 سایت از وب گاه‌های مخالفان تقریب در میان سلفی ها وجود دارد که حلقه اصلی آنها در 50 سایت خلاصه می شود؛ سرورهای این وب گاه ها در هلند، آلمان، فرانسه است، اما مراکزشان در عربستان سعودی واقع شده؛ در این سایت ها فعالیت های ضد شیعی، نام و اسامی و تعدد و ملیت افراد قابل تشخیص است؛ نکته قابل تامل آن است که خاستگاه فکری افرادی که در این فضا فعال هستند، متفاوت است یعنی آنها برنامه ریزی وسیعی برای تبلیغ دارند.

وی گفت: از این میان بیش از 78 درصد یا از شاگردان مراکز دانشگاهی عربستان سعودی هستند یا شاگرد چندین شیخ سعودی بوده اند و این مسئله به این مفهوم است که ما باید جهان اسلام را به طور کامل رصد کنیم و مسئله مان را فقط مسئله شیعی نکنیم و به زبانی صحبت کنیم که فقط محدود به شیعه نباشد و برای همه جهان اسلام قابل فهم باشد.