به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، با پایان رسیدن انتخابات 92، در 24خرداد، قیمت ارز روند نزولی خود را آغاز کرد. گرچه دلاری که روز شنبه بعد از انتخابات خود را به 3300تومان رسانده بود، در روز یکشنبه هفته گذشته صعودی دوباره داشت اما در مجموع این اسکناس آمریکایی در یک هفته بعد از انتخابات حتی خط قیمتی 3100تومان را نیز لمس کرد.
در حال حاضر علاوه بر کسانی که دلار در خانه پس انداز کرده بودند، صاحبان سرمایه و همچنین بازارها در تردید ادامه این روند نزولی به سر میبرند.
در همین زمینه دکتر غلامرضا کیامهر، کارشناس اقتصادی و مسائل بانکی، میگوید: «هر چیزی علت و معلولی دارد. گران شدن قیمت دلار علل مختلفی دارد. دلار یا هر ارز دیگری مانند کالاست که تابع قانون عرضه و تقاضا هستند. اگر عرضه دلار مانند سایر نقاط دنیا به صورت عادی و طبیعی باشد قیمت دلار یا ثابت میماند یا حداقل به مقداری کم نوسان خواهد کرد اما اگر عرضه دلار به دلایل مختتلف کاهش یابد یا دولتی مانند دولت ما اختیار دلار را در دست بگیرد، قیمتها دیگر طبیعی نخواهند بود.
این کارشناس مسائل اقتصادی در تصریح در اختیار گرفتن دلار توسط دولت اینگونه توضیح میدهد:» یعنی دولت نفت را میفروشد و به ازای پول نفت دلار دریافت کرده دلار را به بانک مرکزی میفروشد، ریال میگیرد تا صرف هزینه جاری کند. متاسفانه در کشور ما دولت بزرگترین تامین کننده دلار است، هر قیمتی که بخواهد میتواند به بانک مرکزی دلارهایش را بفروشد. چون صادرکنندههای غیرنفتی متاسفانه دلارهای حاصل از صادرات را در بازار داخلی عرضه نمیکنند و این تنها دولت است که دلارهای نفتی را به بانک مرکزی میفروشد. درحقیقت دولت فروشنده انحصاری دلار به بانک مرکزی است. «
کیامهر میافزاید:» در سالهای گذشته صادرکنندگان کالاهای غیرنفتی میباسیت پیمان ارزی با بانک مرکزی امضا میکردند. به موجب این پیمان ارزی صادرکننده میوه و فرش و... موظف بود تا دلار حاصل از صادرات را به بانک مرکزی بفروشد. متاسفانه این پیمان ارزی لغو شد و اختیار دلار صادرکنندگان را به خود آنها سپردند. «
وی تصریح میکند:» ما صادرات غیرنفتی داریم اما دلار حاصل از این صادرات 100درصد در اختیار صادرکنندگان است و متعلق به اقتصاد کشورشان نیست. در واقع نفعی به حال کشورمان ندارد؛ چرا که تنها کالااز کشور خارج شده و سود آن تنها نصیب صادرکننده میشود. تنها دلارهای کنونی ما، دلارهای نفتی است.
به گفته این کارشناس مسائل اقتصادی، دولت نیز با کسری بودجه روبروست. دولت پروژههایی با بیش از اندازه و توان مالی کشور اجرا کرده است. از آنجایی که دلارهای نفتی را در اختیار دارد برای هزینههای کشور، قیمت دلار را همراه با بانک مرکزی افزایش میدهد. انحصار دولتی دلار به گونهای است که اگر امروز اراده کند قیمت دلار را به 5هزار تومان برساند، خواهد رساند.
او میافزاید: «این اتفاقی است که در یکی دو سال اخیر افتاد و تحریمها نیز اثرگذار بود. به علت تحریمها، مقداری از دلارهای نفتی ما به دستمان نرسید و دلارهایمان خارج از مرزها باقی ماند و این موضوع باعث شد تا دولت با کمبود دلار روبرو شود. از سویی دیگر از آنجایی که دولت بابت یارانههای نقدی و دیگر هزینههایش با کسری بودجه روبروست و تنها فروشنده انحصاری دلار به بانک مرکزی است، همچنین بانک مرکزی برعکس بانکهای مرکزی سایر نقاط دنیا، استقلال ندارد، هر قیمتی که دولت تمایل داشت بانک مرکزی باید به همان قیمت دلار را در اختیار دولت قرار میداد.»
وی در ادامه اینگونه توضیح میدهد: «درنتیجه بازار تحت تاثیر قیمت دلارهایی که دولت تعیین میکرد، قیمت دلار رو به افزایش گذاشت و در نتیجه دلار به بالای 3500تومان رسید. اما مسئولان در واکنش به این افزایش مرکز مبادلات را تاسیس کردند و درنتیجه دلار 3نرخی شد. قیمت واردات در کنار هزینه تولید بالا رفت. تورم نیز به 30درصد رسیید.»
علت کاهش دلار چه بود؟
غلامرضا کیامهر، در تشریح دلایل کاهش قیمت دلار، اظهارات کارشناسانه خود را اینگونه آغاز میکند: «بخشی از افزایش قیمت دلار ناشی از تاثیرات روانی است. با افزایش قیمت دلار، مردم برای خرید دلار هجوم میآورند. از آنجایی که عرضه و تقاضا متناسب با یکدیگر نیست، قیمت دلار دوچندان بالا میرود.
وی تاکید میکند:» این جو روانی را انتخابات 24خرداد که به پیروزی دکتر حسن روحانی منجر شد، شکست. وی شخصیت سیاسی میانه رو و متعادلی است و معروف است که کشور را با عقلانیت اداره خواهد کرد. وی کسی است که گفت من دولت تدبیر و امید را تشکیل خواهم داد. «
به عقیده این کارشناس، با انتخاب دکتر حسن روحانی، یک امیدواری نسبت به آینده ریال ایجاد و درنتیجه هجوم مردم به بازار ارز متوقف شد. مردم نیز نسبت به اصلاح وضعیت اقتصادی کشور، قدرت گرفتن دوباره ریال و کاهش تورم امیدوار شدند. کاهش قیمت دلار تا به امروز نتیجه این جو روانی ایجاد شده در بازار بوده است، چرا که اتفاق اقتصادی دیگری رخ نداده است. جو روانی باعث شده است تا تقاضای دلار در بازار کاهش یابد.
کیامهر با اشاره به پیام نوروزی مقام معظم رهبری مبنی بر حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی میگوید:» اولین حماسه محقق شد و دومی (حماسه اقتصادی) را خود دکتر حسن روحانی باید محقق کند. «
روحانی چگونه حماسه اقتصادی به پا خواهد کرد؟
این کارشناس تاکید میکند که روحانی باید هزینههای دولت را کاهش دهد. دولت ما دولت پرهزینه و بزرگیست، به طوریکه هرچه قدر به آن پول تزریق شود باز هم با معضل کسری بودجه دست و پنجه نرم میکند.
به گفته کیا مهر، اولین کاری که دولت تدبیر و امید باید انجام دهد، مبارزه با غول تورم است. این موضوع از طریق کاهش کسری بودجه دولت و کاهش حجم دولت اتفاق خواهد افتاد. هزینههای دولت را کاهش دهد. جو اقتصادی را آرام کند. برای سرمایه گذاری بخش خصوصی جذابیت ایجاد و امنیت سرمایهها را تضمین کند تا از این طریق بورس بازان سرمایههای خود را به بخشهای تولیدی با ارزش افزوده بیاورند.
وی معتقد است:» در نتیجه این اتفاقات تقاضا برای دلار کم شده و مردم به پول ملی خود اطمینان پیدا میکنند. ریال اعتبار مجددی پیدا خواهد کرد و با افزایش اعتبار ریال قیمت ارز نیز کاهش خواهد یافت.
این کارشناس پیش بینی میکند که اگر دولت «تدبیر و امید» علل وحشتناک نرخ تورم را کشف کرده باشد که یقینا این اتفاق افتاده است و اگر عزم خود را برای کاهش هزینههای دولت جزم کرده باشد، ما در یک بازه زمانی 6ماهه تا شب عید در یک شیب ملایم شاهد کاهش قیمت دلار خواهیم بود و طبق پیش بینیهای من تا حدود عید نوروز دلار به قیمتی کمتر از 2هزار تومان خواهد رسید وبه حدود 1700 یا 1800تومان میرسد. «
کیامهر تصریح میکند که ادامه روند نزولی دلار بعد از آن نیز بستگی به میزان تحقق حماسه اقتصادی دارد. اینکه نرخ رشد سرمایه گذاری تا چه اندازه افزایش داشته باشد و فضای کسب و کار در کشور مساعد باشد. این همان حماسه اقتصادی است که شاه کلیدش در دستان رییس دولت یازدهم خواهد بود.
وی پیش بینی میکند از یک ماه اینده که دولت تدبیر و امید کار خود را آغاز میند، اگر از کارشناسان اقتصادی استفاده شود، بانک مرکزی استقلال خود را به دست آورد، کاهش هزینهها و کسری بودجه دولت شاهر کاهش قیمت دلار تا شب عید خواهیم بود و دلار به کمتر از2هزار تومان خواهد رسید و برای مدتی نیز حتی در 1500تومان تثبیت شود.
به نظر دکتر کیامهر اتفاقات خوب اقتصادی در راه است.
منبع: فرازنیوز