سرپرست گروه تواشیح بین‌المللی «ذکر»؛
به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، سوریه و مصر از دیرباز مهد تواشیح شناخته شده‌اند. به تدریج هنر تواشیح و ابتهال از کشورهای عربی به ایران نیز راه یافته و در سال‌های اخیر به پیشرفت چشمگیری دست یافته است. هنر تواشیح در کنار هنر مدیحه‌خوانی توانسته است سیر موفقیت‌آمیز خود را حفظ کند و از هیجاناتی که روال مداحی را گاهی با مشکلاتی رو به رو ساخته مبرا باشد. تواشیح اسلامی طی سال‌های اخیر که با فن موسیقیایی توانسته همراه باشد، خیلی بیشتر از دیگر هنرهای مذهبی در حیطه معنویت و اعتقادی تأثیرات شگرفی گذاشته است.
«میثم نجمی» سرپرست فعلی گروه تواشیح ذکر که از سال 75 شاهد فعالیت و رشد همیشگی این گروه بوده است و معتقد است با وجود آنکه کمتر سازمانی از گروه‌های تواشیح حمایت و پشتیبانی می‌کند اما تواشیح‌خوانان در کشور با سخت‌کوشی و تمارین مکرر این هنر را ادامه داده و توانسته‌اند با حداقل امکانات مالی و رفاهی به افق‌های چشمگیری دست یابند. گروه ذکر طی این بیست و چند سال فعالیت، توانسته است سبب‌ساز شکوفایی سروده‌های مذهبی شود. گروه تواشیح ذکر توانسته با اجرای ترانه‌های میلاد و سوگنامه‌های ائمه که به دو شیوه موسیقایی و آوایی توسط شاعران بنام و آهنگ‌سازان برجسته تنظیم شده در شکوه محافل ملی مذهبی و رسانه ملی سهمی قابل توجه داشته است.
گروه ذکر دارای اجرای بیش از 1000 دقیقه برنامه در شـبکه‌های داخلی و برون مرزی صدا و سیمای جمهوری اسلامی و بیش از 3000 برنامه در تهران و شهرستان‌ها است که توانسته میان برترین‌های عرصه موسیقی مذهبی کشور جایگاهی برای این گروه وضعیت خوبی رقم بزند. ساخت آثار بدیع مذهبی و استفاده از چند زبان زنده دنیا برای قطعات گروه و عرضه اثرهایی در بسـیاری از مناسـبت‌ها از نکـات حائز اهمیت گـروه اسـت و به اعتقاد خیل کـثیری از اهالی هنر در گشودن افق‌های نوین و شیوه‌های مدرن نقش بسزایی داشته است. این گروه با افزودن چاشنی موسیقی به کار خود توانسته اقشار بسیاری از عامه مردم را جذب خود کند. شبکه‌های مختلف ملی و بین‌المللی رادیویی و تلوزیونی به زبان‌های مختلف عربی و انگلیسی برنامه‌های این گروه را پخش کرده است.
به مناسبت هفته ولایت، خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم گفت‌وگویی با میثم نجمی، سرپرست گروه بین‌المللی تواشیح «ذکر» انجام داده که متن این گفت‌وگو در ذیل منتشر می‌شود:
معمولاً گروه‌های تواشیح ابتدای کار خود را با قرائت قرآن آغاز کرده‌اند، شما تلاوت قرآن را از چه سنی و در محضر چه اساتیدی آغاز کردید؟
بله درست است؛ معمولاً تمام اعضای گروه‌های تواشیح ابتدا وارد فضای تلاوت قرآنی قرار می‌گیرند و سپس از این طریق کار تواشیح را آغاز می‌کنند. من نیز مانند دیگر اعضا از ابتدای دوران کودکی قرائت قرآن را با حضور در جلسات قرآنی آغاز و به صورت مستمر این روال را دنبال کردم. به کرات در مسابقات مختلف دانش آموزی، دانشجویی، مسابقات سازمان اوقاف و امور خیریه کشور و دیگر نهادهای برگزار کننده شرکت کردم و توانسته‌ام از میان مقامات کسب شده رتبه سوم مسابقات سازمان اوقاف و امور خیریه در سال 85 را به دست آورم. طی این سال‌ها توانسته‌ام از محضر اساتید بزرگی همچون علی اربابی، علی فربین، اخوان اقدم، موسوی، قره‌شیخ‌لو استفاده کرده و پیشرفت‌های بزرگی را در قرآن کسب کنم. من سعی می‌کردیم تحت هر شرایطی جلسات قرآنی را پیگیری کرده و با آن مأنوس باشم.
تواشیح را از چه زمانی به صورت حرفه‌ای آغاز کردید و از چه اساتیدی کمک گرفتید؟
مدتی پیش از راه‌اندازی گروه ذکر کار را به صورت جدی شروع کردم، دوره تئوری موسیقی را در آموزشگاه‌های مختلف توسط استاد پورمعین در فرهنگسرای قرآن نوازنده ارکست و سمفونیک ملی ایران، فرا گرفتم. رشته تحصیلی من با کار تواشیح مرتبط نبود اما به این نکته رسیده‌ام که اگر رشته تحصیلی با این فعالیت هم‌سو باشد تأثیرات بسیار مثبتی می‌گذارد من به خاطر اختلاف رشته تحصیلی و هنر تواشیح و قرائت، به ناچار نیاز داشتم در کنار فعالیت‌ها دوره‌های بسیاری را طی کنم.
اساتید به ما می‌گفتند لازم نیست حتما بحث تئوریک موسیقی را یاد بگیرید همانطور که قاریان قرآن در حوزه قرائت قرآن، تلاوت می‌کنند، با توجه به بحث تلاوت و مباحثی که در این هنر وجود دارد قاریان سلفژ و صداسازی را به خاطر قرائت‌های مکرر به صورت اتوماتیک یاد می‌گیرند. تلاوت قرآن کریم به نوعی است که صدای افراد را می‌سازد.
گروه تواشیح همچون یک جمعیت اسلامی و مبلغ دین عمل می‌کند
از نظر شما یک گروه تواشیح می‌تواند میان جوامع دیگر نقش تبلیغی فرهنگی داشته باشد و مانند سفرای فرهنگی انقلاب اسلامی چنین نقش را به خوبی ایفا کند؟
قطعا همینطور است. گروه‌های تواشیح وقتی برای اجرای اثرهای مختلف به کشورهای خارجی اعزام می‌شوند، دقیقا نقش یک سفیر فرهنگی را ایفا می‌کنند که برای انتقال معارف تشیع و معرفی داده‌های جمهوری اسلامی به کشورهای دیگر فعالیت می‌کند. یک گروه شش یا هفت نفره تواشیح در حقیقت یک جمعیت اسلامی است.
جمعیتی که مبلغ اسلام و تشیع محسوب می‌شود. در واقع گروه‌های تواشیح نماینده اقشار مختلف جامعه اسلامی هستند که در قالب یک گروه هنری با توجه به ساخت کارهای عمیق حوزه اهل بیت (ع) و دیگر حوزه‌ها مسلما می‌تواند با ساخت کارهای آوایی و موسیقیایی، کشور ایران، خلقیات اسلامی و معارف شیعه را به کشورهای دیگر معرفی کرده و آن را تبلیغ کنند.
هنری مثل تواشیح می‌تواند برای مقابله با اندیشه‌ها و تبلیغات سوء وهابیت تأثیری داشته باشد و در حوزه تبلیغی فرهنگ اسلام موثر واقع شود؟
مسلماً اینطور خواهد بود. اگر نگاهی به شبکه‌های ماهواره‌ای بیندازیم می‌بینیم که بسیاری از این شبکه‌ها مسئولیت براندازی نظام جمهوری اسلامی ایران را عهده‌دار شده‌اند و دین‌گریزی را ترویج می‌کنند. این شبکه‌ها که باهمکاری مشترک کشورهای غربی، گروه‌های وهابی و تشکل‌های ضد اسلامی فعالیت می‌کنند برای نابودسازی تشیع و تأثیرات مثبت شیعه بر خانواده هر اقدامی را انجام می‌دهند.
برای از بین بردن فرهنگ تشیع از ابزار مختلف فرهنگی از جمله کلیپ‌های تصویری، موسیقی، تئا‌تر و... استفاده می‌کنند. ما در قبال این گروه‌ها و فعالیت‌های این چنینی باید اقداماتی مشابه با خودشان انجام دهیم تا توطئه‌هایشان واژگون شود. تواشیح در موضوعات مدح اهل بیت (ع)، اجتماعی، سیاسی و... می‌تواند تشیع و فرهنگ اسلامی را به کل دنیا معرفی کند و پا به پای اقدامات فرهنگی این گروه‌های ضد اسلامی اقداماتی را در جهت تخریب توطئه‌های شیطانیشان بروز دهد. به نظر من با کورال، موسیقی و کلیپ‌های تصویری اسلامی این هدف به خوبی محقق می‌شود. در مقابل اندیشه‌های شوم وهابیت نباید دست روی دست گذاشت و باید از هنر به نحو احسن استفاده کرد. این هنر حقیقتاً می‌تواند تأثیرگذاری بالایی داشته باشد و در این جبهه ما را به بهترین و مؤثر‌ترین سلاح مجهز کند.
سایت گروه «ذکر» با خشم وهابیون عربستان هک شد
خیلی از سایت‌ها و مراکز اسلامی کلیپ‌های تواشیح گروه ما را بر صفحات فیس‌بوک و یوتیوب قرار می‌دهند. قطعا فعالیت‌هایی که به ثمر می‌نشیند دشمنان را به خشم می‌آورد. بر اثر تبلیغات و تاثیرگذاری‌ها در رسانه و فضای سایبری، حدود یک سال و نیم پیش سایت گروه ذکر توسط وهابیون عربستان هک شد. هرچند که چنین اتفاقی برای سازمان‌ها مهم نبود اما برای خود ما از اهمیت بالایی برخودار بود. این اقدام لبخند رضایت را بر لب‌های ما آورد و خوشحال بودیم از اینکه توانستیم دشمن را به خشم آوریم و خاری در چشمانشان باشیم.
گروه تواشیح ذکر برای اجرای تواشیح به کشورهای خارجی اعزام شده است؟ استقبال از این گروه‌ها در فضای برون‌کشوری چگونه است؟
خود گروه ذکر توسط برخی سازمان‌های مرتبط با ناملایمت‌های مواجه شده است و تاکنون نتوانسته به خارج از کشور اعزام شود اما اعضای گروه خارج از حیطه گروه ذکر، برای اجرای کارهای مختلف به کشورهایی همچون سوریه و لبنان اعزام شده‌اند.
استقبال از گروه‌های تواشیح در کشورهای خارجی از شهرت بسیاری برخوردار است. مخصوصاً در کشور‌ها و مناطظیر ترکیه، آفریقای جنوبی، آمریکای جنوبی و... این استقبال به شکل چشمگیری دیده می‌شود. اینگونه کشور‌ها دچار فقر فوق‌العاده‌ای در این زمینه‌ها هستند. ایران نیروهای خوبی را برای چنین فعالیت‌هایی به کشورهای دیگر اعزام کرده است که در بحث آموزش موثر بوده‌اند. با توجه به فقر فرهنگی‌مذهبی برخی کشور‌ها اقبال اهالی آن‌ها به فعالیت‌هایی همچون تواشیح، قرائت قرآن و... بسیار است. به وقت اجرا جمعیت بسیاری در استقبال از این گروه‌ها حضور می‌یابند؛ اما در سوریه و مصر کمی عرض اندام سخت است. این کشور‌ها مهد تواشیح و ابتهال هستند، البته ما از آن‌ها چیزی کم نداریم می‌شود گفت شانه به شانه آن‌ها پیش می‌رویم. نتایج در مسابقات هم مشهود است.
روال اعزام یک گروه تواشیح به خارج از کشور چگونه است و برتری گروهی نسبت به دیگر گروه‌ها چگونه مشخص می‌شود؟
سازمان سازمان اوقاف و امور خیریه کشور مسابقات «تواشیح، همخوانی، اذان، مدیحه‌سرایی و ابتهال» برگزار می‌کند که این مسابقات در سطوح مختلف منطقه‌ای، استانی و کشوری برگزار می‌کند. تنها ارگانی که به صورت رسمی این مسابقات را برگزار می‌کند سازمان اوقاف و امور خیریه است. برخی سازمان‌ها کارهایی انجام می‌دهند اما رسمی‌ترین ارگان همین است. گاهی دیده شده است که گروه‌های اعزام شده شایستگی تمام و کمال را برای حضور در مجامع بین‌المللی ندارند اما برای ما مهم، اعتبار نظام جمهوری اسلامی ایران است که باید برای حفظ و ارتقاء آن بکوشیم و به مسائل حاشیه‌ای کمتر توجه کنیم.
مسابقات تواشیح هر ساله بر اساس معیارهای حرفه‌ای و تخصصی طبق نظر اساتید بین‌المللی و کشوری برگزار و داوری می‌شود. به صورت عمیق و موشکافانه‌ای برترین گروه مشخص شده و گروه تواشیح بر‌تر هر سال به مکه و حج تمتع اعزام می‌شود تا در آنجا برنامه‌های قرآنی ویژه‌ای که توسط بعثه مقام معظم رهبری مدیریت می‌شود صورت بگیرد. گروه‌هایی که مقام دوم و سوم را کسب کرده‌اند نیز برای تبلیغ به کشورهای مختلف اعزام می‌شوند تا برای مسلمانان خارج از کشور و دیگر جوامع به اجرای اثرهای مختلف بپردازند. خارج از این چارچوب شاید متولیان اعزام و تبلیغ از جمله سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و شورای عالی اعزام‌هایی را نیز صورت دهند.
تواشیح و فعالیت‌های مربوط به این حوزه، از ارگان خاصی بودجه‌ای دریافت می‌کند؟ به طور کلی هزینه‌های این فعالیت از کجا تأمین می‌شود؟
به خیلی از بحث‌های مهم‌تر از تواشیح در عرصه فرهنگی بودجه‌ای مستقیم تعلق نمی‌گیرد. سازمان‌های که متولی کارهای قرآنی هستند بودجه‌هایی در دست دارند اما تا به حال داخل چارت آن‌ها ورود نکرده‌ایم که دقیقا برای بحث تواشیح مبلغی دیده می‌شود یا خیر. گاهی حمایت‌هایی از سمت ارگان‌هایی که متولیان بحث دینی هستند اتفاق می‌افتد اما به طور کلی این حمایت آنقدری کم رنگ است که بود و نبود آن فرقی برای وضعیت اینگونه فعالیت‌ها ندارد. در حقیقت گاهی سازمان‌های غیرمرتبط مثل وزارت نفت و اینگونه سازمان‌ها بیشتر از ارگان‌های مذهبی هزینه‌هایی را به فعالیت‌های ما تعلق می‌دهند.
به طور کلی از بحث بودجه و تخصیص اعتبار راضی نیستیم. روال به گونهای طی شده است که قاریان و مداحان، از حمایت‌های کمتری برخوردار هستند. به کنداکتورهای برنامه‌های دولتی که گاهی توسط شهرداری، سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها برگزار می‌شود اگر نگاهی بندازیم می‌بینیم که تمام آیتم‌ها مبالغ قابل توجهی دریافت می‌کنند، اما وقتی مقایسه‌ای صورت گیرد می‌توان فهمید که گروه‌های تواشیح، قاریان، سخنرانان و روحانیون کمترین مبالغ را دریافت می‌کنند. هیچ اتفاقی برای اقتصاد نمی‌افتد اگر این موارد هم مورد توجه قرار گیرد ما اصلا انتظار خاصی نداریم اما حداقل باید وضعیت طوری باشد که به صورت حرفه‌ای توان ادامه کار را داشته باشیم. اگر بودجه‌ای در نظر گرفته شود کارهای فاخر تولید می‌شود که می‌تواند از همه کارهای موسیقی در کشور بالا‌تر باشد، اما با توجه هزینه‌های بالای ساخت کار، گاهی با توقف روبه‌رو می‌شویم.
با توجه به گفته‌های شما مبحث بودجه روال نامطلوبی داشته است، به نظر شما چگونه مشکل بودجه حل می‌شود؟
مسئولان بودجه را طوری اختصاص داده و مدیریت کنند که به صورت یکپارچه به همه فعالیت‌ها تعلق گیرد. مدیریتی واحد می‌تواند گره‌ای از این میان باز کند که برای تک‌تک آیتم‌های قرآنی دغدغه داشته باشد. باید حافظان، قاریان، گروه‌های تواشیح، سخنرانان، وعاظ و همه آیتم‌های مذهبی درصدی از بودجه را دریافت کنند و به نوعی پیگیری شود که افراد از فعالیت قرآنی دلسرد نشوند.
ما اساس کارمان را برای اهل بیت (ع) بسته‌ایم و به نیت ائمه معصوم (ع) کار می‌کنیم، انتظار زیادی در زمینه هزینه‌ها نداریم. یکی دیگر از مشکلاتی که گاهی آزار دهنده است حمایت‌هایی است که از ما دریغ می‌شود. صدا و سیما علاوه بر تهیه کنندگان رسمی سازمان، تعدادی تهیه‌کننده غیر رسمی و پروژه‌ای نیز دارد. خیلی وقت‌ها گروهی از تهیه‌کنندگان کارهای گروه تواشیح ما را بدون ذکر نام گروه، آهنگ‌ساز و... استفاده می‌کنند. برای مثال اثری را در مورد اتحاد ملی ساخته بودیم یا درمورد جنگ 33 روزه حزب‌الله با رژیم اشغالگر قدس، که شبکه‌های مختلف این کار‌ها را پخش کردند، بی‌آنکه نامی از ما برده و به عوامل گروه اشاره شود. گاهی از تعلق هزینه یا بودجه‌ها دلسرد می‌شویم و انتظاری هم نیست اما دیگر انتظار نداریم جایی که کار ما پخش می‌شود نامی از ما نبرند و حتی این را هم از ما دریغ کنند. ما می‌خواستیم نامه‌ای به آقای ضرغامی بنویسم اما منصرف شدیم و گفتیم شاید مدیران سازمان به نتیجه‌ای برسند.
اجرا در حرم مطهر رضوی، یکی از ماندگار‌ترین کارهای ما است
اگر بخواهید به یکی از اجراهای ویژه خود در کشور اشاره کنید به سراغ کدام خاطره خود می‌روید؟
همیشه اجرا در حرم‌های مطهر خاطرات خوبی را رقم می‌زند. اجرا در حرم مطهر مطهر امام رضا (ع) یکی از اجراهای به یاد ماندنی بود. سال 85 به مناسبت عیدغدیر برنامه‌ای با شکوه با حضور پر شور مردم و دعوت از قاریان بین‌المللی برگزار شد که ما نیز در آن برنامه به اجرای چندین تواشیح پرداختیم. در حرم حضرت عبدالعظیم (ع) هم اجراهای متعددی داشته‌ایم که بسیار دلنشین بود.
سه چهار سال پیش هم به مناسبت ابتدای سال تحصیلی طلاب و مراسم عمامه‌گذاری روحانیون در مدرسه مروی که حوزه علمیه آیت‌الله مهدوی کنی است رفتیم و در آنجا هم به اجرای تواشیح پرداختیم. یکبار هم به مناسبت شهدای امدادگر مراسمی برگزار شد که در محضر آیت‌الله خاتمی تواشیح خواندیم.
همچنین اجراهایی که با برنامه‌های خاص در هم آمیخته می‌شود نیز خاطرات جالبی برجای می‌گذارد. در برنامه شصتمین سالگرد سازمان تامین اجتماعی که با حضور رئیس جمهور برگزار شد، که یکی از کار‌ها را به صورت تلفیقی با گروه ناشنوایان اجرا کردیم. ما تواشیح می‌خواندیم و گروه دستان بینا در قالب حرکات دست به صورت تئا‌تر آن را اجرا می‌کردند.
مهجوریت تواشیح در کشور به متولیان فرهنگ باز می‌‌گردد
برخی معتقد هستند تواشیح و هنر ابتهال در کشور ما با نوعی مهجوریت رو به رو است؟ شما هم این نظر را دارید؟ دلیل آن را چه می‌دانید؟
بله درست است، اگر کسی به صورت حرفه‌ای در این حوزه وارد شده باشد با این هنر ارتباط بسیاری می‌گیرد و یا کسانی که به گونهای با آن مرتبط هستند آشنایی لازم را به دست می‌آورند، اما دیگر اقشار جامعه اگر بنا نباشد که در مراسم‌های مختلف به هر دلیلی شاهد اجرای تواشیح نباشند راهی برای آشنایی با این هنر ندارند و آنقدری که باید این هنر مورد پردازش و معرفی قرار نگرفته است.
به نظر من دلیل این مهجوریت به مدیران و مسئولان متولی فرهنگ برمی‌گردد. به نظر من قاریان، مبتهلان و گروه‌های تواشیح دارند خوب فعالیت می‌کنند و تمارین مستمری دارند. این هنر فرَار است و باید همیشه مورد تمرین قرار گیرد، و با توجه به این موضوع گروه‌ها فعالیت‌های پررنگی را ترتیب داده‌اند تا سرعت رشد خود را افزایش داده و با رکود مواجه نشوند. متاسفانه کسی از این هنر پشتیبانی چندانی نمی‌کند و تبلیغ قابل توجهی صورت نمی‌گیرد. ما همه کار‌ها را خودمان می‌کنیم. اگر قرار باشد تبلیغی انجام شود توسط خودمان صورت می‌گیرد، اگر سایتی قرار باشد فعالیت کند خودمان راه‌اندازی می‌کنیم. کسی کمکی در این راه نمی‌کند اگر دل خودمان برای این هنر نسوزد، کسی کاری انجام نمی‌دهد.
منبع: تسنیم
ارسال نظرات