به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، هوای تهران در یک ماهه اخیر دوبار به دلیل وارونگی و ایستایی هوا و افزایش آلودگی به مرحله هشدار رسیده است که این امر سبب شد تا مراکزمهدهای کودک، پیش دبستانی و دبستان این شهر تعطیل شود. براساس گزارشهای سازمان هواشناسی هوای اکثر روزهای پایتخت در امسال در شرایط ناسالم قرار داشته است.
وارونگی دما چیست؟
«وارونگی دما» یا همان لفظ غلط «وارونگی هوا» زمانی رخ میدهد که لایهای از هوای گرم بالای هوای سرد مجاورت کره زمین قرار میگیرد.
درچنین شرایطی پایداری هوا ایجاد میشود و به جای آنکه با افزایش ارتفاع کاهش دما داشته باشیم تا چند صد متر از سطح زمین با افزایش ارتفاع افزایش دما خواهیم داشت.
عواملی چون وجود هوای سرد و خشک که باعث جذب تشعشع جزئی حرارت زمین میگردد، آسمان صاف و بدون ابر که عمل تشعشع را سرعت میبخشد و هوای آرام و بدون باد که باعث عدم تداخل هوای سرد و گرم میشود در تشدید دفع تشعشع از زمین نقش بسزایی ایفا کرده و بدین شکل سطح زمین بیشتر از آنچه که از خورشید حرارت دریافت میکند، حرارت از دست میدهد و پدیده وارونگی هوا شکل میگیرد.
علاوه بر تهران شهرهای بزرگی در دنیا نظیر بمبئی درهند، لس آنجلس در آمریکا، مکزیکوسیتی مکزیک، سائوپائولو برزیل، سانتیاگو در شیلی از جمله کلان شهرهایی هستند که در فصول سرد سال همواره در معرض شکل گیری این پدیده قرار دارند.
عواقب وارونگی دما
از جمله عوارض وارونگی دما میتوان به تیرگی هوا، تراکم ذرات معلق و مه، شکست در زاویه انتشار امواج الکترومغناطیس، باقی ماندن بیشتر امواج صوتی در جو (به عنوان مثال صدای یک انفجار تا چند برابر تقویت میشود) نام برد.
مشاور پیش بینی سازمان هواشناسی کشور در مورد علت بروز این پدیده در تهران گفت: کوههای توچال در شمال تهران به منزله دیواری مانع حرکت بادهای جنوبی میشوند و همین امر یکی از عوامل اصلی پایداری هوا در تهران است.
«پرویز رضازاده» افزود: در مقابل هنگام شب باد ضعیفی از کوه به دشت میوزد که توان بازگرداندن این جریان را ندارد و در نهایت پایداری هوا بعلاوه آلودگیهایی که روز به روز بر آن اضافه میشود وضعیت بحران را ایجاد میکنند.
وی ادامه داد: بلند مرتبه سازی در تهران نیز به عنوان موانع شکننده بادهای مسیر غرب و به شرق باعث میشود، تهویه تهران به خوبی صورت نگیرد و علت مضاعفی بر پایداری هوا شود.
وی تاکید کرد: تهران در روزهای تابستانی بیشتر در معرض پدیده وارونگی دما قرار میگیرد اما به دلیل آنکه شرایط زمستانی برآن حاکم نیست، عموم متوجه آن نمیشوند.
این درحالی است که گزارش سازمان هواشناسی حاکی از آن است که شهر تهران در فصول پاییز و زمستان با بیشترین روزهای وارونگی و آلودگی هوا به ویژه در سال جاری روبه رو بوده است.
بنابر این با یک حساب سرانگشتی باید اذعان داشت که تهران بیش از دوسوم ایام سال را در پدیده وارونگی قرار دارد.
چه میتوان کرد؟
در مواقعی که وارونگی دما و به تبع آن تشدید آلودگیها به اوج خود میرسد و امکان تهویه افقی وجود ندارد، جز آنکه سعی کنیم شرایط آلودگی را تشدید نکنیم، کاری زیادی از افراد بر نمیآید و این تغییر و تحولات جوی است که بساط این وضعیت را برمی چیند.
کارشناسان شهری، بهداشتی راهکارهایی که برای این روزها ارائه میکنند عبارت است از:
- باید تردد با خودرو را به حداقل ممکن رساند.
- از تردد خودروها با آلایندگی بالا جلوگیری کرد.
- کودکان و سالمندان و کسانی که دچار مشکلات قلبی و عروقی هستند درحد امکان از منزل بیرون نروند.
- استفاده از گلدانهای متعدد در خانه برای ایجاد یک سیستم تهویه طبیعی و حفظ اکسیژن مورد نیاز.
-نوشیدن مایعات زیاد و شیر.
- ورزش نکردن.
- استفاده از سبزیجات و میوههای فراوان.
- استفاده نکردن از غذاهای سنگین، پرحجم و چرب
- مصرف ماهی، تخم مرغ و روغن زیتون.
منبع: تابناک