به گزارش خبرنگار علمي «شبکه خبر دانشجو»، دکتر رضا امراللهي، استاد مهندسي هستهاي و مدير تيم تحقيقاتي ساخت دستگاه راكتور مولد پلاسماي كانوني امروز در نشست خبري در جمع خبرنگاران در اين باره اظهار داشت: اگر محيط گازي شامل اتمهاي آن گاز را يونيزه كنيم و تعدادشان به حدي برسد كه قابليت انتقال جريان الكتريكي را داشته باشند، محيط حاصله، خواص ويژهاي را دارا خواهد بود؛ كه به حالت چهارم ماده يا همان پلاسما معروف است.
وي مهمترين ويژگي پلاسما را قابليت هدايت الكتريكي و تاثيرپذيري از ميدانهاي الكترومغناطيسي عنوان و تصريح کرد: به همين علت با ميدان مغناطيسي قوي ميتوان آن را محصور كرد.
دکتر امراللهي اضافه كرد: ايده راكتورهاي گداخت هستهاي از همين اصل سرچشمه ميگيرد كه اتمهايي كه قرار است گداخته شوند و از تركيب آنها، اتم سبكتر و انرژي آزاد شود را به صورت پلاسما در ميآوريم و با اعمال ميدان مغناطيسي آنها را محصور ميكنيم تا به همديگر برخورد كنند؛ همچنين دستگاه پلاسماي كانوني نيز از اين اصل پيروي ميكند و جريان قوي تخليه شده در محيط پر شده با گاز مورد نظر باعث يونيزه شدن و تبديل به پلاسما ميشود؛ سپس در اثر ميدان مغناطيسي توليد شده در اثر جريان، اين پلاسما محصور ميشود و واكنشهاي گداخت هستهاي صورت مي پذيرد.
وي با اشاره به اينكه دستگاه راكتور مولد پلاسماي كانوني با هدف توسعه سطح پژوهشهاي گداخت هستهاي در كشور طراحي و ساخته شده است، بيان داشت: با وجود فناوري بالاي طراحي و عملكرد اين سيستم در قياس با ساير دستگاههاي تحقيقاتي مانند توكامك، هزينه آن بسيار پائينتر و شرايط كاري آن با امكانات دانشگاهها سازگار است.
استاد مهندسي هستهاي دانشگاه صنعتي اميرکبير با تاکيد بر اينکه با ساخت اين سيستم، امکان تحقيقاتي حداقل 30 دانشجوي کارشناسي ارشد و دکتري در هر بازه چهار ساله مهيا مي شود، تصريح کرد: پيشرفتهاي حاصله در راستاي بهرهگيري از انرژي گداخت هستهاي به نقطهاي رسيده كه استفاده از انرژي گداخت هستهاي را در آينده نزديك امکان پذير مي کند.
وي گفت: تجربه تحقيقات ديرهنگام كشورمان در زمينه انرژي شكاف هستهاي نسبت به ساير كشورها كه بعضا شرايط مشابهي نسبت به كشورمان داشتهاند، در حال حاضر به وضوح مشاهده ميشود؛ بنابراين تحقيقات پايه و كاربردي در حوزههاي انرژي گداخت هستهاي و بيگانه نبودن با تحولات فني آن، ضرورتي اجتنابناپذير براي كشورمان محسوب مي شود.
دکتر امراللهي در ادامه به مشخصات اين دستگاه اشاره کرد و بيان داشت: طراحي دستگاه پلاسماي کانوني در دانشگاه صنعتي اميرکبير بر اساس مشخصات خازن اين دستگاه (ولتاژ 16 كيلو ولت، ظرفيت 36 ميكروفاراد و اندوكتانس 110 نانوهانري) انجام شده است.
وي افزود: برنامه نويسي تحت نرمافزار مطلب براي مدلسازي دستگاه (ابعاد الكترودها، محفظه، عايق ها، منبع تغذيه، مدارهاي الكترونيكي سيستم و ...) انجام شده و اجزاي مكانيكي دستگاه با دقت بسيار بالا ساخته شده و همراه با اجزاي الكترونيكي دستگاه نصب و راهاندازي شده است.
مدير تيم تحقيقاتي ساخت دستگاه راكتور مولد پلاسماي كانوني با بيان اينکه اجراي پروژه شامل طراحي، ساخت، نصب و بهره برداري پس از تست هاي متعدد در حدود چهار سال طول كشيده است، گفت: از مهندسان و محققان متبحر در زمينه فناوري پالسي در ساخت اين دستگاه استفاده شده است؛ همچنين يادآوري اين نکته لازم است که تمامي اجزاي اين دستگاه ساخت داخل است.
وي به کاربردهاي صنعتي دستگاه راكتور مولد پلاسماي كانوني اشاره و خاطرنشان کرد: اين دستگاه در عرصه صنعت به عنوان چشمه پرقدرت نوتروني، به عنوان چشمه اشعه ايكس نرم و سخت، به عنوان چشمه پرقدرت يوني، به عنوان چشمه پرقدرت الکتروني و به عنوان چشمه پمپ ليزر و چشمه طيف سنجي کاربردهاي فراواني دارد.
دکتر امراللهي در پايان مطالعه در زمينه پلاسماي پالسي و چگال، مطالعه بر روي ناپايداري هاي پلاسما، مطالعه بر روي ديناميک پلاسماي چگال و شبيه سازي عملکرد آنها، مطالعه بر روي سيستم هاي محصورسازي مغناطيسي پلاسما، مطالعه بر روي بر هم کنش مواد - پلاسما و نيز مطالعه بر روي جبهه موج شوکي در پلاسما را از جمله کابردهاي پژوهشي اين دستگاه برشمرد./انتهاي پيام/