وقتی بازی سنتی ایرانی به بیگانه واگذار می‌شود
به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، انگار سازمان میراث فرهنگی در دوره جدید ریاست خود باید با حاشیه‌های گوناگون دست و پنجه نرم کند، حاشیه‌هایی که هر از گاهی باعث می‌شود تیرهای انتقاد افکار عمومی و بویژه نمایندگان مجلس به سمت مدیریت این سازمان پرحاشیه نشانه گرفته شود. این‌بار انتقاد‌ها بر سر یک بازی است، بازی‌ای که از سالیان دور به نام ایران و ایرانی مشهور بوده است اما به تازگی بنابر دلایلی که هنوز برای افکارعمومی جامعه، کارشناسان، ورزشدوستان و نمایندگان مجلس مشخص نیست، برچسب آذری به خود گرفته و به نام ورزش باستانی کشور آذربایجان در جهان ثبت شده است. این روزها اگر نام ورزش باستانی چوگان را در سایت‌های جست‌وجوی اینترنتی وارد کنید، با انبوهی از مطالب، گزارش‌ها و مقالاتی مواجه می‌شوید که همگی آنها تنها یک وجه مشترک دارند؛ «ورزش چوگان، ورزش باستانی ایرانیان».
* بازی 3 هزار ساله، در 3 شماره واگذار شد!
«چوگان» بازی و ورزش 3 هزار ساله شاهان ایران است که از اوایل پاییز امسال، تعصب ایرانی‌ها نسبت به آن بیشتر از قبل شد؛ پس از آنکه کشور آذربایجان مدعی مالکیت آن شد و پرونده ثبت جهانی آن را به یونسکو داد. چوگان از ورزش‌های کهن ایرانی است که امروزه به ورزشی جهانی تبدیل شده است. نام چوگان از نام چوبی که در آن استفاده می‌شود برگرفته شده است. این بازی در ابتدا عنوانی نظامی و جنگی داشت و سوارکاران ایرانی در آن استعداد اسب‌های جنگی خود را به نمایش می‌گذاشتند.
* چشمک آذری‌ها به چوگان ایرانی
آذربایجانی‌ها در دوازدهم آذرماه سال جاری تنها ورزش ایرانی را به عنوان میراث ناملموس خود در هشتمین اجلاس سالانه یونسکو ثبت کردند. از ایران محمدحسن طالبیان مدیر دفتر تدوین پرونده‌های نامزدی ثبت جهانی ایران، یدالله پرمون رئیس مرکز منطقه‌ای میراث ناملموس یونسکو در ایران، محمدرضا مجیدی سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در یونسکو و مرتضی رضوانفر معاون پژوهشی پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری برای اعتراض به ثبت چوگان به نام آذربایجان در این اجلاس شرکت کردند اما در نهایت اجلاس به گونه‌ای پیش رفت که نماینده آذربایجان از کشورهای حاضر به واسطه آنکه مخالفتی با ثبت این بازی باستانی و ورزش امروزی به نام آذربایجان نداشته‌اند، تشکر کرد!
یک بر هیچ به نفع حریف در زمین چوگان!
این در حالی است که با تمام بحث و جدل‌ها و با وجود پیگیری‌های رسانه‌ای و فشار افکار عمومی و ورزشدوستان برای پیشگیری از ثبت جهانی این ورزش باستانی ایران به نام کشور آذربایجان، در نهایت خبرهای رسیده از شکست تیم مذاکره‌کننده سازمان میراث فرهنگی در زمین بازی چوگان حکایت دارد و این بازی باستانی به نام آذربایجان مهر تاییدی بر خود گرفت.
* وقتی حریف کری می‌خواند
جالب اینجاست که ابوالفضل قارایف، وزیر فرهنگ جمهوری آذربایجان پس از ثبت جهانی بازی چوگان به نام کشورش با ادعای اینکه بازی سنتی چوگان منعکس‌کننده تاریخ و فرهنگ جمهوری آذربایجان و متحدکننده خلق‌های بزرگ است، گفته است: برای ثبت چوگان مبارزه گسترده‌ای کردیم و ثبت آن پیروزی فرهنگی و سیاسی باکو است.
* اعتراض پس از خوردن گل!
از سوی دیگر پس از ثبت جهانی بازی باستانی چوگان به نام آذربایجان، برخی از مدیران مسؤول در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، در اظهاراتی این شکست در زمین تیم مقابل را بر گردن تیم‌های قبلی می‌اندازند و می‌گویند: «پرونده‌های ثبت جهانی از 8 ماه قبل به یونسکو ارائه شده است و مدیران وقت سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری با وجود اطلاع از قصد کشور آذربایجان برای ثبت جهانی چوگان هیچ اقدامی نکردند».
* صدای نمایندگان مجلس هم درآمد
ماجرای ثبت جهانی چوگان همچون بازی‌ای بود که پس از باخت تیم خودی در آن، صدای اعتراض خودی‌ها را هم در پی داشت. بلافاصله پس از اعلام این خبر تعدادی از نمایندگان مجلس نسبت به این موضوع واکنش نشان دادند. به گفته حسین گروسی، عضو هیات رئیسه فراکسیون ورزش مجلس، ثبت «چوگان» به نام کشور آذربایجان حاصل بی‌تدبیری سازمان میراث فرهنگی بود. عضو هیات رئیسه فراکسیون ورزش مجلس با انتقاد از ثبت جهانی ورزش چوگان به نام کشور آذربایجان به فارس گفته است: این اقدام، حاصل بی‌تدبیری وزارت ورزش و سازمان میراث فرهنگی بوده است. به باور این نماینده مجلس، این مساله به دلیل پیگیری نشدن و بی‌تدبیری وزارت ورزش و جوانان و همچنین سازمان میراث فرهنگی و گردشگری رخ داده و پیش از این هم ما شاهد بودیم که ورزش کبدی که متعلق به کشور ما بود به نام کشور هندوستان ثبت شد و فدراسیون این ورزش در کشور هندوستان قرار دارد. بنابر اظهارات گروسی، سابقه ورزش‌های گروهی برای اولین بار به کشور ایران بازمی‌گردد و اولین ورزش ایران در این زمینه نیز ورزش چوگان است و باید تدبیری اندیشیده شود تا از تکرار مواردی که در مورد ثبت جهانی ورزش چوگان اتفاق افتاد در موارد دیگر جلوگیری شود.
* نوشدارو پس از مرگ سهراب
جالب اینجاست که درست در زمانی که بحث و تبادل‌نظر درباره وضعیت ورزش باستانی چوگان نقل محافل و رسانه‌های گوناگون بود، مهدی حجب قائم مقام سازمان میراث فرهنگی از ثبت مستقل ورزش چوگان در کشور خبر داد! خبری که به باور تعدادی از کارشناسان همچون نوشدارویی پس از مرگ سهراب است چرا که بنابر دلایلی که هنوز هم برای افکار عمومی جامعه نامشخص است، این ورزش به نام کشور آذربایجان ثبت جهانی شده است. به هر روی شاید در روزهای آینده با پیگیری‌های رسانه‌ای ابعاد تازه‌تری از آنچه بر سر این ورزش باستانی آمده است برای همگان مشخص شود اما آنچه در حال حاضر می‌توان گفت اینکه در مسابقه چوگان حریف یک بر هیچ از ما جلو است!
منبع: وطن امروز
ارسال نظرات