شباهت‌های جالب «ژنوچای» و «ترکمانچای»

به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، امروز روزشمار توافق پرحرف و حدیث ژنو به کار افتاد تا از این پس کوچک‌ترین تحرک هسته‌ای از طرف کشورمان در نظر غربی‌ها، با تعهدات پرشمار ایران در توافق مذکور سنجیده و احتمالا راه‌های بهانه جویی، دخالت در امور مربوط به تاسیسات هسته‌ای ایران و احیانا جلوگیری از پیشرفت‌های اتمیمان باز و هموار شود.

توافقنامه «ژنو» سال 1392 در حالی میان ایران و شش کشور امضا شد که ایران 186 سال قبل از آن در سال 1206 عهدنامه «ترکمانچای» را که عموما از ان با عنوان «ننگین» یاد می‌شود تجربه کرده بود و شباهت‌های عجیبی میان آن عهدنامه و این توافقنامه به چشم می‌خورد.

لیست تعهدات ایران به روسیه در «ترکمانچای» البته قابل مقایسه با تعهدات پرشمار ایران به شش کشور غربی در «ژنوچای» نیست.

نمایندگان ایران (ظریف) و غرب بعد از امضای «ژنوچای»

 «ژنوچای» درست مانند «ترکمانچای» که «اجازه عبور و مرور آزاد به کشتی‌های تجاری روسی در دریای خزر» را می‌داد «اجازه عبور و مرور هر روزه بازرسان آژانس به تاسیسات هسته‌ای نطنز و فردو» را داده است.

 «ژنوچای» اطلاعات و اجازه دسترسی کنترل شده به کارگاه‌های مونتاژ سانتریفوژ، کارگاه‌های تولید گرداننده سانتریفوژ‌ها، انبار‌ها و معادن اورانیوم را از طرف ایران به بازرسان آژانس می‌دهد و «ترکمانچای» حق قضاوت کنسولی را به اتباع روسیه.

در «ژنوچای»، ایران از توسعه غنی سازی در نیمی از سانتریفوژهای نطنز و سه چهارم سانتریفوژهای فردو، تولید سانتریفوژهای جدید، توسعه تأسیسات غنی سازی، فعالیت‌های تحقیق و توسعه، سوخت گذاری رآکتور آب سنگین اراک، انتقال سوخت و آب سنگین به رآکتور اراک و احداث تأسیسات بازیافت پلوتونیوم از سوخت مصرف شده رآکتور آب سنگین در اراک دست می‌کشد و در «ترکمانچای»، ایران از مالکیت بر خانات ایروان و نخجوان صرف نظر می‌کند.

صحنه امضاء قرارداد ترکمانچای که یک نقاش روس آن را تصویر کرده. از طرف ایران میرزاعبدالحسن‌خان و آصف‌الدوله نماینده بودند و از سوی روسیه ایوان پاسکویچ حضور داشت

در «ژنوچای» هر ماه کمیسیونی مشترک میان ایران و طرف غربی تشکیل می‌شود و در «ترکمانچای»، ایران به انعقاد یک عهدنامه تجاری بین ایران و روسیه و حق اعزام کنسول و نمایندگان تجاری به هر منطقه از مناطق ایران که روس‌ها لازم بدانند، رضایت می‌دهد.

در «ژنوچای»، 4.2 میلیارد دلار از دارایی‌های متعلق به خود ایران، به صورت اقساط آزاد می‌شود و در «ترکمانچای»، ده کرور تومان از طرف ایران به صورت اقساط به روسیه پرداخت می‌شود.

تصویری از عهدنامه ننگین «ترکمانچای»

سایر بندهای «ژنوچای» و «ترکمانچای» نیز شباهت‌هایی به یکدیگر دارد. با این وجود، مفاد عهدنامه «ترکمانچای» در بسیاری موارد کاملا شفاف بود در حالی که از مفاد «ژنوچای» تا کنون از سوی طرف‌های ایرانی و غربی با تفسیرهای متفاوت و بعضا متناقض همراه شده است.

منبع: صراط