به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران پیش‌تر گفته بود رآکتور اراک خط قرمز آنهاست، با این حال چندی پیش علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی خبر داد ایران طرحی پیشنهاد داده که براساس آن رآکتور اراک بازطراحی شده تا میزان پلوتونیوم موجود به یک‌پنجم کاهش یابد. اگرچه بررسی‌ها نشان می‌دهد قبل از صالحی، این برخی مقامات و کار‌شناسان آمریکایی بودند که پیشنهاد بازفرآوری رآکتور اراک را مطرح کرده بودند با این حال کاهش میزان تولید پلوتونیوم، پیشنهاد ایران به طرف مقابل بوده که بنابر نقل قول صالحی با استقبال آن‌ها نیز مواجه شده است. در این میان طی هفته‌های اخیر گزارشاتی درباره آسیب‌های بازفرآوری رآکتور اراک منتشر شد که البته هیچ پاسخی نه از سوی سازمان انرژی اتمی و نه سایر ارگان‌های دولتی مرتبط به آن‌ها داده نشد. یکی از مهم‌ترین نگرانی‌هایی که درباره این بازطراحی مطرح شد، مدت زمان این تغییر است.
«وطن امروز» چندی پیش در گزارشی نوشت بازطراحی قلب رآکتور اراک، اقدامی است که قرار است برای نخستین‌بار انجام شود و همین موضوع با مجهولات فراوانی روبه‌رو است. از جمله اینکه چه کسانی از کدام کشور قرار است این بازطراحی یا اصطلاحا عمل قلب رآکتور را انجام دهند و سوال دیگر اینکه این عمل چه مدت زمانی طول خواهد کشید؟ یکی از نگرانی‌های موجود در این‌باره این است که بازطراحی در یک بازه زمانی طولانی دنبال شود. نظیر آنچه اکنون درباره رآکتور بوشهر انجام می‌شود. رآکتور بوشهر را ابتدا آلمان‌ها می‌ساختند که پس از نقض تعهد آن‌ها برای تکمیل رآکتور روس‌ها ساخت آن را به دست گرفتند و اکنون مشاهده می‌شود به دلیل بازطراحی و بازساخت چه مدت زمان طولانی برای تکمیل این رآکتور طی شده است. این نگرانی درباره آب سنگین اراک نیز وجود دارد و بیم آن می‌رود به مدت چند دهه به بهانه بازطراحی، عملا این رآکتور که قرار بود امسال افتتاح شود، تقریبا تعطیل شود. تاکنون دولت به این نگرانی پاسخ نداده و درباره جزئیات طرح پیشنهادی خود شفاف‌سازی نکرده است. یکی دیگر از نگرانی‌هایی که درباره بازطراحی رآکتور اراک مطرح بوده و هست محدود شدن تحقیقات است به‌گونه‌ای که این بازطراحی می‌تواند با مسدود کردن برخی مجاری فعالیت در اراک، زمینه تحقیق را برچیده و عملا روند یافته‌های هسته‌ای را نیز با محدودیت مواجه کند که البته این موضوع نیز تاکنون بدون پاسخ مانده است.
کاهش تولید رادیوایزوتوپ‌های صنعتی
در این میان اما موضوع مهمی که کمتر به آن پرداخته شده، تاثیر بازطراحی بر میزان تولیدات رآکتور اراک است. این موضوع از آن جهت واجد اهمیت است که تولیدات دارویی در رآکتور اراک یکی از حوزه‌های درآمدزایی ارزی برای ایران بوده و ایران یکی از معدود کشورهایی است که می‌تواند در بازار محصولات دارویی هسته‌ای حضور داشته باشد. حال بازطراحی چه تاثیری بر این تولیدات دارویی هسته‌ای و در نتیجه میزان درآمدزایی ارزی ایران از محل صادرات این محصولات خواهد داشت؟ یک کار‌شناس ارشد هسته‌ای در این‌باره گفت: یکی از تبعات بازطراحی رآکتور اراک محدودیت تولید رادیوایزوتوپ‌های صنعتی است. این کار‌شناس هسته‌ای در توضیح این موضوع افزود: یکی از کارکردهای اصلی رآکتور آب سنگین، تولید رادیودارو و رادیوایزوتوپ‌های صنعتی است. رآکتور آب سنگین اراک 40 مگاوات قدرت دارد و شار نوترونی این رآکتور چند برابر رآکتور تهران است که قدرت آن 5 مگاوات است. وی ادامه داد: قدرت رآکتور آب سنگین اراک 2 منفعت دارد؛ اول اینکه سرعت تولید محصولات بیشتر می‌شود. دوم هم این است که میزان تولید محصولات رآکتور افزایش می‌یابد اما با بازطراحی رآکتور این 2 مولفه و مزیت تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
این کار‌شناس ارشد هسته‌ای تصریح کرد: با تغییر طراحی رآکتور اراک قدرت کاهش می‌یابد در نتیجه تولید بشدت کاهش می‌یابد ضمن اینکه سرعت تولید هم کاهش می‌یابد. وی افزود: این موضوع باعث می‌شود صادرات رادیوایزوتوپ‌های صنعتی با مشکل مواجه شود و در نتیجه یک درآمد قابل توجه ارزی از دست خواهد رفت. این کار‌شناس هسته‌ای همچنین از تعطیل شدن خط تولید برخی تولیدات رآکتور اراک در صورت بازطراحی خبر داد و گفت: با بازطراحی بخشی از محصولات، رادیوایزوتوپ صنعتی را دیگر نمی‌توانیم تولید کنیم.
منبع: وطن امروز
ارسال نظرات