دانشگاه شاهد با حمایت حجت الاسلام شهیدی آینده خوبی خواهد داشت

به گزارش گروه فضای مجازی «خبرگزاری دانشجو»، بخش نخست مصاحبه شهید نیوز با دکتر کامیار ثقفی، رئیس دانشگاه شاهد روز چهارشنبه گذشته منتشر شد . در بخش اول دکثر ثقفی به تحولات دانشگاه شاهد طی دوره مدیریت خود پرداخت. در بخش دوم مصاحبه عمدتا به مسائل فرهنگی و عمومی دانشگاه پرداخته شده است که در ادامه می خوانید.

 

 

حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای شهیدی از بدو ورودشان و در همان جلسه اولی که خدمتشان رسیدم نگاه حمایتی جدی وخوبی داشتند. در آبان سال 1392 در جلسه­ای که به دانشگاه آمدند در جمع مدیران، شاهد نگاه مثبت و امیدوارانه ای از سوی ایشان بودیم. بلافاصله دو جلسه را هماهنگ کردند با وزرای محترم علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و بنده بخشی از نیازها را خدمتشان عرض کردم. با این رویکرد حمایتی ایشان وبرنامه های ارائه شده، دانشگاه آینده خوبی را پیش رو خواهد داشت. طبعا ظرفیتی که معاونت ریاست جمهوری و ریاست بنیاد شهید و نمایندگی ولی فقیه ایجاد می­کند، با توجه به عنایت حضرت آقا به دانشگاه شاهد، برای پیشبرد اهداف دانشگاه و رساندن آن به جایگاه واقعیش می­تواند بسیار تعیین کننده باشد. ناگفته نماند که مقام معظم رهبری در سالهای گذشته بارها دانشگاه را مورد لطف و عنایت قرار داده­اند. در سال 87 جناب آقای دکتر دهقان با حضرت آقا مکاتبه کردند و از ایشان در خصوص مسایل دانشگاه کسب تکلیف شد. خدمت ایشان عرض شد که دانشگاه این مشکلات را دارد و به خاطر مشکلات مربوط به جایگاه حقوقی، امور به سامان جلو نمی رود و پیشنهادهایی ارائه شد. نظر حضرت آقا موافقت با پیشنهادهای اصلاحی بود. بدین ترتیب که با اصلاح اساسنامه، مشکلات حقوقی که از موانع رشد مطلوبتر دانشگاه است بر طرف گردد و دولت مکلف به تامین هزینه های دانشگاه بشود. این دستور حضرت آقا که ابلاغ شد به بنیاد، جناب دکتر دهقان به ما ارجاع دادند. ما با کار کارشناسی مستمر ظرف یک ماه اساسنامه را اصلاح کردیم. پیشنهادش را بردیم و هیات امنای دانشگاه آن را تصویب کرد و ارجاع دادیم به شورای عالی انقلاب فرهنگی. چند سال دوندگی کردیم به طور پیوسته تا در شورا تصویب شود اما متاسفانه هنوز به جایی نرسیده است . این را هم بگویم دبیرخانه شورای عالی همواره به دانشگاه شاهد نگاه حمایتی داشته اند اما شورای معین شورای عالی انقلاب فرهنگی قبلا تصمیم گیری در مورد اساسنامه ها را تفویض کرده بود به شورای گسترش وزارتین. خب وزارت بهداشت و وزارت علوم هر کدام یک شورای گسترش دارند. در این تفویض، مکانیزمی برای رسیدگی به مسایل دانشگاهی مثل ما که جامع است پیش بینی نشده بود. بدین ترتیب یک اساسنامه چگونه می توانست در دو شورای مجزا و مستقل به تصویب برسد؟ پیشنهاد ما این بود که توسط خود شورای عالی انقلاب فرهنگی تصمیم گیری شود. همانطور که انتظار می رفت مصوبات دو شورای گسترش متفاوت بود و جمع بندی حاصل نشد. مکاتبات متعدد کردیم از جمله با رئیس محترم جمهور وقت که علیرغم دستور رسیدگی ایشان اتفاقی نیفتاد و مشکلات مربوط به جایگاه حقوقی همچنان پابرجاست. جناب حاج آقای شهیدی در همان جلسه مدیران دانشگاه، به موضوع اساسنامه و ضرورت اصلاح آن و بخصوص تاکید مقام معظم رهبری اشاره داشتند. امیدواریم در این دوره با حمایت و توجه ویژه ایشان و همچنین وزرای محترم علوم و بهداشت که عضو هیات امنای دانشگاه هستند بتوانیم این قدم مهم را برداریم.

 

نقش دانشگاه ها در موضوع اقتصاد مقاومتی را خود حضرت آقا تبیین کردند. ایشان در سخنرانی سال گذشته در جمع دانشگاهیان وظیفه دانشگاه ها را در وهله اول تبیین این موضوع دانستند. ایشان کلیات مربوط به الزامات، اصول حاکم، ضرورت ها و چیستی و چرایی را تببیین فرموده اند. در حوزه نظر ما نظریه های رقیب داریم. خب این وظیفه دانشگاه است که تبیین کند. در بخش چگونگی و ارائه راهکار باز انتظار این است که دانشگاه ها نقش ایفا کنند. اقتصاد مقاومتی مساله ای یک بعدی و یک وجهی نیست. همکاران ما امسال که موضوع اقتصاد در شعار سال برجسته تر شد، در دانشگاه های سراسر کشور روی این مساله تمرکز کرده اند. اما از آنجایی که رهبر معظم انقلاب فرهنگ و اقتصاد را با هم مطرح کرده اند، مجموعه دانشگاه شاهد احساس مسئولیت بیشتری می کند. همکاران ما در دانشکده علوم انسانی دانشگاه برنامه ریزی کرده اند انشاالله امسال فعال تر در این مقوله ورود کنند. ما هم باور داریم مدیریت جهادی شرط تحقق اقتصاد مقاومتی است. رهبر معظم انقلاب تعبیر جهاد و جهاد علمی را در سال های اخیر مکرر استفاده کرده اند. وظیفه دانشگاهیان این است که با این نگرش و چارچوب وارد فعالیت علمی شوند. در اینجا عنصر ایثار می شود ستون فقرات جهد و کوشش.

 

 

ارتباط مستقیمی تعریف نشده. اصولا رابطه متقابل بنیاد و دانشگاه از بعد حقوق و تکالیف در بعضی حوزه ها  به درستی تعریف و تبیین نشده است و ضروری است به آن پرداخته شود. در جلسه ای که حاج آقای شهیدی برای بازدید به دانشگاه آمدند یکی از نکاتی که خدمتشان عرض کردیم همین بود که دانشگاه ظرفیت های زیادی دارد که می تواند در تامین نیازهای فکری، تحقیقاتی و کاربردی بنیادشهید و شرکت ها و سازمان های زیر مجموعه موثر باشد.

 

 

همینطور است. البته شکل وابستگی دانشگاه به بنیادشهید با وابستگی سازمان اقتصادی کوثر و سایر مجموعه ها  به بنیاد تفاوت دارد. دانشگاه یک شخصیت حقوقی است که تعاریف خاص خودش را دارد. با دانشگاه باید بعنوان دانشگاه مواجه شد. نظام برای دانشگاهها جایگاه ویژه ای قائل شده. در قوانین برنامه چهارم و پنجم با تاکید بر اداره آنها در قالب هیات امنا، آنها را از قوانین مالی، محاسباتی و استخدامی با ترتیبات خاصی مستثنی کرده اند. اصولا توجه به مبانی و اهداف چنین قوانینی راهنمای خوبی برای تعامل با دانشگاهها است؛ ضمن اینکه دانشگاهیان نیز باید به این مبانی توجه کرده و در جهت تحقق اهداف مد نظر قانونگذار بکوشند و تاکنون هم چنین کرده اند. یک مثال واضح همین رابطه صنعت و دانشگاه و بحث علم نافع و کاربردی است که قبلا در آن توفیق چندانی نداشتیم. تقصیر اساتید و دانشجویان هم نبود. از دانشگاه خواسته می شد مقاله بنویسد و در ژورنال ISI چاپ کند. در غیر این صورت ترفیع و ارتقایی در کار نبود. خب دانشگاه هم روی این وظیفه متمرکز شد و همه دیدند که با تولید تصاعدی مقالات، شاخص تولید علم در ایران در سطح جهانی رشد چشمگیری را پیدا کرد. در آمارهایی که از دانشگاه شاهد ارائه کردم هم این پیشرفت کاملا مشهود بود. زمانی که آیین نامه ارتقاء اعضای هیات علمی را اصلاح کردند و طرح های ملی که نیازهای کشور را برطرف کند هم مورد تاکید قرار گرفت طبیعتا جهت گیری ها تغییر کرد. من به شما نشان دادم که یک تغییر کوچک در برنامه پژوهش دانشگاه (پژوهانه) چه تغییر بزرگی در خروجی دانشگاه ما ایجاد کرد. البته باید بگویم اساتید ما طی سالهای اخیر سالیانه بین 20 تا 30 طرح تحقیقاتی کاربردی مورد نیاز دستگاههای مختلف را اجرا کرده اند واین مقوله ای که شما مطرح کردید نیز دریچه خوبی برای فعالیت می باشد که ما همیشه از آن استقبال کرده ایم و مجددا از همین جا می خواهیم که شرکت ها، سازمان اقتصادی کوثر و زیرمجموعه های بنیاد شهید، بیایند و ظرفیت های ما را ببیند و با افزایش تعامل، شاهد هم افزایی بیشتری در خانواده بنیاد شهید باشیم.

                                                        

 

اشاره من به دانشگاهی بود که در آن علم و تهذیب به عنوان دو بال برای کمال دیده شوند. یقینا نمی توانیم ادعا کنیم دانشگاه اسلامی محقق شده است؛ اما می توانیم ادعا کنیم در جهت تحقق آن تلاشهای زیادی صورت گرفته است. ارزیابی درون دانشگاه و عملکرد فرهنگی آن می تواند به عنوان یک شاخص مطرح شود. در این خصوص ازجمله می توانم به تدین و تعهد قاطبه خانواده دانشگاه شاهد اعم از دانشجویان، کارمندان و اعضای هیات علمی آن اشاره کنم. شاید برای خود اعضای این خانواده که بطور پیوسته در این محیط حضور دارند عادی شده باشد اما برای افراد تازه وارد و یا حتی بعضا دانشجویانی که بعد از فارغ التحصیلی به محیط های دیگر می روند تفاوت فرهنگی دانشگاه شاهد کاملا مشهود است و مکرر اعلام می کنند. خوب است در اینجا به چند نمونه از موفقیت های فرهنگی دانشگاه اشاره کنم.

 

کسب رتبه اول فرهنگی در دانشگاههای زیر مجموعه وزارت علوم تحقیقات و فناوری در سال 1389.

کسب رتبه برتر فرهنگی در دانشگاههای زیر مجموعه وزارت علوم تحقیقات و فناوری در سال 1390.

دانشگاه برتر فرهنگی به جهت برگزاری اولین جشنواره دانشگاه پاک در کشور در سال 1391.

کسب رتبه اول فرهنگی در نمایشگاه نشریات دانشجویی وزارت علوم در سال 1391.

کسب رتبه اول در دومین جشنواره بین المللی مقاومت اسلامی در سال1389 .

 کسب رتبه های دوم و سوم در مسابقات قرآن کریم، رشته اذان و مناجات خوانی در دانشگاههای زیر مجموعه وزارت بهداشت در سال 1392

و افتخارات متعدد دیگری که حاصل تلاشهای فرهنگی عزیزان دانشجو، کارمند و هیات علمی دانشگاه بوده است.

 

 بدیهی است تحقق دانشگاه اسلامی نیازمند توجه وحمایت های ویژه دولت، رشد وارتقای فرهنگ عمومی جامعه ، وفاق و همسویی گرایش ها و سلیقه های مختلف در مقوله فرهنگ و رویکرد های علمی آن است که نه تنها دانشگاه شاهد، بلکه سایر دانشگاه ها هم در این خصوص باید الگو باشند و اگر دانشگاه ها گامهای موثری در اسلامی سازی بردارند، تسری این فرهنگ را در جامعه و خانواده ها نیز شاهد خواهیم بود. بیش از 10 میلیون فارغ التحصیل دانشگاهها ظرفیت عظیمی بوده است که به نقش فرهنگی آنها توجه کافی نشده است.

 

در خصوص بخش دوم سئوال باید بگویم، متاسفانه سازوکار دقیق و نظام مندی برای رصد فارغ التحصیلان دانشگاهها از سوی خود دانشگاهها وجود ندارد. ایجاد یک نظام برای ارزیابی کارایی و اثربخشی فارغ التحصیلان دانشگاهها و در نتیجه خود دانشگاهها بسیار ضروری است و به آن به عنوان یک طرح ملی باید نگریسته شود، ولی اقدامات محدودی مانند تاسیس کانون فارغ التحصیلان، که از سوی خود فارغ التحصیلان باید تقاضا شود، می تواند ما را به یک برداشت کلی برساند. اخیرا این کانون در دانشگاه ما مراحل تاسیس را طی می کند.

 

 

البته احتمالا منظورتان دانشگاههای مستقر در تهران است. چون بعضی از دانشگاهها در شهرستانها  هم در حال توسعه هستند. اما در مورد دانشگاه ما واقعیت این است که قرار بود این منطقه تحت عنوان شهر آفتاب آباد شود. من اگر درباره محرومیت هایی که اینجا کشیدیم و هنوز هم بعضا وجود دارد، حرف بزنم حتما مایه تاثر خواهد بود. ما بعضا برای تامین آب شرب برای این جمع 8000 نفره دچار مشکل می شویم. اینجا قرار بود یک سایت 300 هکتاری احداث شود. قبلا دانشکده های ما پراکنده بود و قرار شد اینجا متمرکز شوند. 300 هکتار زمین در این منطقه قرار شد در اختیار ما گذاشته شود که تاکنون حدود 140 هکتار را دریافت کردیم که امیدواریم بقیه اش را در آینده نزدیک بتوانیم تحویل بگیریم. از آن طرف برنامه توسعه دانشگاه به خاطر مشکلات مالی عملا متوقف بود. اینجا هیچ امکانات زیر ساختی نداشت. ما اینجا را از هیچ به وضعیت فعلی رساندیم.  مشکل برق داشته و داریم و بیش از سطح شهر با خاموشی مواجه می شویم. از سال 82 تا امروز به مدت 11 سال است که ما مشکل آب شرب داریم. بعضی وقت ها در ایام خاص ناچار بودیم با تانکر آب بیاوریم. ناگزیر شدیم برای عبور از این وضعیت نیازهای حداقلی خود را با احداث یک تصفیه خانه جبران کنیم. برای یک حلقه چاه در این منطقه کم آب باید خیلی پیگیری کنیم. تبدیل این فضا به یک فضای با نشاط دانشگاهی با این سطح از حمایت کار بسیار سختی است. هم اعتبارات می خواهیم هم حمایت قانونی. با همه این اوصاف تا امروز بیش از 35 هکتار فضای سبز ایجاد کردیم. بخشی از ضلع شرقی دانشگاه فضای رزرو مربوط به برنامه های توسعه دانشگاه است. لذا ایجاد فضای سبز بیشتر در آن قسمت امکان پذیر نبود. در زمان ریاست حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای رحیمیان، از سوی ایشان منابع غیر منقول قابل توجهی در اختیار دانشگاه قرار گرفت تا بتوانیم کار عمرانی انجام دهیم. شروع ساخت پردیس اصلی دانشگاه نیز با تکیه بر همین منابع بود. این منابع از سال 80 مورد اختلاف با مدیریت شهری کرج قرار گرفت و نشد استفاده کنیم. ما وقتی می گوییم می خواهیم پیشرفت کنیم باید زیرساختهای فیزیکی مورد نیاز آموزش و پژوهش را هم اضافه کنیم. الحق والانصاف بنیاد شهید در موضوع منابع مالی حمایت بسیار خوبی کرد. شما باورتان نمی شود که کار به شکایت در دیوان عدالت اداری رسید تا اینکه بالاخره توانستیم در قالب تفاهماتی منابع را آزاد کنیم و هم اکنون در حال توسعه عمرانی هستیم. در شرایط فعلی توان ایجاد زیرساختهای فیزیکی لازم برای تحقق برنامه هایمان را داریم. در برنامه ششم بنا داریم به رقم 11000 دانشجوی واقعی(نه معادل) برسیم و نسبت دانشجو به استاد 17 به یک شود. در چند سال اخیر حدود 12 هزار مترمربع فضای آموزشی ساختیم  یعنی برابر با کل کلاسهایی که داشتیم کلاس اضافه کردیم. طرح احداث 56 کلاس با ظرفیت مناسب برای دوره های تحصیلات تکمیلی در مرحله مناقصه برای اجراست. مسجد دانشگاه در حال ساخت است و یک سالن همایش 300 نفره اخیرا افتتاح شد. مجموعه ورزشی چند منظوره هم در مرحله طراحی است. دانشکده کشاورزی و هنر هم در مرحله مناقصه ساخت هستند. دانشکده های پزشکی، پرستاری و مامایی و طب سنتی هم در مرحله طراحی از سوی مشاور هستند. البته پروژه ساخت خوابگاه ها که زحمت انجام آن با بنیاد بود فعلا به مشکلات اجرایی خورده است. ساخت یادمان شهدای گمنام دانشگاه را دوستانمان در بنیاد در دست احداث دارند. مطالعات احداث 7 مرکز تحقیقاتی و یک پژوهشکده هم آغاز شده است. خوشبختانه در حال حاضر منابع مالی کافی برای پروژه های عمرانی تامین شده و امیدواریم با حمایتهای لازم، طی چند سال آینده دانشگاه در پردیس اصلی مجتمع شود.

 

 

 

ببینید یکی از معیارهای ما در دانشگاه که معیار اساسی است، التزام عملی به ولایت فقیه است. این معیار و شاخص همیشه در دانشگاه مطرح بوده و ما به عنوان یکی از معیارهای عضویت در دانشگاه رسما اعلام کرده ایم و قاعدتا افراد می توانند انتخاب کنند و در صورت واجد بودن باید درخواست همکاری دهند. بله همه طیف ها در هیات علمی دانشگاه هستند اما همه موظفند خط قرمز دانشگاه که ولایت و آرمانهای امام (ره) و شهیدان است را رعایت کنند. تاکنون اگر فعالیت سیاسی هم داشتند اما این فعالیت ها را به داخل دانشگاه سوق نداده اند. به عبارت دیگر دانشگاه را حزبی نمی کنند. دانشگاه محل فعالیت احزاب سیاسی نیست. در دانشگاه شاهد همواره از این موضوع از سوی همه مراقبت شده است. اصلا لازمه پیشرفت در محیط های دانشگاهی آرامش است که با حزب بازی منافات دارد. اینچنین بود که در جریان فتنه 88 این دانشگاه از معدود دانشگاههایی بود که تعطیلی نداشت و کلیه امتحانات آن به موقع برگزار شد. برای ما صرف نظر از سلایق سیاسی نقش دانشگاهی همکاران مهم است. خوشبختانه تاکنون فضای حاکم بر دانشگاه عمدتا علمی و فرهنگی بوده و از حاشیه ها پرهیز شده است. از زمانی که به یاد دارم در پست های مدیریتی سلایق مختلف دیده شده اند. مبنا شایستگی همکاران است. ممکن است مواضع نسبت جناحهای سیاسی متفاوت باشد اما همه آنها خود را تابع ولایت و مطیع رهبری می دانند.

 

بعضی ها دوست ندارند رشد و توسعه کمی و کیفی شما را در کارها ببینند، عملکرد خوب شما را می بینند و شروع به عملیات روانی می کنند، وگرنه همه چیز در این دانشگاه شفاف است.

 

خب رسم شده قوت و ضعف یک مجموعه را متوجه راس آن می کنند. طبعا در برابر نقاط ضعف داخلی، مدیران ارشد باید پاسخگو باشند اما صراحتا عرض می کنم در پیشرفتهای دانشگاه من یک جزء بسیار کوچکی از حرکت بزرگ خانواده دانشگاه شاهد هستم. همه همکاران دانشگاه اعم از اعضای هیات علمی و کارمندان در آنچه دانشگاه به آن رسیده سهم برجسته ای دارند. همکاران زیادی خالصانه و بی ادعا از جان برای پیشرفت دانشگاه مایه گذاشته اند. عزیزان دیگری در شرکتهای طرف قرارداد دانشگاه، بار سنگین پشتیبانی از فعالیتهای دانشگاه را روی دوش خود متعهدانه حمل کردند. اگرچه دانشجویان عمدتا به عنوان خدمت گیرنده در دانشگاه تعریف می شوند اما در بسیاری از موارد فرزندان ما در نقش همراه و همکار حاضر شدند. لذا نقش دانشجویان عزیز در تمامی دوره ها در پیشرفت دانشگاه بسیار برجسته بوده است. اما در خصوص عملیات روانی عرضم این است که این شغل پرتنش و پر زحمت محل مناسبی برای سرمایه گذاری دنیوی نیست. برای یک استاد دانشگاه، یک معلم، هیچ چیزی دلچسب تر، آرامش بخش تر و روان تر از تدریس و پژوهش نیست. در مسئولیت اجرایی نگاهت جز برای خدمت به خلق باشد، جز برای خدمت به نظام مقدس جمهوری اسلامی باشد ضرر کرده ای. معیار و مبنا باید رضایت خداوند باشد ولاغیر. در چنین شرایطی خدمت مقدس می شود و افتخار. اگر جز این باشد دوام نمیاوری در مقابل فشارها و جوسازی ها.

 

 

یکی از مشکلات اساسی در کشور ما قانونگریزی گروهی از افراد است. متاسفانه برخی تمایل دارند در مقام ذینفع، مورد استثنای قانون باشند. اگر قانون فصل الخطاب نباشد حقوق و منافع در مقابل هم قرار می گیرد و طبعا نتیجه بهره مندی صاحبان قدرت است. حضرت امام (ره) می فرمودند در جمهوری اسلامی خلاف قانون خلاف شرع است. همگان این جمله حضرت آقا که باید مُر قانون عمل کرد را هم مکررا شنیده اند. خب این حکم دو ولی امر. حکم عقل و منطق و تجربه هم که روشن است. تکلیف چیست؟ عمل به نظر خودمان؟ واضح است تکلیف عمل به قانون است. طبیعی است که هر قانونی موافقان و مخالفانی دارد. اما مجریان مکلفند مُر قانون عمل کنند. اعتراض به مجری قانون واضح است که وجاهت ندارد. قانون قالبی برای پرهیز از انحراف هم هست. زاویه گرفتن از این تفکر زمینه ظهور پارتی بازی و ویژه خواری است. قانون را نمی توان گزینشی اجرا کرد. طبیعت مسئولیت اجرایی مواجهه با اعتراضات افرادی است که یا به قانون علم ندارند و یا به دلیل شرایطی که دارند حاضر به پذیرش آن نیستند. در هر حال ما باید به تکلیف قانونی و شرعی عمل کنیم.

 

 

در خاتمه لازم می دانم از تلاش شما در کمک به تعالی دانشگاه صمیمانه تشکر کنم.