محققان کشور موفق به ثبت پیشرفتهترین فناوری زیست محیطی در جهت حذف گازهای گلخانهای و رفع آلودگی هوا در اداره ثبت اختراعات آمریکا شدند، اما این طرح مورد بیمهری سازمان محیط زیست واقع شده، در حالی که کاربردی کردن آن در خودروها موجب کاهش 95 درصدی آلایندهها میشود.
رسول نوروزیان قهفرخی مجری طرح ملی نانو فیلترهای هوشمند جاذب آلایندههای هیدروکربنی در گفتگو با خبرنگار علمی «خبرگزاری دانشجو» با بیان اینکه در این تحقیقات 10 ساله که با همکاری جمعی از نخبگان و اساتید مجرب دانشگاهی انجام گرفت، گفت: در این مطالعات به دانش فنی ساخت نانو فیلترهای کاتالیستی جاذب فیزیکی و شیمیایی آلایندههای هوا دست یافتیم.
وی با بیان اینکه تاکنون بیش از 20 میلیارد ریال برای آزمایشات نمونه سازی، نمونه سازی پایلوت نیمه صنعتی، ثبت بینالمللی اختراع و هزینههای تحقیق و توسعه هزینه شده است، اظهار داشت: با کسب این دانش در حال تجاری سازی این فناوری پیشرفته ایرانی هستیم. این محصول در خودروها جایگزین محصولات وارداتی از قبیل فیلتر دوده و فیلتر SCR و مبدل کاتالیستی خواهد بود که سالیانه بیش از 300 میلیون دلار از خروج ارز در بخش خودرو جلوگیری خواهد کرد.
نوروزیان، تولید 26 نوع محصول دانش بنیان در حوزه محیط زیست را از نتایج تجاری سازی این محصول دانست و ادامه داد: کاربرد این محصول در خروجی موتور خودرو به ویژه خودروهای دیزل موجب کاهش بیش از 95 درصدی آلایندههای PM و دوده و بیش از 60 درصدر مونوکسید کربن و NOx میشود.
وی تولید ملی نسل جدید نانو فیلتر کاتالیستی به نام جمهوری اسلامی ایران، کاهش قابل توجه آلودگی هوا و توسعه اقتصاد دانش بنیان، صادرات محصولات دانش بنیان و ارز آوری را از دیگر دستاوردهای این مطالعات نام برد و یادآور شد: علاوه بر این با ثبت این طرح ایران جزء کشورهای پیشگام در حوزه کاهش آلایندههای هیدروکربنی قرار گرفته است.
مجری طرح با بیان اینکه این نانو فیلتر قادر به حذف فیزیکی و شیمیایی آلایندههای هوا است، اظهار داشت: علاوه بر آن قادر به تجزیه شیمیایی و بازیافت آلایندههای نیروگاهها، پالایشگاهها و پتروشیمیها نیز هست.
نوروزیان با تاکید بر اینکه نانو فیلتر تولید شده مواد آلاینده را به مواد کربن صنعتی، گوگرد خالص و اسید سولفوریک با ارزش افزوده بالا برای کاربردهای صنعتی تبدیل میکند، خاطر نشان کرد: نانو فیلتر تولید شده را میتوان در میادین شهر نصب کرد که در این صورت قادر است در شعاع 200 متری آلایندهها را جذب، تصفیه و بازیافت کند.
به گفته وی این طرح با تلاشهای دکتر مجید زرافشان خراسانی یکی از جانبازان کارآفرین اجرایی شده است.
ارزیابی طرح در بنیاد ملی نخبگان
نوروزیان با بیان اینکه از 6 سال قبل به عضویت بنیاد ملی نخبگان درآمدم، گفت: از سوی بنیاد ملی نخبگان طرح نانو فیلترهای کاتالیستی در میان 700 طرح ارائه شده جزء 24 اختراع برتر شناخته شد و قرار شد با حمایت معاونت علمی وفناوری، از سوی یکی از پارک علم و فناوری تسهیلاتی برای تجاری سازی این طرح در اختیار ما قرار گیرد که متاسفانه پس از با پیگیریهایی که انجام شد این تسهیلات تاکنون محقق نشده است.
وی با بیان اینکه معاونت علمی وفناوری و بنیاد ملی نخبگان همواره بنا بر توصیهها و رهنمودهای مقام معظم رهبری به دنبال بهره برداری از توان علمی نخبگان و استعدادهای برتر کشور هستند، اضافه کرد: ولی در صورت کمتر شدن بوروکراسیهای اداری و تخصیص اعتبار کافی برای تجاری سازی اختراعات بینالمللی و سرمایه گذاری خطر پذیر و بدون دغدغه برای تولید فناوریهای نوین پر کاربرد در صنعت موجب ثروت آفرینی و رشد اقتصاد دانش بنیان و استحکام هر چه بیشتر اقتصاد مقاومتی و اقتدار هر چه بیشتر کشور در دنیا خواهد شد.
نوروزیان، با تاکید ایجاد زمینهای برای اعطای تسهیلات دانش بنیان بدون از چرخه تولید ایده تا تولید فناوری و تجاری سازی خاطر نشان کرد: در این زمینه از هیات دولت به ویژه ریاست محترم جمهوری به عنوان نماینده نخبگان افتخار آور ایرانی خواهشمندم با توجه به ارزش اقتصادی یک فناوری تولید شده فکری یک نخبه حداقل 10 درصد ارزش آن برای آن نخبه سرمایه گذاری ریسک پذیر داشته باشند و اطمینان داشته باشند که اگر از هر 10 نخبه یک نفر موفق به تولید ملی قطعهای استراتژیک و صادراتی شوند معادل 10 هزار درصد سود و ارز آوری و اشتغالزایی برای کشور ایجاد خواهد شد.
گرفتاری طرح زیست محیطی در پیچ و خم سازمان محیط زیست
مجری طرح با بیان اینکه برای تولید صنعتی این طرح با سازمان محیط زیست مکاتبه شده است، افزود: برای توجیه این طرح از 6 ماه قبل درخواست ملاقات حضوری با مسئولان این سازمان شد ولی تاکنون اجازه ملاقات به ما داده نشد.
به گفته وی سازمان محیط زیست همان طور که به یوزپلنگ آسیایی توجه دارد باید به نبوغ و استعداد یک نخبه و دانشمند ایرانی تولید کننده فناوریهای نوین زیست محیطی نیز توجه داشته باشد.
حمایت شهرداری از طرحهای تحقیقاتی
این محقق با اشاره به حمایتهای شهرداری تهران برای تجاری سازی این فناوری خاطر نشان کرد: با حمایت دکتر قالیباف تسهیلات اولیه برای تولید نیمه صنعتی و اجرای پایلوت این فناوری اختصاص یافت.
وی در این باره توضیح داد: به منظور کاهش آلایندههای اتوبوسهای شهری با همکاری شهرداری تهران تعدادی از اتوبوسها مجهز به این نانو فیلتر شدند که بررسی میزان کاهش آلایندههای این خودروها در دستور کار قرار دارد.
نوروزیان اضافه کرد: در تونل توحید به زودی طرح پایلوت این پروژه ملی اجرا خواهد شد و امید است با مدیریت جهادی و حمایتهای بیشتر به زودی کلیه تونلهای شهری مجهز به این نانو فیلتر شوند که برای عملیاتی شدن آن نیاز به سرمایه گذاری و ایجاد زیر ساخت تولید ملی این فناوری را داریم.
اهمیت به کارگیری نانوفیلترایرانی در خودروها
مجری طرح با تاکید بر اینکه شرکتهای سایپا و ایران خودرو سالیانه چند صد میلیون دلار ارز جهت خرید کاتالیست کانورتور وارداتی برای خروجی موتور خودروها جهت ارتقای استاندارد زیست محیطی هزینه میکنند، یادآور شد: این درحالی است که در صورت حمایت از تولید داخل و تولید نانو فیلتر کاتالیستی میتواند جایگزین مناسبی برای این کاتالیست کانورتور و فیلتر دوده وارداتی باشد.
مزیتهای تولید بومی نانو کاتالیست
نوروزیان، با اشاره به تلاشهای مسئولان برای خودروهای هیبریدی، خاطر نشان کرد: برای خرید هر اتوبوس هیبریدی حدود یک و نیم میلیارد تومان بودجه نیاز است در حالی که با فناوری نانو فیلتر کاتالیست با کمترین هزینه میتوان معضل آلایندههای اتوبوسها را رفع کرد که در این راستا آماده همکاری با دستگاههای اجرایی کشور هستیم.
وی با تاکید بر اینکه در کوتاه مدت نمیتوان کلیه خطوط اتوبوسرانی را به اتوبوسهای هیبریدی تجهیز کرد، اظهار داشت: فناوری نانو فیلتر در کوتاه مدت و با کمترین هزینه قادر به رفع معضلات زیست محیطی خواهد بود.
تلاش برای دریافت استاندارد اروپا و چالشهای پیشرو
مجری طرح از تلاش برای اخذ تاییدیه فنی اروپا برای این فناوری خبر داد و اظهار داشت: برای اخذ تاییدیه اروپا نیاز به انجام چندین تست دارد که برای این اقدام نیاز به 300 میلیون تومان اعتبار است. در این زمینه صندوقهایی که حمایتهایی را برای پرداخت وام در جهت حمایت از کارآفرینی و توسعه فناوریهای نوین قولهای مساعدی دادهاند که امیدوارم بدون بوروکراسی اداری به زودی محقق شود.
تاکیدات رهبری بر توجه به نخبگان
وی با اشاره به رهنمودهای رهبری در زمینه توسعه علم و فناوری گفت: بر اساس رهنمودهای مقام معظم رهبری پیشرفت و توسعه کشور در گرو توسعه علم و فناوری و توسعه فناوری نیز زمینه اقتصاد مقاومتی و دانش بنیان است.
نوروزیان با تاکید بر لزوم توجه بیشتر به نخبگان و دانشمندان کشور از سوی دولت، اظهار داشت: در حالی که شرکتهای بسیار برجسته و معتبری در دنیا برای خرید ادانش فنی این اختراع حاضر هستند چند 10 میلیون دلار هزینه کنند لذاحداقل نخبگانی که در این سطح قراردارند برای دریافت تسهیلات بانکی برای توسعه دانش فنی کسب شده نبایستی درگیر پیچ و خمهای بوروکراسی شوند.
این محقق با تاکید بر اینکه حفظ نخبگان کشور حتی از چاههای نفت هم با ارزشتر است، یادآور شد: معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برای حمایت از نخبگان تسهیلاتی را در نظر گرفته است که امیدواریم در دولت تدبیر و امید پیشرفت هایی که مد نظر مقام معظم رهبری است و باعث رشد و توسعه هر چه بیشتر علم و فناوری کشورمان در دنیا می شود با تلاش و حمایت مسئولین محترم و نخبگان در عمل اجرایی شود.
نتایج ارزیابیهای کارشناسان از طرح نانو فیلتر
نوروزیان با بیان اینکه این طرح از سوی کارشناسان ثبت اختراع ارزشگذاری شده است، اضافه کرد: بر اساس نظر این کارشناسان طرح مذکور به مبلغ 131میلیارد تومان ارزشگذاری شده است از این رو به راحتی میتوان این طرح را در بازار بورس ایده عرضه کرد.
ارزآوری برای کشور با نانو فیلتر کاتالیستی
وی کاهش گازهای گلخانهای را از مهمترین مزایای نانو فیلتر کاتالیستی ذکر کرد و افزود: بر اساس تعهدات بین المللی هر کشوری که در زمینه کاهش گازهای گلخانهای تلاش کند اوراق کربن را به عنوان پاداش از سوی سازمان ملل دریافت خواهد کرد.
نوروزیان ادامه داد: در صورتی که این نانو فیلتر بر روی نیروگاه شازند نصب شود قادر به حذف بیش از 60 هزار تن گاز گلخانهای خواهد شد که این امر موجب دریافت سالیانه 1 میلیون یورو از سوی سازمان خواهد شد که این مبلغ به مدت 7 سال پرداخت میشود.که امید دارم دستگاه های اجرایی به ویژه سازمان محیط زیست به این موضوع توجهات بیشتری را داشته باشند.